←موقعیت و جایگاه
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
این شهر مرکزی عبادی و تجاری شمرده می‌شد، به همین دلیل به آن [[ام القری|اُمُّ القُریٰ]] می‌گفتند.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۲ش، ص۳۳.</ref> مکه در قرآن [[بکه|بَکَّة]] نیز نامیده شده<ref>آل عمران: ۹۶.</ref> و [[بلد الامین]] و [[بلد الحرام]]، دیگر نام‌های این شهر است.<ref name=":0">آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۲ش، ص۳۴.</ref> | این شهر مرکزی عبادی و تجاری شمرده می‌شد، به همین دلیل به آن [[ام القری|اُمُّ القُریٰ]] می‌گفتند.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۲ش، ص۳۳.</ref> مکه در قرآن [[بکه|بَکَّة]] نیز نامیده شده<ref>آل عمران: ۹۶.</ref> و [[بلد الامین]] و [[بلد الحرام]]، دیگر نام‌های این شهر است.<ref name=":0">آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۲ش، ص۳۴.</ref> | ||
مکه را | مکه را به دلیل وجود [[کعبه]] و [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] در این شهر، مرکز مهم عبادی شمرده‌اند.<ref name=":0" /> شهر مکه در قرآن در کنار [[کوه طور]] قرار گرفته<ref>التین:۱-۳.</ref> و بر اساس آیه ۱۲۶ [[سوره بقره]]، دعای [[حضرت ابراهیم(ع)|حضرت ابراهیم]] درباره این شهر مستجاب شد و [[حرم مکی|حرم امن خدا]] قرار گرفت. | ||
در روایات منابع شیعه، مکه محبوب‌ترین زمین نزد خدا شمرده شده <ref>من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۴۳.</ref> و خوابیدن در این شهر با عبادت در دیگر شهرها برابر دانسته شده است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج۲ ص۲۲۸.</ref> | در روایات منابع شیعه، مکه محبوب‌ترین زمین نزد خدا شمرده شده <ref>من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۲۴۳.</ref> و خوابیدن در این شهر با عبادت در دیگر شهرها برابر دانسته شده است.<ref>من لایحضره الفقیه، ج۲ ص۲۲۸.</ref> | ||
==پیدایش مکه== | ==پیدایش مکه== | ||
در روایات دینی، | در روایات دینی، پیدایش شهر مکه با بنای [[کعبه]] ارتباط دارد. بر پایه برخی روایات، کعبه به دست [[حضرت آدم(ع)|حضرت آدم]] ساخته و پس از مدتی تخریب شد، تا اینکه به دست [[حضرت ابراهیم(ع)|حضرت ابراهیم]] بازسازی شد. | ||
قرآن از بنا یا بازسازی کعبه به دست ابراهیم پیامبر خبر داده است. ابراهیم هاجر و اسماعیل را به مکه آورد و آن دو در این سرزمین ماندند و با پیدا شدن چشمه زمزم به زندگی خود ادامه دادند. این مناطق، محل زندگی قبیله جرهم بود و اسماعیل از میان آنان همسری اختیار کرد. بعد از جرهم قبیله خزاعه بر مکه تسلط یافت و بعدها به تدریج قریش به رهبری قصی بن کلاب بر مکه تسط یافت. او اداره امور مکه را به چند عنوان تقسیم کرد و هر یک را به یکی از خانواده های قریش سپرد. پس از قصی، فرزندان وی عبد مناف و عبدالدار و بعد از آن نیز هاشم فرزند عبد مناف و عبدالمطلب فرزند هاشم در مکه نفوذ فراوانی یافتند. در زمان هاشم مکه به مرکز تجاری مهمی تبدیل شد و قریش به تجارت در بلاد دور دست پرداختند. | |||
===تقسیمات قدیم شهر=== | ===تقسیمات قدیم شهر=== | ||
در زمان قصی هر یک از طوایف قریش در یکی از بخش‌های مکه سکونت یافتد. وجه کعبه عینی معلاة یا بالای مکه که شامل شعب ابی طالب به سمت بالا است به قصی و فرزندانش اختصاص یافت. بخش اجیاد که شامل اجیاد کبیر و صغیر در پشت کوه ابو قبیس است، محل اقامت بنی مخزوم بود. منطقه مسلفه مکه نیز در اختیار بنی جمح قرار گرفت. بنی سهم نیز در نثیه سفلی که امروزه به شبیکه معروف است سکونت گزیدند. بنی عدی نیز در پایین ثنیه سفلی در جایی که امروزه به جبل عمر معروف است اسکان یافتند. | در زمان قصی هر یک از طوایف قریش در یکی از بخش‌های مکه سکونت یافتد. وجه کعبه عینی معلاة یا بالای مکه که شامل شعب ابی طالب به سمت بالا است به قصی و فرزندانش اختصاص یافت. بخش اجیاد که شامل اجیاد کبیر و صغیر در پشت کوه ابو قبیس است، محل اقامت بنی مخزوم بود. منطقه مسلفه مکه نیز در اختیار بنی جمح قرار گرفت. بنی سهم نیز در نثیه سفلی که امروزه به شبیکه معروف است سکونت گزیدند. بنی عدی نیز در پایین ثنیه سفلی در جایی که امروزه به جبل عمر معروف است اسکان یافتند. | ||