←مکان و بنا
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
<br /> | <br /> | ||
==مکان و بنا== | ==مکان و بنا== | ||
این مقام، در [[عراق]]، [[کوفه]]، [[مسجد سهله]]، جنوب [[صحن]] آن و متصل به [[شبستان]] | این مقام، در [[عراق]]، [[کوفه]]، [[مسجد سهله]]، جنوب [[صحن]] آن و متصل به [[شبستان]] قرار داشته و روی آن، ساختمان و گنبد کاشیکاریشده، ساخته شده است.<ref name=":2">زیارتگاههای عراق، ص۱۲۵.</ref> | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
بر پایه برخی روایات، [[مسجد سهله]] به [[امام مهدی(ع)]] ارتباط یافته است.<ref name=":0">مقامهای حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۱۰۴.</ref> [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] مسجد سهله را پس از قیام امام مهدی(ع)، خانه وی معرفی کرده<ref>الکافی، ج۳،ص۴۹۵؛ تهذیب الاحکام، ج۲،ص۲۵۲.</ref> و فرود آمدن او با خانوادهاش را در مسجد سهله دانسته است؛<ref>فضل الکوفة و مساجدها، ص۱۳۴.</ref> از این رو، این مسجد نزد شیعیان با نام امام مهدی(ع) همراه شده است.<ref name=":0" /> | بر پایه برخی روایات، [[مسجد سهله]] به [[امام مهدی(ع)]] ارتباط یافته است.<ref name=":0">مقامهای حضرت مهدی(ع) در عراق، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۱۰۴.</ref> [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] مسجد سهله را پس از قیام امام مهدی(ع)، خانه وی معرفی کرده<ref>الکافی، ج۳،ص۴۹۵؛ تهذیب الاحکام، ج۲،ص۲۵۲.</ref> و فرود آمدن او با خانوادهاش را در مسجد سهله دانسته است؛<ref>فضل الکوفة و مساجدها، ص۱۳۴.</ref> از این رو، این مسجد نزد شیعیان با نام امام مهدی(ع) همراه شده است.<ref name=":0" /> | ||
خط ۲۸: | خط ۳۰: | ||
گفته شده، نزدیک به نیمه نخست سده سیزدهم قمری، [[محمدحسن نجفی]] (م.۱۲۶۶ق) عالم شیعی، سنتی را پایهگذاری کرد که مردم به مدت چهل شب پی در پی، شبهای چهارشنبه به مسجد سهله رفته و به نیت دیدار با امام مهدی(ع) آداب ویژه آنجا را به جای آورند.<ref>العتبات المقدسة فی الکوفة، ص۱۷۳ و ۱۷۴.</ref> از همان دوران، به باور مردم، کسی که این سنت را انجام داده و اعمال و نماز استخاره را به جا آورد، امام مهدی(ع) را خواهد دید.<ref>نجم الثاقب در احوال امام غایب(ع)، ص۵۸۶ و ۵۸۷.</ref> [[سید بن طاووس]]، بهترین زمان برای رفتن به مسجد سهله را شب چهارشنبه دانسته است.<ref>مصباح الزائر، ص۱۰۵.</ref> به گمان برخی، سنت چهل چهارشنبه پیدرپی، از گفته سید بن طاووس گرفته شده است.<ref name=":1">مقامهای حضرت مهدی(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۱۰۵.</ref> | گفته شده، نزدیک به نیمه نخست سده سیزدهم قمری، [[محمدحسن نجفی]] (م.۱۲۶۶ق) عالم شیعی، سنتی را پایهگذاری کرد که مردم به مدت چهل شب پی در پی، شبهای چهارشنبه به مسجد سهله رفته و به نیت دیدار با امام مهدی(ع) آداب ویژه آنجا را به جای آورند.<ref>العتبات المقدسة فی الکوفة، ص۱۷۳ و ۱۷۴.</ref> از همان دوران، به باور مردم، کسی که این سنت را انجام داده و اعمال و نماز استخاره را به جا آورد، امام مهدی(ع) را خواهد دید.<ref>نجم الثاقب در احوال امام غایب(ع)، ص۵۸۶ و ۵۸۷.</ref> [[سید بن طاووس]]، بهترین زمان برای رفتن به مسجد سهله را شب چهارشنبه دانسته است.<ref>مصباح الزائر، ص۱۰۵.</ref> به گمان برخی، سنت چهل چهارشنبه پیدرپی، از گفته سید بن طاووس گرفته شده است.<ref name=":1">مقامهای حضرت مهدی(ع)، فصلنامه فرهنگ زیارت، ش۳۰، ص۱۰۵.</ref> | ||
گفته شده، نخستین بار، عالم شیعه، [[سید مهدی بحرالعلوم]]، ساختمان و گنبدی برای مقام امام زمان(ع) در مسجد سهله ساخته است.<ref>تاریخ الکوفة، ص۵۵.</ref> به گمان برخی، وی این مقام را در محل دیدار با [[امام زمان(عج)]] ساخته است.<ref name=":2" /> | گفته شده، نخستین بار، عالم شیعه، [[سید مهدی بحرالعلوم]]، ساختمان و گنبدی برای مقام امام زمان(ع) در مسجد سهله ساخته است.<ref>تاریخ الکوفة، ص۵۵.</ref> به گمان برخی، وی این مقام را در محل دیدار خود با [[امام زمان(عج)]] ساخته است.<ref name=":2" /> | ||
درگذشته، روی این مقام، یک پنجره [[مشبک]] مسی وجود داشت که گویا از سوی [[شیعه|شیعیان]] [[هند]] اهدا شده و پیش از آن، در محل محراب شهادت [[امام علی(ع)]]، در [[مسجد کوفه]] نصب شده بود.<ref>العتبات المقدسة فی الکوفة، ص۱۵۶.</ref> بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۶ش)، این پنجره، با ضریح (پنجره) طلا و نقرهکوب جدیدی جایگزین شده است.<ref name=":1" /> | درگذشته، روی این مقام، یک پنجره [[مشبک]] مسی وجود داشت که گویا از سوی [[شیعه|شیعیان]] [[هند]] اهدا شده و پیش از آن، در محل محراب شهادت [[امام علی(ع)]]، در [[مسجد کوفه]] نصب شده بود.<ref>العتبات المقدسة فی الکوفة، ص۱۵۶.</ref> بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۶ش)، این پنجره، با ضریح (پنجره) طلا و نقرهکوب جدیدی جایگزین شده است.<ref name=":1" /> | ||
خط ۳۴: | خط ۳۶: | ||
بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۷ق. (۱۳۹۵ش) ساختمان و گنبد این مقام، به شیوه معماری جدیدی در حال بازسازی بوده است.<ref name=":2" /> در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۶ش) گنبد جدید و بلندی بر این سازه گزارش شده است.<ref name=":1" /> | بر پایه گزارشی در سال ۱۴۳۷ق. (۱۳۹۵ش) ساختمان و گنبد این مقام، به شیوه معماری جدیدی در حال بازسازی بوده است.<ref name=":2" /> در سال ۱۴۳۸ق. (۱۳۹۶ش) گنبد جدید و بلندی بر این سازه گزارش شده است.<ref name=":1" /> | ||
== دیدار امام مهدی(ع) == | |||
[[محدث نوری]] (۱۳۲۰ق)، چند حکایت از برخی شیعیان نقل کرده که در مقام امام مهدی(ع) در مسجد سهله، وی را دیدار کردهاند؛ مانند حکایت تشرف مرد بقال، تشرف سیدباقر قزوینی و تشرف شخصی که به پدر پیر خود خدمت میکرد.<ref>نجم ثاقب در احوال امام غایب(ع)، ج۲، ص۵۸۶-۵۸۹ و ۷۴۴-۷۴۶.</ref> | به باور برخی، [[سید مهدی بحرالعلوم]]، در حالت مکاشفه، [[امام مهدی(ع)]] را در مسجد سهله دیده است.<ref>عبقری حسان، ص۵۴۲.</ref> به گمان برخی، وی ساختمان مقام امام زمان(ع) را در همان مکانی که وی را دیدار کرده، ساخته است.<ref name=":2" /> [[محدث نوری]] (۱۳۲۰ق)، چند حکایت از برخی شیعیان نقل کرده که در مقام امام مهدی(ع) در مسجد سهله، وی را دیدار کردهاند؛ مانند حکایت تشرف مرد بقال، تشرف سیدباقر قزوینی و تشرف شخصی که به پدر پیر خود خدمت میکرد.<ref>نجم ثاقب در احوال امام غایب(ع)، ج۲، ص۵۸۶-۵۸۹ و ۷۴۴-۷۴۶.</ref> | ||
==مکانهای همانند== | ==مکانهای همانند== | ||
خط ۶۱: | خط ۶۳: | ||
*'''تهذیب الاحکام'''، محمد بن حسن طوسی، تحقیق السید حسن الموسوی الخرسان، دار الکتب الاسالمیة، تهران، ۱۳۹۰ق. | *'''تهذیب الاحکام'''، محمد بن حسن طوسی، تحقیق السید حسن الموسوی الخرسان، دار الکتب الاسالمیة، تهران، ۱۳۹۰ق. | ||
*'''زیارتگاههای عراق (معرفی زیارتگاههای مشهور در کشور عراق)'''، فقیه بحرالعلوم و احمد خامهیار، نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش. | *'''زیارتگاههای عراق (معرفی زیارتگاههای مشهور در کشور عراق)'''، فقیه بحرالعلوم و احمد خامهیار، نشر مشعر، تهران، ۱۳۹۵ش. | ||
*'''العبقری الحسان فی احوال مولانا صاحب الزمان،''' علی اکبر نهاوندی، تحقیق و تصحیح صادق برزگر بفرویی، حسین احمدی قمی، مسجد مقدس جمکران، قم، 1388ش. | |||
*'''العتبات المقدسة فی الکوفة'''، محمد سعید الطریحی، بیروت، ۱۴۰۶ق، (۱۹۸۶م). | *'''العتبات المقدسة فی الکوفة'''، محمد سعید الطریحی، بیروت، ۱۴۰۶ق، (۱۹۸۶م). | ||
*'''فضل الکوفة و مساجدها'''، محمد بن جعفر بن مشــهدی، تحقیق محمد سعید الطریحی، دار المرتضی، بیروت، بیتا. | *'''فضل الکوفة و مساجدها'''، محمد بن جعفر بن مشــهدی، تحقیق محمد سعید الطریحی، دار المرتضی، بیروت، بیتا. | ||
*'''الکافی'''، محمد بن یعقوب کلینی، تصحیح علیاکبر الغفاری، دار صعب و دار التعارف، بیروت، ۱۴۰۱ق. | *'''الکافی'''، محمد بن یعقوب کلینی، تصحیح علیاکبر الغفاری، دار صعب و دار التعارف، بیروت، ۱۴۰۱ق. | ||
*'''مصباح الزائر'''، علی بن | *'''مصباح الزائر'''، علی بن موسی بن طاووس، تحقیق مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، مؤسسة آل البیت(ع) لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۷ق. | ||
*'''نجم | *'''نجم ثاقب در احوال امام غایب(ع)'''، حسین بن محمدتقی نوری، تحقیق صادق برزگر بفرویی، مسجد مقدس جمکران، قم، ۱۳۸۶ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{زیارتگاهها و مقبرههای عراق}} | {{زیارتگاهها و مقبرههای عراق}} |