محراب سلیمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ مهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''محراب  سلیمانی،''' از محراب­های  مسجد النبی (ص) مکان محراب محراب سلیمانی ک...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''محراب  سلیمانی،'''  از محراب­های  مسجد النبی (ص)
'''محراب  سلیمانی،'''  از محراب­های  مسجد النبی (ص)


مکان محراب
==مکان محراب==


محراب سلیمانی که به آن محراب حنفی نیز گفته می‌­شود از محراب‌های مسجد النبی در مدینه منوره است که  در محدوده مسجد زمان پیامبر (ص)، خارج از روضه، در حدِّ جنوبی مسجد (قبل از حدّ جنوبی توسعه عمر و عثمان)، محاذی و سمت راست محراب پیامبر (ص) و سمت چپ منبر رسول خدا (ص)، در محل ستون سومِ غرب این منبر و ستون هفتم از باب السلام واقع است.<ref>موسوعه مرآه الحرمین ،ج 4 ص 610 ؛ اتحاف المؤمنین ، ص 82 ؛مدینه شناسی ،ج 1 ص168 .</ref>
محراب سلیمانی که به آن محراب حنفی نیز گفته می‌­شود از محراب‌های مسجد النبی در مدینه منوره است که  در محدوده مسجد زمان پیامبر (ص)، خارج از روضه، در حدِّ جنوبی مسجد (قبل از حدّ جنوبی توسعه عمر و عثمان)، محاذی و سمت راست محراب پیامبر (ص) و سمت چپ منبر رسول خدا (ص)، در محل ستون سومِ غرب این منبر و ستون هفتم از باب السلام واقع است.<ref>موسوعه مرآه الحرمین ،ج 4 ص 610 ؛ اتحاف المؤمنین ، ص 82 ؛مدینه شناسی ،ج 1 ص168 .</ref>


ایجاد محراب
==ایجاد محراب==


این محراب در سال 861 هجری در عصر ملک الاشرف ابونصر اینال  از پادشاهان  مصر (حک: 857 – 865 ق) به  دست ناظر بر امور مسجدالحرام، طوغان شیخ  احمدی حنفی(م 881 ق) ساخته شد.<ref>التحفه اللطیفه ، ج 1 ص 474 ؛ مرآه الحرمین ،ج 1 ص 469 ؛ معالم دار الهجره ،ص 250 و 251 .</ref>تا عصر طوغان شیخ، مسلمانان در مسجدالنبی، نمازهای یومیّه خویش را به یک امام که در غیر موسِم حج در محراب نبوی و در موسِم حج در محراب عثمانی می­ایستاد، اقتداء می‌کردند. اما وی درصدد برآمد با ساختن محرابی دیگر، نماز جماعت جداگانه­‌ای به امامت یک امام حنفی تشکیل دهد. که با مخالفت اعیان و علماء مدینه مواجه شد. اما وی سرانجام با رایزنی با دستگاه حکومتی مصر موفق به کسب اجازه شد و مقصود خویش را عملی ساخت. از آن پس، مسلمانان ابتداء نماز خویش را به امام شافعی که در محراب نبوی می­‌ایستاد اقتداء می­کردند. سپس امام حنفی در محراب جدید (که موسوم به محراب حنفی شد) برای پیروان این مذهب، نماز را به پا می­داشت و تنها نماز تراویح را در شب­های ماه رمضان با هم بجا می­ آوردند<ref>وفاء الوفاء ،ج 2 ص 210 ؛مرآه الحرمین ،ج 1 ص 469 و 470 .</ref> و این مسئله از مدینه به مکه نیز سرایت کرد.<ref>وفاء الوفاء، ج2 ص 210.</ref>
این محراب در سال 861 هجری در عصر ملک الاشرف ابونصر اینال  از پادشاهان  مصر (حک: 857 – 865 ق) به  دست ناظر بر امور مسجدالحرام، طوغان شیخ  احمدی حنفی(م 881 ق) ساخته شد.<ref>التحفه اللطیفه ، ج 1 ص 474 ؛ مرآه الحرمین ،ج 1 ص 469 ؛ معالم دار الهجره ،ص 250 و 251 .</ref>تا عصر طوغان شیخ، مسلمانان در مسجدالنبی، نمازهای یومیّه خویش را به یک امام که در غیر موسِم حج در محراب نبوی و در موسِم حج در محراب عثمانی می­ایستاد، اقتداء می‌کردند. اما وی درصدد برآمد با ساختن محرابی دیگر، نماز جماعت جداگانه­‌ای به امامت یک امام حنفی تشکیل دهد. که با مخالفت اعیان و علماء مدینه مواجه شد. اما وی سرانجام با رایزنی با دستگاه حکومتی مصر موفق به کسب اجازه شد و مقصود خویش را عملی ساخت. از آن پس، مسلمانان ابتداء نماز خویش را به امام شافعی که در محراب نبوی می­‌ایستاد اقتداء می­کردند. سپس امام حنفی در محراب جدید (که موسوم به محراب حنفی شد) برای پیروان این مذهب، نماز را به پا می­داشت و تنها نماز تراویح را در شب­های ماه رمضان با هم بجا می­ آوردند<ref>وفاء الوفاء ،ج 2 ص 210 ؛مرآه الحرمین ،ج 1 ص 469 و 470 .</ref> و این مسئله از مدینه به مکه نیز سرایت کرد.<ref>وفاء الوفاء، ج2 ص 210.</ref>


شهرت یافتن به محراب سلیمانی
==شهرت یافتن به محراب سلیمانی==


در سال 938 هجری این محراب به وسیله سلطان سلیمان فرزند سلطان سلیم عثمانی با حفظ هیکل ظاهری و متناسب با محراب نبوی بازسازی و با مرمر سیاه و سفید نماسازی شد و به همین مناسبت به محراب سلیمانی معروف شد و در حال حاضر نیز با این نام مشهور است. پشت بنای محراب، کتیبه­ای به خطّ زرین بر زمینه قرمز برّاق روغنی وجود دارد که بانی آن را سلطان سلیمان در سال 938 قمری می­داند <ref>مرآة الحرمین، ج1 ص 470؛ مدینه شناسی، ج 1 ص 168 و 169.</ref> و داخل و اطراف محراب نیز با کتیبه­هایی از آیات قرآن زرّین مزیّن گردیده است: این آیات عبارتند از :آیه 162 بقره؛ 95 آل عمران و آیه 112 توبه. عبارت بسم الله الرحمن الرحیم درابتداء و عبارت  «صدق الله العظیم و صدق نبیه الکریم» و«صدق الله العظیم. صلی الله علی سیدنا محمد و آله» نیزدر انتهای این آیات دیده می­شود.<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج4 ص 610؛ مرآة الحرمین، ج1 ص 470؛ مدینه شناسی،  ج 1ص 169.</ref>
در سال 938 هجری این محراب به وسیله سلطان سلیمان فرزند سلطان سلیم عثمانی با حفظ هیکل ظاهری و متناسب با محراب نبوی بازسازی و با مرمر سیاه و سفید نماسازی شد و به همین مناسبت به محراب سلیمانی معروف شد و در حال حاضر نیز با این نام مشهور است. پشت بنای محراب، کتیبه­ای به خطّ زرین بر زمینه قرمز برّاق روغنی وجود دارد که بانی آن را سلطان سلیمان در سال 938 قمری می­داند <ref>مرآة الحرمین، ج1 ص 470؛ مدینه شناسی، ج 1 ص 168 و 169.</ref> و داخل و اطراف محراب نیز با کتیبه­هایی از آیات قرآن زرّین مزیّن گردیده است: این آیات عبارتند از :آیه 162 بقره؛ 95 آل عمران و آیه 112 توبه. عبارت بسم الله الرحمن الرحیم درابتداء و عبارت  «صدق الله العظیم و صدق نبیه الکریم» و«صدق الله العظیم. صلی الله علی سیدنا محمد و آله» نیزدر انتهای این آیات دیده می­شود.<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج4 ص 610؛ مرآة الحرمین، ج1 ص 470؛ مدینه شناسی،  ج 1ص 169.</ref>
خط ۱۵: خط ۱۵:
روشنائی محراب مذکور نیز در دوره­هایی با شمعدان‌های بلوری و گاهی با استفاده از شمعدان‌هایی از نقره بوده است.<ref>ر.ک: موسوعة مرآة الحرمین، ج2، ص 619.</ref>
روشنائی محراب مذکور نیز در دوره­هایی با شمعدان‌های بلوری و گاهی با استفاده از شمعدان‌هایی از نقره بوده است.<ref>ر.ک: موسوعة مرآة الحرمین، ج2، ص 619.</ref>


در حال حاضر از این محراب به منظور اقامه نماز جماعت استفاده نمی‌شود  و امام جماعت مسجد النبی تنها در محراب عثمانی اقامه نماز می­کند.  
در حال حاضر از این محراب به منظور اقامه نماز جماعت استفاده نمی‌شود  و امام جماعت مسجد النبی تنها در محراب عثمانی اقامه نماز می­‌کند.  


==پانویس==
{{پانویس}}


==منابع==
{{منابع}}


* '''قرآن کریم'''


قرآن کریم
*'''اتحاف المؤمنین بتاریخ مسجد خاتم النبیین''' ،رافعی سودانی مصطفی بن محمد ، مدینه منوره ،المکتبه العلمیه ،1404 .


اتحاف المؤمنین بتاریخ مسجد خاتم النبیین ،رافعی سودانی مصطفی بن محمد ، مدینه منوره ،المکتبه العلمیه ،1404 .
* '''التحفة اللطیفه فی تاریخ المدینة الشریفه'''، سخاوی شمس­الدین (م 902 هـ)، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1414.  


2- التحفة اللطیفه فی تاریخ المدینة الشریفه، سخاوی شمس­الدین (م 902 هـ)، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1414.  
* '''مدینه شناسی'''، نجفی سیّد محمدباقر، تهران، مشعر، 1387 ش.


3- مدینه شناسی، نجفی سیّد محمدباقر، تهران، مشعر، 1387 ش.
* '''مرآة الحرمین او الرحلات الحجازیه'''، رفعت پاشا ابراهیم (م بعد 1353 ق)، قاهره، المکتبة الثقافة الدینیه، بی­تا.


4- مرآة الحرمین او الرحلات الحجازیه، رفعت پاشا ابراهیم (م بعد 1353 ق)، قاهره، المکتبة الثقافة الدینیه، بی­تا.
* '''معالم دار الهجره، عبد الرزاق یوسف'''، مدینه منوره، المکتبه العلمیه ، 1401 .


5 - معالم دار الهجره، عبد الرزاق یوسف، مدینه منوره، المکتبه العلمیه ، 1401 .
* '''موسوعة مرأة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب'''، صبری پاشا ایوب (م 1307 ق)، قاهره، دار الآفاق العربیه، 1424.


6- موسوعة مرأة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب، صبری پاشا ایوب (م 1307 ق)، قاهره، دار الآفاق العربیه، 1424.
* '''وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی'''، سمهودی علی بن احمد (م 911 ق)، تحقیق خالد عبدالغنی محفوظ، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006.
 
7- وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، سمهودی علی بن احمد (م 911 ق)، تحقیق خالد عبدالغنی محفوظ، بیروت، دار الکتب العلمیه، 2006.