بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
در دوره خلافت [[فاطمیان]] (۲۹۷–۵۶۷ق) که [[اسماعیلیه|اسماعیلی مذهب]] بودند، آرامگاهی بر قبر اسماعیل ساخته شد.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱.</ref> این بنای بزرگ و سفید و دارای [[گنبد]]<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱؛ المغانم المطالبه، ج۲، ص۵۱۳.</ref> به فرمان یکی از خلفای فاطمی ساخته شد که نام او دانسته نیست. به گفته برخی مدینه‌شناسان، پس از ساختن حصار شهر مدینه، در حدود نیمه اول سده ششم ق.<ref>تاریخ اربل، ج۲، ص۵۹.</ref> این آرامگاه در رکن شرقی حصار و در جهت [[قبله]] یعنی جنوب قرار داشت و [[زائر|زائران]] از دری که از درون شهر برای آن فراهم شده بود، به این آرامگاه رفت و آمد داشتند.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱؛ المغانم المطالبه، ج۲، ص۵۱۳ | در دوره خلافت [[فاطمیان]] (۲۹۷–۵۶۷ق) که [[اسماعیلیه|اسماعیلی مذهب]] بودند، آرامگاهی بر قبر اسماعیل ساخته شد.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱.</ref> این بنای بزرگ و سفید و دارای [[گنبد]]<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱؛ المغانم المطالبه، ج۲، ص۵۱۳.</ref> به فرمان یکی از خلفای فاطمی ساخته شد که نام او دانسته نیست. به گفته برخی مدینه‌شناسان، پس از ساختن حصار شهر مدینه، در حدود نیمه اول سده ششم ق.<ref>تاریخ اربل، ج۲، ص۵۹.</ref> این آرامگاه در رکن شرقی حصار و در جهت [[قبله]] یعنی جنوب قرار داشت و [[زائر|زائران]] از دری که از درون شهر برای آن فراهم شده بود، به این آرامگاه رفت و آمد داشتند.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱؛ المغانم المطالبه، ج۲، ص۵۱۳.</ref> | ||
همچنین سَمهودی از دو سنگ نبشته در آرامگاه اسماعیل خبر می‌دهد. اولی بر سر در میانی آرامگاه نصب شده بود و بر بازسازی این آرامگاه به سال ۵۴۶ق. به دست حسین بن ابوالهِیجاء، از دولتمردان خلافت فاطمی، دلالت داشت. دومی که درون مرقد و میان دو در میانی و انتهایی نصب شده بود، به باغی در جانب غربی آرامگاه اشاره می‌کرد که همو برای این بنا وقف کرده بود.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> | همچنین سَمهودی از دو سنگ نبشته در آرامگاه اسماعیل خبر می‌دهد. اولی بر سر در میانی آرامگاه نصب شده بود و بر بازسازی این آرامگاه به سال ۵۴۶ق. به دست حسین بن ابوالهِیجاء، از دولتمردان خلافت فاطمی، دلالت داشت. دومی که درون مرقد و میان دو در میانی و انتهایی نصب شده بود، به باغی در جانب غربی آرامگاه اشاره می‌کرد که همو برای این بنا وقف کرده بود.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> | ||
از جمله گزارش‌ها درباره این آرامگاه، گزارش عیاشی (م. ۳۲۰ق) است. او خود دیده است که زائرانی فراوان، به ویژه از [[عراق]]، به زیارت اسماعیل آمده و او را با عباراتی همچون «السلام علیک یا سیدنا اسماعیل» و «نشهد انک علی دین أخیک موسی الکاظم رضی الله عنه و نشهد أنک غیر مخالف له» زیارت می‌کرده‌اند.<ref>المدینة المنوره، ص۹۵.</ref> این عبارات نشان‌گر تشیع امامی زائران وی و توجه آنان به این مرقد، همانند دیگر مرقدهای خاندان [[معصومان(ع)]] است. | از جمله گزارش‌ها درباره این آرامگاه، گزارش عیاشی (م. ۳۲۰ق) است. او خود دیده است که زائرانی فراوان، به ویژه از [[عراق]]، به زیارت اسماعیل آمده و او را با عباراتی همچون «السلام علیک یا سیدنا اسماعیل» و «نشهد انک علی دین أخیک موسی الکاظم رضی الله عنه و نشهد أنک غیر مخالف له» زیارت می‌کرده‌اند.<ref>المدینة المنوره، ص۹۵.</ref> این عبارات نشان‌گر تشیع امامی زائران وی و توجه آنان به این مرقد، همانند دیگر مرقدهای خاندان [[معصومان(ع)]] است. | ||
== آثار نزدیک به آرامگاه == | |||
کنار این آرامگاه و در جهت شرقی آن، مسجدی کوچک منسوب به امام سجاد(ع) وجود داشته است.<ref>عمدة الاخبار، ص۱۵۸.</ref> این مسجد به سال ۲۸۴ق. ساخته شده بود و میان آرامگاه و باغ وقفی آن قرار داشت وتا هنگام گزارش سَمهودی (م. ۹۱۱ق) باقی بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> | |||
از دیگر آثاری که عیاشی از آن گزارش می‌دهد، چاهی منسوب به امام سجاد(ع) است که گفته می‌شود [[امام باقر(ع)]]، در دوران کودکی درون آن افتاده<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> و یکی از فرقه‌های شیعه به نام [[ناووسیه]] که به مهدویت امام صادق(ع) معتقد بوده‌اند،<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۶.</ref> ورود امام صادق(ع) به این چاه را سرآغاز غیبت ایشان دانسته‌اند.<ref>المدینة المنوره، ص۹۵.</ref> این چاه که زائران به آن تبرک می‌جسته و از آب آن برای [[شفا]] یافتن بهره می‌برده‌اند،<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> میان در اول و میانی این آرامگاه قرار داشته است.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱.</ref> | از دیگر آثاری که عیاشی از آن گزارش می‌دهد، چاهی منسوب به امام سجاد(ع) است که گفته می‌شود [[امام باقر(ع)]]، در دوران کودکی درون آن افتاده<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> و یکی از فرقه‌های شیعه به نام [[ناووسیه]] که به مهدویت امام صادق(ع) معتقد بوده‌اند،<ref>الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۶.</ref> ورود امام صادق(ع) به این چاه را سرآغاز غیبت ایشان دانسته‌اند.<ref>المدینة المنوره، ص۹۵.</ref> این چاه که زائران به آن تبرک می‌جسته و از آب آن برای [[شفا]] یافتن بهره می‌برده‌اند،<ref>وفاء الوفاء، ج۳، ص۳۰۶.</ref> میان در اول و میانی این آرامگاه قرار داشته است.<ref>التعریف بما آنست الهجره، ص۱۲۱.</ref> | ||
== ویرانی به دست وهابیان == | == ویرانی به دست وهابیان == | ||