←*مستحبات:
(←زمان) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
«حلق» به معنای تراشیدن موهای سر و «تقصیر» به معنای کوتاه کردن قدری از مو و ناخن است.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۱.</ref> | |||
== در عمره تمتع == | حلق یا تقصیر یکی از [[واجبات منا|مناسک منا]] است که انجام آن بر حج‌گزار واجب است.<ref name=":2">درسنامه مناسک حج، ص۶۵.</ref> | ||
تقصیر، آخرين عمل از اعمال عمره تمتّع نیز شمرده شده است. <ref name=":0">درسنامه مناسک حج، ص۴۹.</ref> | |||
==در عمره تمتع== | |||
===زمان=== | ===زمان=== | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۵: | ||
*چون معمولاً محل توقف مردم براى تقصير شلوغ است، که بانوان مواظب باشند براى تقصير، موهاى سرشان را مرد نامحرم نبيند.<ref name=":1" /> | *چون معمولاً محل توقف مردم براى تقصير شلوغ است، که بانوان مواظب باشند براى تقصير، موهاى سرشان را مرد نامحرم نبيند.<ref name=":1" /> | ||
=== از تقصير عمره تمتّع تا احرام حج === | ===از تقصير عمره تمتّع تا احرام حج=== | ||
در فاصله بين تقصير عمره تمتّع تا احرام حج، برخى كارها بر حاجيان حرام و برخی کارها مستحب است: | در فاصله بين تقصير عمره تمتّع تا احرام حج، برخى كارها بر حاجيان حرام و برخی کارها مستحب است: | ||
==== محرمات: ==== | ====محرمات:==== | ||
به‌جاى آوردن عمره مفرده؛ | |||
* به‌جاى آوردن عمره مفرده؛ | |||
* تراشيدن سر (حلق)؛ | |||
* بيرون رفتن از شهر مكه، (به فتواى عده‌اى از مراجع تقليد؛ برخی ديگر از مراجع تقلید، بيرون رفتن را به شرط آن‌كه مطمئن است براى اعمال حج مى‌تواند بازگردد جايز دانسته‌اند.) | |||
* كندن و بريدن درخت و گياه حرم؛ | |||
* شكار، حتى كشتن ملخ و مانند آن.<ref group="یادداشت">كندن و بريدن درخت و گياه و نيز شكار از محرّمات مخصوص حرم است و اختصاص به اين زمان - فاصله تقصير تا احرام حج ندارد.</ref><ref name=":3">درسنامه مناسک حج، ص۵۱.</ref> | |||
====مستحبات:==== | |||
* تلاوت قرآن (چنانچه بتوانند يك دور كامل قرآن را در مكه بخوانند، ثواب زيادى دارد)؛ | |||
* [[طواف مستحب]]؛ | |||
* نماز در مسجدالحرام و ساير مساجد معتبر مكه؛<ref name=":3" /> | |||
* زيارت قبور اولياى مدفون در [[جنة المعلاة|قبرستان ابوطالب]].<ref>درسنامه مناسک حج، ص۵۲.</ref> | |||
== در حج تمتع == | |||
حلق یا تقصیر یکی از [[واجبات منا|مناسک منا]] است که انجام آن بر حج‌گزار واجب است.<ref name=":2" /> | |||
=== افراد موظف به حلق === | |||
كسانى كه بايد سر بتراشند عبارتند از: | |||
* كسى كه سال اول حج او باشد، چه واجب، چه مستحب، براى خودش يا براى ديگرى؛ (به فتواى برخى از فقیهان شیعه، چنين فردى نيز مى‌تواند تقصير كند ولى حلق افضل است.) | |||
* كسى كه موى خود را به‌منظورى چسبانده باشد؛ | |||
* كسى كه موى سر را جمع كرده و به هم پيچيده و گره زده و بافته باشد.<ref>درسنامه مناسک حج، ص۷۱ و ۷۲.</ref> | |||
=== افراد موظف به تقصير === | |||
كسانى كه بايد تقصير كنند، عبارتند از: | |||
* [[حج بانوان|بانوان]]، و اگر حلق كنند كافى نيست؛ | |||
* كسانى كه موى سر ندارند.<ref name=":4">درسنامه مناسک حج، ص۷۲.</ref> | |||
=== | === زمان === | ||
زمان حلق يا تقصير در حج تمتع، روز [[عيد قربان]]، از طلوع تا غروب آفتاب است؛ ولى برخى از فقیهان شیعه، احتياط مستحب مى‌دانند كه حلق يا تقصير روز عيد باشد و تأخير آن تا روز سيزدهم ذى‌الحجه را جايز مى‌دانند و نيز برخى از فقیهان، حلق در شب را براى كسى كه در روز موفق به اين عمل نشده است كافى مى‌دانند.<ref name=":4" /> | |||
=== مكان === | |||
حلق يا تقصير بايد در منا انجام پذيرد و در بيرون منا صحيح نيست، لذا كسانى كه براى قربانى به كشتارگاه رفته يا به جهتى ديگر از منا خارج شده‌اند بايد توجه داشته باشند كه براى حلق يا تقصير بايد به منا برگردند. | |||
كسى كه نمى‌تواند براى حلق يا تقصير به منا برود، هرجا كه هست حلق يا تقصير مى‌كند و موى خود را به منا مى‌فرستد. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||