کاربر:Abazar/کارها: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۴۱۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ اکتبر ۲۰۱۷
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== ابوهُرَیرَه ==
== ابوهُرَیرَه ==
: راوی بیشترین حدیث از پیامبر۹
: راوی بیشترین حدیث از پیامبر۹
خط ۴۵: خط ۴۴:
می‌توان گفت آن دسته از روایت‌های ابوهریره که منفعت یا مصلحت حاکمان معاصرش را تأمین می‌کرده و نیز روایت‌هایی که معارض معتبر دارد، پذیرفته نیست و تنها با وجود قراین و شواهد تأییدگر می‌توان به روایت‌های او استناد کرد.
می‌توان گفت آن دسته از روایت‌های ابوهریره که منفعت یا مصلحت حاکمان معاصرش را تأمین می‌کرده و نیز روایت‌هایی که معارض معتبر دارد، پذیرفته نیست و تنها با وجود قراین و شواهد تأییدگر می‌توان به روایت‌های او استناد کرد.


منابع
==پانویس==
{{پانویس}}


ابوهریره: عبدالحسین شرف الدین (م.۱۳۷۷ق.)، قم، انصاریان؛ احقاق الحق: نورالله الحسینی الشوشتری (م.۱۰۱۹ق.)، تعلیقات: شهاب الدین نجفی، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۰۶ق؛ ادب الدنیا و الدین: الماوردی (م.۴۵۰ق.)، بیروت، دار و مکتبة هلال، ۱۴۲۱ق؛ الاستیعاب: ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق؛ اسد الغابه: ابن اثیر علی بن محمد الجزری (م.۶۳۰ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق؛ الاصابه: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛ الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م؛ الامامة و السیاسه: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۰ق؛ امتاع الاسماع: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛ انساب الاشراف: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق؛ الایضاح: الفضل بن شاذان (م.۲۶۰ق.)، به کوشش الحسینی الارموی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۳ش؛ البدء و التاریخ: المطهر المقدسی (م.۳۵۵ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۰۳م؛ البدایة و النهایه: ابن کثیر (م.۷۷۴ق.)، بیروت، مکتبة المعارف؛ تأویل مختلف الحدیث: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش اسماعیل اسعردی، بیروت، دار الکتب العلمیه؛ تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۰ق؛ تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک): الطبری (م.۳۱۰ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی؛ تاریخ خلیفه: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛ التاریخ الکبیر: البخاری (م.۲۵۶ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق؛ تاریخ مدینة دمشق: ابن عساکر (م.۵۷۱ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق؛ تاریخ المدینة المنوره: ابن شبّة النمیری (م.۲۶۲ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق؛ تاریخ الیعقوبی: احمد بن یعقوب (م.۲۹۲ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق؛ تدریب الراوی: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش عبدالوهاب، ریاض، مکتبة الریاض الحدیثه؛ تهذیب الکمال: المزی (م.۷۴۲ق.)، به کوشش بشار عواد، بیروت، الرساله، ۱۴۱۵ق؛ الثقات: ابن حبان (م.۳۵۴ق.)، مؤسسة الکتب الثقافیه، ۱۳۹۳ق؛ جمهرة انساب العرب: ابن حزم (م.۴۵۶ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ الدر المنثور: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۳۶۵ق؛ دلائل النبوه: البیهقی (م.۴۵۸ق.)، به کوشش عبدالمعطی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق؛ ربیع الابرار: الزمخشری (م.۵۸۳ق.)، بیروت، اعلمی، ۱۴۱۲ق؛ السنن الکبری: البیهقی (م.۴۵۸ق.)، بیروت، دار الفکر؛ سیر اعلام النبلاء: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق؛ السیرة النبویه: ابن هشام (م.۸-۲۱۳ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه؛ شذرات الذهب: عبدالحی بن العماد (م.۱۰۸۹ق.)، به کوشش عبدالقادر و الارنؤوط، دمشق، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق؛ احقاق الحق: نورالله الحسینی الشوشتری (م.۱۰۱۹ق.)، تعلیقات: شهاب الدین نجفی، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۰۶ق؛ شرح نهج البلاغه: ابن ابی‌الحدید (م.۶۵۶ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق؛ شیخ المضیرة ابوهریره: محمود ابوریه، بیروت، اعلمی، ۱۹۶۹م؛ صحیفة همام بن منبه: همام بن منبه (م.۱۳۲ق.)، به کوشش رفعت فوزی، قاهره، مکتبة الخانجی، ۱۴۰۶ق؛ الطبقات الکبری: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ الطبقات: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق؛ عیون الاخبار: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ الغارات: ابراهیم الثقفی الکوفی (م.۲۸۳ق.)، به کوشش المحدث، بهمن، ۱۳۵۵ش؛ الغدیر: الامینی (م.۱۳۹۰ق.)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۶ش؛ فتح الباری: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، بیروت، دار المعرفه؛ الفتوح: ابن اعثم الکوفی (م.۳۱۴ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۱ق؛ فتوح البلدان: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، بیروت، دار الهلال، ۱۹۸۸م؛ کتاب الولایه: ابن عقدة الکوفی (م.۳۳۳ق.)؛ کنز العمال: المتقی الهندی (م.۹۷۵ق.)، به کوشش صفوة السقاء، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق؛ الکنی و الالقاب: شیخ عباس القمی (م.۱۳۵۹ق.)، تهران، مکتبة الصدر، ۱۳۶۸ش؛ المحبّر: ابن حبیب (م.۲۴۵ق.)، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده؛ المستدرک علی الصحیحین: الحاکم النیشابوری (م.۴۰۵ق.)، به کوشش مرعشلی، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق؛ مسند احمد: احمد بن حنبل (م.۲۴۱ق.)، بیروت، دار صادر؛ المصنّف: عبدالرزاق الصنعانی (م.۲۱۱ق.)، به کوشش حبیب الرحمن، المجلس العلمی؛ المعارف: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، شریف رضی، ۱۳۷۳ش؛ معجم البلدان: یاقوت الحموی (م.۶۲۶ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م؛ معجم ما استعجم: عبدالله البکری (م.۴۸۷ق.)، به کوشش مصطفی السقا، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۳ق؛ المغازی: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق؛ مکاتیب الرسول: احمدی میانجی، تهران، دار الحدیث، ۱۴۱۹ق؛ المنتظم: ابن الجوزی (م.۵۹۷ق.)، به کوشش نعیم زرزور، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق؛ الوافی بالوفیات: الصفدی (م.۷۶۴ق.)، به کوشش احمد الارنؤوط و ترکی مصطفی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
==منابع==
{{منابع}}
{{دانشنامه
| آدرس=
| عنوان =
| نویسنده = محمد سعید نجاتی
}}
* کککابوهریرهککک: عبدالحسین شرف الدین (م.۱۳۷۷ق.)، قم، انصاریان
* کککاحقاق الحقککک: نورالله الحسینی الشوشتری (م.۱۰۱۹ق.)، تعلیقاتککک: شهاب الدین نجفی، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۰۶ق
* کککادب الدنیا و الدینککک: الماوردی (م.۴۵۰ق.)، بیروت، دار و مکتبة هلال، ۱۴۲۱ق
* کککالاستیعابککک: ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق
* کککاسد الغابهککک: ابن اثیر علی بن محمد الجزری (م.۶۳۰ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق
* کککالاصابهککک: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق
* کککالاعلامککک: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۹۷م
* کککالامامة و السیاسهککک: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۰ق
* کککامتاع الاسماعککک: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق
* کککانساب الاشرافککک: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق
* کککالایضاحککک: الفضل بن شاذان (م.۲۶۰ق.)، به کوشش الحسینی الارموی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۳ش
* کککالبدء و التاریخککک: المطهر المقدسی (م.۳۵۵ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۰۳م
* کککالبدایة و النهایهککک: ابن کثیر (م.۷۷۴ق.)، بیروت، مکتبة المعارف
* کککتأویل مختلف الحدیثککک: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش اسماعیل اسعردی، بیروت، دار الکتب العلمیه
* کککتاریخ الاسلام و وفیات المشاهیرککک: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش عمر عبدالسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۱۰ق
* کککتاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)ککک: الطبری (م.۳۱۰ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی
* کککتاریخ خلیفهککک: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش فواز، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق
* کککالتاریخ الکبیرککک: البخاری (م.۲۵۶ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۷ق
* کککتاریخ مدینة دمشقککک: ابن عساکر (م.۵۷۱ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق
* کککتاریخ المدینة المنورهککک: ابن شبّة النمیری (م.۲۶۲ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق
* کککتاریخ الیعقوبیککک: احمد بن یعقوب (م.۲۹۲ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق
* کککتدریب الراویککک: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش عبدالوهاب، ریاض، مکتبة الریاض الحدیثه
* کککتهذیب الکمالککک: المزی (م.۷۴۲ق.)، به کوشش بشار عواد، بیروت، الرساله، ۱۴۱۵ق
* کککالثقاتککک: ابن حبان (م.۳۵۴ق.)، مؤسسة الکتب الثقافیه، ۱۳۹۳ق
* کککجمهرة انساب العربککک: ابن حزم (م.۴۵۶ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق
* کککالدر المنثورککک: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۳۶۵ق
* کککدلائل النبوهککک: البیهقی (م.۴۵۸ق.)، به کوشش عبدالمعطی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق
* کککربیع الابرارککک: الزمخشری (م.۵۸۳ق.)، بیروت، اعلمی، ۱۴۱۲ق
* کککالسنن الکبریککک: البیهقی (م.۴۵۸ق.)، بیروت، دار الفکر
* کککسیر اعلام النبلاءککک: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق
* کککالسیرة النبویهککک: ابن هشام (م.۸-۲۱۳ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه
* کککشذرات الذهبککک: عبدالحی بن العماد (م.۱۰۸۹ق.)، به کوشش عبدالقادر و الارنؤوط، دمشق، دار ابن کثیر، ۱۴۰۶ق
* کککاحقاق الحقککک: نورالله الحسینی الشوشتری (م.۱۰۱۹ق.)، تعلیقاتککک: شهاب الدین نجفی، قم، مکتبة النجفی، ۱۴۰۶ق
* کککشرح نهج البلاغهککک: ابن ابی‌الحدید (م.۶۵۶ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق
* کککشیخ المضیرة ابوهریرهککک: محمود ابوریه، بیروت، اعلمی، ۱۹۶۹م
* کککصحیفة همام بن منبهککک: همام بن منبه (م.۱۳۲ق.)، به کوشش رفعت فوزی، قاهره، مکتبة الخانجی، ۱۴۰۶ق
* کککالطبقات الکبریککک: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق
* کککالطبقاتککک: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق
* کککعیون الاخبارککک: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق
* کککالغاراتککک: ابراهیم الثقفی الکوفی (م.۲۸۳ق.)، به کوشش المحدث، بهمن، ۱۳۵۵ش
* کککالغدیرککک: الامینی (م.۱۳۹۰ق.)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۶ش
* کککفتح الباریککک: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، بیروت، دار المعرفه
* کککالفتوحککک: ابن اعثم الکوفی (م.۳۱۴ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۱ق
* کککفتوح البلدانککک: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، بیروت، دار الهلال، ۱۹۸۸م
* ککککتاب الولایهککک: ابن عقدة الکوفی (م.۳۳۳ق.)
* ککککنز العمالککک: المتقی الهندی (م.۹۷۵ق.)، به کوشش صفوة السقاء، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق
* کککالکنی و الالقابککک: شیخ عباس القمی (م.۱۳۵۹ق.)، تهران، مکتبة الصدر، ۱۳۶۸ش
* کککالمحبّرککک: ابن حبیب (م.۲۴۵ق.)، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده
* کککالمستدرک علی الصحیحینککک: الحاکم النیشابوری (م.۴۰۵ق.)، به کوشش مرعشلی، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق
* کککمسند احمدککک: احمد بن حنبل (م.۲۴۱ق.)، بیروت، دار صادر
* کککالمصنّفککک: عبدالرزاق الصنعانی (م.۲۱۱ق.)، به کوشش حبیب الرحمن، المجلس العلمی
* کککالمعارفککک: ابن قتیبه (م.۲۷۶ق.)، به کوشش ثروت عکاشه، قم، شریف رضی، ۱۳۷۳ش
* کککمعجم البلدانککک: یاقوت الحموی (م.۶۲۶ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م
* کککمعجم ما استعجمککک: عبدالله البکری (م.۴۸۷ق.)، به کوشش مصطفی السقا، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۰۳ق
* کککالمغازیککک: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق
* کککمکاتیب الرسولککک: احمدی میانجی، تهران، دار الحدیث، ۱۴۱۹ق
* کککالمنتظمککک: ابن الجوزی (م.۵۹۷ق.)، به کوشش نعیم زرزور، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق
* کککالوافی بالوفیاتککک: الصفدی (م.۷۶۴ق.)، به کوشش احمد الارنؤوط و ترکی مصطفی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.


محمد سعید نجاتی


== أُبی بن کعب ==
== أُبی بن کعب ==
خط ۸۴: خط ۱۴۷:
درگذشت اُبی: تاریخ رحلت ابی به درستی معلوم نیست. سال وفاتش را ۱۹ق.<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۲۷۱؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۷۱.</ref>، ۲۰ق.<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۲۷۱.</ref> و ۲۲ق. در زمان خلافت عمر می‌دانند.<ref>الاستیعاب، ج۱، ص۶۹؛ اسد الغابه، ج۱، ص۶۳؛ الاصابه، ج۱، ص۱۸۱.</ref> برخی دیگر آن را در سال۳۰ق. در روزگار خلافت عثمان دانسته‌اند؛ اما بیشتر مورخان رحلت وی را در زمان خلافت عمر ثبت کرده‌اند.<ref>اسد الغابه، ج۱، ص۶۳؛ الاصابه، ج۱، ص۱۸۱.</ref> مدائنی زمان مرگ ابی، عباس و ابوسفیان بن حرب را نزدیک به هم در اوایل خلافت عثمان می‌داند. او می‌نویسد: بیشتر معتقدند ابی در زمان خلافت عمر وفات یافته است.<ref>الاستیعاب، ج۱، ص۶۹.</ref> با توجه به حضور ابی در جمع‌آوری و یکسان‌سازی قرآن و نیز دیدار زر بن حبیش با او در دوره خلافت عثمان و پرسش مردم از وی درباره فتنه روزگار عثمان، به نظر می‌رسد رحلت وی در اواخر خلافت عثمان بوده است.<ref>اسد الغابه، ج۱، ص۶۳؛ تهذیب الکمال، ج۲، ص۲۷۱-۲۷۲.</ref> او در مدینه منوره درگذشت و در بقیع به خاک سپرده شد. اشاره برخی منابع به این که قبری منسوب به ابی در مقابر دمشق وجود دارد، صحیح نیست.<ref>تاریخ دمشق، ج۷، ص۳۴۷؛ منهاج السنه، ج۷، ص۴۳؛ مجموع فتاوی ابن تیمیه، ج۲۷، ص۴۸۴.</ref>
درگذشت اُبی: تاریخ رحلت ابی به درستی معلوم نیست. سال وفاتش را ۱۹ق.<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۲۷۱؛ تقریب التهذیب، ج۱، ص۷۱.</ref>، ۲۰ق.<ref>تهذیب الکمال، ج۲، ص۲۷۱.</ref> و ۲۲ق. در زمان خلافت عمر می‌دانند.<ref>الاستیعاب، ج۱، ص۶۹؛ اسد الغابه، ج۱، ص۶۳؛ الاصابه، ج۱، ص۱۸۱.</ref> برخی دیگر آن را در سال۳۰ق. در روزگار خلافت عثمان دانسته‌اند؛ اما بیشتر مورخان رحلت وی را در زمان خلافت عمر ثبت کرده‌اند.<ref>اسد الغابه، ج۱، ص۶۳؛ الاصابه، ج۱، ص۱۸۱.</ref> مدائنی زمان مرگ ابی، عباس و ابوسفیان بن حرب را نزدیک به هم در اوایل خلافت عثمان می‌داند. او می‌نویسد: بیشتر معتقدند ابی در زمان خلافت عمر وفات یافته است.<ref>الاستیعاب، ج۱، ص۶۹.</ref> با توجه به حضور ابی در جمع‌آوری و یکسان‌سازی قرآن و نیز دیدار زر بن حبیش با او در دوره خلافت عثمان و پرسش مردم از وی درباره فتنه روزگار عثمان، به نظر می‌رسد رحلت وی در اواخر خلافت عثمان بوده است.<ref>اسد الغابه، ج۱، ص۶۳؛ تهذیب الکمال، ج۲، ص۲۷۱-۲۷۲.</ref> او در مدینه منوره درگذشت و در بقیع به خاک سپرده شد. اشاره برخی منابع به این که قبری منسوب به ابی در مقابر دمشق وجود دارد، صحیح نیست.<ref>تاریخ دمشق، ج۷، ص۳۴۷؛ منهاج السنه، ج۷، ص۴۳؛ مجموع فتاوی ابن تیمیه، ج۲۷، ص۴۸۴.</ref>


منابع
==پانویس==
{{پانویس}}


ابی بن کعب الرجل المصحف: الشحات سید زغلول، اسکندریه، الهیئة المصریة العامه، ۱۳۹۸ق؛ ابی بن کعب و مکانته بین مفسری الصحابه: مشعات سعود عبدالعیساوی، بیروت، الرساله، ۱۴۲۷ق؛ الاتقان: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش سعید، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۶ق؛ الاحتجاج: ابومنصور الطبرسی (م.۵۲۰ق.)، به کوشش سید محمد باقر، دار النعمان، ۱۳۸۶ق؛ الاستیعاب: ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق؛ اسد الغابه: ابن اثیر علی بن محمد الجزری (م.۶۳۰ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق؛ الاصابه: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛ انساب الاشراف: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق؛ بحار الانوار: المجلسی (م.۱۱۱۰ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق؛ تاریخ ابن خلدون: ابن خلدون (م.۸۰۸ق.)، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۸ق؛ تاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک): الطبری (م.۳۱۰ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی؛ تاریخ القرآن: تیودور نولدکه، ترجمه و کوشش: جورج تامر، دار النشر جورج المز، ۲۰۰۰م؛ تاریخ مدینة دمشق: ابن عساکر (م.۵۷۱ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق؛ تاریخ المدینة المنوره: ابن شبّة النمیری (م.۲۶۲ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق؛ تاریخ الیعقوبی: احمد بن یعقوب (م.۲۹۲ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق؛ تحف العقول: حسن بن شعبة الحرانی (م.قرن۴ق.)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق؛ تفسیر ثعلبی (الکشف و البیان): الثعلبی (م.۴۲۷ق.)، به کوشش ابن عاشور، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق؛ تفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعب: عبدالجواد خلف، قاهره، دار البیان، ۲۰۰۱م؛ تقریب التهذیب: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش مصطفی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق؛ تهذیب الاسماء و اللغات: النووی (م.۶۷۶ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه؛ تهذیب الکمال: المزی (م.۷۴۲ق.)، به کوشش بشار عواد، بیروت، الرساله، ۱۴۱۵ق؛ جامع‌البیان: الطبری (م.۳۱۰ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۱۲ق؛ حلیة الاولیاء: ابونعیم الاصفهانی (م.۴۳۰ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۵ق؛ الدر المنثور: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۳۶۵ق؛ الدرجات الرفیعة فی طبقات الشیعه: سید علی خان (م.۱۱۲۰ق.)، به کوشش بحر العلوم، قم، بصیرتی، ۱۳۹۷ق؛ رجال الطوسی: الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش قیومی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۵ق؛ السبعة فی القرائات: ابن مجاهد (م.۳۲۴ق.)، به کوشش شوقی ضیف، قاهره، دار المعارف؛ سنن ابی‌داود: السجستانی (م.۲۷۵ق.)، به کوشش سعید محمد اللحام، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۰ق؛ السنن الکبری: البیهقی (م.۴۵۸ق.)، بیروت، دار الفکر؛ سیر اعلام النبلاء: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق؛ السیرة النبویه: ابن هشام (م.۸-۲۱۳ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه؛ شرح نهج البلاغه: ابن ابی‌الحدید (م.۶۵۶ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق؛ صحیح البخاری: البخاری (م.۲۵۶ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۱ق؛ صحیح مسلم بشرح النووی: النووی (م.۶۷۶ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ق؛ الطبقات الکبری: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، بیروت، دار صادر؛ الطبقات: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق؛ الفهرست: ابن الندیم (م.۴۳۸ق.)، به کوشش تجدد؛ الکافی: الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش؛ کتاب سلیم بن قیس: الهلالی (م.۷۶ق.)، به کوشش انصاری، قم، الهادی، ۱۴۲۰ق؛ المبسوط: السرخسی (م.۴۸۳ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق؛ مجمع البیان: الطبرسی (م.۵۴۸ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، اعلمی، ۱۴۱۵ق؛ مجمع الرجال: علی القهپانی، قم، اسماعیلیان؛ مجموع الفتاوی: ابن تیمیه (م.۷۲۸ق.)، به کوشش عبدالرحمن، مکتبة ابن تیمیه؛ المحبّر: ابن حبیب (م.۲۴۵ق.)، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده؛ المحرر الوجیز: ابن عطیة الاندلسی (م.۵۴۶ق.)، به کوشش عبدالسلام، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۳ق؛ مرآة الحرمین: ابراهیم رفعت پاشا (م.۱۳۵۳ق.)، قم، المطبعة العلمیه، ۱۳۴۴ق؛ المستدرک علی الصحیحین: الحاکم النیشابوری (م.۴۰۵ق.)، به کوشش مرعشلی، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق؛ مسند احمد: احمد بن حنبل (م.۲۴۱ق.)، بیروت، دار صادر؛ المصاحف: ابن ابی‌داود السجستانی (م.۲۷۵ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق؛ معالم مکة و المدینة من الماضی و الحاضر: یوسف رغدا العاملی، بیروت، دار المرتضی، ۱۴۱۸ق؛ المعرفة و التاریخ: الفسوی (م.۲۷۷ق.)، به کوشش اکرم الامری، بیروت، الرساله، ۱۴۰۱ق؛ المغازی: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق؛ منهاج السنة النبویه: ابن تیمیه (م.۷۲۸ق.)، به کوشش محمد رشاد، مؤسسة قرطبه، ۱۴۰۶ق؛ وسائل الشیعه: الحر العاملی (م.۱۱۰۴ق.)، قم، آل‌ البیت:، ۱۴۱۲ق.
==منابع==
 
{{منابع}}
سید قاسم رزاقی موسوی
{{دانشنامه
| آدرس=
| عنوان =
| نویسنده = سید قاسم رزاقی موسوی
}}
* کککابی بن کعب الرجل المصحفککک: الشحات سید زغلول، اسکندریه، الهیئة المصریة العامه، ۱۳۹۸ق
* کککابی بن کعب و مکانته بین مفسری الصحابهککک: مشعات سعود عبدالعیساوی، بیروت، الرساله، ۱۴۲۷ق
* کککالاتقانککک: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش سعید، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۶ق
* کککالاحتجاجککک: ابومنصور الطبرسی (م.۵۲۰ق.)، به کوشش سید محمد باقر، دار النعمان، ۱۳۸۶ق
* کککالاستیعابککک: ابن عبدالبر (م.۴۶۳ق.)، به کوشش البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق
* کککاسد الغابهککک: ابن اثیر علی بن محمد الجزری (م.۶۳۰ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق
* کککالاصابهککک: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش علی محمد و دیگران، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق
* کککانساب الاشرافککک: البلاذری (م.۲۷۹ق.)، به کوشش زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق
* کککبحار الانوارککک: المجلسی (م.۱۱۱۰ق.)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق
* کککتاریخ ابن خلدونککک: ابن خلدون (م.۸۰۸ق.)، به کوشش خلیل شحاده، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۸ق
* کککتاریخ طبری (تاریخ الامم و الملوک)ککک: الطبری (م.۳۱۰ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، بیروت، دار احیاء التراث العربی
* کککتاریخ القرآنککک: تیودور نولدکه، ترجمه و کوششککک: جورج تامر، دار النشر جورج المز، ۲۰۰۰م
* کککتاریخ مدینة دمشقککک: ابن عساکر (م.۵۷۱ق.)، به کوشش علی شیری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق
* کککتاریخ المدینة المنورهککک: ابن شبّة النمیری (م.۲۶۲ق.)، به کوشش شلتوت، قم، دار الفکر، ۱۴۱۰ق
* کککتاریخ الیعقوبیککک: احمد بن یعقوب (م.۲۹۲ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۵ق
* کککتحف العقولککک: حسن بن شعبة الحرانی (م.قرن۴ق.)، به کوشش غفاری، قم، نشر اسلامی، ۱۴۰۴ق
* کککتفسیر ثعلبی (الکشف و البیان)ککک: الثعلبی (م.۴۲۷ق.)، به کوشش ابن عاشور، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۲ق
* کککتفسیر الصحابی الجلیل ابی بن کعبککک: عبدالجواد خلف، قاهره، دار البیان، ۲۰۰۱م
* کککتقریب التهذیبککک: ابن حجر العسقلانی (م.۸۵۲ق.)، به کوشش مصطفی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق
* کککتهذیب الاسماء و اللغاتککک: النووی (م.۶۷۶ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه
* کککتهذیب الکمالککک: المزی (م.۷۴۲ق.)، به کوشش بشار عواد، بیروت، الرساله، ۱۴۱۵ق
* کککجامع‌البیانککک: الطبری (م.۳۱۰ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۱۲ق
* کککحلیة الاولیاءککک: ابونعیم الاصفهانی (م.۴۳۰ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۵ق
* کککالدر المنثورککک: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۳۶۵ق
* کککالدرجات الرفیعة فی طبقات الشیعهککک: سید علی خان (م.۱۱۲۰ق.)، به کوشش بحر العلوم، قم، بصیرتی، ۱۳۹۷ق
* کککرجال الطوسیککک: الطوسی (م.۴۶۰ق.)، به کوشش قیومی، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۵ق
* کککالسبعة فی القرائاتککک: ابن مجاهد (م.۳۲۴ق.)، به کوشش شوقی ضیف، قاهره، دار المعارف
* کککسنن ابی‌داودککک: السجستانی (م.۲۷۵ق.)، به کوشش سعید محمد اللحام، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۰ق
* کککالسنن الکبریککک: البیهقی (م.۴۵۸ق.)، بیروت، دار الفکر
* کککسیر اعلام النبلاءککک: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش گروهی از محققان، بیروت، الرساله، ۱۴۱۳ق
* کککالسیرة النبویهککک: ابن هشام (م.۸-۲۱۳ق.)، به کوشش السقاء و دیگران، بیروت، المکتبة العلمیه
* کککشرح نهج البلاغهککک: ابن ابی‌الحدید (م.۶۵۶ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق
* کککصحیح البخاریککک: البخاری (م.۲۵۶ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۱ق
* کککصحیح مسلم بشرح النوویککک: النووی (م.۶۷۶ق.)، بیروت، دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ق
* کککالطبقات الکبریککک: ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، بیروت، دار صادر
* کککالطبقاتککک: خلیفة بن خیاط (م.۲۴۰ق.)، به کوشش سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق
* کککالفهرستککک: ابن الندیم (م.۴۳۸ق.)، به کوشش تجدد
* کککالکافیککک: الکلینی (م.۳۲۹ق.)، به کوشش غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۵ش
* ککککتاب سلیم بن قیسککک: الهلالی (م.۷۶ق.)، به کوشش انصاری، قم، الهادی، ۱۴۲۰ق
* کککالمبسوطککک: السرخسی (م.۴۸۳ق.)، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق
* کککمجمع البیانککک: الطبرسی (م.۵۴۸ق.)، به کوشش گروهی از علما، بیروت، اعلمی، ۱۴۱۵ق
* کککمجمع الرجالککک: علی القهپانی، قم، اسماعیلیان
* کککمجموع الفتاویککک: ابن تیمیه (م.۷۲۸ق.)، به کوشش عبدالرحمن، مکتبة ابن تیمیه
* کککالمحبّرککک: ابن حبیب (م.۲۴۵ق.)، به کوشش ایلزه لیختن شتیتر، بیروت، دار الآفاق الجدیده
* کککالمحرر الوجیزککک: ابن عطیة الاندلسی (م.۵۴۶ق.)، به کوشش عبدالسلام، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۳ق
* کککمرآة الحرمینککک: ابراهیم رفعت پاشا (م.۱۳۵۳ق.)، قم، المطبعة العلمیه، ۱۳۴۴ق
* کککالمستدرک علی الصحیحینککک: الحاکم النیشابوری (م.۴۰۵ق.)، به کوشش مرعشلی، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۰۶ق
* کککمسند احمدککک: احمد بن حنبل (م.۲۴۱ق.)، بیروت، دار صادر
* کککالمصاحفککک: ابن ابی‌داود السجستانی (م.۲۷۵ق.)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق
* کککمعالم مکة و المدینة من الماضی و الحاضرککک: یوسف رغدا العاملی، بیروت، دار المرتضی، ۱۴۱۸ق
* کککالمعرفة و التاریخککک: الفسوی (م.۲۷۷ق.)، به کوشش اکرم الامری، بیروت، الرساله، ۱۴۰۱ق
* کککالمغازیککک: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۹ق
* کککمنهاج السنة النبویهککک: ابن تیمیه (م.۷۲۸ق.)، به کوشش محمد رشاد، مؤسسة قرطبه، ۱۴۰۶ق
* کککوسائل الشیعهککک: الحر العاملی (م.۱۱۰۴ق.)، قم، آل‌ البیت:، ۱۴۱۲ق.


ابیدوس: Ñ ازیریس
ابیدوس: Ñ ازیریس
خط ۱۲۳: خط ۲۴۵:
چاپ‌ها: نخستین بار حسین محمد علی شکری کتاب را در شرکت دارالارقم بن ابی‌ارقم لبنان با ۲۰۰ صفحه در قطع وزیری و با استفاده از دو نسخه خطی در سال ۱۴۱۷ق. چاپ کرد. بار دیگر مصطفی عمار آن را در مرکز بحوث و دراسات مدینه به سال ۱۴۲۶ق. در ۳۷۶ صفحه در قطع وزیری و با استفاده از یک نسخه خطی تصحیح و چاپ نمود. او افزون بر این نسخه، به منابعی که ابن عساکر از آن‌ها گزارش کرده، مراجعه و گزارش وی را با آن‌ها سنجیده است. (ص۵۶، «مقدمه»)
چاپ‌ها: نخستین بار حسین محمد علی شکری کتاب را در شرکت دارالارقم بن ابی‌ارقم لبنان با ۲۰۰ صفحه در قطع وزیری و با استفاده از دو نسخه خطی در سال ۱۴۱۷ق. چاپ کرد. بار دیگر مصطفی عمار آن را در مرکز بحوث و دراسات مدینه به سال ۱۴۲۶ق. در ۳۷۶ صفحه در قطع وزیری و با استفاده از یک نسخه خطی تصحیح و چاپ نمود. او افزون بر این نسخه، به منابعی که ابن عساکر از آن‌ها گزارش کرده، مراجعه و گزارش وی را با آن‌ها سنجیده است. (ص۵۶، «مقدمه»)


منابع
==پانویس==
{{پانویس}}


البدایة و النهایه: ابن کثیر (م.۷۷۴ق.)، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ التاریخ و المورخون بمکه: محمد حبیب الهیله، مکه، مؤسسة الفرقان، ۱۹۹۴م؛ التحفة اللطیفه: شمس الدین السخاوی (م.۹۰۲ق.)، به کوشش عبدالله بن عباس و دیگران، السعودیه، مرکز دراسات المدینه، ۱۴۲۹ق؛ تحقیق النصرة بتلخیص معالم دارالهجره: ابی‌بکر بن الحسین المراغی(م.۸۱۶ق.)، بیروت، المکتبة العلمیه، ۱۴۰۱ق؛ التعریف بما آنست الهجرة من معالم دارالهجره: محمد بن احمد المطری (م.۷۴۱ق.)، بیروت، المکتبة العلمیه، ۱۴۰۲ق؛ السلوک لمعرفة دول الملوک: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق؛ شذرات الذهب: عبدالحی بن العماد (م.۱۰۸۹ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۲۱ق؛ العبر فی اخبار من غبر: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش محمد بن السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه؛ العقد الثمین: محمد الفأسی (م.۸۳۲ق.)، به کوشش فؤاد سیر، مصر، الرساله، ۱۴۰۶ق؛ عقد الجمان فی تاریخ اهل الزمان: بدر الدین محمود العینی (م.۸۵۵ق.)، به کوشش محمد امین، مرکز تحقیق التراث، جامعة القاهره، ۱۴۰۸ق؛ ملء العیبة بما جمع بطول الغیبه: محمد بن عمر ابن رشید الفهری السبتی (م.۷۲۱ق.)، به کوشش محمد الحبیب، دار الغرب الاسلامی، ۱۴۰۸ق؛ الوافی بالوفیات: الصفدی (م.۷۶۴ق.)، دار الفکر، ۱۴۲۵-۱۴۲۶ق؛ وفاء الوفاء: السمهودی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م؛ وفیات الاعیان: ابن خلکان (م.۶۸۱ق.)، به کوشش احسان عباس، بیروت، دار صادر.
==منابع==
 
{{منابع}}
سید مجتبی حسینی
{{دانشنامه
| آدرس=
| عنوان =
| نویسنده = سید مجتبی حسینی
}}
* کککالبدایة و النهایهککک: ابن کثیر (م.۷۷۴ق.)، به کوشش علی محمد و عادل احمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق
* کککالتاریخ و المورخون بمکهککک: محمد حبیب الهیله، مکه، مؤسسة الفرقان، ۱۹۹۴م
* کککالتحفة اللطیفهککک: شمس الدین السخاوی (م.۹۰۲ق.)، به کوشش عبدالله بن عباس و دیگران، السعودیه، مرکز دراسات المدینه، ۱۴۲۹ق
* کککتحقیق النصرة بتلخیص معالم دارالهجرهککک: ابی‌بکر بن الحسین المراغی(م.۸۱۶ق.)، بیروت، المکتبة العلمیه، ۱۴۰۱ق
* کککالتعریف بما آنست الهجرة من معالم دارالهجرهککک: محمد بن احمد المطری (م.۷۴۱ق.)، بیروت، المکتبة العلمیه، ۱۴۰۲ق
* کککالسلوک لمعرفة دول الملوکککک: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالقادر، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۸ق
* کککشذرات الذهبککک: عبدالحی بن العماد (م.۱۰۸۹ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۲۱ق
* کککالعبر فی اخبار من غبرککک: الذهبی (م.۷۴۸ق.)، به کوشش محمد بن السعید، بیروت، دار الکتب العلمیه
* کککالعقد الثمینککک: محمد الفأسی (م.۸۳۲ق.)، به کوشش فؤاد سیر، مصر، الرساله، ۱۴۰۶ق
* کککعقد الجمان فی تاریخ اهل الزمانککک: بدر الدین محمود العینی (م.۸۵۵ق.)، به کوشش محمد امین، مرکز تحقیق التراث، جامعة القاهره، ۱۴۰۸ق
* کککملء العیبة بما جمع بطول الغیبهککک: محمد بن عمر ابن رشید الفهری السبتی (م.۷۲۱ق.)، به کوشش محمد الحبیب، دار الغرب الاسلامی، ۱۴۰۸ق
* کککالوافی بالوفیاتککک: الصفدی (م.۷۶۴ق.)، دار الفکر، ۱۴۲۵-۱۴۲۶ق
* کککوفاء الوفاءککک: السمهودی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۲۰۰۶م
* کککوفیات الاعیانککک: ابن خلکان (م.۶۸۱ق.)، به کوشش احسان عباس، بیروت، دار صادر.


اتمام علی اعلام الانام بتاریخ بیت‌الله الحرام: Ñ اعلام الانام بتاریخ بیت‌الله الحرام
اتمام علی اعلام الانام بتاریخ بیت‌الله الحرام: Ñ اعلام الانام بتاریخ بیت‌الله الحرام
خط ۱۶۰: خط ۳۰۱:
چاپ‌ها: سید حسن کسروی اثارة الترغیب را با استفاده از نسخه خطی کتابخانه الازهریه قاهره تصحیح کرده و در انتشارات دارالکتب العلمیه بیروت به سال ۱۴۲۰ق. در ۴۴۸ صفحه و قطع وزیری به چاپ رسانده است. تصحیح دیگر کتاب از مصطفی محمد حسین الذهبی است. او کتاب را به سال ۱۴۱۸ق. با استفاده از همان نسخه الازهریه تصحیح و بسیاری از اسرائیلیات و حدیث‌های ضعیف را حذف کرده و در انتشارات مکتبة نزار مصطفی الباز در دو جلد و ۵۰۰ صفحه به چاپ رسانده است. نیز رساله‌ای از ابن تیمیه به نام زیارة بیت المقدس بر آن افزوده و علت این افزایش را رواج بعضی عقاید باطل درباره بیت المقدس در میان اهل سنت، همچون وقوف عصر عرفه در آن‌جا و طواف بر صخره شمرده و اثارة الترغیب را مشتمل بر برخی از آن عقاید دانسته است. او در مقدمه‌اش سخنان برخی از دانشوران را در برائت از طواف بر صخره یا سایر بدعت‌ها بیان و کتاب‌هایی را در این موضو ع معرفی کرده است.<ref>اثارة الترغیب، ص۸-۱۱، «مقدمه ذهبی».</ref>
چاپ‌ها: سید حسن کسروی اثارة الترغیب را با استفاده از نسخه خطی کتابخانه الازهریه قاهره تصحیح کرده و در انتشارات دارالکتب العلمیه بیروت به سال ۱۴۲۰ق. در ۴۴۸ صفحه و قطع وزیری به چاپ رسانده است. تصحیح دیگر کتاب از مصطفی محمد حسین الذهبی است. او کتاب را به سال ۱۴۱۸ق. با استفاده از همان نسخه الازهریه تصحیح و بسیاری از اسرائیلیات و حدیث‌های ضعیف را حذف کرده و در انتشارات مکتبة نزار مصطفی الباز در دو جلد و ۵۰۰ صفحه به چاپ رسانده است. نیز رساله‌ای از ابن تیمیه به نام زیارة بیت المقدس بر آن افزوده و علت این افزایش را رواج بعضی عقاید باطل درباره بیت المقدس در میان اهل سنت، همچون وقوف عصر عرفه در آن‌جا و طواف بر صخره شمرده و اثارة الترغیب را مشتمل بر برخی از آن عقاید دانسته است. او در مقدمه‌اش سخنان برخی از دانشوران را در برائت از طواف بر صخره یا سایر بدعت‌ها بیان و کتاب‌هایی را در این موضو ع معرفی کرده است.<ref>اثارة الترغیب، ص۸-۱۱، «مقدمه ذهبی».</ref>


منابع
==پانویس==
{{پانویس}}


اتحاف الوری باخبار ام القری: عمر بن محمد بن فهد (م.۸۸۵ق.)، به کوشش شلتوت و دیگران، مکه، دار احیاء التراث الاسلامی، ۱۴۰۴ق؛ إثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثة و البیت العتیق: محمد بن اسحاق الخوارزمی (م.۸۲۷ق.)، به کوشش کسروی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛ الاعلام: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۰م؛ بُغیة الوُعاة: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار الفکر، ۱۳۹۹ق؛ تاریخ الادب العربی: بروکلمان (م.۱۳۷۵ق.)، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۹ق؛ الضوء اللامع: شمس الدین السخاوی (م.۹۰۲ق.)، قاهره، دار الکتاب الاسلامی؛ العقد الثمین: محمد الفأسی (م.۸۳۲ق.)، به کوشش محمد حامد، بیروت، الرساله، ۱۴۰۶ق؛ کشف الظنون: حاجی خلیفه (م.۱۰۶۷ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۲۸ق؛ المدینة المنورة فی مئة مخطوط: به کوشش عمار منلا، السعودیه، مرکز دراسات المدینة المنوره، ۱۴۲۰ق؛ معجم المؤلفین: عمر کحاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی؛ نشر الریاحین: عاتق بن غیث البلادی، مکه، دار مکه، ۱۴۱۴ق.
==منابع==
 
{{منابع}}
سید حامد علی‌زاده موسوی
{{دانشنامه
| آدرس=
| عنوان =
| نویسنده = سید حامد علی‌زاده موسوی
}}
* کککاتحاف الوری باخبار ام القریککک: عمر بن محمد بن فهد (م.۸۸۵ق.)، به کوشش شلتوت و دیگران، مکه، دار احیاء التراث الاسلامی، ۱۴۰۴ق
* کککإثارة الترغیب و التشویق الی المساجد الثلاثة و البیت العتیقککک: محمد بن اسحاق الخوارزمی (م.۸۲۷ق.)، به کوشش کسروی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق
* کککالاعلامککک: الزرکلی (م.۱۳۹۶ق.)، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۰م
* کککبُغیة الوُعاةککک: السیوطی (م.۹۱۱ق.)، به کوشش محمد ابوالفضل، دار الفکر، ۱۳۹۹ق
* کککتاریخ الادب العربیککک: بروکلمان (م.۱۳۷۵ق.)، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۹ق
* کککالضوء اللامعککک: شمس الدین السخاوی (م.۹۰۲ق.)، قاهره، دار الکتاب الاسلامی
* کککالعقد الثمینککک: محمد الفأسی (م.۸۳۲ق.)، به کوشش محمد حامد، بیروت، الرساله، ۱۴۰۶ق
* ککککشف الظنونککک: حاجی خلیفه (م.۱۰۶۷ق.)، بیروت، دار الفکر، ۱۴۲۸ق
* کککالمدینة المنورة فی مئة مخطوطککک: به کوشش عمار منلا، السعودیه، مرکز دراسات المدینة المنوره، ۱۴۲۰ق
* کککمعجم المؤلفینککک: عمر کحاله، بیروت، دار احیاء التراث العربی
* کککنشر الریاحینککک: عاتق بن غیث البلادی، مکه، دار مکه، ۱۴۱۴ق.


== اَثایه ==
== اَثایه ==
خط ۱۷۱: خط ۳۲۸:
أَثایة به کسر، فتح و ضم همزه تلفظ شده است<ref>سبل الهدی، ج۸، ص۴۹۱؛ المعالم الاثیره، ص۱۵.</ref> که فتح آن نام‌آورتر است. برخی نیز آن را «أثاثة» یا «أثانة»آورده‌اند.<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۹۰؛ المعالم الاثیره، ص۱۹.</ref>
أَثایة به کسر، فتح و ضم همزه تلفظ شده است<ref>سبل الهدی، ج۸، ص۴۹۱؛ المعالم الاثیره، ص۱۵.</ref> که فتح آن نام‌آورتر است. برخی نیز آن را «أثاثة» یا «أثانة»آورده‌اند.<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۹۰؛ المعالم الاثیره، ص۱۹.</ref>


«أثایة» مکانی معروف در راه «جُحفه» در فاصله ۲۵ فرسخی مدینه<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۹۰؛ مراصد الاطلاع، ج۱، ص۲۵.</ref> و حدود چهار کیلومتری راه شوسه منتهی به یمن است.<ref>المعالم الاثیره، ترجمه، ص۱۹.</ref> این مکان حد فاصل و مرز میان دو منطقه «حجاز» و «تهامه» به شمار می‌آید.<ref>معجم ما استعجم، ج۱، ص۱۱؛ ج۳، ص۸۰۵.</ref> برخی با افزودن کلمه «آبار» (چاه‌های آب)، یا «شرف» به ابتدای این کلمه، آن را «آبار الاثایه» و «شرف الاثایه»<ref>المعالم الاثیره، ترجمه، ص۲۴، ۲۰۹.</ref> معرفی کردهاند.
«أثایة» مکانی معروف در راه «جُحفه» در فاصله ۲۵ فرسخی مدینه<ref>معجم البلدان، ج۱، ص۹۰؛ مراصد الاطلاع، ج۱، ص۲۵.</ref> و حدود چهار کیلومتری راه شوسه منتهی به یمن است.<ref>المعالم الاثیره، ترجمه، ص۱۹.</ref> این مکان حد فاصل و مرز میان دو منطقه «حجاز» و «تهامه» به شمار می‌آید.<ref>معجم ما استعجم، ج۱، ص۱۱؛ ج۳، ص۸۰۵.</ref> برخی با افزودن کلمه «آبار» (چاه‌های آب)، یا «شرف» به ابتدای این کلمه، آن را «آبار الاثایه» و «شرف الاثایه»<ref>المعالم الاثیره، ترجمه، ص۲۴، ۲۰۹.</ref> معرفی کرده‌اند.


در حجة الوداع آن‌گاه که رسول خدا۹ برای انجام اعمال حج از مدینه به سمت مکه می‌رفت، نماز صبح‌ را در این منطقه خواند<ref>المغازی، ج۳، ص۱۰۹۳؛ امتاع الاسماع، ج۲، ص۱۰۵.</ref> و بعدها به همین سبب مسجدی در این مکان بنا شد.<ref>معجم ما استعجم، ج۳، ص۷۷۰.</ref> در همین مکان، شتر ابوبکر که مسئولیت نگهداری آن بر عهده غلام ابوبکر و حامل مواد غذایی پیامبر۹ در حجة الوداع بود، گم شد و پس از مدتی یکی از صحابه آن را یافت.<ref>امتاع الاسماع، ج۲، ص۱۰۵.</ref>
در حجة الوداع آن‌گاه که رسول خدا۹ برای انجام اعمال حج از مدینه به سمت مکه می‌رفت، نماز صبح‌ را در این منطقه خواند<ref>المغازی، ج۳، ص۱۰۹۳؛ امتاع الاسماع، ج۲، ص۱۰۵.</ref> و بعدها به همین سبب مسجدی در این مکان بنا شد.<ref>معجم ما استعجم، ج۳، ص۷۷۰.</ref> در همین مکان، شتر ابوبکر که مسئولیت نگهداری آن بر عهده غلام ابوبکر و حامل مواد غذایی پیامبر۹ در حجة الوداع بود، گم شد و پس از مدتی یکی از صحابه آن را یافت.<ref>امتاع الاسماع، ج۲، ص۱۰۵.</ref>
خط ۱۷۷: خط ۳۳۴:
اثایه امروزه میان مسافران و بومیان به نام «بئار الشفیه»، چند چاه آب در حدود ۳۴ کیلومتری مُسَیجِد در راه مدینه به بدر، معروف است. بعضی از این چاه‌ها هنوز هم آب دارند.<ref>المعالم الاثیره، ص۱۵.</ref> در آن‌جا مسجدی نیز برای رسول خداست<ref>المعالم الاثیره، ص۱۷۶.</ref> که گویا همان مسجد الأثایه است.
اثایه امروزه میان مسافران و بومیان به نام «بئار الشفیه»، چند چاه آب در حدود ۳۴ کیلومتری مُسَیجِد در راه مدینه به بدر، معروف است. بعضی از این چاه‌ها هنوز هم آب دارند.<ref>المعالم الاثیره، ص۱۵.</ref> در آن‌جا مسجدی نیز برای رسول خداست<ref>المعالم الاثیره، ص۱۷۶.</ref> که گویا همان مسجد الأثایه است.


منابع
==پانویس==
 
{{پانویس}}
امتاع الاسماع: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق؛ سبل الهدی: محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق؛ مراصد الاطلاع: صفی الدین عبدالمؤمن بغدادی (م.۷۳۹ق.)، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق؛ المعالم الاثیره: محمد محمد حسن شراب، ترجمه: شیخی، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش؛ المعالم الاثیره: محمد محمد حسن شراب، دمشق، دار القلم، ۱۴۱۱ق؛ معجم الادباء: یاقوت الحموی (م.۶۲۶ق.)، دار المغرب الاسلامی، ۱۹۹۳م؛ معجم البلدان: یاقوت الحموی (م.۶۲۶ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م؛ معجم ما استعجم: عبدالله البکری (م.۴۸۷ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتاب، ۱۴۰۳ق؛ المغازی: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، الاعلمی، ۱۴۰۹ق.


سید علی حسین‌پور
==منابع==
{{منابع}}
{{دانشنامه
| آدرس=
| عنوان =
| نویسنده = سید علی حسین‌پور
}}
* کککامتاع الاسماعککک: المقریزی (م.۸۴۵ق.)، به کوشش محمد عبدالحمید، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق
* کککسبل الهدیککک: محمد بن یوسف الصالحی (م.۹۴۲ق.)، به کوشش عادل احمد و علی محمد، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق
* کککمراصد الاطلاعککک: صفی الدین عبدالمؤمن بغدادی (م.۷۳۹ق.)، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق
* کککالمعالم الاثیرهککک: محمد محمد حسن شراب، ترجمهککک: شیخی، تهران، مشعر، ۱۳۸۳ش
* کککالمعالم الاثیرهککک: محمد محمد حسن شراب، دمشق، دار القلم، ۱۴۱۱ق
* کککمعجم الادباءککک: یاقوت الحموی (م.۶۲۶ق.)، دار المغرب الاسلامی، ۱۹۹۳م
* کککمعجم البلدانککک: یاقوت الحموی (م.۶۲۶ق.)، بیروت، دار صادر، ۱۹۹۵م
* کککمعجم ما استعجمککک: عبدالله البکری (م.۴۸۷ق.)، به کوشش السقاء، بیروت، عالم الکتاب، ۱۴۰۳ق
* کککالمغازیککک: الواقدی (م.۲۰۷ق.)، به کوشش مارسدن جونس، بیروت، الاعلمی، ۱۴۰۹ق.
۶۲۸

ویرایش