←پیشینه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←پیشینه) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
==پیشینه== | ==پیشینه== | ||
پیشینه سفرنامه‌نویسی فارسی به سده پنجم قمری بازمی‌گردد.<ref>نک: سفرنامه ناصر خسرو.</ref> در سده‌های پس از آن، سفرنامه‌نویسی رونق چندانی نداشت و تنها دو سفرنامه مستقل درباره حج نگاشته شد؛<ref>بیان واقع، ص5-114؛ معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> | پیشینه [[سفرنامه‌نویسی]] فارسی به سده پنجم قمری و به [[سفرنامه ناصرخسرو]] بازمی‌گردد.<ref>نک: سفرنامه ناصر خسرو.</ref> در سده‌های پس از آن، سفرنامه‌نویسی رونق چندانی نداشت و تنها دو سفرنامه مستقل درباره [[حج]] نگاشته شد؛<ref>بیان واقع، ص5-114؛ معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> با این همه، گزارش‌های کوتاه و پرشماری از سفر حجِّ بزرگان در میانه کتاب‌ها نوشته می‌شد.<ref>نک: وقایع السنین، ص552-558؛ تذکره صفویه کرمان، ص469، 476؛ احیاء الملوک، ص477.</ref> | ||
دوران اوج رونق سفرنامه‌نویسی فارسی، در سده‌های دوازدهم و سیزدهم قمری، همزمان با حکومت قاجاریه بود. علت آن را افزایش سفرهای ایرانیان به دیگر نقاط جهان و تأثیرپذیری از شیوه مرسوم سفرنامه‌نویسی در غرب دانسته‌اند. از آن دوران، ده‌ها سفرنامه حج قاجاری در دست است.<ref>نک: پنجاه سفرنامه؛ نک: چهل سال تاریخ ایران، ج1، ص173.</ref> | دوران اوج رونق سفرنامه‌نویسی فارسی، در سده‌های دوازدهم و سیزدهم قمری، همزمان با حکومت [[قاجاریان|قاجاریه]] بود. علت آن را افزایش سفرهای [[ایران|ایرانیان]] به دیگر نقاط جهان و تأثیرپذیری از شیوه مرسوم سفرنامه‌نویسی در غرب دانسته‌اند. از آن دوران، ده‌ها سفرنامه حج قاجاری در دست است.<ref>نک: پنجاه سفرنامه؛ نک: چهل سال تاریخ ایران، ج1، ص173.</ref> | ||
==سفرنامه‌های مهم== | ==سفرنامه‌های مهم== | ||
برخی از سفرنامه‌های مهم فارسی چنین‌اند: | برخی از سفرنامه‌های مهم فارسی چنین‌اند: | ||
*[[سفرنامه ناصرخسرو]]، که در سده پنجم قمری نگاشته شده و کهن‌ترین سفرنامه حج در زبان فارسی است. ناصر خسرو در این سفرنامه، گزارشی از سفر خود به حج در سال‌های ۴۳۷ تا ۴۴۴ق. ارائه کرده و آگاهی‌هایی از جغرافیای مکه و مدینه و راه‌های حج در اختیار خواننده قرار داده است.<ref>نک: سفرنامه ناصر خسرو.</ref> | *[[سفرنامه ناصرخسرو]]، که در سده پنجم قمری نگاشته شده و کهن‌ترین سفرنامه [[حج]] در زبان فارسی است. ناصر خسرو در این سفرنامه، گزارشی از سفر خود به حج در سال‌های ۴۳۷ تا ۴۴۴ق. ارائه کرده و آگاهی‌هایی از جغرافیای [[مکه]] و [[مدینه]] و راه‌های حج در اختیار خواننده قرار داده است.<ref>نک: سفرنامه ناصر خسرو.</ref> | ||
*[[حجازیه (کتاب)|حجازیه]]، که نوشته ابوالاشرف یزدی (زاده ۷۶۲ق) است.<ref>معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> | *[[حجازیه (کتاب)|حجازیه]]، که نوشته سید ابوالاشرف یزدی (زاده ۷۶۲ق)، از نزدیکان پادشاهان آل جلایر (حک: ۷۴۰-۸۳۵ق) است.<ref>معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> این سفرنامه، پس از سفرنامه ناصرخسرو یکی از کهن‌ترین سفرنامه‌های فارسی حج شمرده شده و از ویژگی‌های آن پرداختن به منابع آب و امنیت راه حج است. | ||
*[[بیان واقع]]، که توسط عبدالکریم کشمیری نگاشته شده است. این کتاب هر چند قرار بوده سفرنامه حج باشد، بیشتر آن، تاریخ رویدادهای دوران سلطنت نادرشاه افشار است.<ref>بیان واقع، ص5-114؛ معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> | *[[بیان واقع]]، که توسط عبدالکریم کشمیری نگاشته شده است. این کتاب هر چند قرار بوده سفرنامه حج باشد، بیشتر آن، تاریخ رویدادهای دوران سلطنت نادرشاه افشار است.<ref>بیان واقع، ص5-114؛ معجم ما کتب فی الحج، ص126.</ref> | ||