بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک): تفاوت میان نسخه‌ها

'''بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)'''، پس از بازسازی مسجد در زمان عثمان، تنها مورد بازسازی و توسعه مسجدالنبی در دوره اموی بشمار می رود.

مسجدالنبی از زمان عثمان تا خلافت ولیدبن عبدالملک بدون تغییر باقی ماند.<ref>مدینه منوره، ص 85</ref> اما در این زمان، به علت کثرت جمعیت نمازگزار و نیاز به فضای بیشتر<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 41</ref>، ولید والی خود در مدینه، عمربن عبدالعزیز را مأمور بازسازی و توسعه مسجد نمود.<ref>مدینه منوره، ص 85</ref>  

ولید بن عبدالملک برای ساخت مسجد، از امپراطور روم تقاضای کارگر و نیز کاشی های معرق نمود.امپراطور روم نیز کاشی های معرق، پول و کارگر برای ولید فرستاد. برخی منابع تعداد کارگران را 20 تن و برخی دیگر 40 نفر از روم و نیز 40 نفر از قبط ذکر کرده اند.<ref>مدینه منوره، ص 85-86</ref>

به هنگام تخریب  و بازسازی دیوار قبله، عمربن عبدالعزیز، شیوخ مدینه،مهاجرین و انصار و موالی را فراخواند تا بر صحیح قرار گرفتن دیوار جدید نظارت داشته باشند. درباره تاکید بر دقت تعیین قبله در منابع آمده سنگی از دیوار قبله برداشته نمی شد مگر سنگی بر آن قرار می گرفت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 41</ref>

بنابر دستور ولیدبن عبدالملک، خانه های اطراف مسجد خریداری و به محوطه مسجد افزوده شد. در این بین خانه هایی هم بودند که علی رغم تمایل صاحبان به زور گرفته شد . خانه حسن بن حسن(ع)  که در واقع خانه حضرت فاطمه(س) بشمار می آمد از این دست خانه ها بود.<ref>وفاءالوفا، ج2، ص262-263</ref> همچنین  تخریب خانه حفصه همسر پیامبر، با مقاومت عبیدالله بن عبدالله بن عمر روبرو شد.<ref>وفاءالوفا، ج 2، ص 265</ref>

هریک از جهات جنوبی و شمالی به واسطه 11 طاق که بر 10 ستون قرار داشت، به صحن گشوده می‌شد. جهت شرقی و غربی نیز با 14 طاق متکی بر 13 ستون به صحن گشوده می‌شد.<ref>مدینه منوره، ص 88</ref>

مسجددارای دو سقف بود، یکی در بالای آن دیگری قرار داشت. سقف زیرین به ارتفاع 23 ذراع(11/45متر) و سقف بالایی به ارتفاع 25 ذراع(12/45متر) بود.<ref>مدینه منوره، ص 91</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 42</ref>

درباره افزودن درهای جدید در منابع اختلاف نظر وجود دارد برخی افزودن 20 در را به ولید بن عبدالملک منسوب دانسته و برخی آن را متعلق به دوره عباسی می دانند. برخی نیز احتمال ساخته شدن دو در در دیوار شمالی واقع در چپ و راست محراب را به این دوره منتسب می کنند.<ref>مدینه منوره، ص 91</ref>

مقصوره‌ای ساخته شد که امام جماعت در آن نمازبگزارد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 42</ref>به نقل از منابع این مقصوره در اطراف چشمه مقابل محراب قرار داشت.<ref>مدینه منوره، ص 91</ref>  مقصوره از چوب ساج ساخته <ref>مدینه منوره، ص 91</ref> و سقف آن با فسیفسا مزین شد. <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 42</ref> تعاریفی که از فسیفسا در منابع آمده چنین است: چیزی شبیه موزاییک با تکه های مرمر<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 41</ref>، نگین های طلا<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 42</ref>، کاشی معرق<ref>مدینه منوره، ص 90</ref>

محراب مجوف در این دوره ایجاد شد. <ref>مدینه منوره، ص 93</ref>پیش از این محراب به نحوی که در دیوار کنده شده باشد وجود نداشت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 44</ref> طاق محراب دارای قوس هایی بود که از طلا پوشیده شده بود. <ref>مدینه منوره، ص 90، العقد، ج3، ص 365-366</ref> <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 44</ref> زیر طاق محلی قرار داشت که پیامبر هنگام قیام از سجود بر آن تکیه می کرد. <ref>مدینه منوره، ص 90، تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص44</ref> به نقل از منابع آینه ای مربعی شکل در وسط محراب قرار داشت که از آن عایشه دانسته شده بود. <ref>مدینه منوره، ص 90، العقد، ج3، ص 365-366</ref>در سمت راست محراب دری قرار داشت که امام جماعت از آن وارد و خارج می شد. در سمت چپ نیز دری بود که با صفحه های آهن محکم شده بود. بین این دو در راهی مسطح قرار داشت.<ref>مدینه منوره، ص 90، العقد، ج3، ص 365-366</ref><ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 44، بحوث تاریخیه، ص 38-39</ref>

در این دوره مأذنه به شکل مجوف ساخته شد. در هر زوایه ای مأذنه ای ساخته شد با پایه 8 در 8 ذراع( در حدود 4در 4 متر). <ref>مدینه منوره، ص 93</ref>درباره ارتفاع مأذنه ها  اقوال مختلفی بیان شده، برخی ارتفاع  آن ها را 55 ذراع(27متر) یا 60 ذراع(30متر) <ref>مدینه منوره، ص 92</ref>و برخی با بیان جزییات بیشتر ارتفاع مأذنه های جنوب شرقی و شمال شرقی را 55 ذراع و مأذنه شمال غربی را 53 ذراع ذکر کرده اند. <ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 44</ref>به نقل از منابع مأذنه واقع در زاویه جنوب غربی به امر سلیمان بن عبدالملک<ref>مدینه منوره، ص 92</ref> به واسطه اینکه مشرف بر محل سکونتش بود از بین رفت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبویدر طول تاریخ، ص 44</ref>