←مفهوم‌شناسی
| خط ۶: | خط ۶: | ||
حیوانی است با شرایط خاص که ازدوران سنت [[ابراهیم(ع)|ابراهیم]] حج و پس از جایگزین شدن قوچ به جای اسماعیل ذبیح، به عنوان اثبات بندگی و پرهیزگاری حاجی در حج و عمره برای رضای خدا قربانی می شد. به آیین خاص عبادی که براساس کتب آسمانی از دوران هابیل وجود داشت و تا به امروز در ادیان ابراهیمی و نیز در ادیان دیگر وجود دارد هم گفته می شود. | حیوانی است با شرایط خاص که ازدوران سنت [[ابراهیم(ع)|ابراهیم]] حج و پس از جایگزین شدن قوچ به جای اسماعیل ذبیح، به عنوان اثبات بندگی و پرهیزگاری حاجی در حج و عمره برای رضای خدا قربانی می شد. به آیین خاص عبادی که براساس کتب آسمانی از دوران هابیل وجود داشت و تا به امروز در ادیان ابراهیمی و نیز در ادیان دیگر وجود دارد هم گفته می شود. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی و جایگاه == | ||
«قربان» مصدر قرب و به معناي نزديک شدن است، قرباني نيز که از همين ريشه است، موجب قرب انسان به خدا مي‌باشد.<ref>مقاييس اللغه، ج۵، ص۸۰.</ref> قرباني در حج تمتع را «هدي» مي‌گويند. قرباني که در روز عيد «اضحي» صورت مي‌گيرد «اضحيه» نامند. به قرباني ذبيحه نيز گفته مي‌شود. | «قربان» مصدر قرب و به معناي نزديک شدن است، قرباني نيز که از همين ريشه است، موجب قرب انسان به خدا مي‌باشد.<ref>مقاييس اللغه، ج۵، ص۸۰.</ref> قرباني در حج تمتع را «هدي» مي‌گويند. قرباني که در روز عيد «اضحي» صورت مي‌گيرد «اضحيه» نامند. به قرباني ذبيحه نيز گفته مي‌شود. | ||
قرباني از زمان آدم ابوالبشر(ع) آغاز<ref>مائده، آیه ۲۷.</ref> و در زمان حضرت ابراهيم(ع) به اوج رسيد. قرباني در همه اديان وجود داشته<ref>حج، آیه ۳۴.</ref> و در آيين يهود با فروعاتي متعدد پابرجاست. <ref>دایره المعارف کتاب مقدس،ص۶۶۸..</ref> | |||
پيامبراسلام(ص) اين سنت الهي را از خرافات زدود، چه آنکه در جاهليت پس از ذبح يا نحر، کعبه را به خون قرباني مي‌آلودند و قسمتي از گوشت آن را بر خانه کعبه مي‌آويختند تا خداوند آن را قبول کند. <ref>بحار الانوار، ج۶۷، ص۲۷۵.</ref> | |||
خداوند قرباني را شعاير و نشانه‌هاي الهي<ref>مائده، آیه ۲ ؛ حج آیه ۳۶.</ref> معرفي و همانند کعبه و ماه حرام<ref>مائده آیه ۹۷.</ref>، وسيله قيام<ref>مصباح المنیر، ریشه قوم.</ref> و برپا بودن مردم شمرده است.<ref>تفسیر کبیر، ج۱۲، ص۱۰۰ ؛ تفسیر المیزان، ج۶، ص۱۴۲ ؛ تفسیر نمونه، ج۵، ص۹۰.</ref> آنچه از قرباني به حج گزار مي‌رسد، تقوا و پرهيزکاري و پاکي اعمال است<ref>حج، آیه ۳۷.</ref>، هر چند که به خوردن آن و اطعام به مستمندان قانع و فقير سفارش شده است. <ref>حج، آیه ۳۶.</ref> | |||
قرباني در روز عيد قربان، گوئي به تاسي از ابراهيم خليل(ع) است، آنگاه که تسليم‌وار، اسماعيل يگانه فرزند را به قربانگاه فرستاد و خداوند «ذبح عظيمي را فداي او کرد.»<ref>صافات، آیه ۱۰۷.</ref> | |||
امام صادق۷ در پاسخ به فلسفه قرباني فرمود: «هنگامي که اولين قطره خون قرباني به زمين مي‌ريزد گناهان صاحبش بخشيده مي‌شود و به وسيله قرباني معلوم مي‌شود چه کسي تقواي الهي دارد.» <ref>بحارالانوار، ج۹۶، ص۲۹۶ـ۲۹۸.</ref> | |||
حضرت علي ۷ مي‌فرمايند: «اگر مردم مي‌دانستند چه فوايدي در قرباني است، هر آينه قرباني مي‌کردند و لو با قرض گرفتن باشد.» <ref>همان.</ref> | |||
==اقسام قربانی== | ==اقسام قربانی== | ||