←تزیین در حج و عمره
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
در جایز بودن تزیین مشاهد، دو دیدگاه بین فقیهان مسلمان وجود دارد. به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، به ویژه بیشتر فقیهان متأخر، تزیین مشاهد و استفاده از طلا و نقره در مشاهد جایز است؛<ref>نهایه الاحکام، ج۲، ص۳۴۵؛ جواهر الکلام، ج۶، ص۳۳۹–۳۴۰؛ موسوعه الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۶۴.</ref> دلیل آنها نبود روایتی قابل اعتماد درباره حرام بودن این عمل است.<ref>مفتاح الکرامه، ج۲، ص۲۳۸؛ موسوعه الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۶۴؛ البراهین الجلیه، ص۶۱.</ref> افزون بر آن، آیه ۳۲ سوره اعراف در موضوع جواز استفاده از زینت<ref>بحار الانوار، ج۶۳، ص۵۴۶.</ref> و آیه ۳۲ سوره حج درباره بزرگداشت شعائر الهی<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج۱۲، ص۵۶؛ مکیال المکارم، ج۲، ص۲۹۲.</ref> از دیگر دلایل آنها است. همچنین به روایتی استناد شده است<ref>مکیال المکارم، ج۲، ص۳۰۱.</ref> که در آن امام صادق و امام کاظم(ع) به روشن کردن چراغ بر قبر پدر خود سفارش کرده‌اند.<ref>الکافی، ج۳، ص۲۵۱؛ من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۶۰؛ تهذیب الاحکام، ج۱، ص۲۸۹.</ref> | در جایز بودن تزیین مشاهد، دو دیدگاه بین فقیهان مسلمان وجود دارد. به فتوای بیشتر فقیهان شیعه، به ویژه بیشتر فقیهان متأخر، تزیین مشاهد و استفاده از طلا و نقره در مشاهد جایز است؛<ref>نهایه الاحکام، ج۲، ص۳۴۵؛ جواهر الکلام، ج۶، ص۳۳۹–۳۴۰؛ موسوعه الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۶۴.</ref> دلیل آنها نبود روایتی قابل اعتماد درباره حرام بودن این عمل است.<ref>مفتاح الکرامه، ج۲، ص۲۳۸؛ موسوعه الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۶۴؛ البراهین الجلیه، ص۶۱.</ref> افزون بر آن، آیه ۳۲ سوره اعراف در موضوع جواز استفاده از زینت<ref>بحار الانوار، ج۶۳، ص۵۴۶.</ref> و آیه ۳۲ سوره حج درباره بزرگداشت شعائر الهی<ref>الجامع لاحکام القرآن، ج۱۲، ص۵۶؛ مکیال المکارم، ج۲، ص۲۹۲.</ref> از دیگر دلایل آنها است. همچنین به روایتی استناد شده است<ref>مکیال المکارم، ج۲، ص۳۰۱.</ref> که در آن امام صادق و امام کاظم(ع) به روشن کردن چراغ بر قبر پدر خود سفارش کرده‌اند.<ref>الکافی، ج۳، ص۲۵۱؛ من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۶۰؛ تهذیب الاحکام، ج۱، ص۲۸۹.</ref> | ||
در مقابل، بیشتر فقیهان متقدم شیعه و برخی فقیهان متأخر تزیین مساجد و مشاهد را با زینت‌های خاص مانند ظرف‌های طلا و نقره حرام شمرده‌اند.<ref>الذکری الشیعه، ج۱، ص۱۴۵–۱۴۶؛ روض الجنان، ج۱، ص۴۵۷ و ۴۵۸؛ العروه الوثقی، ج۱، ص۳۰۵.</ref> دلیل آنها استناد به برخی روایات | در مقابل، بیشتر فقیهان متقدم شیعه و برخی فقیهان متأخر تزیین مساجد و مشاهد را با زینت‌های خاص مانند ظرف‌های طلا و نقره حرام شمرده‌اند.<ref>الذکری الشیعه، ج۱، ص۱۴۵–۱۴۶؛ روض الجنان، ج۱، ص۴۵۷ و ۴۵۸؛ العروه الوثقی، ج۱، ص۳۰۵.</ref> دلیل آنها استناد به برخی روایات{{یادداشت|مانند احادیثی که در آن، ظروف طلا و نقره ظرف‌های اهل دنیا شمرده شده است.}} و اسراف دانستن این عمل است.<ref>روض الجنان، ج۱، ص۴۵۸؛ موسوعه الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۶۴.</ref> برخی فقیهان اهل سنت از جمله ابن تیمیه و پیروان مکتب او، ساختن بنا روی قبر تزیین آنها را حرام شمرده‌اند.<ref>کشاف القناع، ج۲، ص۱۶۴؛ سبل السلام، ج۱، ص۱۵۳؛ فتاوی الکبری، ج۱، ص۵۰ و ج۴، ص۱۵۹.</ref> دلیل آنها روایات<ref>کشاف القناع، ج۲، ص۱۶۴؛ سبل السلام، ج۱، ص۱۵۳؛ فتاوی الکبری، ج۱، ص۵۰ و ج۴، ص۱۵۹.</ref> و اسراف و بیهوده بودن این عمل است.{{یادداشت|زیرا بهره‌ای از این کار به مردگان نمی‌رسد.}} از جمله آن روایات، حدیثی است از ابن عباس که بر اساس آن، پیامبر(ص) سازندگان مسجد بر قبرها و روشن کنندگان چراغ را لعن کرد.<ref>مسند الامام احمد بن حنبل، ج۱، ص۲۲۹–۲۸۷؛ سنن ابی داود، ج۲، ص۸۷؛ سنن الترمذی، ج۱، ص۲۰۱.</ref> | ||
در پاسخ | در پاسخ دلایل یاد شده، برخی روایات مورد استناد فقیهان شیعه از نظر سند ضعیف شمرده شده است. افزون بر آن مقصود از نهی از کاربرد ظرف‌های طلا و نقره در این روایات، نهی از استعمالات خاص این ظروف مانند استفاده از آنها در خوردن و آشامیدن است؛ بنابراین شامل کاربرد آنها در تزیین نمی‌شود.<ref>بحار الانوار، ج۶۳، ص۵۴۲ و ۵۴۶.</ref> اسراف اموال نیز در موردی صدق می‌کند که غرض عقلائی وجود نداشته باشد و تزیین مشاهد با اموال یاد شده برای بزرگداشت مشاهد و صاحبان قبور انجام می‌شود که از بالاترین غرض‌های عقلائی است.<ref>جواهر الکلام، ج۶، ص۳۳۹ و ۳۴۰؛ کتاب الصلاه، خوئی، ج۲، ص۲۳۹.</ref> بیهوده و لغو بودن این اعمال نیز رد شده است، زیرا هر چند ممکن است از روشن کردن چراغ و تزیین مشاهد بهره ای نصیب میت نشود، ولی دیگران از جمله زائران این قبور به ویژه زائران مسافر در مشاهد از این کارها بهره می‌برند.<ref>البراهین الجلیه، ص۶۳.</ref> روایت ابن عباس نیز از نظر سند ضعیف است و بر فرض صحت سند، این حدیث در تضاد با سنت و عمل مسلمانان است که از صدر اسلام در مشاهد از جمله قبر پیامبر(ص) چراغ روشن می‌کنند.<ref>البراهین الجلیه، ص۶۲.</ref> | ||
== تزیین در حج و عمره == | == تزیین در حج و عمره == | ||