مدرسه صدر اعظم (نجف): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:


==پایه‌گزار==
==پایه‌گزار==
پایه‌گزار این مدرسه، [[محمدحسین‌خان اصفهانی]] است. او در سال 1174ق. به‌دنیا آمد. بعدها حاکم اصفهان شده و پس از پشت سر گذاشتن مقامات حکومتی، در سال 1234ق، در زمان [[فتح‌علی‌شاه قاجار]] به صدارت رسید و لقب «صدر اعظم» گرفت. لقب دیگر او «نظام الدوله» بود.<ref>تاریخچه اوقاف اصفهان، ص402 و 389.</ref> وی املاک گسترده‌ای را در [[اصفهان]] و [[عراق]] [[وقف]] کرده{{یادداشت|متن کامل برخی از وقفنامه‌های او در آخر کتاب «تاریخچه اوقاف اصفهان» ثبت شده است.}} و سه مدرسه نیز در پاقلعه و فتح آباد اصفهان ساخت.<ref>عبدالحسين سپنتا، تاريخچه اوقاف اصفهان، ص404.</ref>  علاوه بر موقوفاتی که وی در اصفهان و نجف به مدرسه صدر اعظم اختصاص داده بود، موقوفات دیگری نیز در نجف داشت؛ از جمله یک کاروانسرای بزرگ، معروف به «سیف بلال»، که از طرف فرزند وی امین الدوله‌خان وقف مدرسه شد، تا از درآمد آن، شب‌های جمعه غذا داده شود و آب سقاخانه کنار مدرسه، تامین شود.<ref>المفصل، ج۱۶، ص23.</ref>
پایه‌گزار این مدرسه، [[محمدحسین‌خان اصفهانی]] است. او در سال 1174ق. به‌دنیا آمد. بعدها حاکم اصفهان شده و پس از پشت سر گذاشتن مقامات حکومتی، در سال 1234ق، در زمان [[فتح‌علی‌شاه قاجار]] به صدارت رسید و لقب «صدر اعظم» گرفت. لقب دیگر او «نظام الدوله» بود.<ref>تاریخچه اوقاف اصفهان، ص402 و 389.</ref> وی املاک گسترده‌ای را در [[اصفهان]] و [[عراق]] [[وقف]] کرده{{یادداشت|متن کامل برخی از وقفنامه‌های او در آخر کتاب «تاریخچه اوقاف اصفهان» ثبت شده است.}} و سه مدرسه نیز در پاقلعه و فتح آباد اصفهان ساخت.<ref>عبدالحسين سپنتا، تاريخچه اوقاف اصفهان، ص404.</ref>  علاوه بر موقوفاتی که وی در اصفهان و نجف به مدرسه صدر اعظم اختصاص داده بود، موقوفات دیگری نیز در نجف داشت؛ از جمله یک کاروانسرای بزرگ، معروف به «سیف بلال»، که از طرف فرزند وی امین الدوله‌خان وقف مدرسه شد، تا از درآمد آن، شب‌های جمعه غذا داده شود و آب سقاخانه کنار مدرسه، تامین شود.<ref>المفصل فی تاریخ النجف، ج۱۶، ص23.</ref>


محمدحسین‌خان اصفهانی، در سال 1239ق. به بیماری یرقان چشم دچار شده و درگذشت. جنازه‌اش به [[نجف]] منتقل و طبق وصیت خود، در زیرزمین مدرسه‌ای که ساخته بود، مدرسه‌ صدر اعظم دفن شد.<ref>تاریخچه اوقاف اصفهان، ص403؛ ماضی النجف و حاضرها، ج1، ص128.</ref> فرزندان و سایر اعضای خاندان او نیز در همین مکان دفن شدند.<ref>ماضی النجف و حاضرها، ج١، ص١٢٨.</ref>
محمدحسین‌خان اصفهانی، در سال 1239ق. به بیماری یرقان چشم دچار شده و درگذشت. جنازه‌اش به [[نجف]] منتقل و طبق وصیت خود، در زیرزمین مدرسه‌ای که ساخته بود، مدرسه‌ صدر اعظم دفن شد.<ref>تاریخچه اوقاف اصفهان، ص403؛ ماضی النجف و حاضرها، ج1، ص128.</ref> فرزندان و سایر اعضای خاندان او نیز در همین مکان دفن شدند.<ref>ماضی النجف و حاضرها، ج١، ص١٢٨.</ref>


==ساخت==
==ساخت==
محمدحسین‌خان، در سال 1226ق، مدرسه صدر [[نجف]] را ساخت و همزمان با آن، دیوار و حصاری نیز در اطراف شهر نجف بنا کرد که هزینه این دیوار و مدرسه، مبلغ 95 هزار تومان شد. افزوده بر آن، موقوفاتی برای مدرسه قرار داد تا از درآمد آن چند شب در هفته و چند روز در ماه، طلاب ساکن را غذا بدهند.<ref>المفصل، فی التاریخ النجف الاشرف، ج16، ص23.</ref>
محمدحسین‌خان، در سال 1226ق، مدرسه صدر [[نجف]] را ساخت و همزمان با آن، دیوار و حصاری نیز در اطراف شهر نجف بنا کرد که هزینه این دیوار و مدرسه، مبلغ 95 هزار تومان شد. افزوده بر آن، موقوفاتی برای مدرسه قرار داد تا از درآمد آن چند شب در هفته و چند روز در ماه، طلاب ساکن را غذا بدهند.<ref>المفصل فی التاریخ النجف الاشرف، ج16، ص23.</ref>


==بازسازی==
==بازسازی==
خط ۵۱: خط ۵۱:


==مدیریت==
==مدیریت==
تولیت این مدرسه، میان سال‌های 1384 و 1400ق. سید سعید حسینی برعهده داشت. وی را عالمی با ابهت و با مدیریت قوی، منظم، دلسوز و به همان سان قاطع معرفی کرده‌اند، که رفت و آمد ساکنان و مهمانان را کنترل می‌کرد. وی هر سال به اصفهان رفته؛ موقوفات مدرسه را گردآوری کرده و برای مدرسه و طلاب هزینه می‌کرد. او هر سال ماه‌های [[محرم]] و [[صفر]]، مراسم عزاداری در مدرسه برگزار کرده و اطعام می‌داد؛{{یادداشت|به نقل از سیدمحمدرضا حسینی جلالی، پژوهشگر و استاد حوزه علمیه قم، که از سال 1384 تا 1400ق. در این مدرسه سکونت داشته است.}}<ref name=":1">مصاحبه در منزل حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمدرضا جلالی حسینی، یکشنبه 18/10/1391.</ref> در ایام ولادت، مراسم جشن و سرور و در ایام شهادت، به‌خصوص [[محرم]] و [[صفر]]، مراسم عزاداری برگزار می‌شد. این مراسم، باشکوه و ویژه گزارش شده است. طلاب و فضلای ساکن، به مناسبت این ایام بیانیه و مقاله نوشته و پخش می‌کردند؛ از جمله بیانیه‌هایی به مناسبت رحلت [[حضرت محمد(ص)]] در 28 [[صفر]] 1379ق. و میلاد وی در 17 [[ربیع الاول]] و شهادت [[حضرت فاطمه(س)]] در 13 [[جمادی الاول]] همان سال بود. در سال 1390ق. هنگام درگذشت آیت‌الله حکیم، طلاب مدرسه هیئت عزاداری‌ به راه‌ انداختند که «کم‌نظیر» گزارش شده است.<ref>المفصل، ج۱۶، ص24.</ref>
تولیت این مدرسه، میان سال‌های 1384 و 1400ق. سید سعید حسینی برعهده داشت. وی را عالمی با ابهت و با مدیریت قوی، منظم، دلسوز و به همان سان قاطع معرفی کرده‌اند، که رفت و آمد ساکنان و مهمانان را کنترل می‌کرد. وی هر سال به اصفهان رفته؛ موقوفات مدرسه را گردآوری کرده و برای مدرسه و طلاب هزینه می‌کرد. او هر سال ماه‌های [[محرم]] و [[صفر]]، مراسم عزاداری در مدرسه برگزار کرده و اطعام می‌داد؛{{یادداشت|به نقل از سیدمحمدرضا حسینی جلالی، پژوهشگر و استاد حوزه علمیه قم، که از سال 1384 تا 1400ق. در این مدرسه سکونت داشته است.}}<ref name=":1">مصاحبه در منزل حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید محمدرضا جلالی حسینی، یکشنبه 18/10/1391.</ref> در ایام ولادت، مراسم جشن و سرور و در ایام شهادت، به‌خصوص [[محرم]] و [[صفر]]، مراسم عزاداری برگزار می‌شد. این مراسم، باشکوه و ویژه گزارش شده است. طلاب و فضلای ساکن، به مناسبت این ایام بیانیه و مقاله نوشته و پخش می‌کردند؛ از جمله بیانیه‌هایی به مناسبت رحلت [[حضرت محمد(ص)]] در 28 [[صفر]] 1379ق. و میلاد وی در 17 [[ربیع الاول]] و شهادت [[حضرت فاطمه(س)]] در 13 [[جمادی الاول]] همان سال بود. در سال 1390ق. هنگام درگذشت آیت‌الله حکیم، طلاب مدرسه هیئت عزاداری‌ به راه‌ انداختند که «کم‌نظیر» گزارش شده است.<ref>المفصل فی تاریخ النجف، ج۱۶، ص24.</ref>


در هر حجره، دو نفر، یکی مجرد و دیگری متاهل ساکن می‌شدند. این چینش دو علت داشت؛ در طول روز، هر دو کنار هم بوده و طلاب مجرد از علم، اخلاق و تجربیات طلاب متاهل بهره می‌بردند و شب‌ها متاهلین به منزل خود رفته و طلاب مجرد از خلوت حجره برای پژوهش، مطالعه و تهذیب نفس استفاده می‌کردند.<ref name=":1" />
در هر حجره، دو نفر، یکی مجرد و دیگری متاهل ساکن می‌شدند. این چینش دو علت داشت؛ در طول روز، هر دو کنار هم بوده و طلاب مجرد از علم، اخلاق و تجربیات طلاب متاهل بهره می‌بردند و شب‌ها متاهلین به منزل خود رفته و طلاب مجرد از خلوت حجره برای پژوهش، مطالعه و تهذیب نفس استفاده می‌کردند.<ref name=":1" />
خط ۹۹: خط ۹۹:
{{پایان}}
{{پایان}}
{{نجف}}
{{نجف}}
[[Category:مدارس علمیه نجف]]


[[رده:مدارس علمیه نجف]]
[[رده:مدارس علمیه نجف]]
۱۵٬۶۱۴

ویرایش