←قاصدين بيتالله
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
درباره مراد از «کسانی که قصد بیتالله الحرام کردهاند» دو تفسير وجود دارد: | درباره مراد از «کسانی که قصد بیتالله الحرام کردهاند» دو تفسير وجود دارد: | ||
به باور برخی، منظور کافران هستند، و مراد از عدم احلال آنها نجنگيدن با آنهاست؛ البته اين حكم به وسيله آيه {{آیه|إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلاٰ يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرٰامَ بَعْدَ عٰامِهِمْ هٰذٰا | * به باور برخی، منظور کافران هستند، و مراد از عدم احلال آنها نجنگيدن با آنهاست؛ البته اين حكم به وسيله آيه {{آیه|إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلاٰ يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرٰامَ بَعْدَ عٰامِهِمْ هٰذٰا | ||
}}<ref>توبه: ٢٧.</ref> نسخ شده است.<ref>تفسير كبير، ج١١، ص ١٣٠؛ تفسير القرآن الحكيم (المنار)، ج۶، ص١٢۶.</ref> بخش بعدی آیه را که میگوید {{آیه|وَ لاٰ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرٰام | }}<ref>توبه: ٢٧.</ref> نسخ شده است.<ref>تفسير كبير، ج١١، ص ١٣٠؛ تفسير القرآن الحكيم (المنار)، ج۶، ص١٢۶.</ref> بخش بعدی آیه را که میگوید {{آیه|وَ لاٰ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرٰام | ||
}} تأییدکننده این دیدگاه دانستهاند؛ زيرا كينه و بغض نسبت به کافران در دل مؤمنان وجود داشت.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۷۳.</ref> | }} تأییدکننده این دیدگاه دانستهاند؛ زيرا كينه و بغض نسبت به کافران در دل مؤمنان وجود داشت.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۷۳.</ref> | ||
شأن نزول آیه نیز، مؤید این دیدگاه دانسته شده است. این آیه در شأن حُطَم بن هند البكرى نازل شده است. او در مدينه نزد پيامبر(ص) آمد و بدون اينكه اسلام بياورد از مجلس او خارج شد، [و يا اينكه مسلمان شد و بعد مرتد گرديد]، و در سال بعد به قصد حج و با هدى مقلّد روانه مكه شد.<ref>مجمع البيان، ج٢، ص١۵٣.</ref> | :شأن نزول آیه نیز، مؤید این دیدگاه دانسته شده است. این آیه در شأن حُطَم بن هند البكرى نازل شده است. او در مدينه نزد پيامبر(ص) آمد و بدون اينكه اسلام بياورد از مجلس او خارج شد، [و يا اينكه مسلمان شد و بعد مرتد گرديد]، و در سال بعد به قصد حج و با هدى مقلّد روانه مكه شد.<ref>مجمع البيان، ج٢، ص١۵٣.</ref> | ||
این آیه پس از آیهای<ref>توبه:۲۸.</ref> نازل شده که مشرکان را نجس دانسته و از نزدیکشدن آنها به مسجدالحرام نهی کرده است.<ref group="یادداشت">زمخشرى، مفسر اهل سنت، با نقل روايتى از پيامبر(ص) مىنويسد: سوره مائده آخرين سوره نازله است و نسخى در آن نيست. (كشاف، ج١، ص ۶٠٢.) تفسير نمونه نيز مىنويسد: سوره برائت در سال نهم، و سوره مائده در سال دهم نازل شده است. (نمونه، ج ۴، ص٢۵٠.)</ref> از این رو، به باور برخی، نمیتواند شامل حال کافران شود؛ و معقول نیست که ناسخ پیش از منسوخ نازل شده باشد؛ بنابراین کافران حداقل در محدوده مسجدالحرام از دايره اين قصد خارجند، هرچند ممكن است در ديگر بخشهاى حرم قصد تجارت و سودبرى داشته باشند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۷۳ و ۲۷۴.</ref> | :این آیه پس از آیهای<ref>توبه:۲۸.</ref> نازل شده که مشرکان را نجس دانسته و از نزدیکشدن آنها به مسجدالحرام نهی کرده است.<ref group="یادداشت">زمخشرى، مفسر اهل سنت، با نقل روايتى از پيامبر(ص) مىنويسد: سوره مائده آخرين سوره نازله است و نسخى در آن نيست. (كشاف، ج١، ص ۶٠٢.) تفسير نمونه نيز مىنويسد: سوره برائت در سال نهم، و سوره مائده در سال دهم نازل شده است. (نمونه، ج ۴، ص٢۵٠.)</ref> از این رو، به باور برخی، نمیتواند شامل حال کافران شود؛ و معقول نیست که ناسخ پیش از منسوخ نازل شده باشد؛ بنابراین کافران حداقل در محدوده مسجدالحرام از دايره اين قصد خارجند، هرچند ممكن است در ديگر بخشهاى حرم قصد تجارت و سودبرى داشته باشند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۷۳ و ۲۷۴.</ref> | ||
به نظر برخی از مفسران، مراد مسلمانان هستند؛ زیرا شعائر الهى تنها لايق حال مؤمنان است، و کافران شعائر الهى نداشتند تا خداوند به مؤمنان دستور رعايت و عدم احلال آن را بدهد.<ref>تفسير كبير، ج١١، ص ١٣٠ | * به نظر برخی از مفسران، مراد مسلمانان هستند؛ زیرا شعائر الهى تنها لايق حال مؤمنان است، و کافران شعائر الهى نداشتند تا خداوند به مؤمنان دستور رعايت و عدم احلال آن را بدهد.<ref>تفسير كبير، ج١١، ص ١٣٠.</ref> | ||
* علامه طباطبایی، مفسر شیعه، مراد را کسانی دانسته است که برای زیارت به سوی بیتالله میآیند و در کنار آن به فضل مادی و مالی نیز میرسند.<ref>الميزان فى تفسير القرآن، ج۵، ص ١۶٢.</ref> برخی عبارت {{آیه|يَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنْ رَبِّهِمْ وَ رِضْوٰاناً}} در ادامه آیه را تأییدکننده این تفسیر دانستهاند؛ زیرا کافران اميدى به فضل و رضوان الهى ندارند تا در پى آن باشند.<ref>درسنامه تفسیر آیات حج، ص۲۷۳.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== |