←سنگ‌ها
(←سنگ‌ها) |
|||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
به فتوای فقیهان شافعی، اگر پس از نصف شب عید نیز رمی شود کافی است و چنانچه حج‌گزار تا غروب رمی نکند و شب یا روز بعد رمی کند، تکلیفی نداشته و کفاره بر عهده او نیست. در فقه مالکیه، وقت رمی جمره عقبه، از طلوع فجر تا ظهر است و تأخير بعد از ظهر جز براى بيماران يا كسى كه فراموش كرده جايز نيست؛ ولى اگر تا غروب رمى كرد، كفاره واجب نيست.<ref>مناسك محشى، صص ۴١۵ و ۴٩٨؛ بدائع الصنائع (فقه حنفى)، الكافى فى فقه اهل المدينه، فقه مالكى، ص ۵٠٢؛ المهذب (فقه شافعى)، ص ٨٩۶؛ الكافى لابن قدامه (فقه حنبلى)، المصادر الفقهيه، ج١٠، صص ۵٨ و ۵٠٢؛ و ج ١١، ص ٨٩٢ و ص ٧۶۶؛ بدايةالمجتهد، ج١، ص٣۵٢.</ref> | به فتوای فقیهان شافعی، اگر پس از نصف شب عید نیز رمی شود کافی است و چنانچه حج‌گزار تا غروب رمی نکند و شب یا روز بعد رمی کند، تکلیفی نداشته و کفاره بر عهده او نیست. در فقه مالکیه، وقت رمی جمره عقبه، از طلوع فجر تا ظهر است و تأخير بعد از ظهر جز براى بيماران يا كسى كه فراموش كرده جايز نيست؛ ولى اگر تا غروب رمى كرد، كفاره واجب نيست.<ref>مناسك محشى، صص ۴١۵ و ۴٩٨؛ بدائع الصنائع (فقه حنفى)، الكافى فى فقه اهل المدينه، فقه مالكى، ص ۵٠٢؛ المهذب (فقه شافعى)، ص ٨٩۶؛ الكافى لابن قدامه (فقه حنبلى)، المصادر الفقهيه، ج١٠، صص ۵٨ و ۵٠٢؛ و ج ١١، ص ٨٩٢ و ص ٧۶۶؛ بدايةالمجتهد، ج١، ص٣۵٢.</ref> | ||
=== مستحبات === | ===مستحبات=== | ||
اماميه؛ ١. طهارت رمى كننده ٢. تكبير گفتن هنگام پرتاب هر سنگ ٣. خواندن دعاهاى مأثور ۴. با جمره عقبه ده يا پانزده ذراع فاصله داشتن ۵. پشت به قبله رمى كردن در جمره عقبه ۶. نهادن سنگ بر انگشت ابهام و با ناخن سبابه پرت كردن(خذف). | اماميه؛ ١. طهارت رمى كننده ٢. تكبير گفتن هنگام پرتاب هر سنگ ٣. خواندن دعاهاى مأثور ۴. با جمره عقبه ده يا پانزده ذراع فاصله داشتن ۵. پشت به قبله رمى كردن در جمره عقبه ۶. نهادن سنگ بر انگشت ابهام و با ناخن سبابه پرت كردن(خذف). | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
==سنگ‌ها== | ==سنگ‌ها== | ||
=== اندازه و ویژگی === | |||
بر پایه فقه شیعه، سنگ‌ها بايد ريگ باشد و به غير ريگ؛ مانند كلوخ و خزف (سفال) صحيح نيست. سنگ‌ها از جهت اندازه بايد مانند شن، ريز نباشد و زياد بزرگ هم نباشد.<ref>مناسك محشى، ص۴٠٩.</ref> | |||
در نظر فقیهان اهل سنت، رمی با غیر سنگ مانند کلوخ و سفال جایز نیست؛ به جز حنفی‌ها که رمی با آنچه تیمم بر آن صحیح است را جایز دانسته‌اند. مذاهب اهل سنت، رمی با طلا و سنگ‌های گرانبها را جایز ندانسته‌اند.<ref>الفقه على المذاهب الأربعه، ج ١، صص ۶٠١ و ۶٠٠؛ وسائل‌الشيعه، ج ۵، ابواب رمى جمرةالعقبه، باب ٧، ج ١، بدائع الصنائع(فقه حنفى)، المهذّب(فقه شافعى)، الكافى لابن قدامه (فقه حنبلى)، الكافى فى فقه اهل المدينه (فقه مالكى)، المصادر الفقهيه، ج ١٠، ص ١٠١ و ص۵٠٣ و ج ١١، ص ٨٩۶ و ١٠۴۶، فقه السنه، ج١، صص ۵٢٩ و ۵٢٨؛ الدروس الشرعيه، ج ١، ص۴٣٣.</ref> | |||
به فتوای فقیهان مذاهب اهل سنت (به جز حنبلیه)، مستجب است سنگ‌ها به اندازه باقلا (کوچکتر از فندق و بزرگتر از نخود) باشد.<ref>درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۹۹ و ۴۰۰.</ref> | |||
=== شمار === | |||
بر پایه همه مذاهب اسلامی، تعداد سنگ‌هایی که باید به هر جمره اصابت کند هفت عدد است؛ بنابراين، حج‌گزار در روز عيد قربان هفت سنگ به جمره عقبه مى‌زند و روز يازدهم نيز هفت سنگ به جمره اولى، هفت سنگ به جمرۀ وسطى و هفت سنگ به جمرۀ عقبه؛ كه ٢١ سنگ مى‌شود و همين تعداد (۲۱ سنگ) را در روز دوازدهم نيز تكرار مى‌كند.<ref>درآمدی بر فقه مقارن، ص۴۰۰.</ref> | |||
البته از احمد بن حنبل نقل شده که او، پنج سنگ را کافی شمرده است.<ref>مناسك محشى، ص ۴١٢، شرائع الاسلام، ج ١، ص ٢۵٨؛ الفقه على المذاهب الخمسه، ج١، ص٣٩٠؛ الفقه على المذاهب الأربعه، ج ١، صص ۶٠٢ - ۵٠٩؛ فقه السنه، ج ١، ص۵٣٠؛ الكافى لابن قدامه (فقه حنبلى)؛ المصادر الفقهيه، ج ١٩، ص ١٠۵٢.</ref> | |||
سنگ‌ها هفت عدد باشد، يعنى هفت عدد سنگ‌ريزه بايد به جمره زده شود، ولى لازم نيست پشت سر هم بخورد، پس اگر مثلاً دو عدد از آن‌ها به جمره بخورد و سومى نخورد، چهارمى اگر به ستون بخورد، سنگ سوم حساب مى‌شود.<ref name=":3">درسنامه مناسک حج، ص۶۶ و ۶۷.</ref> | === محل گردآوری === | ||
<br /> | بر پایه فقه شیعه، بايد سنگريزه‌ها از [[حرم مکی|حرم]] باشد، البته از [[مسجدالحرام]] يا [[مسجد خیف|مسجد خيف]] جايز نيست و مستحب است از [[مزدلفه]] برداشته شود.<ref>مناسك محشى، ص ۴٠٩.</ref> | ||
مذاهب چهارگانه اهل سنت، جمع‌آوری سنگ‌ها از هر مکانی جایز دانسته اند؛ البته حنفی‌ها برداشتن از سنگ‌های کنار جمره را مکروه دانسته‌اند. مالکی‌ها، استفاده از سنگ‌های مسجدالحرام را سزاوار ندانسته و جمع‌اوری از سنگ از مزدلفه را مستحب دانسته اند.<ref>فقه السنه، ص ۵٢٩؛ المقنع (فقه حنبلى)، الكافى فى فقه اهل المدينه(فقه مالكى)، الهدايه(فقه حنبلى)، المصادرالفقهيه، ج ١٠، ص ٢٧٣ و ص ۵٠۴ و ج ١١، ص ٩٧٣؛ فقه السنه، ج ١، ص ۵٢٢؛ درآمدی بر فقه مقارن، ص۳۹۸، به نقل از جامع‌الخلاف و الوفاق، ص ٢١٣.</ref> | |||
سنگ‌ها هفت عدد باشد، يعنى هفت عدد سنگ‌ريزه بايد به جمره زده شود، ولى لازم نيست پشت سر هم بخورد، پس اگر مثلاً دو عدد از آن‌ها به جمره بخورد و سومى نخورد، چهارمى اگر به ستون بخورد، سنگ سوم حساب مى‌شود.<ref name=":3">درسنامه مناسک حج، ص۶۶ و ۶۷.</ref><br /> | |||
==واجبات== | ==واجبات== | ||
واجبات رمی چنین است: | واجبات رمی چنین است: | ||
| خط ۹۴: | خط ۱۰۲: | ||
'''شرائع الاسلام فى مسائل الحلال والحرام'''، محقق حلّى، نجم الدين جعفر بن حسن، تهران، منشورات الأعلمى، ١٣٨٩ق. | '''شرائع الاسلام فى مسائل الحلال والحرام'''، محقق حلّى، نجم الدين جعفر بن حسن، تهران، منشورات الأعلمى، ١٣٨٩ق. | ||
'''الدروس الشرعيه في فقه الاماميه'''، شهيد اول، شيخ محمد بن مكى العاملى، مؤسسة النشر الاسلامى، قم، چاپ دوم، ١۴١٧ق. | |||
'''الكافى فى فقه ابن حنبل (الفقه الحنبلى)'''، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، المصادر الفقهيه، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | '''الكافى فى فقه ابن حنبل (الفقه الحنبلى)'''، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، المصادر الفقهيه، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | ||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۱۶: | ||
'''المدونه (الفقه‌المالكى)'''، مالك بن انس، روايه كنون بن سعيد، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | '''المدونه (الفقه‌المالكى)'''، مالك بن انس، روايه كنون بن سعيد، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | ||
'''المقنع (الفقه الحنبلى)'''، المصادر الفقهيه، ابن قدامه، عبداللّٰه بن احمد، بيروت، چاپ اول، ١۴٢٢ق. | |||
'''مناسك حج با حواشى مراجع'''، امام خمينى، سيد روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ١٣٨۵ش. | '''مناسك حج با حواشى مراجع'''، امام خمينى، سيد روح اللّٰه، تهران، نشر مشعر، ١٣٨۵ش. | ||