حج: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۲۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۰
خط ۵۴: خط ۵۴:


===نخستین حج مسلمانان از مدینه===
===نخستین حج مسلمانان از مدینه===
در سال ششم قمری، حضرت محمد(ص) براي نخستين بار همراه با ۱,۴۰۰ نفر از مسلمانان براي اداي مناسک حج عازم [[مکه]] شد؛ ولي مشرکان با مسدود کردن راه در حديبيه مانع رسيدن مسلمانان به مکه شدند. از اين رو، آن حضرت و همراهان با ذبح قرباني از احرام خارج شدند و در سال بعد بر طبق عهدنامة حديبيه تنها قضاي عمره را به جا آوردند که به «عمرة القضاء» معروف شد.<ref>. مجمع البيان، ج2، ص28؛ تاريخ يعقوبي، ج2؛ ص55.</ref> بر پایه روايات، شأن نزولِ آية{{قلم رنگ|سبز|﴿لَتَدْخُلُنَّ الْمسجدالحرام إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ مُحَلِّقينَ رُؤُسَکمْ وَ مُقَصِّرينَ لا تَخافُونَ﴾}}{{یادداشت|شما قطعاً در حال امن و امنيت در حالى كه سرهايتان را تراشيده و موى [يا ناخن] كوتاه كرده‌ايد و بيمى نداريد وارد مسجدالحرام خواهيد شد.}}<ref>سوره فتح(۴۸آیه 27؛ ترجمه قرآن (انصاریانص۵۱۴.</ref>، همين رویداد است.<ref>. جامع البيان، ج26، ص140؛ التبيان، ج9، ص335.</ref>
در سال ششم قمری، حضرت محمد(ص) براي نخستين بار همراه با ۱,۴۰۰ نفر از مسلمانان براي اداي مناسک حج عازم [[مکه]] شد؛ ولي مشرکان با مسدود کردن راه در حديبيه مانع رسيدن مسلمانان به مکه شدند. از اين رو، آن حضرت و همراهان با ذبح قرباني از احرام خارج شدند و در سال بعد بر طبق عهدنامة حديبيه تنها قضاي عمره را به جا آوردند که به «عمرة القضاء» معروف شد.<ref>. مجمع البيان، ج2، ص28؛ تاريخ يعقوبي، ج2؛ ص55.</ref> بر پایه روايات، شأن نزولِ آية{{قلم رنگ|سبز|﴿لَتَدْخُلُنَّ الْمسجدالحرام إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ مُحَلِّقينَ رُؤُسَکمْ وَ مُقَصِّرينَ لا تَخافُونَ﴾}}{{یادداشت|شما قطعاً در حال امن و امنيت در حالى كه سرهايتان را تراشيده و موى [يا ناخن] كوتاه كرده‌ايد و بيمى نداريد وارد مسجدالحرام خواهيد شد.}}<ref name=":1">سوره حج(۲۲آيه 27؛ ؛ ترجمه قرآن (فولادوندص۳۳۵.</ref>، همين رویداد است.<ref>. جامع البيان، ج26، ص140؛ التبيان، ج9، ص335.</ref>


===منع مشرکان از حج===
===منع مشرکان از حج===
با نزول آيات نخست سورة برائت در سال نهم هجري، پيامبر اسلام(ص) مأمور شد تا اين آيات را در موسم حج به مشرکان ابلاغ کند.<ref>. ؟</ref> پيامبر(ص) ابتدا ابوبکر را به همراه عمر بن خطاب و گروهي از مسلمانان به مکه فرستاد تا اين مأموريت را انجام دهند، ولي قبل از رسيدن ابوبکر به مکه، پيامبر(ص) به دستور خداوند امير مؤمنان علي(ع) را مأمور ابلاغ اين آيات به مکيان کرد.<ref>. سنن الکبري، ج5، ص129- 130؛ المستدرک، ج3، ص51.</ref> از اين رو، علي(ع) اين آيات را در روز دهم ذي حجه براي مکيان تلاوت کرد که مضمون آنها، منع مشرکان از انجام دادن حج و نيز منع از طواف با بدن برهنه بود.<ref>. صحيح البخاري، ج1، ص97؛ سنن الترمذي، ج2، ص179.</ref> نزول آية 28 توبه/9 که مشرکان را «نَجَس» شمرد و آنان را از نزديک شدن به مسجدالحرام برحذر داشت، در اين سال بود:<ref>. جامع البيان، ج10، ص136؛ مجمع البيان، ج5، ص38.</ref> «إِنَّمَا الْمُشْرِکونَ نَجَسٌ فَلا يقْرَبُوا الْمسجدالحرام بَعْدَ عامِهِمْ هذا». برخي بر آن‌اند که مشرکان در اين سال تنها از انجام دادن حج ممنوع بوده‌اند و ورود آنان به مکه براي تجارت جايز بوده است.<ref>. احکام القرآن، ج1، ص88؛ روح المعاني، ج10، ص76.</ref>
با نزول آيات نخست سورة برائت در سال نهم قمری، حضرت محمد(ص) مأمور شد اين آيات را در موسم حج به مشرکان ابلاغ کند.<ref>. ؟</ref> او در آغاز، [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] را به همراه [[عمر بن خطاب]] و گروهي از مسلمانان به مکه فرستاد تا اين مأموريت را انجام دهند؛ ولي پیش از رسيدن ابوبکر به مکه، حضرت محمد(ص) به دستور خداوند امام علي(ع) را مأمور ابلاغ اين آيات به مکيان کرد؛<ref>. سنن الکبري، ج5، ص129- 130؛ المستدرک، ج3، ص51.</ref> از اين رو، امام علي(ع) اين آيات را در روز دهم ذي حجه براي مکيان تلاوت کرد که مضمون آنها، منع مشرکان از انجام دادن حج و نيز منع از طواف با بدن برهنه بود.<ref>. صحيح البخاري، ج1، ص97؛ سنن الترمذي، ج2، ص179.</ref> در همین سال، آیه{{قلم رنگ|سبز|﴿ إِنَّمَا ٱلۡمُشۡرِكُونَ نَجَسٞ فَلَا يَقۡرَبُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ بَعۡدَ عَامِهِمۡ هذَا﴾}}{{یادداشت|جز اين نيست كه مشركان پليدند؛ پس نبايد بعد از امسال به مسجدالحرام نزديك شوند.}}<ref name=":1" /> نازل شد و مشرکان را از ورود به مسجدالحرام منع کرد.<ref>. جامع البيان، ج10، ص136؛ مجمع البيان، ج5، ص38.</ref>


===حجة الوداع===
===حجة الوداع===
{{اصلی|حجة الوداع}}
{{اصلی|حجة الوداع}}
در سال دهم هجري، آية 27 حج/22 نازل شد که مفاد آن دستور به پيامبر(ص) براي فراخواني مسلمانان به اداي مناسک حج بود:<ref>. الکافي، ج4، ص245؛ تهذيب الاحکام، ج5، ص454.</ref> «وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يأْتُوک رِجالاً وَ عَلي‏ کلِّ ضامِرٍ يأْتينَ مِنْ کلِّ فَجٍّ عَميق». در پي نزول اين آيه، آن حضرت با فرستان مأموراني به همة سرزمين‌هاي اسلامي ‌به مسلمانان اعلام کرد که هر کس قصد اداي حج و فراگيري مناسک آن را دارد، در مدينه با پيامبر(ص) همراه شود.<ref>. مستدرک الوسائل، ج8، ص84؛ بحار الانوار، ج21، ص383-384.</ref> طبق نقل برخي منابع، در اين سفر حج که آخرين حج آن حضرت بود و به حجة الوداع مشهور شد،<ref>. نيل الاوطار، ج5، ص145؛ عمدة القاري، ج18، ص36.</ref> بيش از صدهزار مسلمان آن حضرت را همراهي کردند.<ref>. المجموع، ج7، ص104.</ref>
در سال دهم قمری، آیه {{قلم رنگ|سبز|﴿وَأَذِّن فِي ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَجِّ يَأۡتُوكَ رِجَالٗا وَعَلَىٰ كُلِّ ضَامِرٖ يَأۡتِينَ مِن كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٖ﴾}}{{یادداشت|و در ميان مردم براى [اداى] حج بانگ برآور تا [زائران] پياده و [سوار] بر هر شتر لاغرى كه از هر راه دورى مى آيند به سوى تو روى آورند.}}<ref name=":1" /> نازل شد که مفاد آن دستور به حضرت محمد(ص) براي فراخواني مسلمانان به اداي مناسک حج بود.<ref>. الکافي، ج4، ص245؛ تهذيب الاحکام، ج5، ص454.</ref> وی در پي نزول اين آيه، با فرستان مأموراني به همه سرزمين‌هاي اسلامي ‌به مسلمانان اعلام کرد که هر کس قصد اداي حج و فراگيري مناسک آن را دارد، در مدينه با او همراه شود.<ref>. مستدرک الوسائل، ج8، ص84؛ بحار الانوار، ج21، ص383-384.</ref> طبق نقل برخي منابع، بيش از ۱۰۰ هزار مسلمان وی را همراهي کردند.<ref>. المجموع، ج7، ص104.</ref> این سفر، آخرين حج آن حضرت بود و به حجة الوداع مشهور شد.<ref>. نيل الاوطار، ج5، ص145؛ عمدة القاري، ج18، ص36.</ref>  


==اهميت و جايگاه==
==اهميت و جايگاه==
خط ۱۳۲: خط ۱۳۲:


'''ترجمه قرآن (انصاریان)'''، حسین انصاریان، اسوه، قم، ۱۳۸۳ش.
'''ترجمه قرآن (انصاریان)'''، حسین انصاریان، اسوه، قم، ۱۳۸۳ش.
'''ترجمه قرآن (فولادوند)'''، محمدمهدی فولادوند، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، تهران، ۱۳۷۶ش.


{{پایان}}
{{پایان}}
۱۵٬۶۱۴

ویرایش