←منسک سعی
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
در عبارت {{آیه|فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاٰ جُنٰاحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِمٰا}} از آیه ۱۵۷ سوره بقره، به تشریع عمل [[سعی]] در حج و عمره پرداخته شده است. | در عبارت {{آیه|فَمَنْ حَجَّ الْبَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاٰ جُنٰاحَ عَلَیْهِ أَنْ یَطَّوَّفَ بِهِمٰا}} از آیه ۱۵۷ سوره بقره، به تشریع عمل [[سعی]] در حج و عمره پرداخته شده است. | ||
درباره اینکه تعبیر {{آیه|فَلاٰ جُنٰاح}} بیانگر وجوب است یا استحباب اختلاف نظر وجود دارد. علامه طباطبایی، مفسر شیعه، معتقد است آیه در صدد تشریع اصلِ سعی بوده و مفید معنای استحباب نیست.<ref>تفسیر المیزان، ج١، ص ٣٨۶.</ref> ولی به باور برخی، اصل تشریع سعی، با استحباب آن نیز سازش دارد. به اعتقاد وی، آیه متکفل تشریع اصل سعی و بیان جواز مطلق آن است، و وجوب آن را باید از قرائن درون آیه، مانند شأن نزول، و از قرینههای بیرون آیه، مانند روایات به دست آورد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۹۷.</ref> مانند روایتی از امام صادق(ع) که سعی میان صفا و مروه را فریضه (واجب) دانسته است.<ref>وسائل الشیع، ج٩، ص۵١١، باب١ از ابواب سعی، ح١. و تمام احادیث این باب به استثنای ح٧ و ١٠. و برخی از احادیث بابهای دیگر.</ref> | درباره اینکه تعبیر {{آیه|فَلاٰ جُنٰاح}} بیانگر وجوب است یا استحباب اختلاف نظر وجود دارد. علامه طباطبایی، مفسر شیعه، معتقد است آیه در صدد تشریع اصلِ سعی بوده و مفید معنای استحباب نیست.<ref>تفسیر المیزان، ج١، ص ٣٨۶.</ref> ولی به باور برخی، اصل تشریع سعی، با استحباب آن نیز سازش دارد. به اعتقاد وی، آیه متکفل تشریع اصل سعی و بیان جواز مطلق آن است، و وجوب آن را باید از قرائن درون آیه، مانند شأن نزول، و از قرینههای بیرون آیه، مانند روایات به دست آورد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۹۷.</ref> مانند روایتی از [[امام صادق(ع)]] که سعی میان صفا و مروه را فریضه (واجب) دانسته است.<ref>وسائل الشیع، ج٩، ص۵١١، باب١ از ابواب سعی، ح١. و تمام احادیث این باب به استثنای ح٧ و ١٠. و برخی از احادیث بابهای دیگر.</ref> | ||
=== تطوع در اعمال === | === تطوع در اعمال === | ||
به گفته علامه طباطبایی، با توجه به عبارت {{آیه|مَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللّٰهَ شٰاکِرٌ عَلِیم}} اوامر الهی و عبادتها، خواه واجب یا مستحب (که همه جزء خیرات است)، باید از روی طوع و پذیرش باشد نه از روی اکراه.<ref>تفسیر المیزان، ج١، ص ٣٨۶.</ref> به باور برخی، این تعبیر بیانگر یک قاعده کلی است، که هر عملی از روی طوع و رغبت انجام شود، و بدون چشمداشت از انسان صورت گیرد، خداوند آن را میپذیرد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۱۰۰.</ref> | به گفته علامه طباطبایی، با توجه به عبارت {{آیه|مَنْ تَطَوَّعَ خَیْراً فَإِنَّ اللّٰهَ شٰاکِرٌ عَلِیم}} اوامر الهی و عبادتها، خواه واجب یا مستحب (که همه جزء خیرات است)، باید از روی طوع و پذیرش باشد نه از روی اکراه.<ref>تفسیر المیزان، ج١، ص ٣٨۶.</ref> به باور برخی، این تعبیر بیانگر یک قاعده کلی است، که هر عملی از روی طوع و رغبت انجام شود، و بدون چشمداشت از انسان صورت گیرد، خداوند آن را میپذیرد.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۱۰۰.</ref> | ||
قرطبی، مفسر اهل سنت، به نقل از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و [[انس بن مالک]]، تطوع در این آیه را به معنای | قرطبی، مفسر اهل سنت، به نقل از [[عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، [[عبدالله بن زبیر|ابن زبیر]] و [[انس بن مالک]]، تطوع در این آیه را به معنای سعیِ مستحبی دانسته است.<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج٢، ص ١٨٣.</ref> برخی دیگر معتقدند مراد، حج و عمره مستحبی است و عدهای دیگر، معتقدند همه خیرات و طاعات را شامل میشود.<ref>مجمع البیان، ج١، ص٢۴٠.</ref> | ||
== شأن نزول == | == شأن نزول == | ||
بر اساس روایتی از امام صادق(ع)، مسلمانان پنداشتند صفا و مروه از بدعتهای جاهلیت است؛ بنابراین، این آیه نازل شد.<ref>مجمع البیان، ج١، ص٢۴٠.</ref> بر پایه روایتی دیگر، پس از امر به طواف خانه خدا، برخی به دلیل نیامدن دستوری درباره سعی، این عمل را دارای اشکال میدانستند؛ تا اینکه این آیه نازل شد.<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج٢، ص١٨٣. وسائل الشیعه، ج٩، ص۵١١.</ref> | بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]]، مسلمانان پنداشتند صفا و مروه از بدعتهای [[جاهلیت]] است؛ بنابراین، این آیه نازل شد.<ref>مجمع البیان، ج١، ص٢۴٠.</ref> بر پایه روایتی دیگر، پس از امر به [[طواف]] خانه خدا، برخی به دلیل نیامدن دستوری درباره سعی، این عمل را دارای اشکال میدانستند؛ تا اینکه این آیه نازل شد.<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج٢، ص١٨٣. وسائل الشیعه، ج٩، ص۵١١.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == |