←دوري از شيطان و دشمنان خدا (تبرّي)
| خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
حضرت ابراهيم(ع)، در آیه {{قلم رنگ|سبز|﴿وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يأْتُوک...﴾}}{{یادداشت|جز اين نيست كه مشركان پليدند؛ پس نبايد بعد از امسال به مسجدالحرام نزديك شوند.}}<ref>سوره حج(22)، آیه 27.</ref> مأمور شده که انسانها را به حج فراخواند تا مردم به سوي آن حضرت بيايند؛ از این رو، یکی از هدف‌های حج را تقویت دوستی و پیوند با رهبران الهی دانسته‌اند.<ref name=":4" /> حضرت ابراهیم(ع)، در آیه‌ای دیگر از خداوند درخواست کرده دل‌هاي حج‌گزاران را به سوی فرزندان او در مکه متمايل کند.{{یادداشت|﴿رَّبَّنَآ إِنِّيٓ أَسۡكَنتُ مِن ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيۡرِ ذِي زَرۡعٍ عِندَ بَيۡتِكَ ٱلۡمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ فَٱجۡعَلۡ أَفۡـِٔدَةٗ مِّنَ ٱلنَّاسِ تَهۡوِيٓ إِلَيۡهِمۡ﴾ | حضرت ابراهيم(ع)، در آیه {{قلم رنگ|سبز|﴿وَ أَذِّنْ فِي النَّاسِ بِالْحَجِّ يأْتُوک...﴾}}{{یادداشت|جز اين نيست كه مشركان پليدند؛ پس نبايد بعد از امسال به مسجدالحرام نزديك شوند.}}<ref>سوره حج(22)، آیه 27.</ref> مأمور شده که انسانها را به حج فراخواند تا مردم به سوي آن حضرت بيايند؛ از این رو، یکی از هدف‌های حج را تقویت دوستی و پیوند با رهبران الهی دانسته‌اند.<ref name=":4" /> حضرت ابراهیم(ع)، در آیه‌ای دیگر از خداوند درخواست کرده دل‌هاي حج‌گزاران را به سوی فرزندان او در مکه متمايل کند.{{یادداشت|﴿رَّبَّنَآ إِنِّيٓ أَسۡكَنتُ مِن ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيۡرِ ذِي زَرۡعٍ عِندَ بَيۡتِكَ ٱلۡمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ فَٱجۡعَلۡ أَفۡـِٔدَةٗ مِّنَ ٱلنَّاسِ تَهۡوِيٓ إِلَيۡهِمۡ﴾ | ||
پروردگارا! من برخى از فرزندانم را در درّه‌اى بى‌كشت و زرع نزد خانه حُرمت‌يافته‌ات سكونت دادم؛ پروردگارا! براى اينكه نماز را بر پا دارند؛ پس دل‌هاى گروهى از مردم را به سوى آنان علاقه‌مند و متمايل كن!}}<ref>سورة ابراهيم(14)، آیه 37؛ ترجمه قرآن (انصاریان)، ص۲۶۰.</ref> برخي روايات، مراد از {{قلم رنگ|سبز|﴿ذُرِّيَّتِي﴾}}{{یادداشت|فرزندانم (فرزندان ابراهیم).}} در آیه پیش‌گفته را «اهل بيت(ع)» دانسته‌اند.<ref>. الکافي، ج1، ص392؛ بحار الانوار، ج27، ص74.</ref> روايتي ديگر، مراد خداوند از «کامل کردن حج» را{{یادداشت|﴿وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ﴾ | پروردگارا! من برخى از فرزندانم را در درّه‌اى بى‌كشت و زرع نزد خانه حُرمت‌يافته‌ات سكونت دادم؛ پروردگارا! براى اينكه نماز را بر پا دارند؛ پس دل‌هاى گروهى از مردم را به سوى آنان علاقه‌مند و متمايل كن!}}<ref>سورة ابراهيم(14)، آیه 37؛ ترجمه قرآن (انصاریان)، ص۲۶۰.</ref> برخي روايات، مراد از {{قلم رنگ|سبز|﴿ذُرِّيَّتِي﴾}}{{یادداشت|فرزندانم (فرزندان ابراهیم).}} در آیه پیش‌گفته را «اهل بيت(ع)» دانسته‌اند.<ref>. الکافي، ج1، ص392؛ بحار الانوار، ج27، ص74.</ref> روايتي ديگر، مراد خداوند از «کامل کردن حج» را{{یادداشت|﴿وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ﴾ | ||
حج وعمره را براى خدا به پايان بريد.}}<ref name=":2" /> ديدار با حضرت محمد(ص)<ref>. بحار الانوار، ج97، ص139؛ جامع احاديث الشيعه، ج12، ص229.</ref> و امامان(ع)<ref>. الکافي، ج4، ص549؛ نور الثقلين، ج1، ص183.</ref> دانسته است. اين امر در احاديثي ديگر نيز تأکيد شده است.<ref>. علل الشرائع، ج2، ص459؛ بحار الانوار، ج96، ص374.</ref> امام(ع)، روح حقيقي کعبه و روح همه مناسک حج و محور اصلي آن شمرده شده، که هدف‌های مهم اين عبادت را محقق مي‌کند.<ref>. صهباي حج، ص99-100.</ref> معرفي امام حسن(ع)<ref>. الامالي، ص245؛ تحف العقول، ص233.</ref> و امام سجاد(ع)<ref>. بحار الانوار، ج45، ص138؛ الصحيح من سيرة النبي، ج29، ص54.</ref> به عنوان فرزند مکه و منا و مشعر و عرفات، اشاره‌اي به همين مسئله دانسته‌اند.<ref>دانشنامه حج و حرمین شریفین، ج۶، ص۳۳۰.</ref> | حج وعمره را براى خدا به پايان بريد.}}<ref name=":2" /> ديدار با حضرت محمد(ص)<ref>. بحار الانوار، ج97، ص139؛ جامع احاديث الشيعه، ج12، ص229.</ref> و امامان(ع)<ref>. الکافي، ج4، ص549؛ نور الثقلين، ج1، ص183.</ref> دانسته است. اين امر در احاديثي ديگر نيز تأکيد شده است.<ref>. علل الشرائع، ج2، ص459؛ بحار الانوار، ج96، ص374.</ref> امام(ع)، روح حقيقي کعبه و روح همه مناسک حج و محور اصلي آن شمرده شده، که هدف‌های مهم اين عبادت را محقق مي‌کند.<ref>. صهباي حج، ص99-100.</ref> معرفي امام حسن(ع)<ref>. الامالي، ص245؛ تحف العقول، ص233.</ref> و امام سجاد(ع)<ref>. بحار الانوار، ج45، ص138؛ الصحيح من سيرة النبي، ج29، ص54.</ref> به عنوان فرزند مکه و منا و مشعر و عرفات، اشاره‌اي به همين مسئله دانسته‌اند.<ref name=":5">دانشنامه حج و حرمین شریفین، ج۶، ص۳۳۰.</ref> | ||
===دوري از شيطان و دشمنان خدا (تبرّي)=== | ===دوري از شيطان و دشمنان خدا (تبرّي)=== | ||
مهمترين نماد دوری از | مهمترين نماد دوری از شیطان‌های جنّی و انسانی در حج، رمي‌جمرات است.<ref>. الروضة البيهه، ج2، ص281-282.</ref> برخي احاديث نیز، يکي از مصداق‌های «قضاء تفث»{{یادداشت|برطرف کردن آلودگي.}} را در آیه{{قلم رنگ|سبز|﴿ثُمَّ لۡيَقۡضُواْ تَفَثَهُمۡ وَلۡيُوفُواْ نُذُورَهُمۡ وَلۡيَطَّوَّفُواْ بِٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ﴾}}{{یادداشت|سپس بايد آلودگى خود را بزدايند و به نذرهاى خود وفا كنند و بر گِرد آن خانه كهن [كعبه] طواف به جاى آورند.}}<ref>سوره حج(22)، آیه 29: ترجمه قرآن (فولادوند)، ص۳۳۵.</ref> رمي‌جمرات دانسته‌اند.<ref>. مستدرک الوسائل، ج9، ص372؛ بحار الانوار، ج96، ص312.</ref> در آیات نخست سوره توبه، حضرت محمد(ص) به اجرای برائت از مشرکان در حج، که دوري از شیطان‌های انساني شمرده شده است<ref name=":5" /> مأمور شد.{{یادداشت|﴿وَأَذَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلنَّاسِ يَوۡمَ ٱلۡحَجِّ ٱلۡأَكۡبَرِ أَنَّ ٱللَّهَ بَرِيٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَۙ وَرَسُولُهُ﴾ | ||
و اين اعلامى است از سوى خدا و پيامبرش به همۀ مردم در روز حج اكبر كه: يقيناً خدا و پيامبرش از مشركان بيزارند.}}<ref>سوره توبه(۹)، آیه ۳؛ ترجمه قرآن (انصاریان)، ص۱۸۷.</ref> | |||
===پيشگيري از | ===پيشگيري از نابودی انسان=== | ||
قرآن، در آیه {{قلم رنگ|سبز|﴿جَعَلَ اللَّهُ الْکعْبَةَ الْبَيتَ الْحَرامَ قِياماً لِلنَّاسِ﴾}}{{یادداشت|خدا، [زيارتِ ] كعبه، آن خانۀ با حرمت را وسيلۀ قوام و برپايى [زندگى، معيشت و سامان دنيا و آخرت] مردم قرار داد.}} کعبه را سبب پابرجا بودن انسانها دانسته است. برخي از مفسران، مراد از آن را حفظ و در امان بودن انسانها از خطرات دانسته<ref>. التبيان، ج4، ص31؛ فقه القرآن، ج1، ص86.</ref> و بر این باورند که مردم با ترک کردن حج نابود خواهند شد.<ref>. مجمع البيان، ج3، ص424؛ روح المعاني، ج7، ص35.</ref> اين نکته در احاديث اهل بيت(ع) نيز آمده است.<ref>. الکافي، ج4، ص271؛ وسائل الشيعه، ج11، ص21.</ref> در روايتي، امام صادق(ع) حج‌گزاران را موجب بقاي زندگی کساني شمرده که حج را ترک مي‌کنند.<ref>الکافي، ج2، ص451؛ وسائل الشيعه، ج1، ص28.</ref> در احاديثي ديگر، نيت تجديد حج، موجب افزوده شدن عمر و اداي مکرّر حج، مانع مرگ ناگهاني دانسته شده است.<ref>. الکافي، ج4، ص261؛ من لايحضره الفقيه، ج2، ص220.</ref> | |||
===تفقه و نشر احاديث=== | ===تفقه و نشر احاديث=== | ||