بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
زیارتگاه قطّاره، روی چشمه آبی ساخته شده است. بر پایه باورهای مردم منطقه، این چشمه را [[امام علی(ع)]] به طریق کرامت، در مسیر خود به [[جنگ صفین]]، یا مسیر بازگشت وی از صفین، نزدیک دیر یک راهب [[مسیحیت|مسیحی]]، آشکار کرده است.<ref group="یادداشت">جزئیات این کرامت و چگونگی آشکار شدن چشمه، با اختلافاتی در منابع مختلف [[شیعه]]، نقل شده است.</ref> | زیارتگاه قطّاره، روی چشمه آبی ساخته شده است. بر پایه باورهای مردم منطقه، این چشمه را [[امام علی(ع)]] به طریق کرامت، در مسیر خود به [[جنگ صفین]]، یا مسیر بازگشت وی از صفین، نزدیک دیر یک راهب [[مسیحیت|مسیحی]]، آشکار کرده است.<ref group="یادداشت">جزئیات این کرامت و چگونگی آشکار شدن چشمه، با اختلافاتی در منابع مختلف [[شیعه]]، نقل شده است.</ref> | ||
== | ==رویداد پیدایش چشمه== | ||
[[پرونده:قطارة امام علی(ع)۴.jpg|بندانگشتی|248x248پیکسل|نمای درونی بارگاه و [[ضریح|ضریحی]] که روی چشمه قرار دارد.|جایگزین=|راست]] | [[پرونده:قطارة امام علی(ع)۴.jpg|بندانگشتی|248x248پیکسل|نمای درونی بارگاه و [[ضریح|ضریحی]] که روی چشمه قرار دارد.|جایگزین=|راست]] | ||
بر پایه منابع [[شیعه]]، [[امام علی(ع)]] در مسیر صفین، به همراه لشکر خود وارد صحرایی بی‌آب و علف شد. وی نزدیک ستون یا میل بلندی توقف کرد که بالای آن، راهبی مسیحی زندگی می‌کرد. نزدیک این ستون یا میل، صخره‌ای بود که اصحاب امام علی(ع) نتوانستند با یکدیگر آن را بلند کنند. امام علی(ع) آن را از جا کند و زیر آن، چشمه آب زلالی پدیدار شد. | |||
پس از آنکه اصحاب | پس از آنکه اصحاب او، از آب چشمه سیراب شدند، امام علی(ع) صخره را به جای نخست برگرداند و چشمه را پوشاند و از آنجا حرکت کردند. هنوز دور نشده بودند که امام علی(ع) از اصحاب خود خواست تا برگردند و چشمه را بیابند. برخی از اصحاب او بازگشتند؛ ولی نتوانستند محل چشمه را پیدا کنند؛ پس نزد راهب رفتند و او به آنها خبر داد که به جز [[پیامبران]] یا اوصیای پیامبران، هیچ‌کس نتوانسته است این چشمه را آشکار کند.<ref>وقعة صفین، ص145؛ الهدایة الکبری، ص148 و 149؛ الارشاد، ج1، ص334 و 336؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج2، ص326؛ الخرائج والجرائح، القطب الراوندی، ج2، ص864 و 865.</ref> در برخی از این منابع، افزوده شده است که آن راهب، [[اسلام]] آورد و به امام علی(ع) پیوست و سرانجام در [[نبرد صفین|جنگ صفین]]، به شهادت رسید.<ref>الهدایة الکبری، ص149؛ الارشاد، ج1، ص337؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج2، ص326.</ref> | ||
== | ==مکان رویداد== | ||
[[پرونده:قطارة امام علی(ع)۵.jpeg|بندانگشتی|نمای درونی ضریح.|جایگزین=|247x247پیکسل]] | [[پرونده:قطارة امام علی(ع)۵.jpeg|بندانگشتی|نمای درونی ضریح.|جایگزین=|247x247پیکسل]] | ||
درباره محل وقوع این ماجرا، در روایات، اختلاف است. در بیشتر روایات، محل وقوع حادثه، نقطه‌ای در ساحل غربی [[رود فرات]]، ذکر شده است. در روایت [[نصر بن مزاحم]]، که احتمالًا قدیمی‌ترین راوی این رویداد است، محل وقوع آن [[ظهر الکوفه|ظَهر کوفه]] بیان شده است.<ref>وقعة صفین، ص145.</ref> | |||
[[ابن‌شهرآشوب]] و [[قطب راوندی]] مکان وقوع آن را | [[ابن‌شهرآشوب]] و [[قطب راوندی]] مکان وقوع آن را [[صندودا]] ذکر کرده‌اند.<ref>مناقب آل ابی‌طالب، ج2، ص326؛ الخرائج والجرائح، ج2، ص325.</ref> در روایت [[حسین بن حمدان خصیبی]] و [[شیخ مفید]] و نیز در اشعاری از سید حمیری، محل وقوع آن، پس از گذشتن امام علی(ع) از [[کربلا]] بیان شده است.<ref>الهدایة الکبری، ص148؛ الارشاد، ج1، ص334؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج2، ص326.</ref> [[ابن‌اعثم]] نیز محل آن را صحرایی که امام علی(ع) میان [[استان انبار|انبار]] تا هیت، از آن عبور کرده، دانسته است.<ref>الفتوح، ج2، ص555.</ref> | ||
==موقعیت کنونی== | ==موقعیت کنونی== | ||
چشمه‌ای که امروزه به نام قطاره امام علی(ع) شناخته می‌شود، در نقطه‌ای نزدیک دریاچه رزّازه، واقع است و اطراف آن را دیواره‌های صخره‌ای نسبتاً مرتفعی فراگرفته است. به تازگی، روی چشمه، اتاقی ساخته‌اند که دارای یک گنبد کوچک سبزرنگ است. چشمه آب، در گوشه‌ای از بنا قرار دارد و یک ضریح، به‌صورت پنجره چوبی مشبک یک ضلعی، روی آن نصب شده است. | |||
گفتنی است که در کتب شیعه، داستان دیگری نیز مبنی بر توقف و نماز خواندن لشکر امیرمؤمنان(ع) در نزدیکی دیر راهبی در منطقه «[[براثا]]»، در مسیر بازگشت آن حضرت از [[جنگ نهروان]]، نقل شده است<ref>ر. ک: من لا یحضره الفقیه، ج1، ص151؛ تهذیب الاحکام، ج3، ص264.</ref> که با این داستان، شباهت دارد و امروزه در [[مسجد براثا]] نیز چشمه آبی وجود دارد که گفته می‌شود [[امام علی(ع)]] آن را به طریق معجزه، آشکار کرده است. | گفتنی است که در کتب شیعه، داستان دیگری نیز مبنی بر توقف و نماز خواندن لشکر امیرمؤمنان(ع) در نزدیکی دیر راهبی در منطقه «[[براثا]]»، در مسیر بازگشت آن حضرت از [[جنگ نهروان]]، نقل شده است<ref>ر. ک: من لا یحضره الفقیه، ج1، ص151؛ تهذیب الاحکام، ج3، ص264.</ref> که با این داستان، شباهت دارد و امروزه در [[مسجد براثا]] نیز چشمه آبی وجود دارد که گفته می‌شود [[امام علی(ع)]] آن را به طریق معجزه، آشکار کرده است. | ||