←همکاری یهودیان با مشرکان
(←منابع) |
|||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
برنامهریزان نبرد، شماری از بزرگان [[یهود]] قبیله [[بنینضیر]] همچون سلّام بن ابیحُقیق، حُیی بن اخطب، کنانة بن ربیع بن ابیحقیق و نیز برخی از مردان تیره [[بنیوائل]] اوس همچون هوذة بن قیس و ابوعمار بودند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۱؛ السیرة النبویه، ابنهشام، ج۲، ص۲۱۴؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۵.</ref> اینان به ویژه یهودیان بنینضیر که پیش از [[هجرت]] پیامبر(ص) به [[یثرب]]، از جایگاهی والا در آن شهر بهره داشتند، پس از پیمانشکنی، از آنجا رانده شدند<ref>الطبقات، ج۲، ص۵۰؛ شرح الاخبار، ج۱، ص۲۸۸.</ref> و در [[منطقه خیبر|خیبر]] پناه گرفتند. سپس بر آن شدند تا [[مسلمانان]] و [[پیامبر(ص)]] را یکسره از پای درآورند.<ref>السیرة النبویه، ابنهشام، ج۲، ص۲۱۴؛ الطبقات، ج۲، ص۵۰؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۵.</ref> بدین منظور با سفر به [[مکه]] و ترجیح آیین مشرکان [[قریش]] بر رسالت پیامبر(ص)، آنان را به نبرد با مسلمانان فراخواندند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۲؛ السیرة النبویه، ج۱، ص۵۶۲؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۵.</ref> برخی مفسران آیات ۵۱ تا ۵۵ [[سوره نساء]] را در شأن این گروه از یهودیان دانستهاند که برخلاف آموزههای کتاب آسمانی خود، از حقانیت مشرکان دم زدند: {{قلم رنگ|سبز|اَلَمتر اِلَی الَّذینَ اُوتوا نَصیبا مِنَ الکتابِ یؤمِنونَ بِالجِبتِ والطّاغوتِ وَ یقُولُونَ لِلَّذینَ کفَرُوا هؤُلاءِ اَهدی مِنَ الَّذینَ آمَنُوا سَبیلاً...}} (آيا كسانى را كه از كتاب [آسمانى] نصيبى يافتهاند نديدهاى كه به «جبت» و «طاغوت» ايمان دارند و درباره كسانى كه كفر ورزيدهاند مىگويند: «اينان از كسانى كه ايمان آوردهاند راهيافتهترند...).<ref>جامع البیان، ج۵، ص۸۴-۸۵؛ اسباب النزول، ص۱۶۰؛ لباب النقول، ص۵۹-۶۰.</ref> | برنامهریزان نبرد، شماری از بزرگان [[یهود]] قبیله [[بنینضیر]] همچون سلّام بن ابیحُقیق، حُیی بن اخطب، کنانة بن ربیع بن ابیحقیق و نیز برخی از مردان تیره [[بنیوائل]] اوس همچون هوذة بن قیس و ابوعمار بودند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۱؛ السیرة النبویه، ابنهشام، ج۲، ص۲۱۴؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۵.</ref> اینان به ویژه یهودیان بنینضیر که پیش از [[هجرت]] پیامبر(ص) به [[یثرب]]، از جایگاهی والا در آن شهر بهره داشتند، پس از پیمانشکنی، از آنجا رانده شدند<ref>الطبقات، ج۲، ص۵۰؛ شرح الاخبار، ج۱، ص۲۸۸.</ref> و در [[منطقه خیبر|خیبر]] پناه گرفتند. سپس بر آن شدند تا [[مسلمانان]] و [[پیامبر(ص)]] را یکسره از پای درآورند.<ref>السیرة النبویه، ابنهشام، ج۲، ص۲۱۴؛ الطبقات، ج۲، ص۵۰؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۵.</ref> بدین منظور با سفر به [[مکه]] و ترجیح آیین مشرکان [[قریش]] بر رسالت پیامبر(ص)، آنان را به نبرد با مسلمانان فراخواندند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۲؛ السیرة النبویه، ج۱، ص۵۶۲؛ تاریخ طبری، ج۲، ص۵۶۵.</ref> برخی مفسران آیات ۵۱ تا ۵۵ [[سوره نساء]] را در شأن این گروه از یهودیان دانستهاند که برخلاف آموزههای کتاب آسمانی خود، از حقانیت مشرکان دم زدند: {{قلم رنگ|سبز|اَلَمتر اِلَی الَّذینَ اُوتوا نَصیبا مِنَ الکتابِ یؤمِنونَ بِالجِبتِ والطّاغوتِ وَ یقُولُونَ لِلَّذینَ کفَرُوا هؤُلاءِ اَهدی مِنَ الَّذینَ آمَنُوا سَبیلاً...}} (آيا كسانى را كه از كتاب [آسمانى] نصيبى يافتهاند نديدهاى كه به «جبت» و «طاغوت» ايمان دارند و درباره كسانى كه كفر ورزيدهاند مىگويند: «اينان از كسانى كه ايمان آوردهاند راهيافتهترند...).<ref>جامع البیان، ج۵، ص۸۴-۸۵؛ اسباب النزول، ص۱۶۰؛ لباب النقول، ص۵۹-۶۰.</ref> | ||
== | ==تحریک مشرکان توسط یهودیان== | ||
یهودیان با یادآوری خاطرات تلخی که مسلمانان برای قریش رقم زده بودند، با اعلام همکاری با قریش، آنان را به شتاب ترغیب کردند<ref>الثقات، ج۲، ص۲۶۴-۲۶۵؛ الارشاد، ج۱، ص۹۴.</ref> و کنار کعبه با آنها پیمان بسته، سوگند وفاداری یاد کردند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۲.</ref> ابوسفیان با شنیدن این سخنان و در پی اطمینان یافتن از انگیزه نبردافروزی یهودیان ضدّ مسلمانان، آمادگی خویش را اعلام کرد. سران بنینضیر در بازگشت از | [[یهودیان]] با یادآوری خاطرات تلخی که [[مسلمان|مسلمانان]] برای [[قریش]] رقم زده بودند، با اعلام همکاری با قریش، آنان را به شتاب ترغیب کردند<ref>الثقات، ج۲، ص۲۶۴-۲۶۵؛ الارشاد، ج۱، ص۹۴.</ref> و کنار [[کعبه]] با آنها پیمان بسته، سوگند وفاداری یاد کردند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۲.</ref> [[ابوسفیان]] با شنیدن این سخنان و در پی اطمینان یافتن از انگیزه نبردافروزی یهودیان ضدّ مسلمانان، آمادگی خویش را اعلام کرد. سران [[بنینضیر]] در بازگشت از [[مکه]]، [[بنیسلیم|بنیسُلیم]] را به همراهی با قریش دعوت کردند و [[غطفان|غَطَفان]] را با وعده پرداخت محصول یک سال خرمای [[منطقه خیبر|خیبر]]، به یاری فراخواندند.<ref>المغازی، ج۲، ص۴۴۲-۴۴۳.</ref> [[یعقوبی]]، به رغم گزارش مشهور، قریش را برنامهریز نبرد دانسته و بر آن است که آنان سفیرانی به سوی یهود و دیگر قبایل فرستادند و آنان را به نبرد ضدّ مسلمانان تشویق کردند.<ref>تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۵۰.</ref> | ||
==طوایف لشکر مشرکان== | ==طوایف لشکر مشرکان== |