←جدید
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←جدید) |
||
| خط ۱۴۴: | خط ۱۴۴: | ||
== جدید == | == جدید == | ||
{{فتاوی حج | مساله = ۵۵۰ | اگر در فرض سابق پيش از تمام شدن دور چهارم{{توضیح مساله|۵۵۰| | {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۰ | اگر در فرض سابق پيش از تمام شدن دور چهارم{{توضیح مساله|۵۵۰|* '''آیه الله بهجت: اگر پيش از تمام شدن نصف طواف، حدث عارض شود طواف را قطع کند، پس از تحصيل طهارت آن را اعاده کند. | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر حدث پيش از رسيدن به نصف طواف باشد، در اين صورت طواف باطل و لازم است پس از طهارت اعاده شود. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر حدث پيش از رسيدن به نصف طواف باشد، در اين صورت طواف باطل و لازم است پس از طهارت اعاده شود. | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۶: | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' پس اگر به سه شوط و نيم نرسيده، طواف او باطل است و بايد بعد از وضو يا غسل يا بعد از رفع عذر، طواف را از سر بگيرد و اگر از سه شوط و نيم گذشته و به ۴ شوط نرسيده احتياط به اتمام و اعاده طواف با نمازهاي آن ترک نشود.}}، حدث عارض شود احتياط واجب آن است که تمام کند طواف را و اعاده کند و اين حکم در حدث اصغر است.{{توضیح مساله|۵۵۰|در نظر آيات عظام فرقي بين حدث اصغر و جنابت نيست.}} | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' پس اگر به سه شوط و نيم نرسيده، طواف او باطل است و بايد بعد از وضو يا غسل يا بعد از رفع عذر، طواف را از سر بگيرد و اگر از سه شوط و نيم گذشته و به ۴ شوط نرسيده احتياط به اتمام و اعاده طواف با نمازهاي آن ترک نشود.}}، حدث عارض شود احتياط واجب آن است که تمام کند طواف را و اعاده کند و اين حکم در حدث اصغر است.{{توضیح مساله|۵۵۰|در نظر آيات عظام فرقي بين حدث اصغر و جنابت نيست.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۵۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۱ | اگر در اثناي طواف حدث اکبر؛ مثل جنابت يا حيض عارض شود، بايد فوراً از مسجدالحرام بيرون رود، پس اگر پيش از تمامي دور چهارم{{توضیح مساله|۵۵۱| | | {{ارجاع مساله|۵۵۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۱ | اگر در اثناي طواف حدث اکبر؛ مثل جنابت يا حيض عارض شود، بايد فوراً از مسجدالحرام بيرون رود، پس اگر پيش از تمامي دور چهارم{{توضیح مساله|۵۵۱|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' احوط در هر دو صورت (قبل و بعد از شوط چهارم) اين است که بعد از پاکي يک طواف کامل به نيت اعم از تمام و اتمام به جا آورد. | ||
* '''آيات عظام خامنه¬اي، زنجاني، فاضل، مکارم: به ذيل مسئله ۵۴۹ مراجعه شود. | * '''آيات عظام خامنه¬اي، زنجاني، فاضل، مکارم: به ذيل مسئله ۵۴۹ مراجعه شود. | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۶۶: | ||
مقداري که انجام داده صحيح است و باقي آن را بايد بعد از پاک شدن از حيض و انجام غسل به جا آورد و اگر وقت تنگ باشد سعي و تقصير را انجام دهد و براي حج محرم شود و پس از فارغ شدن از اعمال منا و بازگشتن به مکه، قبل از طواف حج، آنچه از طوافش باقي مانده است و نماز آن را انجام دهد.}} بود، پس از غسل طواف را اعاده کند. | مقداري که انجام داده صحيح است و باقي آن را بايد بعد از پاک شدن از حيض و انجام غسل به جا آورد و اگر وقت تنگ باشد سعي و تقصير را انجام دهد و براي حج محرم شود و پس از فارغ شدن از اعمال منا و بازگشتن به مکه، قبل از طواف حج، آنچه از طوافش باقي مانده است و نماز آن را انجام دهد.}} بود، پس از غسل طواف را اعاده کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۵۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۲ | اگر عذر داشته باشد از وضو و غسل،{{توضیح مساله|۵۵۲| | | {{ارجاع مساله|۵۵۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۲ | اگر عذر داشته باشد از وضو و غسل،{{توضیح مساله|۵۵۲|* '''آیه الله تبريزى: در صورت معذور بودن از غسل و مأيوس شدن از توانايي بر غسل، واجب است با تيمم طواف کند و احوط اولي اين است که نايب نيز بگيرند. | ||
* '''آيه الله زنجاني، آيه الله مکارم: اگر عذر داشته باشد و نتواند صبر کند تا عذر برطرف شود... | * '''آيه الله زنجاني، آيه الله مکارم: اگر عذر داشته باشد و نتواند صبر کند تا عذر برطرف شود... | ||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' در غسل غير جنابت، علاوه بر تيمم بدل از غسل در صورت تمکن، بايد وضو هم بگيرد وگرنه بايد يک تيمم ديگر به جاي وضو به جا آورد و جنب متيمم بنا بر احتياط مستحب نايب هم بگيرد.}} واجب است تيمم کند بدل از وضو يا بدل از غسل. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' در غسل غير جنابت، علاوه بر تيمم بدل از غسل در صورت تمکن، بايد وضو هم بگيرد وگرنه بايد يک تيمم ديگر به جاي وضو به جا آورد و جنب متيمم بنا بر احتياط مستحب نايب هم بگيرد.}} واجب است تيمم کند بدل از وضو يا بدل از غسل. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۵۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۳ | اگر تيمم کرد بدل از غسل و حدث اصغر عارض شد، براي حدث اکبر لازم نيست تيمم کند، بلکه براي حدث اصغر بايد تيمم کند و تا حدث اکبر براي او حاصل نشده و عذرش باقي است همان تيمم اول کافي است، ليکن احتياط مستحب{{توضیح مساله|۵۵۳| | | {{ارجاع مساله|۵۵۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۳ | اگر تيمم کرد بدل از غسل و حدث اصغر عارض شد، براي حدث اکبر لازم نيست تيمم کند، بلکه براي حدث اصغر بايد تيمم کند و تا حدث اکبر براي او حاصل نشده و عذرش باقي است همان تيمم اول کافي است، ليکن احتياط مستحب{{توضیح مساله|۵۵۳|* '''آیه الله بهجت: احوط جمع بين وضو يا تيمم بدل از آن و تيمم بدل از حدث اکبر است. | ||
* '''آيه الله تبريزى: اگر بدل از غسلِ جنابت، تيمم کرد و بعد حدث اصغر عارض شد، چنانچه عذرش باقي است، بايد بدل از غسل تيمم کند و احتياط مستحب آن است که بين تيمم و وضو جمع کند و اگر براي حدث اکبرِ ديگر غير از جنابت تيمم کرد و بعد حدث اصغر عارض شد بايد بدل از غسل تيمم کند و بنا بر احتياط وضو هم بگيرد و اگر متمکن از وضو هم نبود بايد تيمم ديگري بدل از وضو بنمايد. | * '''آيه الله تبريزى: اگر بدل از غسلِ جنابت، تيمم کرد و بعد حدث اصغر عارض شد، چنانچه عذرش باقي است، بايد بدل از غسل تيمم کند و احتياط مستحب آن است که بين تيمم و وضو جمع کند و اگر براي حدث اکبرِ ديگر غير از جنابت تيمم کرد و بعد حدث اصغر عارض شد بايد بدل از غسل تيمم کند و بنا بر احتياط وضو هم بگيرد و اگر متمکن از وضو هم نبود بايد تيمم ديگري بدل از وضو بنمايد. | ||
| خط ۱۸۴: | خط ۱۸۴: | ||
* '''آيهالله سبحانی:''' استحباب تکرار تيمم بدل از غسل در جايي است که آب براي غسل ندارد و يا غسل حرجي است ولي براي حدث اصغر آب هست و وضو مي‌تواند بگيرد و حدث اکبر ديگري رخ نداده در عين حال تکرار تيمم بدل از غسل در مورد حدث اکبر مستحب است.}} آن است که تيمم بدل از غسل هم بکند. | * '''آيهالله سبحانی:''' استحباب تکرار تيمم بدل از غسل در جايي است که آب براي غسل ندارد و يا غسل حرجي است ولي براي حدث اصغر آب هست و وضو مي‌تواند بگيرد و حدث اکبر ديگري رخ نداده در عين حال تکرار تيمم بدل از غسل در مورد حدث اکبر مستحب است.}} آن است که تيمم بدل از غسل هم بکند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۵۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۴ | احتياط واجب آن است که اگر اميد دارد که عذرش از وضو يا غسل مرتفع شود، صبر کند تا وقتي که وقت تنگ شود يا اميدش قطع شود.{{توضیح مساله|۵۵۴| | | {{ارجاع مساله|۵۵۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۴ | احتياط واجب آن است که اگر اميد دارد که عذرش از وضو يا غسل مرتفع شود، صبر کند تا وقتي که وقت تنگ شود يا اميدش قطع شود.{{توضیح مساله|۵۵۴|* '''آیه الله بهجت: افضل و احوط تأخير است ولي اظهر جواز مبادرت است. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' و اگر مي‌داند عذر او تا آخر وقت برطرف مي‌شود، بايد صبر کند. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' و اگر مي‌داند عذر او تا آخر وقت برطرف مي‌شود، بايد صبر کند. | ||
| خط ۲۰۹: | خط ۲۰۹: | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}} | }} | ||
{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۷ | اگر بعد از تمام شدن طواف شک کند که با وضو آن را به جا آورده يا نه يا شک کند با غسل آن را به جا آورده يا نه، طواف او صحيح است{{توضیح مساله|۵۵۷| | {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۷ | اگر بعد از تمام شدن طواف شک کند که با وضو آن را به جا آورده يا نه يا شک کند با غسل آن را به جا آورده يا نه، طواف او صحيح است{{توضیح مساله|۵۵۷|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر بعد از حدث اصغر شک کند در اينکه قبل از طواف غسل کرده يا نه، بايد غسل کرده و طواف را اعاده کند و براي اعمال آتيه وضو بگيرد. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' چنانچه احتمال مي‌دهد در حال طواف به رعايت طهارت، توجه داشته طواف او صحيح است. | * '''آيه الله زنجانی:''' چنانچه احتمال مي‌دهد در حال طواف به رعايت طهارت، توجه داشته طواف او صحيح است. | ||
| خط ۲۱۵: | خط ۲۱۵: | ||
آيه الله سبحانی:''' و سابقه او از جهت تقدم طهارت و حدث قبل از شروع به طواف روشن نباشد به شک خود اعتنا نکند ولي بايد براي اعمال بعد طهارت لازم را تحصيل نمايد.}}، ليکن براي اعمال بعد بايد طهارت تحصيل کند. | آيه الله سبحانی:''' و سابقه او از جهت تقدم طهارت و حدث قبل از شروع به طواف روشن نباشد به شک خود اعتنا نکند ولي بايد براي اعمال بعد طهارت لازم را تحصيل نمايد.}}، ليکن براي اعمال بعد بايد طهارت تحصيل کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۵۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۸ | اگر در اثناي طواف شک کند که وضو داشته يا نه{{توضیح مساله|۵۵۸| | | {{ارجاع مساله|۵۵۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۸ | اگر در اثناي طواف شک کند که وضو داشته يا نه{{توضیح مساله|۵۵۸|* '''آیه الله بهجت: حکم شک در طهارت در اثناي طواف هم همان حکم شک است در طهارت در اثناي نماز. | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر سابقه طهارت داشته، به شک خود اعتنا نکند والاّ واجب است طهارت گرفته و طواف را از سر بگيرد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر سابقه طهارت داشته، به شک خود اعتنا نکند والاّ واجب است طهارت گرفته و طواف را از سر بگيرد. | ||
| خط ۲۳۱: | خط ۲۳۱: | ||
* '''آيه الله فاضل: اگر در بين طواف شک کند که وضو داشته يا خير، مسئله سه صورت دارد، اول: حالت سابق خود را بداند که طاهر بوده در اين فرض جايز است طواف را تمام کند و براي اتمام آن وضو واجب نيست و اعاده طواف نيز لازم نيست و در اين صورت فرقي نيست که شک بعد از دور چهارم عارض شده باشد يا قبل از آن. دوم: حالت سابق خود را بداند که مُحدِث بوده، در اين فرض ظاهراً هر مقدار طوافي که انجام داده، محکوم به بطلان است؛ چه شک بعد از دور چهارم عارض شده باشد يا قبل از آن و بايد بعد از وضو از نو طواف کند. سوم: حالت سابق خود را نداند، که در اين صورت به احتياط واجب پس از وضو طواف را تمام کند و نماز آن را بخواند و پس از آن طواف و نماز آن را اعاده کند و در اين صورت فرقي نيست که شک بعد از دور چهارم يا قبل از آن عارض شده باشد. | * '''آيه الله فاضل: اگر در بين طواف شک کند که وضو داشته يا خير، مسئله سه صورت دارد، اول: حالت سابق خود را بداند که طاهر بوده در اين فرض جايز است طواف را تمام کند و براي اتمام آن وضو واجب نيست و اعاده طواف نيز لازم نيست و در اين صورت فرقي نيست که شک بعد از دور چهارم عارض شده باشد يا قبل از آن. دوم: حالت سابق خود را بداند که مُحدِث بوده، در اين فرض ظاهراً هر مقدار طوافي که انجام داده، محکوم به بطلان است؛ چه شک بعد از دور چهارم عارض شده باشد يا قبل از آن و بايد بعد از وضو از نو طواف کند. سوم: حالت سابق خود را نداند، که در اين صورت به احتياط واجب پس از وضو طواف را تمام کند و نماز آن را بخواند و پس از آن طواف و نماز آن را اعاده کند و در اين صورت فرقي نيست که شک بعد از دور چهارم يا قبل از آن عارض شده باشد. | ||
* '''آيه الله مکارم: و حالت سابقه خود را از وضو و حدث نداند.}}، پس اگر بعد از تمامي دور چهارم است طواف را رها کند و وضو بگيرد و از همان جا تتمه طواف را به جا آورد{{توضیح مساله|۵۵۸| | * '''آيه الله مکارم: و حالت سابقه خود را از وضو و حدث نداند.}}، پس اگر بعد از تمامي دور چهارم است طواف را رها کند و وضو بگيرد و از همان جا تتمه طواف را به جا آورد{{توضیح مساله|۵۵۸|* '''آیه الله مکارم: و سپس احتياطاً آن را اعاده کند.}} و اگر قبل از تمام شدن دور چهارم{{توضیح مساله|۵۵۸|* '''آیه الله مکارم: قبل از تمام شدن سه و نيم دور طواف او باطل است.}} است احتياط واجب آن است که طواف را تمام کند و اعاده کند.{{توضیح مساله|۵۵۸|* '''آیه الله سيستانی:''' اتمام لازم نيست بلکه اعاده کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۵۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۹ | در تمام صورت‌هايي که در شک گفته شد که «بنا بر طهارت بگذارد» يا «طوافش صحيح است» بهتر آن است که تجديد وضو کند و رجائاً غسل به جا آورد، چون ممکن است که بعد معلوم شود وضو يا غسل نداشته و اشکال پيدا مي‌شود. | | {{ارجاع مساله|۵۵۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۵۹ | در تمام صورت‌هايي که در شک گفته شد که «بنا بر طهارت بگذارد» يا «طوافش صحيح است» بهتر آن است که تجديد وضو کند و رجائاً غسل به جا آورد، چون ممکن است که بعد معلوم شود وضو يا غسل نداشته و اشکال پيدا مي‌شود. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۰ | اگر در اثناي طواف شک کند که غسل کرده است از جنابت يا حيض يا نفاس يا نه، بايد فوراً از مسجدالحرام بيرون برود{{توضیح مساله|۵۶۰| | }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۰ | اگر در اثناي طواف شک کند که غسل کرده است از جنابت يا حيض يا نفاس يا نه، بايد فوراً از مسجدالحرام بيرون برود{{توضیح مساله|۵۶۰|* '''آیه الله بهجت: اگر متمکن است تطهير مي‌نمايد و سپس اعاده مي‌کند. | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' بايد غسل کرده و طواف را اعاده نمايد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' بايد غسل کرده و طواف را اعاده نمايد. | ||
| خط ۲۴۷: | خط ۲۴۷: | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر امکان تيمم باشد و تيمم کردن کمتر از خارج شدن از مسجد وقت مي‌گيرد بايد تيمم کند و سپس خارج شود و اگر بيشتر وقت مي‌گيرد بايد فوراً خارج شود. (و در بقيه مسئله، نظريه ايشان موافق متن است). | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر امکان تيمم باشد و تيمم کردن کمتر از خارج شدن از مسجد وقت مي‌گيرد بايد تيمم کند و سپس خارج شود و اگر بيشتر وقت مي‌گيرد بايد فوراً خارج شود. (و در بقيه مسئله، نظريه ايشان موافق متن است). | ||
* '''آيه الله صافی، آيه الله گلپايگانی:''' و پس از طهارت، طواف را از سر بگيرد و چه قبل از شوط چهارم باشد و يا بعد از آن.}}، پس اگر شوط چهارم را تمام کرده بوده و شک کرده، بعد از غسل برگردد و تتمه را به جا آورد{{توضیح مساله|۵۶۰| | * '''آيه الله صافی، آيه الله گلپايگانی:''' و پس از طهارت، طواف را از سر بگيرد و چه قبل از شوط چهارم باشد و يا بعد از آن.}}، پس اگر شوط چهارم را تمام کرده بوده و شک کرده، بعد از غسل برگردد و تتمه را به جا آورد{{توضیح مساله|۵۶۰|* '''آیه الله فاضل: و به احتياط واجب طواف را اعاده کند.}} والاّ بعد از غسل اعاده کند طواف را و احتياط آن است که در صورت اول نيز اعاده کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۶۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۱ | اگر آب و چيزي که به آن جايز است تيمم کند، موجود نباشد{{توضیح مساله|۵۶۱| | | {{ارجاع مساله|۵۶۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۱ | اگر آب و چيزي که به آن جايز است تيمم کند، موجود نباشد{{توضیح مساله|۵۶۱|* '''آیه الله مکارم: فرض فاقد الطهورين در مسجدالحرام وجود ندارد.}}، حکم آن حکم غير متمکن از طواف است، پس با مأيوس بودن از پيدا شدن يکي از آن دو، بايد نايب بگيرد. و احتياط وجوبي{{توضیح مساله|۵۶۱|* '''آیات عظام تبريزي، خويي، زنجاني، سيستانی:''' و احتياط مستحب آن است.}} آن است که اگر جنب و حائض و نفساء نيست خودش نيز طواف کند و چون مستحاضه بدون به جا آوردن غسل‌هايي که بر او لازم است مي‌تواند{{توضیح مساله|۵۶۱|* '''آیه الله بهجت: مستحاضه متوسطه و کثيره بدون غسل‌هايي که بر آنها واجب است نمي‌تواند وارد مسجدالحرام و مسجدالنبي۹ شوند. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' مستحاضه کثيره بدون غسل‌هايي که بر او واجب است نمي‌تواند وارد مسجدالحرام شود. | * '''آيه الله زنجانی:''' مستحاضه کثيره بدون غسل‌هايي که بر او واجب است نمي‌تواند وارد مسجدالحرام شود. | ||
| خط ۲۵۹: | خط ۲۵۹: | ||
* '''آيه الله مکارم: و مستحاضه هم نمي‌تواند داخل مسجدالحرام شود.}} وارد مسجدالحرام شود و طواف کند، بنابراين به احتياطي که در غير جنب و حائض و نفساء گفته شد بايد عمل کند، گرچه دخول مسجدالحرام نيز براي او خلاف احتياط استحبابي است. | * '''آيه الله مکارم: و مستحاضه هم نمي‌تواند داخل مسجدالحرام شود.}} وارد مسجدالحرام شود و طواف کند، بنابراين به احتياطي که در غير جنب و حائض و نفساء گفته شد بايد عمل کند، گرچه دخول مسجدالحرام نيز براي او خلاف احتياط استحبابي است. | ||
سوم ـ طهارت بدن و لباس است از نجاست{{توضیح مساله|۵۶۱| | سوم ـ طهارت بدن و لباس است از نجاست{{توضیح مساله|۵۶۱|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' بدن و لباس طواف‌کننده بايد از خون ـ و نيز از ساير نجاسات بنا بر احتياط واجب | ||
ـ پاک باشد.}}؛ | ـ پاک باشد.}}؛ | ||
| {{ارجاع مساله|۵۶۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۲ | احتياط واجب{{توضیح مساله|۵۶۲| | | {{ارجاع مساله|۵۶۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۲ | احتياط واجب{{توضیح مساله|۵۶۲|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' خوني که از يک درهم کمتر باشد؛ و نيز خون جراحت‌ها و زخم‌ها که موجب بطلان نماز نمي‌شود، به صحت طواف نيز خللي وارد نمي‌کند. و پاک بودن جوراب و دستمال و انگشتر و مانند آنها | ||
شرط نيست. | شرط نيست. | ||
| خط ۲۶۹: | خط ۲۶۹: | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' بايد بدن محرم و جامه‌هاي احرام طواف‌کننده از هر نوع نجاست پاک باشد حتي از برخي از نجاساتي که در حال نماز عفو شده مانند خون کمتر از درهم نيز اجتناب کنند لکن چيز نجسي که ساتر عورت نيست مانند جوراب و دستمال کوچک حمل آنها در نماز جايز است و در حال طواف نيز بي‌اشکال است. | * '''آيه الله سبحانی:''' بايد بدن محرم و جامه‌هاي احرام طواف‌کننده از هر نوع نجاست پاک باشد حتي از برخي از نجاساتي که در حال نماز عفو شده مانند خون کمتر از درهم نيز اجتناب کنند لکن چيز نجسي که ساتر عورت نيست مانند جوراب و دستمال کوچک حمل آنها در نماز جايز است و در حال طواف نيز بي‌اشکال است. | ||
* '''آيه الله فاضل: ظاهر آن است که....}} آن است که از نجاساتي که در نماز عفو شده ـ مثل خون کمتر از درهم{{توضیح مساله|۵۶۲| | * '''آيه الله فاضل: ظاهر آن است که....}} آن است که از نجاساتي که در نماز عفو شده ـ مثل خون کمتر از درهم{{توضیح مساله|۵۶۲|* '''آیه الله زنجانی:''' از خون بدن انسان يا حيوان حلال‌گوشت، نه دماء ثلاثه يا خون حيوان حرام‌گوشت.}} و جامه‌اي که با آن نتوان{{توضیح مساله|۵۶۲|* '''آیات عظام بهجت، تبريزي، خويی:''' طواف در جامه‌اي که با آن نتوان نماز خواند [يعني ساتر نباشد؛ مانند مثال‌هاي مذکور در متن] اگر نجس باشد مانع ندارد. و همچنين بودن چيز نجس همراه انسان در طواف مانعي ندارد. | ||
آيه الله سيستانی:''' همراه داشتن چيز متنجس در طواف مانع ندارد. | آيه الله سيستانی:''' همراه داشتن چيز متنجس در طواف مانع ندارد. | ||
* '''آيه الله مکارم: نجس بودن اين لباس‌هاي کوچک ضرري ندارد.}} نماز خواند؛ مثل عرقچين و جوراب حتي انگشتر{{توضیح مساله|۵۶۲| | * '''آيه الله مکارم: نجس بودن اين لباس‌هاي کوچک ضرري ندارد.}} نماز خواند؛ مثل عرقچين و جوراب حتي انگشتر{{توضیح مساله|۵۶۲|* '''آیه الله سبحانی:''' انگشتر صدق ثوب نمي‌کند و محمول متنجس اگر ساتر نباشد اشکال ندارد. | ||
* '''آيه الله فاضل: در انگشتر و مانند آنکه ثوب صدق نمي‌کند براي صحت طواف طهارت آنها شرط نيست همچنين همراه داشتن چيز متنجس در صورت جهل به مسئله مانعي ندارد.}} نجس ـ اجتناب کند. | * '''آيه الله فاضل: در انگشتر و مانند آنکه ثوب صدق نمي‌کند براي صحت طواف طهارت آنها شرط نيست همچنين همراه داشتن چيز متنجس در صورت جهل به مسئله مانعي ندارد.}} نجس ـ اجتناب کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۶۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۳ | در خون قروح و جروح اگر تطهير آن مشقت داشته باشد لازم نيست تطهير کند.{{توضیح مساله|۵۶۳| | | {{ارجاع مساله|۵۶۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۳ | در خون قروح و جروح اگر تطهير آن مشقت داشته باشد لازم نيست تطهير کند.{{توضیح مساله|۵۶۳|* '''آیه الله زنجانی:''' اگر زخم يا جراحت يا دملي است که خوب نشده است، لازم نيست براي طواف و نماز آن زخم يا دمل و قسمت‌هايي از بدن و لباس را که معمولاً از آن خون نجس مي‌شود تطهير کند و اگر خوب شده بايد بدن و لباس را تطهير کند، مگر اين کار براي او ضرر داشته يا حرجي باشد و از اينجا حکم مسئله بعد نيز روشن مي‌شود. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و احتياط آن است که هم خودش با آن حال طواف کند و هم نايب بگيرد تا براي او طواف نمايد.}} | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و احتياط آن است که هم خودش با آن حال طواف کند و هم نايب بگيرد تا براي او طواف نمايد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۶۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۴ | در خون قروح و جروح، تا آن اندازه‌اي که مي‌شود تطهير کرد و لباس را عوض کرد، احتياط واجب{{توضیح مساله|۵۶۴| | | {{ارجاع مساله|۵۶۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۴ | در خون قروح و جروح، تا آن اندازه‌اي که مي‌شود تطهير کرد و لباس را عوض کرد، احتياط واجب{{توضیح مساله|۵۶۴|* '''آیه الله سبحانی: بدن را براي طواف تطهير کند و جامه آلوده به خون را بشويد و يا عوض کند.}} آن است که تطهير کند يا جامه را عوض کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۶۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۵ | احتياط آن است{{توضیح مساله|۵۶۵| | | {{ارجاع مساله|۵۶۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۵ | احتياط آن است{{توضیح مساله|۵۶۵|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' واجب است. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' رعايت اين احتياط، لازم نيست، بلکه مي‌توان بدون تأخير با تحمل مشقت، تطهير کرده طواف نمود. | * '''آيه الله زنجانی:''' رعايت اين احتياط، لازم نيست، بلکه مي‌توان بدون تأخير با تحمل مشقت، تطهير کرده طواف نمود. | ||
| خط ۲۹۳: | خط ۲۹۳: | ||
}} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۷ | اگر شک داشته باشد که لباسش يا بدنش نجس است، مي‌تواند با آن حال طواف کند و صحيح است؛ چه بداند که پيش از اين پاک بوده يا نداند، ليکن اگر بداند که پيشتر نجس بوده و نداند که تطهير شده است، نمي‌تواند با آن حال طواف کند بلکه بايد تطهير کند و طواف کند. | }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۷ | اگر شک داشته باشد که لباسش يا بدنش نجس است، مي‌تواند با آن حال طواف کند و صحيح است؛ چه بداند که پيش از اين پاک بوده يا نداند، ليکن اگر بداند که پيشتر نجس بوده و نداند که تطهير شده است، نمي‌تواند با آن حال طواف کند بلکه بايد تطهير کند و طواف کند. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۸ | اگر در بين طواف نجاستي به بدن يا لباس او عارض شود، اظهر آن است که دست از طواف بردارد و جامه يا بدن را تطهير کند و طواف را از همان جا تمام کند و طواف او صحيح است.{{توضیح مساله|۵۶۸| | }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۸ | اگر در بين طواف نجاستي به بدن يا لباس او عارض شود، اظهر آن است که دست از طواف بردارد و جامه يا بدن را تطهير کند و طواف را از همان جا تمام کند و طواف او صحيح است.{{توضیح مساله|۵۶۸|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' هرگاه نجس بودن بدن يا لباس خود را نمي‌دانسته و در اثناي طواف دانست يا آنکه پيش از فراغت از طواف، بدن يا لباسش نجس شد، اگر جامه پاکي داشته باشد همان جا جامه نجس را کنده و با جامه پاک طواف خود را تمام نمايد و چنانچه جامه پاک همراه نداشته باشد. اگر اين حادثه بعد از تمام شدن شوط چهارم بوده، طواف را قطع نموده و پس از ازاله نجاست از بدن يا لباس باقيمانده طواف را به جا آورد. و چنانچه علم به نجاست يا حدوثش پيش از تمام شدن شوط چهارم باشد، باز هم طواف را قطع و نجاست را ازاله نموده و بنا بر احتياط يک طواف کامل به قصد اعم از تمام يا اتمام به جا آورد. | ||
* '''آية الله خامنه‌اي، آية الله سبحانی:''' اگر بدون رها کردن طواف تطهير ممکن نباشد بايد دست از طواف بردارد و جامه يا بدن را تطهير کند و فوراً برگردد و طواف را [آية الله خامنه‌اي اضافه نموده‌اند: اگر موالات به هم نخورده] از همان جا تمام کند و طواف او صحيح است. | * '''آية الله خامنه‌اي، آية الله سبحانی:''' اگر بدون رها کردن طواف تطهير ممکن نباشد بايد دست از طواف بردارد و جامه يا بدن را تطهير کند و فوراً برگردد و طواف را [آية الله خامنه‌اي اضافه نموده‌اند: اگر موالات به هم نخورده] از همان جا تمام کند و طواف او صحيح است. | ||
| خط ۳۰۱: | خط ۳۰۱: | ||
| {{ارجاع مساله|۵۶۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۹ | اگر در بين طواف نجاستي در بدن يا لباس خود ببيند و احتمال بدهد که در اين حال نجاست حاصل شده، ظاهراً حکم مسئله قبل را دارد. | | {{ارجاع مساله|۵۶۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۶۹ | اگر در بين طواف نجاستي در بدن يا لباس خود ببيند و احتمال بدهد که در اين حال نجاست حاصل شده، ظاهراً حکم مسئله قبل را دارد. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۰ | اگر در بين طواف علم پيدا کند که نجاست به بدن يا لباس او از اول بوده، احتياط{{توضیح مساله|۵۷۰| | }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۰ | اگر در بين طواف علم پيدا کند که نجاست به بدن يا لباس او از اول بوده، احتياط{{توضیح مساله|۵۷۰|* '''آیه الله زنجانی:''' بايد طواف را رها کند و تطهير کند و از همان جا بقيه طواف را تمام کند و بنا بر احتياط مستحب، طواف و نماز را اعاده نيز بنمايد. | ||
آيه الله سبحانی:''' حکم اين مسئله با حکم مسئله ۵۶۸ يکسان است. البته در صورت فوت موالات احتياط مستحب حکم به اتمام و اعاده است. | آيه الله سبحانی:''' حکم اين مسئله با حکم مسئله ۵۶۸ يکسان است. البته در صورت فوت موالات احتياط مستحب حکم به اتمام و اعاده است. | ||
| خط ۳۱۱: | خط ۳۱۱: | ||
نظر ساير آيات عظام ذيل مسئله ۵۶۸ گذشت.}} آن است که طواف را رها کند و تطهير کند و از همان جا بقيه طواف را تمام کند و بعد از آن طواف را اعاده کند؛ خصوصاً اگر تطهير زياد طول بکشد و در اين صورت بعد از اتمام، نماز طواف را بخواند و پس از آن طواف را اعاده کند و نماز طواف را نيز اعاده کند و در اين احتياط فرقي نيست بين آنکه بعد از چهار دور علم پيدا کند يا قبل از آن، گرچه در صورت دوم احتياط شديدتر است. | نظر ساير آيات عظام ذيل مسئله ۵۶۸ گذشت.}} آن است که طواف را رها کند و تطهير کند و از همان جا بقيه طواف را تمام کند و بعد از آن طواف را اعاده کند؛ خصوصاً اگر تطهير زياد طول بکشد و در اين صورت بعد از اتمام، نماز طواف را بخواند و پس از آن طواف را اعاده کند و نماز طواف را نيز اعاده کند و در اين احتياط فرقي نيست بين آنکه بعد از چهار دور علم پيدا کند يا قبل از آن، گرچه در صورت دوم احتياط شديدتر است. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۱ | اگر فراموش کند نجاست را و طواف کند، احتياط واجب اعاده است،{{توضیح مساله|۵۷۱| | | {{ارجاع مساله|۵۷۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۱ | اگر فراموش کند نجاست را و طواف کند، احتياط واجب اعاده است،{{توضیح مساله|۵۷۱|* '''آیه الله بهجت: صحت طواف خالي از وجه نيست و در صورت تذکر در اثنا، تطهير مي‌کند و سپس اتمام مي‌نمايد. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' طوافش صحيح است، ولي اگر نماز طواف را هم با بدن و لباس نجس خوانده بايد آن را دوباره بخواند و احتياط استحبابي آن است که در اين مسئله طواف را نيز بار ديگر به جا آورد. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' طوافش صحيح است، ولي اگر نماز طواف را هم با بدن و لباس نجس خوانده بايد آن را دوباره بخواند و احتياط استحبابي آن است که در اين مسئله طواف را نيز بار ديگر به جا آورد. | ||
| خط ۳۲۱: | خط ۳۲۱: | ||
* '''آيه الله گلپايگانی:''' اقوي اعاده طواف است. | * '''آيه الله گلپايگانی:''' اقوي اعاده طواف است. | ||
* '''آيه الله مکارم: اعاده ندارد.}} و همين طور است اگر در بين طواف يادش بيايد.{{توضیح مساله|۵۷۱| | * '''آيه الله مکارم: اعاده ندارد.}} و همين طور است اگر در بين طواف يادش بيايد.{{توضیح مساله|۵۷۱|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' وظيفه همان است که ذيل مسئله ۵۶۸ گذشت.}} | ||
چهارم ـ ختنه کردن است در حق مردان و اين شرط در زن‌ها نيست، و احتياط واجب آن است که درباره بچه‌هاي نابالغ مراعات شود.{{توضیح مساله|۵۷۱| | چهارم ـ ختنه کردن است در حق مردان و اين شرط در زن‌ها نيست، و احتياط واجب آن است که درباره بچه‌هاي نابالغ مراعات شود.{{توضیح مساله|۵۷۱|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' احوط بلکه اظهر اين است که بچه مميز که خوب و بد را تشخيص مي‌دهد، اگر شخصاً محرم شود بايد ختنه کرده باشد و اما اگر بچه مميز نباشد، اعتبار ختان در او ظاهر نيست، اگرچه اعتبارش احوط است. | ||
* '''آيه الله خامنه‌اي، آيه الله سبحانی:''' و در اين حکم فرقي بين بالغ و غير بالغ نيست. | * '''آيه الله خامنه‌اي، آيه الله سبحانی:''' و در اين حکم فرقي بين بالغ و غير بالغ نيست. | ||
| خط ۳۳۵: | خط ۳۳۵: | ||
* '''آيه الله مکارم: ختان در صبي شرط نيست و طواف و نماز طواف‌هاي بچه‌اي که ختنه نشده صحيح است.}} | * '''آيه الله مکارم: ختان در صبي شرط نيست و طواف و نماز طواف‌هاي بچه‌اي که ختنه نشده صحيح است.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۲ | اگر بچه را که ختنه نشده وادار به احرام کنند يا او را محرم کنند، احرام او صحيح است ولي طواف او صحيح نيست.{{توضیح مساله|۵۷۲| | | {{ارجاع مساله|۵۷۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۲ | اگر بچه را که ختنه نشده وادار به احرام کنند يا او را محرم کنند، احرام او صحيح است ولي طواف او صحيح نيست.{{توضیح مساله|۵۷۲|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در مميزي که خودش محرم شده باشد. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر مميز باشد. | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر مميز باشد. | ||
* '''آيه الله فاضل: طواف طفل مميزي که ختنه نشده صحيح نيست، و از غير مميز بنا بر احتياط صحيح نيست هرچند احرام آنها صحيح است.}} پس اگر محرم به احرام حج شود، چون طواف نساء او باطل است{{توضیح مساله|۵۷۲| | * '''آيه الله فاضل: طواف طفل مميزي که ختنه نشده صحيح نيست، و از غير مميز بنا بر احتياط صحيح نيست هرچند احرام آنها صحيح است.}} پس اگر محرم به احرام حج شود، چون طواف نساء او باطل است{{توضیح مساله|۵۷۲|* '''آیه الله سبحانی:''' تمام طواف‌هاي او اشکال دارد.}} بنا بر احوط حلال شدن زن بر او مشکل مي‌شود{{توضیح مساله|۵۷۲|* '''آیه الله خامنه‌اي، آيه الله مکارم: به ذيل شرط چهارم مراجعه شود. | ||
آيه الله سيستانی:''' اگر مميز باشد بنا بر احتياط واجب حکم کسي را دارد که طواف را ترک کرده است مگر اينکه پس از ختنه طواف را اعاده کند.}} مگر آنکه او را ختنه کنند و طواف دهند، يا خودش بعد از ختنه شدن طواف کند، يا آنکه نايب براي او بگيرند تا طواف کند.{{توضیح مساله|۵۷۲| | آيه الله سيستانی:''' اگر مميز باشد بنا بر احتياط واجب حکم کسي را دارد که طواف را ترک کرده است مگر اينکه پس از ختنه طواف را اعاده کند.}} مگر آنکه او را ختنه کنند و طواف دهند، يا خودش بعد از ختنه شدن طواف کند، يا آنکه نايب براي او بگيرند تا طواف کند.{{توضیح مساله|۵۷۲|* '''آیه الله سبحانی:''' اگر چنين کودکي بعدها ازدواج کرد، نمي‌تواند با همسر خود نزديکي کند مگر اينکه ختنه شود و شخصاً طواف کند و يا نايب بگيرد. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' فتواي ايشان در مورد کفايت نيابت در اين فرض، يافت نشد. | * '''آيه الله سيستانی:''' فتواي ايشان در مورد کفايت نيابت در اين فرض، يافت نشد. | ||
| خط ۳۴۹: | خط ۳۴۹: | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۳ | اگر بچه ختنه کرده به دنيا بيايد طواف او صحيح است. | | {{ارجاع مساله|۵۷۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۳ | اگر بچه ختنه کرده به دنيا بيايد طواف او صحيح است. | ||
پنجم ـ ستر عورت است،{{توضیح مساله|۵۷۳| | پنجم ـ ستر عورت است،{{توضیح مساله|۵۷۳|* '''آیات عظام تبريزي، خامنه‌اي، خويي، سيستانی:''' بنا بر احتياط واجب ستر عورت معتبر است.}} پس اگر بدون ساترِ عورت طواف کند باطل است{{توضیح مساله|۵۷۳|* '''آیه الله زنجانی:''' اگر مرد يا زني پوشش لازم را در حال طواف رعايت نکرد، طواف او باطل نمي‌شود هرچند احتياط مؤکد استحبابي در آن است که براي طواف واجب به آن طواف اکتفا نکند. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' بلکه لازم است علاوه بر ستر عورت عريان و برهنه نيز نباشد. | * '''آيه الله سبحانی:''' بلکه لازم است علاوه بر ستر عورت عريان و برهنه نيز نباشد. | ||
* '''آيه الله مکارم: حتي اگر فقط ستر عورت کند و برهنه و عريان بر او صدق کند طوافش باطل است.}} و معتبر است در آن اباحه{{توضیح مساله|۵۷۳| | * '''آيه الله مکارم: حتي اگر فقط ستر عورت کند و برهنه و عريان بر او صدق کند طوافش باطل است.}} و معتبر است در آن اباحه{{توضیح مساله|۵۷۳|* '''آیه الله بهجت: طواف در لباس غصبي جايز نيست و در صحت آن تأمل و احتياط است؛ خصوصاً در ساتر. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' لباس طواف‌کننده بايد غصبي نباشد و طواف با لباس غصبي بنا بر احتياط واجب | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' لباس طواف‌کننده بايد غصبي نباشد و طواف با لباس غصبي بنا بر احتياط واجب | ||
| خط ۳۶۰: | خط ۳۶۰: | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' طواف در لباس غصبي ـ ساتر باشد يا غير ساتر ـ حرام و بنا بر احتياط باطل است و لباسي را که در حال طواف واجب مي‌پوشند علاوه بر طهارت بنا بر احتياط مستحب ساير شرايط لباس نمازگزار را داشته باشد. | * '''آيه الله زنجانی:''' طواف در لباس غصبي ـ ساتر باشد يا غير ساتر ـ حرام و بنا بر احتياط باطل است و لباسي را که در حال طواف واجب مي‌پوشند علاوه بر طهارت بنا بر احتياط مستحب ساير شرايط لباس نمازگزار را داشته باشد. | ||
* '''آيه الله سيستاني، آيه الله فاضل: بنا بر احتياط واجب.}}، پس با ساتر غصبي طواف صحيح نيست بلکه با لباس غصبي غير ساتر نيز بنا بر احتياطِ واجب،{{توضیح مساله|۵۷۳| | * '''آيه الله سيستاني، آيه الله فاضل: بنا بر احتياط واجب.}}، پس با ساتر غصبي طواف صحيح نيست بلکه با لباس غصبي غير ساتر نيز بنا بر احتياطِ واجب،{{توضیح مساله|۵۷۳|* '''آیه الله سبحانی:''' بايد جامه و کفش و ديگر لباس‌هاي طواف‌کننده مباح باشد بنابراين طواف در جامه و کفش غصبي باطل است. | ||
* '''آيه الله سيستاني، آيه الله فاضل: اين احتياط واجب نيست. | * '''آيه الله سيستاني، آيه الله فاضل: اين احتياط واجب نيست. | ||
| خط ۳۶۶: | خط ۳۶۶: | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر جامه احرام، کفش و يا لباس‌هاي ديگرِ شخصِ طواف‌کننده غصبي باشد طواف باطل است. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر جامه احرام، کفش و يا لباس‌هاي ديگرِ شخصِ طواف‌کننده غصبي باشد طواف باطل است. | ||
* '''آيه الله نوری:''' بلکه با لباس غصبي غير ساتر نيز صحيح نيست.}} و احتياط آن است که مراعات شرايط لباس نمازگزار را بنمايند.{{توضیح مساله|۵۷۳| | * '''آيه الله نوری:''' بلکه با لباس غصبي غير ساتر نيز صحيح نيست.}} و احتياط آن است که مراعات شرايط لباس نمازگزار را بنمايند.{{توضیح مساله|۵۷۳|* '''آیه الله سبحانی:''' طواف در لباس غصبي صحيح نيست و شرايط لباس نمازگزار بايد در آن مراعات شود.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۴ | احتياط واجب آن است که مراعات موالات عرفيه را در طواف بکند{{توضیح مساله|۵۷۴| | | {{ارجاع مساله|۵۷۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۴ | احتياط واجب آن است که مراعات موالات عرفيه را در طواف بکند{{توضیح مساله|۵۷۴|* '''آیه الله بهجت: مراعات موالات عرفيه، در غير موارد عذرِ حاصل بعد از شوط چهارم، لازم است. | ||
* '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' مراعات موالات لازم است. | * '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' مراعات موالات لازم است. | ||
| خط ۳۸۴: | خط ۳۸۴: | ||
اول ـ آنکه ابتدا کند به حجرالاسود؛ | اول ـ آنکه ابتدا کند به حجرالاسود؛ | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۵ | در ابتدا کردن به حجرالاسود، لازم نيست که تمام اجزاي بدن طواف‌کننده به تمام اجزاي حجرالاسود عبور کند،{{توضیح مساله|۵۷۵| | | {{ارجاع مساله|۵۷۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۵ | در ابتدا کردن به حجرالاسود، لازم نيست که تمام اجزاي بدن طواف‌کننده به تمام اجزاي حجرالاسود عبور کند،{{توضیح مساله|۵۷۵|* '''آیات عظام بهجت، تبريزي، خويي، سيستانی:''' احوط و اولي اين است که تمام بدن خود را بر تمام حجرالاسود بگذراند و براي انجام اين احتياط، کمي قبل از حجر بايستد و نيت کند که طواف را از محاذات واقعي انجام مي‌دهم و زايد بر آن، از باب مقدمه علميه است. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' و مانعي ندارد از باب احتياط اندکي زودتر وارد مسير طواف شود با اين نيت که طواف او از مقابل حجرالاسود باشد. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' و مانعي ندارد از باب احتياط اندکي زودتر وارد مسير طواف شود با اين نيت که طواف او از مقابل حجرالاسود باشد. | ||
| خط ۳۹۸: | خط ۳۹۸: | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۶ | آنچه واجب است آن است که در عرف گفته شود: از حجرالاسود شروع به طواف کرد، و ختم کرد به حجرالاسود؛ چه از ابتداي آن شروع کند، چه از وسطش، چه از آخرش. | | {{ارجاع مساله|۵۷۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۶ | آنچه واجب است آن است که در عرف گفته شود: از حجرالاسود شروع به طواف کرد، و ختم کرد به حجرالاسود؛ چه از ابتداي آن شروع کند، چه از وسطش، چه از آخرش. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۷ | از هر جاي حجرالاسود که شروع کرد، بايد در دور هفتم به همان جا ختم کند، پس اگر از اولش شروع کرد بايد به اولش ختم شود و همچنين اگر از وسط يا آخر شروع کرد بايد به همان جا ختم شود.{{توضیح مساله|۵۷۷| | }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۷ | از هر جاي حجرالاسود که شروع کرد، بايد در دور هفتم به همان جا ختم کند، پس اگر از اولش شروع کرد بايد به اولش ختم شود و همچنين اگر از وسط يا آخر شروع کرد بايد به همان جا ختم شود.{{توضیح مساله|۵۷۷|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' و البته مي‌تواند اندکي بيش از اين مقدار با نيت احتياط طي نمايد تا يقين حاصل کند که در همان نقطه آغاز طواف را پايان داده است. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' ولي اقوي شروع به طواف است از جزء اول حَجَر. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' ولي اقوي شروع به طواف است از جزء اول حَجَر. | ||
| خط ۴۰۶: | خط ۴۰۶: | ||
نظر ساير آيات عظام در مسئله ۵۷۵ گذشت.}} | نظر ساير آيات عظام در مسئله ۵۷۵ گذشت.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۸ | در طواف بايد به همان طوري که همه مسلمين طواف مي‌کنند، از محاذات «حجرالاسود»، بدون دقت‌هاي صاحبان وسوسه شروع کنند، و در دورهاي ديگر، بدون توقف دور بزنند{{توضیح مساله|۵۷۸| | | {{ارجاع مساله|۵۷۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۷۸ | در طواف بايد به همان طوري که همه مسلمين طواف مي‌کنند، از محاذات «حجرالاسود»، بدون دقت‌هاي صاحبان وسوسه شروع کنند، و در دورهاي ديگر، بدون توقف دور بزنند{{توضیح مساله|۵۷۸|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' يعني لازم نيست که در هر دور مقابل حجرالاسود بايستد. | ||
* '''آيه الله زنجاني، آيه الله مکارم: يعني توقف لازم نيست.}} تا هفت دور تمام شود. | * '''آيه الله زنجاني، آيه الله مکارم: يعني توقف لازم نيست.}} تا هفت دور تمام شود. | ||
| خط ۴۱۳: | خط ۴۱۳: | ||
دوم ـ ختم نمودن هر دوري است به حجرالاسود و اين حاصل مي‌شود به اينکه بدون توقف هفت دور را ختم کند و در دور هفتم به همان جا که شروع کرده | دوم ـ ختم نمودن هر دوري است به حجرالاسود و اين حاصل مي‌شود به اينکه بدون توقف هفت دور را ختم کند و در دور هفتم به همان جا که شروع کرده | ||
ختم شود{{توضیح مساله|۵۷۹| | ختم شود{{توضیح مساله|۵۷۹|* '''آیه الله بهجت: و اين از حيث مطاف کافي است و از حيث طائف در ابتدا کافي است محاذاتِ معظمِ بدنِ شخص، و تمام بدن محاذات آن احوط است و همچنين در ختم محاذات معظم بدن يا تمام بدن با بعضي از حجر، با رعايت وصول به موضع ابتدا موافق احتياط است. | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' و در شوط آخر احتياطاً قدري از حجر بگذرد و زيادي را مقدمه علميه محسوب دارد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' و در شوط آخر احتياطاً قدري از حجر بگذرد و زيادي را مقدمه علميه محسوب دارد. | ||
| خط ۴۲۴: | خط ۴۲۴: | ||
سوم ـ آنکه در طواف کردن، خانه کعبه در طرف چپ طواف‌کننده واقع شود. | سوم ـ آنکه در طواف کردن، خانه کعبه در طرف چپ طواف‌کننده واقع شود. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۷۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۰ | لازم نيست در تمامِ حالاتِ طواف، خانه را حقيقتاً به شانه چپ قرار دهد، بلکه اگر در موقع دور زدن به حِجر اسماعيل۷ خانه از طرف چپ قدري خارج شود مانع ندارد، حتي اگر خانه متمايل به پشت شود، ليکن دور زدن به نحو متعارف باشد اشکال ندارد.{{توضیح مساله|۵۸۰| | | {{ارجاع مساله|۵۷۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۰ | لازم نيست در تمامِ حالاتِ طواف، خانه را حقيقتاً به شانه چپ قرار دهد، بلکه اگر در موقع دور زدن به حِجر اسماعيل۷ خانه از طرف چپ قدري خارج شود مانع ندارد، حتي اگر خانه متمايل به پشت شود، ليکن دور زدن به نحو متعارف باشد اشکال ندارد.{{توضیح مساله|۵۸۰|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' خانه خدا در جميع احوالِ طواف، بايد در طرف چپ قرار گيرد. پس اگر مقداري اين چنين نبود، آن مقدار، از طواف شمرده نمي‌شود. آيه الله تبريزى در ادامه مي‌فرمايند: و ميزان در قرار دادن کعبه در طرف چپ، صدق عرفي است و بهتر اين است که دقت شود به خصوص در دو دهانه حجر اسماعيل و در نبش‌هاي خانه خدا که در اينجاها بايد مواظب بود که به چپ يا راست منحرف نگردد. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' در حال طواف، لازم نيست روي طواف‌کننده به طرف جلو و شانه چپ او به سمت خانه کعبه باشد، بنابراين طواف‌کننده مي‌تواند درحالي‌که رويش به سوي کعبه است طواف کند، بلکه اگر همان مسير طواف را عقب عقب برود يا گاهي پشت او به کعبه شود طوافش صحيح است ولي بايد در هر حال از حجرالاسود به سمت در خانه طواف نمايد؛ پس اگر کودک يا ناتواني را که طواف مي‌دهند در همان مسير طواف دهند کافي است، هرچند شانه راستش به طرف کعبه باشد. | * '''آيه الله زنجانی:''' در حال طواف، لازم نيست روي طواف‌کننده به طرف جلو و شانه چپ او به سمت خانه کعبه باشد، بنابراين طواف‌کننده مي‌تواند درحالي‌که رويش به سوي کعبه است طواف کند، بلکه اگر همان مسير طواف را عقب عقب برود يا گاهي پشت او به کعبه شود طوافش صحيح است ولي بايد در هر حال از حجرالاسود به سمت در خانه طواف نمايد؛ پس اگر کودک يا ناتواني را که طواف مي‌دهند در همان مسير طواف دهند کافي است، هرچند شانه راستش به طرف کعبه باشد. | ||
| خط ۴۳۵: | خط ۴۳۵: | ||
پشت شود.{{توضیح مساله|۵۸۱|نظر آيات عظام، در مسئله قبل گذشت.}} | پشت شود.{{توضیح مساله|۵۸۱|نظر آيات عظام، در مسئله قبل گذشت.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۸۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۲ | گاهي ديده مي‌شود که بعضي از نادانان، براي احتياط، ديگري را وادار مي‌کنند که او را طواف دهد و خود طواف‌کننده اختيار را از خود سلب مي‌کند و به دست ديگري مي‌دهد و تکيه به دست او مي‌دهد و او را، آن شخص ديگر با فشار دور مي‌دهد، اين طواف باطل است{{توضیح مساله|۵۸۲| | | {{ارجاع مساله|۵۸۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۲ | گاهي ديده مي‌شود که بعضي از نادانان، براي احتياط، ديگري را وادار مي‌کنند که او را طواف دهد و خود طواف‌کننده اختيار را از خود سلب مي‌کند و به دست ديگري مي‌دهد و تکيه به دست او مي‌دهد و او را، آن شخص ديگر با فشار دور مي‌دهد، اين طواف باطل است{{توضیح مساله|۵۸۲|* '''آیه الله بهجت: باطل نيست. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر با اختيار خود مي‌رود ولي در اثر فشار جمعيت ممکن است گاهي به جلو يا به | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر با اختيار خود مي‌رود ولي در اثر فشار جمعيت ممکن است گاهي به جلو يا به | ||
| خط ۴۴۹: | خط ۴۴۹: | ||
| {{ارجاع مساله|۵۸۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۳ | احتياط به اينکه خانه در تمام حالاتِ طواف، حقيقتاً به طرف چپ باشد، گرچه خيلي ضعيف است و قابل اعتنا نيست و بايد اشخاص جاهل و اهل وسوسه از آن احتراز کنند و به همان ترتيب که ساير مسلمين دور مي‌زنند بزنند، لکن اگر شخص عاقل عالمي بخواهد احتياط کند و قدري شانه را چپ کند، در موقع رسيدن به | | {{ارجاع مساله|۵۸۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۳ | احتياط به اينکه خانه در تمام حالاتِ طواف، حقيقتاً به طرف چپ باشد، گرچه خيلي ضعيف است و قابل اعتنا نيست و بايد اشخاص جاهل و اهل وسوسه از آن احتراز کنند و به همان ترتيب که ساير مسلمين دور مي‌زنند بزنند، لکن اگر شخص عاقل عالمي بخواهد احتياط کند و قدري شانه را چپ کند، در موقع رسيدن به | ||
حجر اسماعيل يا ارکان کعبه به طوري که خلاف متعارف{{توضیح مساله|۵۸۳| | حجر اسماعيل يا ارکان کعبه به طوري که خلاف متعارف{{توضیح مساله|۵۸۳|* '''آیه الله فاضل: و خلاف تقيه نباشد و موجب...}} و موجب انگشت‌نمايي نشود مانع ندارد.{{توضیح مساله|۵۸۳|* '''آیه الله فاضل: احتياط در ترک آن است. | ||
آيه الله مکارم: بهتر است به جاي اين‌گونه کارهاي غير متعارف، مانند همه مسلمين طواف کند و حضور قلب داشته باشد و با خداوند راز و نياز کند.}} | آيه الله مکارم: بهتر است به جاي اين‌گونه کارهاي غير متعارف، مانند همه مسلمين طواف کند و حضور قلب داشته باشد و با خداوند راز و نياز کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۸۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۴ | اگر به واسطه مزاحمتِ طواف‌کنندگان، مقداري از دور زدن به خلاف متعارف شد؛ مثل آنکه روي طواف‌کننده به کعبه واقع شد يا پشتش واقع شد و يا عقب‌عقب طواف کرد بايد آن مقدار را جبران کند و از سر بگيرد.{{توضیح مساله|۵۸۴| | | {{ارجاع مساله|۵۸۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۴ | اگر به واسطه مزاحمتِ طواف‌کنندگان، مقداري از دور زدن به خلاف متعارف شد؛ مثل آنکه روي طواف‌کننده به کعبه واقع شد يا پشتش واقع شد و يا عقب‌عقب طواف کرد بايد آن مقدار را جبران کند و از سر بگيرد.{{توضیح مساله|۵۸۴|* '''آیه الله زنجانی:''' چنانچه ذيل مسئله ۵۸۰ گفته شد، طواف در تمام اين صورت‌ها صحيح است. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' چون بازگشت به عقب ممکن نيست، بقيه شوط را بدون نيت برود تا نقطه‌اي برسد که طواف او آسيب ديده و يا محاذي آن برسد و از آنجا شوط را تکميل کند و اگر آن نقطه و يا محاذي را به دقت به ياد ندارد، بدون نيت به حرکت ادامه دهد و يک بار ديگر از حجرالاسود اين شوط را تکرار کند به قصد اينکه هر مقدار قبلاً پيموده را تکميل کند و تا رسيدن به آن نقطه جزء طواف نباشد. | * '''آيه الله سبحانی:''' چون بازگشت به عقب ممکن نيست، بقيه شوط را بدون نيت برود تا نقطه‌اي برسد که طواف او آسيب ديده و يا محاذي آن برسد و از آنجا شوط را تکميل کند و اگر آن نقطه و يا محاذي را به دقت به ياد ندارد، بدون نيت به حرکت ادامه دهد و يک بار ديگر از حجرالاسود اين شوط را تکرار کند به قصد اينکه هر مقدار قبلاً پيموده را تکميل کند و تا رسيدن به آن نقطه جزء طواف نباشد. | ||
| خط ۴۵۹: | خط ۴۵۹: | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' و اگر نتواند در اثر ازدحام برگردد و جبران کند مي‌تواند تا حجرالاسود بدون قصد طواف برود و از آنجا شوط را کاملاً اعاده نمايد.}} | * '''آيه الله سيستانی:''' و اگر نتواند در اثر ازدحام برگردد و جبران کند مي‌تواند تا حجرالاسود بدون قصد طواف برود و از آنجا شوط را کاملاً اعاده نمايد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۸۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۵ | اگر به واسطه کثرت جمعيت، انسان را بدون اختيار خود بردند و دور دادند کفايت نمي‌کند{{توضیح مساله|۵۸۵| | | {{ارجاع مساله|۵۸۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۵ | اگر به واسطه کثرت جمعيت، انسان را بدون اختيار خود بردند و دور دادند کفايت نمي‌کند{{توضیح مساله|۵۸۵|* '''آیه الله بهجت: البته با ملاحظه اينکه بردن غير از سلب اختيار است. | ||
* '''آيه الله تبريزى: مجرد بردن جمعيت موجب بطلان نمي‌شود مادامي که ساير شرايط موجود باشد. | * '''آيه الله تبريزى: مجرد بردن جمعيت موجب بطلان نمي‌شود مادامي که ساير شرايط موجود باشد. | ||
| خط ۴۷۳: | خط ۴۷۳: | ||
* '''آيه الله مکارم: هرگاه با توجه به اين امر و با اختيار خود وارد طواف شود و او را ببرند ضرري ندارد.}} و بايد آن دور را از سر بگيرد، اگرچه خانه هم طرف چپ او بوده. | * '''آيه الله مکارم: هرگاه با توجه به اين امر و با اختيار خود وارد طواف شود و او را ببرند ضرري ندارد.}} و بايد آن دور را از سر بگيرد، اگرچه خانه هم طرف چپ او بوده. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۸۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۶ | در طواف کردن هر طور برود مانع ندارد، مي‌تواند آهسته برود و مي‌تواند تند برود و مي‌تواند بدود و مي‌تواند سواره طواف کند يا با دوچرخه طواف کند.{{توضیح مساله|۵۸۶| | | {{ارجاع مساله|۵۸۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۶ | در طواف کردن هر طور برود مانع ندارد، مي‌تواند آهسته برود و مي‌تواند تند برود و مي‌تواند بدود و مي‌تواند سواره طواف کند يا با دوچرخه طواف کند.{{توضیح مساله|۵۸۶|* '''آیه الله زنجانی:''' لکن در اين صورت تا مي‌تواند بايد خود طواف‌کننده اين وسايل را حرکت بدهد و کسي که پياده طواف مي‌کند در حال اختيار بايد ايستاده طواف کند.}} ليکن بهتر آن است که به طور ميانه‌روي برود. | ||
چهارم ـ داخل کردن حِجر اسماعيل۷ است در طواف؛ و حجر اسماعيل محلي است که متصل به خانه کعبه است و بايد طواف‌کننده دور حجر اسماعيل نيز بگردد. | چهارم ـ داخل کردن حِجر اسماعيل۷ است در طواف؛ و حجر اسماعيل محلي است که متصل به خانه کعبه است و بايد طواف‌کننده دور حجر اسماعيل نيز بگردد. | ||
| خط ۴۸۳: | خط ۴۸۳: | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۹ | اگر سهواً اين کار را بکند حکم ابطال سهوي را دارد. | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۸۹ | اگر سهواً اين کار را بکند حکم ابطال سهوي را دارد. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۰ | اگر در بعضي از دورها حجر اسماعيل را داخل در دور زدن نکرد احتياط واجب آن است که آن دور را از سر بگيرد{{توضیح مساله|۵۹۰| | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۰ | اگر در بعضي از دورها حجر اسماعيل را داخل در دور زدن نکرد احتياط واجب آن است که آن دور را از سر بگيرد{{توضیح مساله|۵۹۰|* '''آیه الله بهجت: بايد آن دور اعاده شود در صورتي که در ابتداي طواف، نيت طواف بر بيت محض نکرده باشد والاّ اعاده اصل طواف موافق احتياط است؛ اگرچه عملاً در يک شوط اختصار نمايد. | ||
* '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' بايد آن دور اعاده شود. | * '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' بايد آن دور اعاده شود. | ||
| خط ۵۰۰: | خط ۵۰۰: | ||
آيه الله نوری:''' آن مقدار از شوط را که حجر اسماعيل را داخل در دور زدن نکرده است اعاده کند، چنان‌که اگر کسي از روي ديوار حجر اسماعيل رفته باشد بايد شوط را اعاده نمايد.}} و اعاده کند طواف را، اگرچه ظاهر آن است که اعاده طواف لازم نيست. | آيه الله نوری:''' آن مقدار از شوط را که حجر اسماعيل را داخل در دور زدن نکرده است اعاده کند، چنان‌که اگر کسي از روي ديوار حجر اسماعيل رفته باشد بايد شوط را اعاده نمايد.}} و اعاده کند طواف را، اگرچه ظاهر آن است که اعاده طواف لازم نيست. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۱ | اگر کسي در بعضي از دورها، از روي ديوار حجر اسماعيل۷ برود، احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند{{توضیح مساله|۵۹۱| | | {{ارجاع مساله|۵۹۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۱ | اگر کسي در بعضي از دورها، از روي ديوار حجر اسماعيل۷ برود، احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند{{توضیح مساله|۵۹۱|* '''آیه الله زنجانی:''' طواف کند بايد احتياطاً آن دور را از سر بگيرد و بعد از اتمام طواف و خواندن نماز، طواف و نماز آن را اعاده کند.}} و در اين فرض نيز به احتياط واجب کفايت نمي‌کند تمام کردن دور را از آنجايي که از روي ديوار رفته است.{{توضیح مساله|۵۹۱|* '''آیه الله بهجت: اعاده همان جزء از طواف، که به بالا رفتن بر ديوار حجر باطل شده است، لازم مي‌باشد. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' در حکم رفتن در حجر است، بالا رفتن بر ديوار حجر، بنا بر احتياط. | * '''آيه الله سبحانی:''' در حکم رفتن در حجر است، بالا رفتن بر ديوار حجر، بنا بر احتياط. | ||
| خط ۵۰۸: | خط ۵۰۸: | ||
* '''آيه الله مکارم: اگر همان مقدار را اعاده کند کافي است.}} | * '''آيه الله مکارم: اگر همان مقدار را اعاده کند کافي است.}} | ||
پنجم ـ بودن طواف است بين خانه کعبه و مقام حضرت ابراهيم۷ از همه اطراف.{{توضیح مساله|۵۹۱| | پنجم ـ بودن طواف است بين خانه کعبه و مقام حضرت ابراهيم۷ از همه اطراف.{{توضیح مساله|۵۹۱|* '''آیه الله بهجت: ليکن ظاهر اين است که طواف در دورتر از اين مسافت ـ بيست و شش ذراع و نيم ـ نيز کافي باشد براي کساني که در اين مسافت نتوانند طواف‌کنند يا طواف در آن بر آنها مشقت داشته باشد و مراعات احتياط با قدرت و تمکن متعين است و با تحري اوقات خلوت نسبي و عدم تمکن از طواف در حد لازم، اقرب جواز طواف از اقرب به حد است با رعايت اختلاف اطراف در مانع. | ||
آيه الله تبريزى: در صورت امکان بنا بر احتياط طواف بايد در محدوده فاصله بين کعبه و مقام ابراهيم۷ باشد ولي در موارد ازدحام طواف در خارج اين محدوده هم کافي است. | آيه الله تبريزى: در صورت امکان بنا بر احتياط طواف بايد در محدوده فاصله بين کعبه و مقام ابراهيم۷ باشد ولي در موارد ازدحام طواف در خارج اين محدوده هم کافي است. | ||
| خط ۵۳۵: | خط ۵۳۵: | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۲ | مراد از اينکه: طواف بين کعبه و مقام باشد، آن است که ملاحظه شود مسافتي را که ميان خانه و مقام ابراهيم۷ است و در همه اطراف خانه کعبه، طواف‌کننده از آن مقدار دورتر نباشد از خانه کعبه (و ما بين مقام و خانه چنانچه گفته‌اند تقريباً بيست و شش ذراع و نصف است) پس در همه اطراف بايد همين قدر بيشتر دور نباشد. | | {{ارجاع مساله|۵۹۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۲ | مراد از اينکه: طواف بين کعبه و مقام باشد، آن است که ملاحظه شود مسافتي را که ميان خانه و مقام ابراهيم۷ است و در همه اطراف خانه کعبه، طواف‌کننده از آن مقدار دورتر نباشد از خانه کعبه (و ما بين مقام و خانه چنانچه گفته‌اند تقريباً بيست و شش ذراع و نصف است) پس در همه اطراف بايد همين قدر بيشتر دور نباشد. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۳ | اگر شخص از پشت مقام ابراهيم طواف کند{{توضیح مساله|۵۹۳| | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۳ | اگر شخص از پشت مقام ابراهيم طواف کند{{توضیح مساله|۵۹۳|* '''آیه الله زنجانی:''' يعني تمام اشواط طواف را پشت مقام ابراهيم طواف کند.}} که مقام ابراهيم هم داخل در طوافش شود طوافش باطل است و بايد اعاده کند.{{توضیح مساله|۵۹۳|نظر آيات عظام در ذيل مسئله قبل گذشت. | ||
آيه الله تبريزى: اگر ازدحام بوده و طواف در فاصله بين کعبه و مقام ابراهيم۷ ميسور نبود، طوافي که انجام داده صحيح است و اعاده ندارد. | آيه الله تبريزى: اگر ازدحام بوده و طواف در فاصله بين کعبه و مقام ابراهيم۷ ميسور نبود، طوافي که انجام داده صحيح است و اعاده ندارد. | ||
| خط ۵۴۱: | خط ۵۴۱: | ||
آيه الله سبحانی:''' اگر به جهت ازدحام، طواف در فاصله ياد شده موجب حرج و مشقت باشد، طواف در خارج محدوده با ملاحظه الاقرب فالاقرب صحيح است و صبر کردن تا اينکه مطاف خلوت شود لازم نيست هرچند موافق احتياط است.}} | آيه الله سبحانی:''' اگر به جهت ازدحام، طواف در فاصله ياد شده موجب حرج و مشقت باشد، طواف در خارج محدوده با ملاحظه الاقرب فالاقرب صحيح است و صبر کردن تا اينکه مطاف خلوت شود لازم نيست هرچند موافق احتياط است.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۴ | اگر بعضي از دورها را از پشت مقام طواف کند بايد آن دور را با اعاده همان جزء تمام کند{{توضیح مساله|۵۹۴| | | {{ارجاع مساله|۵۹۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۴ | اگر بعضي از دورها را از پشت مقام طواف کند بايد آن دور را با اعاده همان جزء تمام کند{{توضیح مساله|۵۹۴|* '''آیه الله زنجانی:''' آن مقدار که از مطاف خارج بوده و بعد از آن تا در شوط بعد به همان مکاني که از مطاف خارج شده برسد، باطل است، بنابراين اگر اين اشکال در شوط هفتم پيش آمده بايد از جايي که از مطاف خارج شده تا حجرالاسود را اعاده کند و اگر در يکي از اشواط قبل رخ داده بايد يک دور کامل ديگر بزند تا طوافش تکميل شود؛ و در هر حال، اعاده همان جزء کفايت نمي‌کند. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' اگر طواف‌کننده بدون عذر از پشت مقام ابراهيم طواف کرد، طواف او باطل است و اگر بعضي دورها را از آنجا عبور کرد، اگر محل تصحيح در اثنا باقي است بايد در همان دور تصحيح نمايد و اگر محل آن گذشته ، بايد بعد از خواندن نماز طواف باطل شده و فوت موالات، طواف خود را از سرگيرد و اگر اعمال مترتبه را نيز انجام داده، آنها را نيز بياورد.}} و احوط آن است که طواف را هم اعاده کند اگرچه ظاهراً اعاده لازم نباشد، بلکه بعيد نيست کفايت اعاده همان جزء. | * '''آيه الله سبحانی:''' اگر طواف‌کننده بدون عذر از پشت مقام ابراهيم طواف کرد، طواف او باطل است و اگر بعضي دورها را از آنجا عبور کرد، اگر محل تصحيح در اثنا باقي است بايد در همان دور تصحيح نمايد و اگر محل آن گذشته ، بايد بعد از خواندن نماز طواف باطل شده و فوت موالات، طواف خود را از سرگيرد و اگر اعمال مترتبه را نيز انجام داده، آنها را نيز بياورد.}} و احوط آن است که طواف را هم اعاده کند اگرچه ظاهراً اعاده لازم نباشد، بلکه بعيد نيست کفايت اعاده همان جزء. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۵ | چون در طرف حجر اسماعيل۷ محل طواف تنگ مي‌شود{{توضیح مساله|۵۹۵| | | {{ارجاع مساله|۵۹۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۵ | چون در طرف حجر اسماعيل۷ محل طواف تنگ مي‌شود{{توضیح مساله|۵۹۵|* '''آیات عظام زنجاني، سبحاني، صافي، فاضل، گلپايگانی:''' در طرف حجر فاصله از ديوار حجر محاسبه مي‌شود.}}، زيرا که مقدار حِجْر از آن کاسته مي‌شود و چنانچه گفته‌اند تقريباً شش ذراع و نيم براي محل طواف باقي مي‌ماند بايد در طواف از آن جانب بيشتر از شش ذراع و نيم دور نشود. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۶ | اگر از جانب حجر اسماعيل۷ بيشتر از شش ذراع و نيم{{توضیح مساله|۵۹۶| | | {{ارجاع مساله|۵۹۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۶ | اگر از جانب حجر اسماعيل۷ بيشتر از شش ذراع و نيم{{توضیح مساله|۵۹۶|* '''آیات عظام زنجاني، سبحاني، صافي، فاضل، گلپايگانی:''' به ذيل مسئله ۵۹۵ مراجعه شود.}} در دور زدن دور شد اظهر آن است که آن جزء را اعاده کند و از مطاف دور بزند. | ||
ششم ـ خروج طواف‌کننده است از خانه و آنچه از آن محسوب است. | ششم ـ خروج طواف‌کننده است از خانه و آنچه از آن محسوب است. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۷ | در اطراف ديوار خانه، يک پيش آمدگي است که آن را «شاذروان» گويند و آن جزو خانه کعبه است و طواف‌کننده بايد آن را هم داخل قرار دهد.{{توضیح مساله|۵۹۷| | | {{ارجاع مساله|۵۹۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۷ | در اطراف ديوار خانه، يک پيش آمدگي است که آن را «شاذروان» گويند و آن جزو خانه کعبه است و طواف‌کننده بايد آن را هم داخل قرار دهد.{{توضیح مساله|۵۹۷|* '''آیه الله زنجانی:''' به اين معني که اگر از روي شاذروان طواف کند، آن مقدار از طوافش باطل است، و بايد مطابق ذيل مسئله ۵۹۴ طوافش را تکميل کند و همچنين است حکم مسئله بعد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۸ | اگر کسي در بعضي از احوال به واسطه کثرت جمعيت يا غير آن بالاي شاذروان برود و دور بزند آن مقدار که دور زده باطل است{{توضیح مساله|۵۹۸| | | {{ارجاع مساله|۵۹۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۸ | اگر کسي در بعضي از احوال به واسطه کثرت جمعيت يا غير آن بالاي شاذروان برود و دور بزند آن مقدار که دور زده باطل است{{توضیح مساله|۵۹۸|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' و احتياط اين است که آن مقدار را تدارک نموده و طواف خود را تمام، سپس طواف را اعاده نمايد. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' بايد آن مقدار را اعاده کند و چه بهتر که پس از اتمام طواف و خواندن نماز آن را نيز | * '''آيه الله سبحانی:''' بايد آن مقدار را اعاده کند و چه بهتر که پس از اتمام طواف و خواندن نماز آن را نيز | ||
| خط ۵۶۲: | خط ۵۶۲: | ||
* '''آيه الله مکارم: امروز شاذروان طوري ساخته شده که عملاً طواف روي آن ممکن نيست و در صورت امکان احتياط در ترک آن است.}} و بايد اعاده کند. | * '''آيه الله مکارم: امروز شاذروان طوري ساخته شده که عملاً طواف روي آن ممکن نيست و در صورت امکان احتياط در ترک آن است.}} و بايد اعاده کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۹ | دست به ديوار خانه کعبه گذاشتن، در آنجايي که شاذروان است جايز است و به طواف ضرر نمي‌رساند،{{توضیح مساله|۵۹۹| | | {{ارجاع مساله|۵۹۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۵۹۹ | دست به ديوار خانه کعبه گذاشتن، در آنجايي که شاذروان است جايز است و به طواف ضرر نمي‌رساند،{{توضیح مساله|۵۹۹|* '''آیه الله بهجت، آيه الله سبحانی:''' احوط آن است که در اثناي طواف دست خود را دراز نکند از طرف شاذروان به ديوار خانه به جهت استلام ارکان يا غير آن و همچنين دست بر روي ديوار حجر نگذارد و اگر بخشي از شوط را با همين حالت انجام دهد به احتياط واجب آن مقدار را اعاده کند و چون عقب رفتن مشکل است راه خود را به حجرالاسود ادامه دهد و از آنجا شوط را آغاز کند، هر مقدار را که قبلا صحيح انجام داده بدون نيت طواف برود بقيه را به قصد تکميل شوط ناتمام به جا آورد. | ||
آيه الله زنجانی:''' بلکه طواف کردن در حال بوسيدن کعبه نيز جايز است، گرچه... | آيه الله زنجانی:''' بلکه طواف کردن در حال بوسيدن کعبه نيز جايز است، گرچه... | ||
| خط ۵۶۹: | خط ۵۶۹: | ||
اعاده کند.}} گرچه احتياط مستحب در ترک آن است. | اعاده کند.}} گرچه احتياط مستحب در ترک آن است. | ||
| {{ارجاع مساله|۵۹۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۰ | در حال طواف، دست گذاشتن روي ديوار حجر اسماعيل۷ جايز است{{توضیح مساله|۶۰۰| | | {{ارجاع مساله|۵۹۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۰ | در حال طواف، دست گذاشتن روي ديوار حجر اسماعيل۷ جايز است{{توضیح مساله|۶۰۰|* '''آیه الله بهجت، آيه الله سبحانی:''' به ذيل مسئله قبل مراجعه شود. | ||
* '''آيات عظام فاضل، صافی، گلپايگانی: بنا بر احتياط واجب جايز نيست و بايد همان قسمت را اعاده کند. | * '''آيات عظام فاضل، صافی، گلپايگانی: بنا بر احتياط واجب جايز نيست و بايد همان قسمت را اعاده کند. | ||
| خط ۵۷۷: | خط ۵۷۷: | ||
هفتم ـ آنکه هفت شوط يعني هفت دفعه دور بزند نه کمتر و نه زيادتر. | هفتم ـ آنکه هفت شوط يعني هفت دفعه دور بزند نه کمتر و نه زيادتر. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۰۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۱ | اگر از روي عمد، طواف‌کننده از اول قصد کند کمتر از هفت دور به جا آورد و يا بيشتر به جا آورد، طوافش باطل است{{توضیح مساله|۶۰۱| | | {{ارجاع مساله|۶۰۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۱ | اگر از روي عمد، طواف‌کننده از اول قصد کند کمتر از هفت دور به جا آورد و يا بيشتر به جا آورد، طوافش باطل است{{توضیح مساله|۶۰۱|* '''آیه الله تبريزى: بنا بر احتياط اصل طواف باطل است. | ||
* '''آيه الله خويی:''' با فرض تحقق قصد قربت طواف او صحيح است. | * '''آيه الله خويی:''' با فرض تحقق قصد قربت طواف او صحيح است. | ||
* '''آيه الله گلپايگانی:''' بنا بر احتياط در هر حال طوافش باطل است.}} اگرچه به هفت دور تمام کند و احتياط واجب آن است که اگر از روي ندانستن حکم بلکه از روي سهو و غفلت باشد طواف را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۰۱| | * '''آيه الله گلپايگانی:''' بنا بر احتياط در هر حال طوافش باطل است.}} اگرچه به هفت دور تمام کند و احتياط واجب آن است که اگر از روي ندانستن حکم بلکه از روي سهو و غفلت باشد طواف را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۰۱|* '''آیه الله بهجت، آيه الله زنجانی: اشکال ندارد اگر به هفت دور تمام کند. | ||
* '''آيات عظام تبريزي، سيستاني، فاضل: در صورت ندانستن مسئله و در صورت سهو و غفلت، چنانچه به هفت دور تمام کند، اعاده طواف لازم نيست گرچه احتياط مستحب اعاده آن است. | * '''آيات عظام تبريزي، سيستاني، فاضل: در صورت ندانستن مسئله و در صورت سهو و غفلت، چنانچه به هفت دور تمام کند، اعاده طواف لازم نيست گرچه احتياط مستحب اعاده آن است. | ||
| خط ۵۸۹: | خط ۵۸۹: | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' اگر از روي سهو و غفلت و يا عدم آگاهي از حکم شرع با چنين قصدي وارد طواف شود اگر در دور هفتم ختم کند طواف او صحيح است و اگر در کمتر از هفت دور طواف کند و تا موالات به هم نخورده متوجه شود و آن را تکميل کند طواف او نيز صحيح است والاّ احتياطاً طواف قبل را تکميل کند و نماز آن را بخواند سپس طواف و نماز را اعاده کند و مي‌تواند يک طواف به نيت اعم از اتمام و تمام به جا آورد و بعيد نيست که در صورت فوت موالات اعاده مطلقاً کافي باشد و اگر در بالاتر از هفت شوط به پايان برساند طواف او نيز صحيح است و مضر نيست مشروط بر اينکه از نخست تصميم به اطاعت امر الهي داشته باشد و تصور مي‌کرد که کاهش و افزايش مضر نيست.}} | * '''آيه الله سبحانی:''' اگر از روي سهو و غفلت و يا عدم آگاهي از حکم شرع با چنين قصدي وارد طواف شود اگر در دور هفتم ختم کند طواف او صحيح است و اگر در کمتر از هفت دور طواف کند و تا موالات به هم نخورده متوجه شود و آن را تکميل کند طواف او نيز صحيح است والاّ احتياطاً طواف قبل را تکميل کند و نماز آن را بخواند سپس طواف و نماز را اعاده کند و مي‌تواند يک طواف به نيت اعم از اتمام و تمام به جا آورد و بعيد نيست که در صورت فوت موالات اعاده مطلقاً کافي باشد و اگر در بالاتر از هفت شوط به پايان برساند طواف او نيز صحيح است و مضر نيست مشروط بر اينکه از نخست تصميم به اطاعت امر الهي داشته باشد و تصور مي‌کرد که کاهش و افزايش مضر نيست.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۰۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۲ | اگر در اثناي طواف،{{توضیح مساله|۶۰۲| | | {{ارجاع مساله|۶۰۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۲ | اگر در اثناي طواف،{{توضیح مساله|۶۰۲|* '''آیه الله زنجانی:''' از روي علم و عمد... .}} از قصد هفت دور آوردن برگردد به قصد زيادتر آوردن يا کمتر آوردن، از آنجا که اين قصد را کرده و هرچه به اين عمل کرده باطل است و بايد اعاده کند{{توضیح مساله|۶۰۲|* '''آیه الله تبريزى: بنا بر احتياط اصل طواف باطل مي‌شود، اگر از روي علم و عمد، قصد زيادتر آوردن يا کمتر آوردن را کرده باشد. | ||
* '''آيه الله خويی:''' اگر قصد قربت مختل شود اصل طواف اشکال پيدا مي‌کند. | * '''آيه الله خويی:''' اگر قصد قربت مختل شود اصل طواف اشکال پيدا مي‌کند. | ||
| خط ۵۹۷: | خط ۵۹۷: | ||
* '''آيات عظام سيستاني، فاضل، گلپايگاني، نوری:''' بنا بر احتياط اصل طواف باطل مي‌شود. | * '''آيات عظام سيستاني، فاضل، گلپايگاني، نوری:''' بنا بر احتياط اصل طواف باطل مي‌شود. | ||
* '''آيه الله مکارم: احتياط آن است که طواف را به نيت صحيح تمام کرده و بعد اعاده کند.}} و اگر با اين قصد زيادتر آورد{{توضیح مساله|۶۰۲| | * '''آيه الله مکارم: احتياط آن است که طواف را به نيت صحيح تمام کرده و بعد اعاده کند.}} و اگر با اين قصد زيادتر آورد{{توضیح مساله|۶۰۲|* '''آیه الله بهجت: آنچه که مصادف با نيت زياده بوده است، باطل مي‌باشد. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' و يا در کمتر از هفت شوط، طواف را رها کند به نحوي که موالات اجزاء سابق از بين برود اصل طواف، باطل مي‌شود؛ و اگر عدول از قصد هفت شوط، از روي سهو يا جهل باشد آنچه با اين نيت، انجام داده صحيح است، مگر بيشتر از هفت شوط طواف کرده باشد. | * '''آيه الله زنجانی:''' و يا در کمتر از هفت شوط، طواف را رها کند به نحوي که موالات اجزاء سابق از بين برود اصل طواف، باطل مي‌شود؛ و اگر عدول از قصد هفت شوط، از روي سهو يا جهل باشد آنچه با اين نيت، انجام داده صحيح است، مگر بيشتر از هفت شوط طواف کرده باشد. | ||
| خط ۶۱۰: | خط ۶۱۰: | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۵ | اگر بعد از طواف واجب که هفت دور است به خيال آنکه يک دور نيز مستحبي جداگانه است هشت دور به جا آورد طوافش صحيح است. | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۵ | اگر بعد از طواف واجب که هفت دور است به خيال آنکه يک دور نيز مستحبي جداگانه است هشت دور به جا آورد طوافش صحيح است. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۶ | اگر کم کند از طواف واجب، چه يک دور يا کمتر يا بيشتر از يک دور از روي عمد، واجب است آن را اتمام کند{{توضیح مساله|۶۰۶| | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۶ | اگر کم کند از طواف واجب، چه يک دور يا کمتر يا بيشتر از يک دور از روي عمد، واجب است آن را اتمام کند{{توضیح مساله|۶۰۶|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' هرگاه طواف‌کننده پيش از تجاوز از نصف طواف، بدون عذر از مطاف خارج شود، اگر موالات عرفيه از او فوت شود طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه موالات فوت نشود يا خروجش بعد از تجاوز نصف باشد، احتياط اين است که آن طواف را تمام نموده سپس اعاده کند. | ||
* '''آيه الله زنجاني، آيه الله صافی: اگر به قصد هفت شوط، مشغول طواف واجب شود و آن را ناقص بگذارد بايد قبل از فوت موالات، آن را اتمام کند و اگر نکند طوافش باطل مي‌شود. | * '''آيه الله زنجاني، آيه الله صافی: اگر به قصد هفت شوط، مشغول طواف واجب شود و آن را ناقص بگذارد بايد قبل از فوت موالات، آن را اتمام کند و اگر نکند طوافش باطل مي‌شود. | ||
| خط ۶۱۸: | خط ۶۱۸: | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر طواف‌کننده در طواف واجب بي‌دليل طواف خود را قطع کرد به اين معني که از مطاف خارج شود و مشغول به کاري شود که عرفاً صدق کند طوافش را قطع کرده است پس اگر قبل از تمام نمودن شوط چهارم باشد، طواف باطل است و بايد آن را دوباره انجام دهد و اگر بعد از آن باشد، احتياط واجب اين است که آن را تمام کند و دوباره انجام دهد. مگر اينکه فوت موالات شود که مي‌تواند از سر بگيرد. | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر طواف‌کننده در طواف واجب بي‌دليل طواف خود را قطع کرد به اين معني که از مطاف خارج شود و مشغول به کاري شود که عرفاً صدق کند طوافش را قطع کرده است پس اگر قبل از تمام نمودن شوط چهارم باشد، طواف باطل است و بايد آن را دوباره انجام دهد و اگر بعد از آن باشد، احتياط واجب اين است که آن را تمام کند و دوباره انجام دهد. مگر اينکه فوت موالات شود که مي‌تواند از سر بگيرد. | ||
آيه الله مکارم: اگر قبل از فوت موالات اتمام کند صحيح است.}} و اگر نکند حکمش حکم کسي است که طواف را عمداً ترک کرده ـ که در مسائل فصل چهارم گذشت ـ به احتياط واجب{{توضیح مساله|۶۰۶| | آيه الله مکارم: اگر قبل از فوت موالات اتمام کند صحيح است.}} و اگر نکند حکمش حکم کسي است که طواف را عمداً ترک کرده ـ که در مسائل فصل چهارم گذشت ـ به احتياط واجب{{توضیح مساله|۶۰۶|* '''آیات عظام بهجت، تبريزي، خويي، زنجاني، سبحاني، سيستاني، نوری:''' بلکه بنا بر اظهر.}} و حکم جاهل به مسئله حکم عالم است.{{توضیح مساله|۶۰۶|* '''آیه الله زنجاني، آيه الله سبحانی:''' جهل به مسئله، حکم سهو را دارد، که حکم آن در مسئله ۶۰۸ خواهد آمد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۰۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۷ | اگر بعد از کم کردن از طواف کارهاي بسياري کند{{توضیح مساله|۶۰۷| | | {{ارجاع مساله|۶۰۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۷ | اگر بعد از کم کردن از طواف کارهاي بسياري کند{{توضیح مساله|۶۰۷|* '''آیه الله زنجاني، آيه الله مکارم: يا فاصله زيادي بدهد.}} که موالات فوت شود حکمش حکم قطع طواف است که مي‌آيد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۰۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۸ | اگر سهواً{{توضیح مساله|۶۰۸| | | {{ارجاع مساله|۶۰۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۸ | اگر سهواً{{توضیح مساله|۶۰۸|* '''آیه الله بهجت: اگر سهواً از طواف کم کرده پس تمام کردن آن در صورت تجاوز از نصف؛ يعني با تمام شدن چهار شوط علي الأحوط، و از سرگرفتن آن در صورت عدم، خالي از وجه نيست. | ||
آيه الله تبريزى: نظرشان عيناً مانند آيه الله خويي در حکم ذيل است، الاّ اينکه معظم‌لّه در مقدار فراموش شده که اگر بيش از يک و کمتر از چهار باشد به جاي عبارت: «بايستي برگشته» مي‌فرمايند: بنا بر احتياط بايستي برگشته و کمبود را شخصاً به جا آورد و پس از به جا آوردن، کمبود طواف را اعاده نمايد و همچنين اگر مقدار فراموش شده چهار يا بيش از چهار شوط باشد احوط اتمام سپس اعاده است. | آيه الله تبريزى: نظرشان عيناً مانند آيه الله خويي در حکم ذيل است، الاّ اينکه معظم‌لّه در مقدار فراموش شده که اگر بيش از يک و کمتر از چهار باشد به جاي عبارت: «بايستي برگشته» مي‌فرمايند: بنا بر احتياط بايستي برگشته و کمبود را شخصاً به جا آورد و پس از به جا آوردن، کمبود طواف را اعاده نمايد و همچنين اگر مقدار فراموش شده چهار يا بيش از چهار شوط باشد احوط اتمام سپس اعاده است. | ||
| خط ۶۳۴: | خط ۶۳۴: | ||
آيه الله سيستانی:''' در صورتي که از روي اشتباه يا فراموشي، بعضي از شوط‌هاي طواف يا قسمتي از يک شوط را انجام نداده باشد، پس اگر پيش از فوت موالات عرفي به يادش آمد، باقيمانده آن را به جا آورد و طواف صحيح است و اگر پس از آن باشد، در صورتي که مقدار فراموش شده، يک يا دو يا سه شوط باشد، آن را به جا آورد و طواف باز هم صحيح است... و در صورتي که مقدار فراموش شده بيش از سه شوط باشد، بنا بر احتياط واجب باقيمانده را به جا آورد و طواف را اعاده کند. | آيه الله سيستانی:''' در صورتي که از روي اشتباه يا فراموشي، بعضي از شوط‌هاي طواف يا قسمتي از يک شوط را انجام نداده باشد، پس اگر پيش از فوت موالات عرفي به يادش آمد، باقيمانده آن را به جا آورد و طواف صحيح است و اگر پس از آن باشد، در صورتي که مقدار فراموش شده، يک يا دو يا سه شوط باشد، آن را به جا آورد و طواف باز هم صحيح است... و در صورتي که مقدار فراموش شده بيش از سه شوط باشد، بنا بر احتياط واجب باقيمانده را به جا آورد و طواف را اعاده کند. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر چهار دور تمام شده باشد لازم است طواف را تمام کند و اگر کمتر از نصف باشد اعاده نمايد و در فاصله بين ۵/۳ تا چهار دور احتياط در تکميل اشواط و اعاده است.}} از طواف کم کند، پس اگر تجاوز از نصف کرده باشد اقوي آن است که از همان جا تمام کند طواف را در صورتي که فعل کثير نکرده باشد، والاّ احتياط واجب اتمام و اعاده است.{{توضیح مساله|۶۰۸| | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر چهار دور تمام شده باشد لازم است طواف را تمام کند و اگر کمتر از نصف باشد اعاده نمايد و در فاصله بين ۵/۳ تا چهار دور احتياط در تکميل اشواط و اعاده است.}} از طواف کم کند، پس اگر تجاوز از نصف کرده باشد اقوي آن است که از همان جا تمام کند طواف را در صورتي که فعل کثير نکرده باشد، والاّ احتياط واجب اتمام و اعاده است.{{توضیح مساله|۶۰۸|* '''آیه الله فاضل، آيه الله مکارم: بلکه حتي در صورت فوت موالات نيز وظيفه‌اش اتمام است و احتياط لازم نيست.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۰۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۹ | اگر سهواً کم کرده و تجاوز از نصف نکرده طواف را اعاده نمايد،{{توضیح مساله|۶۰۹|نظر آيات عظام در مسئله قبل گذشت. | | {{ارجاع مساله|۶۰۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۰۹ | اگر سهواً کم کرده و تجاوز از نصف نکرده طواف را اعاده نمايد،{{توضیح مساله|۶۰۹|نظر آيات عظام در مسئله قبل گذشت. | ||
| خط ۶۴۰: | خط ۶۴۰: | ||
آيه الله مکارم: اگر موالات به هم نخورده، مي¬تواند آن را تکميل کند، وگرنه بايد از نو شروع کند.}} لکن سزاوار نيست ترک احتياط در همه موارد سهو، به تمام کردن طواف ناقص و اعاده کردن. | آيه الله مکارم: اگر موالات به هم نخورده، مي¬تواند آن را تکميل کند، وگرنه بايد از نو شروع کند.}} لکن سزاوار نيست ترک احتياط در همه موارد سهو، به تمام کردن طواف ناقص و اعاده کردن. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۰۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۰ | اگر متذکر نشود که ناقص کرده است طواف را مگر بعد از مراجعت به وطن خود، احتياط آن است که خودش برگردد{{توضیح مساله|۶۱۰| | | {{ارجاع مساله|۶۰۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۰ | اگر متذکر نشود که ناقص کرده است طواف را مگر بعد از مراجعت به وطن خود، احتياط آن است که خودش برگردد{{توضیح مساله|۶۱۰|* '''آیه الله بهجت: و اگر متذکر نشود مگر بعد از مراجعت به وطن خود، پس نايب مي‌گيرد. | ||
* '''آيات عظام تبريزي، خويي، صافي، فاضل، گلپايگانی:''' بايد برگردد. | * '''آيات عظام تبريزي، خويي، صافي، فاضل، گلپايگانی:''' بايد برگردد. | ||
| خط ۶۴۶: | خط ۶۴۶: | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' اگر بتواند بايد برگردد و اگر نصف طواف را انجام نداده، بايد طواف را اعاده کند و اگر نيمه اول آن را انجام داده بنا بر احتياط اتمام و اعاده کند و اگر خود نمی‌تواند، نايب بگيرد و نايب نيز بايد علاوه بر اتمام طواف و انجام نماز، مجدداً طواف و نماز را اعاده کند و علاوه بر نماز طواف نايب، خودش نيز هر کجا هست نماز طواف را بخواند. | * '''آيه الله سبحانی:''' اگر بتواند بايد برگردد و اگر نصف طواف را انجام نداده، بايد طواف را اعاده کند و اگر نيمه اول آن را انجام داده بنا بر احتياط اتمام و اعاده کند و اگر خود نمی‌تواند، نايب بگيرد و نايب نيز بايد علاوه بر اتمام طواف و انجام نماز، مجدداً طواف و نماز را اعاده کند و علاوه بر نماز طواف نايب، خودش نيز هر کجا هست نماز طواف را بخواند. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر نتواند باقيمانده را خود به جا آورد، اگرچه به اين علت باشد که پس از رجوع به وطن يادش آمده ديگري را نايب خود قرار دهد و به هر حال نماز طواف را بايد خودش هر جا هست بعد از طواف نايب بخواند.}} و اگر نتوانست يا مشکل بود مراجعت، نايب بگيرد.{{توضیح مساله|۶۱۰| | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر نتواند باقيمانده را خود به جا آورد، اگرچه به اين علت باشد که پس از رجوع به وطن يادش آمده ديگري را نايب خود قرار دهد و به هر حال نماز طواف را بايد خودش هر جا هست بعد از طواف نايب بخواند.}} و اگر نتوانست يا مشکل بود مراجعت، نايب بگيرد.{{توضیح مساله|۶۱۰|* '''آیه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و در اين صورت نيز بنا بر احتياط واجب هدي بفرستد و احوط آن است که شتر باشد. | ||
* '''آيه الله مکارم: و احتياط آن است يک گوسفند در مکه قرباني کند و اگر نتوانست در شهر خودش | * '''آيه الله مکارم: و احتياط آن است يک گوسفند در مکه قرباني کند و اگر نتوانست در شهر خودش | ||
قرباني کند.}} | قرباني کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۱ | در طواف واجب، قران جايز نيست؛ يعني جايز نيست طواف واجب را با طواف ديگر دنبالِ هم آورد، بدون آنکه بين دو طواف، نماز طواف فاصله شود{{توضیح مساله|۶۱۱| | | {{ارجاع مساله|۶۱۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۱ | در طواف واجب، قران جايز نيست؛ يعني جايز نيست طواف واجب را با طواف ديگر دنبالِ هم آورد، بدون آنکه بين دو طواف، نماز طواف فاصله شود{{توضیح مساله|۶۱۱|* '''آیه الله زنجانی:''' خواه طواف دوم، واجب باشد يا مستحب، و اين کار، طواف را باطل مي‌کند، ولي اعاده احتياطي طواف، قران نيست و مبطل طواف نيز نمي‌باشد. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' بنا بر احتياط واجب سبب بطلان طواف مي‌شود.}} و در طواف مستحب مکروه است. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' بنا بر احتياط واجب سبب بطلان طواف مي‌شود.}} و در طواف مستحب مکروه است. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۲ | اگر زياد کند دوري را ـ يا کمتر يا بيشتر از دور ـ بر طواف، و قصدش آن باشد که زياده را جزو طوافِ ديگر قرار دهد، داخل در قران ميان دو طواف است که حرام است.{{توضیح مساله|۶۱۲| | | {{ارجاع مساله|۶۱۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۲ | اگر زياد کند دوري را ـ يا کمتر يا بيشتر از دور ـ بر طواف، و قصدش آن باشد که زياده را جزو طوافِ ديگر قرار دهد، داخل در قران ميان دو طواف است که حرام است.{{توضیح مساله|۶۱۲|* '''آیه الله بهجت: اگر طواف ديگر را به آخر نرساند، نه زيادي در طواف است و نه قران. | ||
آيه الله تبريزى: اگر قصد جزئيت زيادي را براي طواف ديگر بنمايد و اتفاقاً نتواند طواف ديگر را به آخر برساند، در اين صورت نه زيادي است و نه قران، ولي گاهي طواف در اين صورت به جهت عدم تحقق قصد قربت باطل مي‌شود و آن در صورتي است که مکلف هنگام شروع به طواف يا در اثناي آن، با اينکه مي‌داند قران حرام و مبطل طواف است آن را قصد نمايد که قصد قربت با قصد حرام جمع نمي‌شود، هرچند از باب اتفاق آن حرام انجام نشود. | آيه الله تبريزى: اگر قصد جزئيت زيادي را براي طواف ديگر بنمايد و اتفاقاً نتواند طواف ديگر را به آخر برساند، در اين صورت نه زيادي است و نه قران، ولي گاهي طواف در اين صورت به جهت عدم تحقق قصد قربت باطل مي‌شود و آن در صورتي است که مکلف هنگام شروع به طواف يا در اثناي آن، با اينکه مي‌داند قران حرام و مبطل طواف است آن را قصد نمايد که قصد قربت با قصد حرام جمع نمي‌شود، هرچند از باب اتفاق آن حرام انجام نشود. | ||
| خط ۶۶۵: | خط ۶۶۵: | ||
* '''آيه الله مکارم: ولي طواف اول باطل نيست، مگر از آغاز چنين قصدي داشته باشد، که در اين صورت صحيح بودن طواف اول نيز مشکل است.}} | * '''آيه الله مکارم: ولي طواف اول باطل نيست، مگر از آغاز چنين قصدي داشته باشد، که در اين صورت صحيح بودن طواف اول نيز مشکل است.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۳ | در فرض سابق، اگر از اول قصد داشته يا در اثناي طواف قصد زياده کرده باشد، احتياط واجب آن است که طواف اول را اعاده کند{{توضیح مساله|۶۱۳| | | {{ارجاع مساله|۶۱۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۳ | در فرض سابق، اگر از اول قصد داشته يا در اثناي طواف قصد زياده کرده باشد، احتياط واجب آن است که طواف اول را اعاده کند{{توضیح مساله|۶۱۳|* '''آیه الله بهجت: کلام ايشان مطلق است و تفاوتي بين اينکه از ابتدا قصد اضافه کردن را داشته باشد يا در اثنا، نگذاشته‌اند. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' اگر از ابتدا يا اثنا قصد زياد کردن طواف کامل ديگري بنمايد هرچه با اين قصد طواف کند باطل است. و اگر بعد از تمام شدن... | * '''آيه الله زنجانی:''' اگر از ابتدا يا اثنا قصد زياد کردن طواف کامل ديگري بنمايد هرچه با اين قصد طواف کند باطل است. و اگر بعد از تمام شدن... | ||
| خط ۶۷۱: | خط ۶۷۱: | ||
آيه الله سيستانی: اگر از ابتدا قصد قران داشته باشد باطل است. | آيه الله سيستانی: اگر از ابتدا قصد قران داشته باشد باطل است. | ||
* '''آيه الله گلپايگانی:''' بنا بر احتياط واجب سبب بطلان طواف مي‌شود، چه از اول اين قصد را داشته باشد و يا در بين آن و يا آخر آن.}} و اگر بعد از تمام شدن، قصد به جا آوردن طواف ديگر براي او حادث شد و به دنبال طواف اول، زياده را آورد، اقوي صحّت طواف اول است و احوط اعاده است.{{توضیح مساله|۶۱۳| | * '''آيه الله گلپايگانی:''' بنا بر احتياط واجب سبب بطلان طواف مي‌شود، چه از اول اين قصد را داشته باشد و يا در بين آن و يا آخر آن.}} و اگر بعد از تمام شدن، قصد به جا آوردن طواف ديگر براي او حادث شد و به دنبال طواف اول، زياده را آورد، اقوي صحّت طواف اول است و احوط اعاده است.{{توضیح مساله|۶۱۳|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' بلکه در فرض اتيان به طواف کامل، اظهر بطلان طواف اول است مطلقاً. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' مگر آنکه اين کار باعث فوت موالات بين طواف واجب و نمازش شود. | * '''آيه الله زنجانی:''' مگر آنکه اين کار باعث فوت موالات بين طواف واجب و نمازش شود. | ||
| خط ۶۸۱: | خط ۶۸۱: | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' احتياط آن است که نماز طواف را بخواند و بعد اصل طواف و نماز آن را اعاده کند.}} | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' احتياط آن است که نماز طواف را بخواند و بعد اصل طواف و نماز آن را اعاده کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۴ | اگر سهواً زياد کند بر هفت دور، پس اگر کمتر از يک دور است قطع کند آن را و طوافش صحيح است و اگر يک دور يا زيادتر است، احوط{{توضیح مساله|۶۱۴| | | {{ارجاع مساله|۶۱۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۴ | اگر سهواً زياد کند بر هفت دور، پس اگر کمتر از يک دور است قطع کند آن را و طوافش صحيح است و اگر يک دور يا زيادتر است، احوط{{توضیح مساله|۶۱۴|* '''آیه الله زنجانی:''' واجب است که... | ||
* '''آيهالله سبحانی:''' بنا بر احتياط واجب آن را به هفت دور برساند و بعد از اتمام، دو رکعت نماز به عنوان طواف واجب و بعد از سعي دو رکعت هم براي طواف مستحب به جا آورد. نيت هفت دور دوم فقط به قصد قربت و مطلوبيت باشد نه واجب و نه مستحب اگرچه ظاهر اين است که هفت دور دوم طواف واجب محسوب مي‌شود و نماز آن بعد از طواف است و هفت دور اول مستحب و نماز آن بعد از سعي. | * '''آيهالله سبحانی:''' بنا بر احتياط واجب آن را به هفت دور برساند و بعد از اتمام، دو رکعت نماز به عنوان طواف واجب و بعد از سعي دو رکعت هم براي طواف مستحب به جا آورد. نيت هفت دور دوم فقط به قصد قربت و مطلوبيت باشد نه واجب و نه مستحب اگرچه ظاهر اين است که هفت دور دوم طواف واجب محسوب مي‌شود و نماز آن بعد از طواف است و هفت دور اول مستحب و نماز آن بعد از سعي. | ||
| خط ۶۸۷: | خط ۶۸۷: | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' اگر از روي اشتباه چيزي بر شوط‌هاي طواف خود بيافزايد، پس اگر بعد از رسيدن به رکن عراقي يادش آمد، مقدار افزوده را تا يک طواف کامل به اتمام برساند و احتياط واجب اين است که طواف دوم را در اين هنگام به قصد قربت بدون اينکه واجب يا مستحب بودن آن را قصد کند به اتمام برساند، و پس از آن چهار رکعت نماز بخواند و احتياط مستحب اين است که بين آنها فاصله‌اي بيندازد؛ به اين معنا که دو رکعت قبل از سعي جهت طواف واجب به جا آورد و دو رکعت پس از سعي جهت طواف مستحبي به جا آورد. و همچنين است بنا بر احتياط واجب اگر پيش از رسيدن به رکن عراقي يادش بيايد. | * '''آيه الله سيستانی:''' اگر از روي اشتباه چيزي بر شوط‌هاي طواف خود بيافزايد، پس اگر بعد از رسيدن به رکن عراقي يادش آمد، مقدار افزوده را تا يک طواف کامل به اتمام برساند و احتياط واجب اين است که طواف دوم را در اين هنگام به قصد قربت بدون اينکه واجب يا مستحب بودن آن را قصد کند به اتمام برساند، و پس از آن چهار رکعت نماز بخواند و احتياط مستحب اين است که بين آنها فاصله‌اي بيندازد؛ به اين معنا که دو رکعت قبل از سعي جهت طواف واجب به جا آورد و دو رکعت پس از سعي جهت طواف مستحبي به جا آورد. و همچنين است بنا بر احتياط واجب اگر پيش از رسيدن به رکن عراقي يادش بيايد. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اين احتياط مستحب است.}} آن است که هفت دور ديگر را تمام کند به قصد قربت، بدون تعيين مستحب يا واجب و دو رکعت نماز قبل از سعي و دو رکعت بعد از سعي بخواند و دو رکعت اول را براي فريضه قرار دهد بدون آنکه تعيين کند براي طواف اول يا طواف دوم است.{{توضیح مساله|۶۱۴| | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اين احتياط مستحب است.}} آن است که هفت دور ديگر را تمام کند به قصد قربت، بدون تعيين مستحب يا واجب و دو رکعت نماز قبل از سعي و دو رکعت بعد از سعي بخواند و دو رکعت اول را براي فريضه قرار دهد بدون آنکه تعيين کند براي طواف اول يا طواف دوم است.{{توضیح مساله|۶۱۴|* '''آیه الله بهجت: احتياط در اين است که دو رکعت فريضه قبل از سعي به جا آورد و دو رکعت نافله را مي‌تواند بعد از سعي به جا آورد. | ||
* '''آيه الله خويی:''' حکم نماز طواف در مناسک ايشان مذکور نيست. | * '''آيه الله خويی:''' حکم نماز طواف در مناسک ايشان مذکور نيست. | ||
| خط ۶۹۳: | خط ۶۹۳: | ||
* '''آيه الله فاضل: و احتياط مستحب آن است که دو رکعت نماز بعد از سعي براي غير فريضه انجام دهد.}} | * '''آيه الله فاضل: و احتياط مستحب آن است که دو رکعت نماز بعد از سعي براي غير فريضه انجام دهد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۵ | جايز است قطع طواف نافله را بدون عذر و اقوي کراهت قطع طواف واجب است بدون عذر و به مجرد خواهش نفس{{توضیح مساله|۶۱۵| | | {{ارجاع مساله|۶۱۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۵ | جايز است قطع طواف نافله را بدون عذر و اقوي کراهت قطع طواف واجب است بدون عذر و به مجرد خواهش نفس{{توضیح مساله|۶۱۵|* '''آیه الله بهجت: احوط عدم قطع طواف واجب است؛ يعني ترک بقيه آن، به نحوي که موالات عرفيه فوت شود بدون عذر و به مجرد خواهش نفس. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' قطع طواف مستحبي و حتي طواف واجب، جايز است؛ هرچند احوط آن است که طواف واجب را به اندازه‌اي که عرفاً موالات از ميان برود، قطع نکند. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' قطع طواف مستحبي و حتي طواف واجب، جايز است؛ هرچند احوط آن است که طواف واجب را به اندازه‌اي که عرفاً موالات از ميان برود، قطع نکند. | ||
| خط ۷۰۹: | خط ۷۰۹: | ||
* '''آيه الله فاضل: احتياط مستحب آن است که قطع نکند، ولي چنانچه به هر جهت قطع کرد و از نو يک طواف کامل انجام داد، مجزي و صحيح است، هرچند موالات به هم نخورده، و فرقي نيست که دور دوم را مثلاً رها کند يا غير آن را.}}، و احوط قطع نکردن آن است؛ به اين معني که قطع نکند به طوري که ترک بقيه را کند تا موالات عرفيه به هم بخورد. | * '''آيه الله فاضل: احتياط مستحب آن است که قطع نکند، ولي چنانچه به هر جهت قطع کرد و از نو يک طواف کامل انجام داد، مجزي و صحيح است، هرچند موالات به هم نخورده، و فرقي نيست که دور دوم را مثلاً رها کند يا غير آن را.}}، و احوط قطع نکردن آن است؛ به اين معني که قطع نکند به طوري که ترک بقيه را کند تا موالات عرفيه به هم بخورد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۶ | اگر بدون عذر طواف را قطع کرد، احوط{{توضیح مساله|۶۱۶| | | {{ارجاع مساله|۶۱۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۶ | اگر بدون عذر طواف را قطع کرد، احوط{{توضیح مساله|۶۱۶|* '''آیه الله بهجت: احوط بلکه اقوي استيناف آن است هرچند که چهار شوط به جا آورده باشد. | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' هرگاه طواف‌کننده پيش از تجاوز از نصف طواف، بدون عذر از مطاف خارج شود، اگر موالات عرفيه از او فوت شود طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه موالات فوت نشود يا خروجش بعد از تجاوز نصف باشد، احتياط اين است که آن طواف را تمام نموده سپس اعاده کند. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' هرگاه طواف‌کننده پيش از تجاوز از نصف طواف، بدون عذر از مطاف خارج شود، اگر موالات عرفيه از او فوت شود طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه موالات فوت نشود يا خروجش بعد از تجاوز نصف باشد، احتياط اين است که آن طواف را تمام نموده سپس اعاده کند. | ||
| خط ۷۱۷: | خط ۷۱۷: | ||
* '''آيه الله گلپايگانی:''' اقوي آن است که در اين صورت اگر چهار دور به جا آورده باشد، طواف را تمام کند و بعد احتياطاً اعاده کند. | * '''آيه الله گلپايگانی:''' اقوي آن است که در اين صورت اگر چهار دور به جا آورده باشد، طواف را تمام کند و بعد احتياطاً اعاده کند. | ||
نظر ساير آيات عظام در اين مسئله و مسئله بعد، در ذيل مسئله ۶۰۶ گذشت.}} آن است که اگر چهار دور به جا آورده{{توضیح مساله|۶۱۶| | نظر ساير آيات عظام در اين مسئله و مسئله بعد، در ذيل مسئله ۶۰۶ گذشت.}} آن است که اگر چهار دور به جا آورده{{توضیح مساله|۶۱۶|* '''آیه الله سبحاني، آيه الله مکارم: اگر از نصف تجاوز کرده...}} باشد طواف را تمام کند و بعد اعاده کند و اين در صورتي است که منافي به جا آورده باشد حتي مثل زياد فاصله دادن که موالات عرفيه به هم بخورد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۷ | اگر طواف را قطع کند{{توضیح مساله|۶۱۷| | | {{ارجاع مساله|۶۱۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۷ | اگر طواف را قطع کند{{توضیح مساله|۶۱۷|* '''آیه الله زنجانی:''' و موالات به هم نخورده باشد، باید قبل از فوت موالات آن را کامل کند.}} و منافي به جا نياورده باشد، اگر برگردد و تمام کند طواف صحيح است. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۸ | اگر در بين طواف عذري براي اتمام آن پيدا شد{{توضیح مساله|۶۱۸| | | {{ارجاع مساله|۶۱۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۸ | اگر در بين طواف عذري براي اتمام آن پيدا شد{{توضیح مساله|۶۱۸|* '''آیه الله زنجانی:''' قطع طواف واجب به جهت عذر چند صورت دارد: ۱. قطع طواف به خاطر حدث اصغر يا اکبر (جنابت و حيض) حکم آن ذيل مسئله ۵۴۹ گذشت؛ ۲. قطع طواف براي عروض بيماري در اثنای طواف: اگر قبل از نصف (۵/۳ شوط) قطع کرد، بايد خودش و اگر نمي‌تواند نايبش آن را از سر بگيرد و اگر بعد از اتمام شوط چهارم قطع کرده بايد بدون تأخير براي تکميل طواف، نايب بگيرد و کافي است والاّ باطل مي‌شود و بايد آن را از سر بگيرد و اگر بين نيمه و پايان شوط چهارم بود بايد بدون تأخير براي تکميل آن نايب بگيرد و همچنين خودش و اگر نمي‌تواند نايبش يک طواف کامل به جا آورد؛ ۳. قطع طواف براي استراحت يا تطهير بدن و لباس يا مسجد يا براي تنگي وقت نماز يا رسيدن به نماز اول وقت يا شرکت در نماز جماعت، در تمام اين موارد پس از رفع عذر طواف قبلي را هرچند کمتر از نصف باشد تکميل مي‌کند؛ ۴. قطع طواف به جهت موانع خارجي مانند تشکيل صفوف جماعت و نظافت مسجد، حکم آن در ذيل مسئله ۶۴۶ خواهد آمد. در تمام صورت‌هاي چهارگانه اگر طواف را از سر بگيرد طوافش صحيح است.}}؛ مثل مرض يا حيض يا حدث بي‌اختيار{{توضیح مساله|۶۱۸|نظر آيات عظام در بحث حدث اصغر و جنابت در مسئله ۵۴۹ و ۵۵۰ و راجع به حيض در مسئله | ||
۵۵۱ گذشت. | ۵۵۱ گذشت. | ||
| خط ۷۳۰: | خط ۷۳۰: | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در اين فرض اگر ناچار به قطع طواف شد و از مطاف خارج گرديد، چنانچه قبل از تمامي شوط چهارم باشد، طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه بعد از آن بوده، احتياط اين است که براي باقيمانده نايب بگيرد و شخصاً بعد از زوال عذر احتياطاً باقيمانده را به جا آورده و طواف را اعاده نمايد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در اين فرض اگر ناچار به قطع طواف شد و از مطاف خارج گرديد، چنانچه قبل از تمامي شوط چهارم باشد، طوافش باطل و اعاده‌اش لازم است و چنانچه بعد از آن بوده، احتياط اين است که براي باقيمانده نايب بگيرد و شخصاً بعد از زوال عذر احتياطاً باقيمانده را به جا آورده و طواف را اعاده نمايد. | ||
* '''آيه الله سيستاني، نظريه ايشان مطابق با متن است ولي اضافه فرموده‌اند: اين در طوافِ واجب بود و اما در طواف مستحبي، از هر جا که قطع کند مادامي که موالات عرفي فوت نشده است مي‌تواند برگردد و تمام نمايد و همچنين در مورد عذر، علاوه بر مرض قضاي حاجتي براي خود يا برادر ديني ذکر فرموده‌اند.}} پس اگر بعد از تمام شدن چهار دور بوده، بعد از رفع عذر برگردد{{توضیح مساله|۶۱۸| | * '''آيه الله سيستاني، نظريه ايشان مطابق با متن است ولي اضافه فرموده‌اند: اين در طوافِ واجب بود و اما در طواف مستحبي، از هر جا که قطع کند مادامي که موالات عرفي فوت نشده است مي‌تواند برگردد و تمام نمايد و همچنين در مورد عذر، علاوه بر مرض قضاي حاجتي براي خود يا برادر ديني ذکر فرموده‌اند.}} پس اگر بعد از تمام شدن چهار دور بوده، بعد از رفع عذر برگردد{{توضیح مساله|۶۱۸|* '''آیه الله سبحاني، آيه الله مکارم: اگر بعد از تمام شدن سه دور و نيم باشد، و بعد از تحصيل طهارت.}} و از همان جا تمام کند و اگر قبل از آن بوده{{توضیح مساله|۶۱۸|* '''آیه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' پس اگر به نصف نرسيده اعاده کند و اگر در فاصله بين ۵/۳ و ۴ بوده احتياط به اتمام و اعاده طواف است. | ||
* '''آيه الله فاضل: اگر از نصف تجاوز نکرده عذر پيدا شد طواف را اعاده کند و اگر از نصف گذشته و دور چهارم را تمام نکرده است، احتياط آن است که طواف را تمام کند و اعاده نمايد و يا از نو يک طواف کامل انجام دهد.}}، طواف را اعاده کند و احتياط مستحب در فرض اول در غير حيض آن است که اتمام کند و اعاده نمايد. | * '''آيه الله فاضل: اگر از نصف تجاوز نکرده عذر پيدا شد طواف را اعاده کند و اگر از نصف گذشته و دور چهارم را تمام نکرده است، احتياط آن است که طواف را تمام کند و اعاده نمايد و يا از نو يک طواف کامل انجام دهد.}}، طواف را اعاده کند و احتياط مستحب در فرض اول در غير حيض آن است که اتمام کند و اعاده نمايد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۹ | اگر شخصي که با عذر طواف را قطع کرده، نتوانست به جا آورد تا آنکه وقت تنگ شد، اگر ممکن است، او را حمل کنند و طواف دهند و اگر ممکن نيست نايب{{توضیح مساله|۶۱۹| | | {{ارجاع مساله|۶۱۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۱۹ | اگر شخصي که با عذر طواف را قطع کرده، نتوانست به جا آورد تا آنکه وقت تنگ شد، اگر ممکن است، او را حمل کنند و طواف دهند و اگر ممکن نيست نايب{{توضیح مساله|۶۱۹|* '''آیه الله سبحانی:''' و نايب يک طواف کامل به نيت اعم از اعاده و اتمام و يا به عنوان تکليف فعلي منوب عنه انجام دهد و نماز آن را بخواند و احتياطاً منوب عنه هم در هر کجا هست اگر امکان دارد نماز طواف را خودش نيز بخواند. | ||
آيه الله سيستانی:''' اگر قبل از تمام کردن شوط چهارم عاجز شود و نتوانند او را طواف دهند بايد نايب بگيرد که طواف را از اول به نيابت او انجام دهد و اگر بعد از تمام کردن شوط چهارم باشد، نايب در مقدار باقيمانده نيابت مي‌کند. | آيه الله سيستانی:''' اگر قبل از تمام کردن شوط چهارم عاجز شود و نتوانند او را طواف دهند بايد نايب بگيرد که طواف را از اول به نيابت او انجام دهد و اگر بعد از تمام کردن شوط چهارم باشد، نايب در مقدار باقيمانده نيابت مي‌کند. | ||
| خط ۷۴۰: | خط ۷۴۰: | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و چون بعيد نيست گفته شود که: «طواف حکم نماز را دارد و تبعيض در اشواط آن در نيابت محتاج به دليل است» نايب همه طواف را انجام دهد. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و چون بعيد نيست گفته شود که: «طواف حکم نماز را دارد و تبعيض در اشواط آن در نيابت محتاج به دليل است» نايب همه طواف را انجام دهد. | ||
نظر ساير آيات عظام در مورد نيابت در مسئله قبل گذشت.}} براي او بگيرند.{{توضیح مساله|۶۱۹| | نظر ساير آيات عظام در مورد نيابت در مسئله قبل گذشت.}} براي او بگيرند.{{توضیح مساله|۶۱۹|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' بايد خودش نايب بگيرد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۱۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۰ | اگر مشغول طواف است و وقت نماز واجب تنگ شود واجب است طواف را رها کند و نماز بخواند{{توضیح مساله|۶۲۰| | | {{ارجاع مساله|۶۱۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۰ | اگر مشغول طواف است و وقت نماز واجب تنگ شود واجب است طواف را رها کند و نماز بخواند{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' اگر طواف واجب را براي اقامه نماز واجب قطع کند، در صورتي که پس از انجام نيمي از طواف چنين کند، پس از نماز ادامه آن را انجام داده و هفت دور کامل مي‌کند، و اگر پيش از اتمام نصف طواف چنين کند، در صورتي که فاصله زيادي ايجاد شود، احوط آن است که طواف را از ابتدا انجام دهد، ولي اگر فاصله زياد حاصل نشده باشد، عدم وجوب رعايت احتياط در اين مورد، بعيد به نظر نمي‌رسد، اما رعايت احتياط در هر حال پسنديده است. در اين مورد، تفاوتي ندارد که نماز جماعت باشد يا فرداي؛ و وقت نماز تنگ باشد يا نباشد و از اين مسئله حکم مسئله بعد نيز روشن مي‌شود. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' و پس از آن بدون تأخير، طواف را اتمام نمايد، هرچند قبل از شوط چهارم باشد.}}، پس اگر بعد از چهار دور{{توضیح مساله|۶۲۰| | * '''آيه الله زنجانی:''' و پس از آن بدون تأخير، طواف را اتمام نمايد، هرچند قبل از شوط چهارم باشد.}}، پس اگر بعد از چهار دور{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله سبحانی:''' بعد از نيمه طواف.}} رها کرد از همان جا طواف را تمام کند، والاّ{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله بهجت: اگر موالات عرفيه به هم بخورد.}} اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۲۰|* '''آیه الله تبريزى: اعاده لازم نيست، گرچه احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | ||
* '''آيه الله سيستانی:''' بايد اتمام کند و احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن | * '''آيه الله سيستانی:''' بايد اتمام کند و احتياط مستحب آن است که طواف را بعد از طواف اول و نماز آن | ||
| خط ۷۵۳: | خط ۷۵۳: | ||
* '''آيه الله مکارم: در هر دو صورت طواف را کامل کند.}} | * '''آيه الله مکارم: در هر دو صورت طواف را کامل کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۱ | جايز است بلکه مستحب است قطع کند طواف را براي رسيدن به نماز جماعت يا رسيدن به وقت فضيلت نماز واجب، و از هر جا قطع کرد از همان جا بعد از نماز اتمام کند{{توضیح مساله|۶۲۱| | | {{ارجاع مساله|۶۲۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۱ | جايز است بلکه مستحب است قطع کند طواف را براي رسيدن به نماز جماعت يا رسيدن به وقت فضيلت نماز واجب، و از هر جا قطع کرد از همان جا بعد از نماز اتمام کند{{توضیح مساله|۶۲۱|* '''آیه الله بهجت: اگر موالات عرفيه به هم نخورد و اگر به هم بخورد و قبل از اکمال شوط چهارم باشد احتياط مراعات شود با اکمال آن طواف و اعاده آن..}}، و احتياط آن است که به دستور مسئله قبل عمل کند، و سزاوار نيست اين احتياط ترک شود.{{توضیح مساله|۶۲۱|* '''آیه الله تبريزى: بنا بر احتياط مستحب طواف را بعد از طواف اول و نماز آن اعاده کند. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' رعايت اين احتياط واجب نيست و اگر در جماعت شرکت نکند، ولي صفوف جماعت، طواف را قطع کند حکم آن ذيل مسئله ۶۴۶ خواهد آمد. | * '''آيه الله زنجانی:''' رعايت اين احتياط واجب نيست و اگر در جماعت شرکت نکند، ولي صفوف جماعت، طواف را قطع کند حکم آن ذيل مسئله ۶۴۶ خواهد آمد. | ||
| خط ۷۶۱: | خط ۷۶۱: | ||
* '''آيه الله مکارم: اين احتياط واجب نيست.}} | * '''آيه الله مکارم: اين احتياط واجب نيست.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۲ | اگر بعد از تمام شدن طواف و انصراف از آن شک کند که آيا طواف را زيادتر از هفت دور به جا آورده يا نه يا شک کند کمتر به جا آورده يا نه، اعتنا نکند و طوافش صحيح است، لکن در صورت دوم خالي از اشکال نيست{{توضیح مساله|۶۲۲| | | {{ارجاع مساله|۶۲۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۲ | اگر بعد از تمام شدن طواف و انصراف از آن شک کند که آيا طواف را زيادتر از هفت دور به جا آورده يا نه يا شک کند کمتر به جا آورده يا نه، اعتنا نکند و طوافش صحيح است، لکن در صورت دوم خالي از اشکال نيست{{توضیح مساله|۶۲۲|* '''آیه الله بهجت: هرگاه بعد از فراغ از طواف شک نمايد که آيا طوافم هفت شوط يا کمتر يا بيشتر بوده، اعتنا به شک ننمايد، مانند کسي که بعد از شروع به نماز طواف چنين شکي بکند. | ||
آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در صورت دوم طواف باطل است مگر اينکه بعد از دخول در نماز طواف شک بکند که به شکش اعتنا نمي‌کند. | آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' در صورت دوم طواف باطل است مگر اينکه بعد از دخول در نماز طواف شک بکند که به شکش اعتنا نمي‌کند. | ||
| خط ۷۷۷: | خط ۷۷۷: | ||
* '''آيه الله فاضل: اين اشکال در صورت عدم انصراف از طواف است، اما اگر شک بعد از انصراف و دخول در نماز طواف باشد اعتنا نکند و طواف او صحيح است بلکه ظاهراً به محض انصراف هم، طواف محکوم به صحت است و لازم نيست اعتنا کند.}} و احتياط ترک نشود. | * '''آيه الله فاضل: اين اشکال در صورت عدم انصراف از طواف است، اما اگر شک بعد از انصراف و دخول در نماز طواف باشد اعتنا نکند و طواف او صحيح است بلکه ظاهراً به محض انصراف هم، طواف محکوم به صحت است و لازم نيست اعتنا کند.}} و احتياط ترک نشود. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۳ | اگر بعد از طواف شک کند که صحيح به جا آورده آن را يا نه، مثلاً احتمال بدهد که از طرف راست طواف کرده يا محدث بوده يا از داخل حجر اسماعيل۷ طواف کرده اعتنا نکند{{توضیح مساله|۶۲۳| | | {{ارجاع مساله|۶۲۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۳ | اگر بعد از طواف شک کند که صحيح به جا آورده آن را يا نه، مثلاً احتمال بدهد که از طرف راست طواف کرده يا محدث بوده يا از داخل حجر اسماعيل۷ طواف کرده اعتنا نکند{{توضیح مساله|۶۲۳|* '''آیه الله زنجانی:''' حکم مسئله قبل را دارد.}}، و طوافش صحيح است اگرچه باز در محل طواف باشد و از آنجا منصرف نشده يا مشغول کارهاي ديگر نشده باشد، در صورتي که هفت دور بودن معلوم باشد بي‌زياده و نقيصه. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۴ | اگر در آخر دور که به حجرالاسود ختم شد شک کند که هفت دور زده يا هشت دور يا زيادتر، اعتنا به شک نکند و طوافش صحيح است.{{توضیح مساله|۶۲۴| | | {{ارجاع مساله|۶۲۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۴ | اگر در آخر دور که به حجرالاسود ختم شد شک کند که هفت دور زده يا هشت دور يا زيادتر، اعتنا به شک نکند و طوافش صحيح است.{{توضیح مساله|۶۲۴|* '''آیه الله زنجانی:''' حکم شک بعد از تمام شدن طواف در مسئله ۶۲۲ گذشت.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۵ | اگر قبل از رسيدن به حجرالاسود و تمام شدن دور، شک کند که آنچه را دور مي‌زند دور هفتم است يا هشتم طوافش باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۵| | | {{ارجاع مساله|۶۲۴}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۵ | اگر قبل از رسيدن به حجرالاسود و تمام شدن دور، شک کند که آنچه را دور مي‌زند دور هفتم است يا هشتم طوافش باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۵|* '''آیه الله بهجت: احوط بطلان طواف است. | ||
* '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' ظاهر اين است که طوافش باطل است و احتياطاً به قصد رجا تمام و اعاده طواف نمايد. | * '''آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' ظاهر اين است که طوافش باطل است و احتياطاً به قصد رجا تمام و اعاده طواف نمايد. | ||
| خط ۷۹۱: | خط ۷۹۱: | ||
* '''آيه الله فاضل، آيه الله مکارم: آن دور را تمام کند و طوافش صحيح است.}} | * '''آيه الله فاضل، آيه الله مکارم: آن دور را تمام کند و طوافش صحيح است.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۶ | اگر در آخر دور يا اثناي آن شک کند ميان شش و هفت و هرچه پاي نقيصه در کار است، طواف او باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۶| | | {{ارجاع مساله|۶۲۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۶ | اگر در آخر دور يا اثناي آن شک کند ميان شش و هفت و هرچه پاي نقيصه در کار است، طواف او باطل است.{{توضیح مساله|۶۲۶|* '''آیه الله بهجت: بطلان طواف او و لزوم استيناف خالي از قوت نيست با آنکه في الجمله احوط است و احوط از آن بنا بر اقلّ بگذارد و اتمام و بعد از آن اعاده طواف نمايد. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' به ذيل مسئله قبل مراجعه شود. | * '''آيه الله زنجانی:''' به ذيل مسئله قبل مراجعه شود. | ||
| خط ۸۰۳: | خط ۸۰۳: | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۷ | اگر در طواف مستحب شک کند در عدد دورها، بنا بر اقل گذارد و طوافش صحيح است. | | {{ارجاع مساله|۶۲۶}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۷ | اگر در طواف مستحب شک کند در عدد دورها، بنا بر اقل گذارد و طوافش صحيح است. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۸ | شخص کثير الشک در عدد دورها اعتنا به شکش نکند{{توضیح مساله|۶۲۸| | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۸ | شخص کثير الشک در عدد دورها اعتنا به شکش نکند{{توضیح مساله|۶۲۸|* '''آیه الله خويی:''' کثير الشک در طواف تا به حد وسواس نرسد بايد به شکش اعتنا کند. | ||
* '''آيه الله زنجانی:''' بنا بر اقل، گذاشته طواف را تمام مي‌کند و سپس دوباره اعاده مي‌کند؛ البته مي‌تواند به شمارش ديگري اکتفا کند هرچند از گفته او اطمينان پيدا نکند، و همچنين اگر کثرت شک به حد وسواس برسد اعتنا نکند. | * '''آيه الله زنجانی:''' بنا بر اقل، گذاشته طواف را تمام مي‌کند و سپس دوباره اعاده مي‌کند؛ البته مي‌تواند به شمارش ديگري اکتفا کند هرچند از گفته او اطمينان پيدا نکند، و همچنين اگر کثرت شک به حد وسواس برسد اعتنا نکند. | ||
| خط ۸۱۱: | خط ۸۱۱: | ||
* '''آيه الله مکارم: و بنا را بر آنچه به نفع اوست بگذارد.}} و احتياط آن است که کسي را وادار کند که عدد را حفظ کند. | * '''آيه الله مکارم: و بنا را بر آنچه به نفع اوست بگذارد.}} و احتياط آن است که کسي را وادار کند که عدد را حفظ کند. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۹ | گمان در عدد دورها اعتبار ندارد{{توضیح مساله|۶۲۹| | | {{ارجاع مساله|۶۲۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۲۹ | گمان در عدد دورها اعتبار ندارد{{توضیح مساله|۶۲۹|* '''آیه الله بهجت: حکم آن مانند حکم ظن در نماز (يقين) است.}} و حکم شک را دارد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۲۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۰ | اگر مشغول سعي بين صفا و مروه شد و يادش آمد که طواف به جا نياورده، بايد رها کند و طواف کند و پس از آن سعي را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۳۰| | | {{ارجاع مساله|۶۲۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۰ | اگر مشغول سعي بين صفا و مروه شد و يادش آمد که طواف به جا نياورده، بايد رها کند و طواف کند و پس از آن سعي را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۳۰|* '''آیه الله سبحانی:''' بايد هر کجاي سعي هست آن را رها کند و برگردد و طواف و نماز آن را به جاي آورد و سپس احتياطاً سعي را اتمام و اعاده کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۱ | اگر در حال سعي يادش آمد که طواف را ناقص به جا آورده، بايد برگردد و طواف را از همان جا که ناقص کرده تکميل کند و برگردد تتمه سعي را به جا آورد و طواف و سعيش صحيح است. ليکن احتياط آن است که اگر کمتر از چهار دور به جا آورده طواف را تمام کند و اعاده نمايد{{توضیح مساله|۶۳۱|به نظر آيات عظام، که در مسئله قطع طواف سهواً در ذيل مسئله ۶۰۸ و ۶۰۹ مفصلاً ذکر شد؛ مراجعه شود. | | {{ارجاع مساله|۶۳۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۱ | اگر در حال سعي يادش آمد که طواف را ناقص به جا آورده، بايد برگردد و طواف را از همان جا که ناقص کرده تکميل کند و برگردد تتمه سعي را به جا آورد و طواف و سعيش صحيح است. ليکن احتياط آن است که اگر کمتر از چهار دور به جا آورده طواف را تمام کند و اعاده نمايد{{توضیح مساله|۶۳۱|به نظر آيات عظام، که در مسئله قطع طواف سهواً در ذيل مسئله ۶۰۸ و ۶۰۹ مفصلاً ذکر شد؛ مراجعه شود. | ||
| خط ۸۳۳: | خط ۸۳۳: | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۲ | اگر سهواً يا غفلتاً يا جهلاً طواف را بي‌وضو به جا آورد طوافش باطل است و همين طور اگر با حال جنابت يا حيض و نفاس به جا آورد. | | {{ارجاع مساله|۶۳۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۲ | اگر سهواً يا غفلتاً يا جهلاً طواف را بي‌وضو به جا آورد طوافش باطل است و همين طور اگر با حال جنابت يا حيض و نفاس به جا آورد. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۳ | اگر کسي مريض يا طفلي را حمل کند و طواف دهد و خودش نيز قصد طواف کند طواف هر دو صحيح است.{{توضیح مساله|۶۳۳| | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۳ | اگر کسي مريض يا طفلي را حمل کند و طواف دهد و خودش نيز قصد طواف کند طواف هر دو صحيح است.{{توضیح مساله|۶۳۳|* '''آیه الله زنجانی:''' و لازم نيست در حال طواف، شانه چپ آنها به طرف کعبه باشد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۴ | در حال طواف تکلم‌کردن و خنده نمودن و شعر خواندن اشکال ندارد لکن کراهت دارد و مستحب است در حال طواف مشغول دعا و ذکر خدا و تلاوت قرآن باشد. | | {{ارجاع مساله|۶۳۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۴ | در حال طواف تکلم‌کردن و خنده نمودن و شعر خواندن اشکال ندارد لکن کراهت دارد و مستحب است در حال طواف مشغول دعا و ذکر خدا و تلاوت قرآن باشد. | ||
| نظر دیگر=ندارد | | نظر دیگر=ندارد | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۵ | واجـب نيسـت در حال طواف روي طواف‌کننده طـرف جلو باشـد بلکه جايز است به يميـن و يسار نگـاه کنـد و صفحه صـورت را برگردانـد بلکه به عقـب نگـاه کنـد{{توضیح مساله|۶۳۵| | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۵ | واجـب نيسـت در حال طواف روي طواف‌کننده طـرف جلو باشـد بلکه جايز است به يميـن و يسار نگـاه کنـد و صفحه صـورت را برگردانـد بلکه به عقـب نگـاه کنـد{{توضیح مساله|۶۳۵|* '''آیه الله سبحانی:''' بوسيدن کعبه و يا لمس آن و استلام حجر و يا رکن يماني به احتياط واجب در حال حرکت و چرخيدن نباشد و اگر بخشي از شوط را با همين حال انجام دهد به احتياط واجب اعاده کند و اگر محل جبران گذشته است، طواف را پس از اتمام و خواندن نماز اعاده کند و اگر اعمال مترتبه را انجام داده، دو مرتبه انجام دهد، ولي قطع طواف و انجام اين کارها و بعد ادامه از محلي که قطع کرده اشکالي ندارد مشروط بر اينکه بين اشواط موالات و وحدت عرفي آن به هم نخورد. | ||
آيه الله سيستانی:''' احتياط واجب آن است که به حدي رو نگرداند که بتواند مقداري از پشت سر را نگاه کند.}} و مي‌تواند طـواف را رها کنـد و خانه را ببـوسد{{توضیح مساله|۶۳۵| | آيه الله سيستانی:''' احتياط واجب آن است که به حدي رو نگرداند که بتواند مقداري از پشت سر را نگاه کند.}} و مي‌تواند طـواف را رها کنـد و خانه را ببـوسد{{توضیح مساله|۶۳۵|* '''آیه الله زنجانی:''' بلکه مي‌تواند در حال بوسيدن خانه کعبه طواف نمايد.}} و برگـردد از همان جا اتمـام کنـد. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۶ | جايز است در بين طواف براي رفع خستگي و استراحت بنشيند يا دراز بکشد و بعد از همان جا اتمام کند، ولي نبايد آنقدر طول دهد که موالات عرفيه به هم بخورد و اگر آنقدر نشست، احتياط آن است که اتمام کند و اعاده نمايد.{{توضیح مساله|۶۳۶| | | {{ارجاع مساله|۶۳۵}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۶ | جايز است در بين طواف براي رفع خستگي و استراحت بنشيند يا دراز بکشد و بعد از همان جا اتمام کند، ولي نبايد آنقدر طول دهد که موالات عرفيه به هم بخورد و اگر آنقدر نشست، احتياط آن است که اتمام کند و اعاده نمايد.{{توضیح مساله|۶۳۶|* '''آیه الله بهجت: اگر در موردي است که عذر صدق نمي‌کند حکم آن در مسئله ۶۱۵ و ۶۱۶ گذشت، و با فرض تحقق عذر از ادامه، قبل از اکمال شوط چهارم، در حدي که موالات عرفيه به هم نخورد مانعي ندارد و اگر به هم بخورد احتياط مراعات شود به اکمال آن طواف و اعاده آن، و بعد از شوط چهارم مطلقاً مانعي ندارد. | ||
آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' در اين صورت طوافش باطل است، و لازم است از نو شروع کند. | آيات عظام تبريزي، خويي، سيستانی:''' در اين صورت طوافش باطل است، و لازم است از نو شروع کند. | ||
| خط ۸۶۳: | خط ۸۶۳: | ||
}}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۸ | در صورت امکان ولو در وقت خلوت بايد طواف در حد بين مقام ابراهيم و خانه که مسافت بيست و شش ذراع و نيم است باشد و دورتر از آن حد، کفايت نمي‌کند و در صورت عدم امکان ولو در وقت خلوت، طواف در خارج حد مزبور مانع ندارد با مراعات الأقرب فالأقرب.{{توضیح مساله|۶۳۸|نظر آيات عظام در ذيل مسئله ۵۹۲ گذشت.}} | }}{{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۸ | در صورت امکان ولو در وقت خلوت بايد طواف در حد بين مقام ابراهيم و خانه که مسافت بيست و شش ذراع و نيم است باشد و دورتر از آن حد، کفايت نمي‌کند و در صورت عدم امکان ولو در وقت خلوت، طواف در خارج حد مزبور مانع ندارد با مراعات الأقرب فالأقرب.{{توضیح مساله|۶۳۸|نظر آيات عظام در ذيل مسئله ۵۹۲ گذشت.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۹ | هرگاه در طواف خانه خدا، مثلاً در چند قدم از طواف اشکالي پيش آمد؛ مثل اينکه او را بي‌اختيار بردند، همان چند قدم را بايد از سر بگيرد و اگر از حجرالاسود به قصد طواف شروع کند، اشکال دارد.{{توضیح مساله|۶۳۹| | | {{ارجاع مساله|۶۳۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۳۹ | هرگاه در طواف خانه خدا، مثلاً در چند قدم از طواف اشکالي پيش آمد؛ مثل اينکه او را بي‌اختيار بردند، همان چند قدم را بايد از سر بگيرد و اگر از حجرالاسود به قصد طواف شروع کند، اشکال دارد.{{توضیح مساله|۶۳۹|* '''آیه الله بهجت: اگر بتواند برگردد و از همان جا طوافش را ادامه دهد بايد اين کار را بکند وگرنه بدون نيت دور مي‌زند تا به محلّي که بدون اختيار برده شده برسد تا از همان جا به طواف ادامه دهد. | ||
* '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' ولي چنان‌که سابقاً گفته شد، مجرد بردن جمعيت موجب بطلان نمي‌شود مادامي که ساير شرايط موجود باشد. | * '''آيه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' ولي چنان‌که سابقاً گفته شد، مجرد بردن جمعيت موجب بطلان نمي‌شود مادامي که ساير شرايط موجود باشد. | ||
| خط ۸۷۷: | خط ۸۷۷: | ||
* '''آيه الله مکارم: هرگاه با توجه به اين امر و با اختيار خود وارد طواف شود و او را ببرند، ضرری ندارد.}} | * '''آيه الله مکارم: هرگاه با توجه به اين امر و با اختيار خود وارد طواف شود و او را ببرند، ضرری ندارد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۳۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۰ | اگر در طواف بي‌اختيار او را ببرند، اعاده آن مقدار لازم است{{توضیح مساله|۶۴۰| | | {{ارجاع مساله|۶۳۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۰ | اگر در طواف بي‌اختيار او را ببرند، اعاده آن مقدار لازم است{{توضیح مساله|۶۴۰|* '''آیات عظام تبريزي، سبحاني، مکارم: مانند مسئله سابق است. | ||
آيه الله خامنه‌ای:''' به ذيل مسئله ۵۸۲ مراجعه شود.}} و بايد طواف را صحيح انجام دهد و خودش به اختيار طواف کند و چنانچه ممکن نيست بايد در وقت خلوت طواف نمايد{{توضیح مساله|۶۴۰| | آيه الله خامنه‌ای:''' به ذيل مسئله ۵۸۲ مراجعه شود.}} و بايد طواف را صحيح انجام دهد و خودش به اختيار طواف کند و چنانچه ممکن نيست بايد در وقت خلوت طواف نمايد{{توضیح مساله|۶۴۰|* '''آیه الله فاضل: و اگر وقت خلوت پيدا نکند و اعاده نيز مستلزم عسر و حرج باشد به همين مقدار اکتفا کند، و طواف در اين فرض صحيح است.}} ولي بايد دانست که منظور از بي‌اختيار شدن اين نيست که در اثر فشار جمعيت تندتر برود بلکه در اين صورت اگر قدم‌ها را به اختيار خود برمي‌دارد ضرر ندارد و طوافش صحيح است. | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۱ | اگر در حال طواف در اثر فشار و ازدحام جمعيت پشت به خانه شود و قسمتي از طواف به اين صورت انجام گيرد يا در اثر فشار جمعيت، شخص را مقداري جلو ببرند بايد مقداري از طواف که پشت به خانه يا بدون اختيار بوده، اعاده شود{{توضیح مساله|۶۴۱| | | {{ارجاع مساله|۶۴۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۱ | اگر در حال طواف در اثر فشار و ازدحام جمعيت پشت به خانه شود و قسمتي از طواف به اين صورت انجام گيرد يا در اثر فشار جمعيت، شخص را مقداري جلو ببرند بايد مقداري از طواف که پشت به خانه يا بدون اختيار بوده، اعاده شود{{توضیح مساله|۶۴۱|* '''آیه الله خامنه‌ای:''' ذيل مسئله ۵۸۲ مراجعه شود. | ||
آيه الله زنجانی:''' در مورد فشار جمعيت مثل مسئله سابق است و اگر در مقدار خيلي کمي از طواف، پشت به خانه شود مانعي ندارد. | آيه الله زنجانی:''' در مورد فشار جمعيت مثل مسئله سابق است و اگر در مقدار خيلي کمي از طواف، پشت به خانه شود مانعي ندارد. | ||
آيه الله سبحاني، آيه الله مکارم: در مورد فشار جمعيت مثل مسئله سابق است، اما اگر پشت به خانه شود بايد آن مقدار را اعاده کند.}} و اگر نمي‌تواند برگردد با جمعيت بدون قصد طواف برود تا به جايي که بايد از آنجا طواف را اعاده کند برسد و از آنجا تدارک نمايد.{{توضیح مساله|۶۴۱| | آيه الله سبحاني، آيه الله مکارم: در مورد فشار جمعيت مثل مسئله سابق است، اما اگر پشت به خانه شود بايد آن مقدار را اعاده کند.}} و اگر نمي‌تواند برگردد با جمعيت بدون قصد طواف برود تا به جايي که بايد از آنجا طواف را اعاده کند برسد و از آنجا تدارک نمايد.{{توضیح مساله|۶۴۱|* '''آیه الله سيستانی:''' همان‌گونه که گذشت مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالاسود برود و آن شوط را اعاده کند و نمي‌تواند بدون قصد طواف برود تا جايي که طوافش نادرست بوده است و از آنجا اعاده نمايد. | ||
* '''آيه الله فاضل: همان‌گونه که گذشت مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالأسود برود و آن شوط را اعاده کند.}} | * '''آيه الله فاضل: همان‌گونه که گذشت مي‌تواند بدون قصد طواف تا حجرالأسود برود و آن شوط را اعاده کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۲ | اگر حاجي در حال طواف، پول خمس نداده همراه داشته باشد طوافش اشکال پيدا نمي‌کند.{{توضیح مساله|۶۴۲| | | {{ارجاع مساله|۶۴۱}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۲ | اگر حاجي در حال طواف، پول خمس نداده همراه داشته باشد طوافش اشکال پيدا نمي‌کند.{{توضیح مساله|۶۴۲|* '''آیه الله بهجت: همان حکم محمول غصبي در نماز را دارد. | ||
* '''آيه الله سبحانی:''' چنانچه ذمه خود را بدهکار اهل خمس نداند همراه داشتن و بردن مال غير مخمس تصرف در مال غير مخمس مي‌شود و طواف را دچار مشکل مي‌کند مگر اينکه ذمه خود را مشغول اهل خمس بداند. | * '''آيه الله سبحانی:''' چنانچه ذمه خود را بدهکار اهل خمس نداند همراه داشتن و بردن مال غير مخمس تصرف در مال غير مخمس مي‌شود و طواف را دچار مشکل مي‌کند مگر اينکه ذمه خود را مشغول اهل خمس بداند. | ||
| خط ۸۹۷: | خط ۸۹۷: | ||
* '''آيه الله نوری:''' طوافش اشکال پيدا مي‌کند.}} | * '''آيه الله نوری:''' طوافش اشکال پيدا مي‌کند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۳ | اگر کسي پس از انجام اعمال حج تمتع فهميد که در طواف عمره يا حج چند شوط از هفت شوط را از داخل حجر اسماعيل دور زده{{توضیح مساله|۶۴۳| | | {{ارجاع مساله|۶۴۲}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۳ | اگر کسي پس از انجام اعمال حج تمتع فهميد که در طواف عمره يا حج چند شوط از هفت شوط را از داخل حجر اسماعيل دور زده{{توضیح مساله|۶۴۳|* '''آیه الله بهجت: در صورت سهو و بطلان اصل طواف. | ||
* '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر در عمره بوده حج او بدل به افراد شده، بايد عمره مفرده به جا آورده و در سال بعد نيز حج تمتع را انجام دهد و اگر در طواف حج باشد مسئله صوري دارد. | * '''آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' اگر در عمره بوده حج او بدل به افراد شده، بايد عمره مفرده به جا آورده و در سال بعد نيز حج تمتع را انجام دهد و اگر در طواف حج باشد مسئله صوري دارد. | ||
* '''آيه الله مکارم: يعني از روي سهو.}}، حج او صحيح است و بايد طواف را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۴۳| | * '''آيه الله مکارم: يعني از روي سهو.}}، حج او صحيح است و بايد طواف را اعاده کند.{{توضیح مساله|۶۴۳|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' چون از روي جهل به حکم، طواف صحيح را ترک کرده با فرض انقضاي وقت، حجش باطل است. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' حج او صحيح است و بايد طواف و نماز آن را اعاده کند. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' حج او صحيح است و بايد طواف و نماز آن را اعاده کند. | ||
| خط ۹۱۷: | خط ۹۱۷: | ||
* '''آيه الله مکارم: بايد آن طواف را تکميل کند و بعد نماز طواف را اعاده نمايد.}} | * '''آيه الله مکارم: بايد آن طواف را تکميل کند و بعد نماز طواف را اعاده نمايد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۶۴۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۴ | زني که در غير ايام عادت لک ديده و به اعتقاد پاکي، طواف و نماز را انجام داده و شب بعد خون ديده، با شرايط حيض{{توضیح مساله|۶۴۴| | | {{ارجاع مساله|۶۴۳}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۶۴۴ | زني که در غير ايام عادت لک ديده و به اعتقاد پاکي، طواف و نماز را انجام داده و شب بعد خون ديده، با شرايط حيض{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آیه الله زنجانی:''' اگر ثابت شود که بعد از قطع شدن لک در باطن، طواف و نماز را انجام داده، طواف و نمازش صحيح است، و اگر ثابت نشده باشد در دو صورت بايد طواف و نماز را اعاده کند، اول آنکه: اين لک، دو روز يا کمتر قبل از ايام عادت باشد که محکوم به حيض است، دوم آنکه: عادت عدديه وقتيه داشته و به جهت تکميل عدد مي‌بايست لک ديده شده و ما بعد آن را تا زماني که احتمال مي‌دهد در باطن خون باشد حيض قرار دهد مثلاً کسي که عادت او هفت روزه است چنانچه سه روز قبل از عادت، لک ببيند و احتمال بدهد که اين لک نصف روز ادامه داشته ـ ولو در باطن ـ و بعد پاک شود و در ايام عادت شش روز و نيم خون ببيند نصف روز اول نيز محکوم به حيض است، پس اگر در آن وقت طواف و نماز انجام دهد، محکوم به بطلان است و بايد اعاده شود و در غير اين دو صورت طواف و نماز خوانده شده، صحيح است.}}، اگر يقين کند که بعد از ديدن لک، خون در باطن فرج بوده و قطع نشده، حيض بوده است و طواف و نمازش صحيح نيست{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله خويی:''' اگر لک داراي صفات حيض بوده، در اين صورت حکم کسي را دارد که قبل از طواف حائض شده و چنانچه به وظيفه خود عمل نکرد تا زمان تدارک گذشت، حجش باطل است. | ||
آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و بايد اعاده نمايد و اگر در عمره بوده و وقت اعاده ندارد حج او مبدل به افراد مي‌شود.}} و اگر شک دارد يا يقين کند که خون قطع شده، حيض نبوده است و اعمالش صحيح است و در صورت اول حج او صحيح است و بايد طواف و نماز را اعاده کند{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آيه الله سبحانی:''' اگر قبل از رفتن به عرفات پاک شد، بعد از غسل بايد طواف و نماز و سعي و تقصير را اعاده کند و اگر تا رفتن به عرفات پاک نشد حج او به حج افراد تبديل مي‌شود و پس از حج يک عمره مفرده به جا آورد. | آيه الله صافي، آيه الله گلپايگانی:''' و بايد اعاده نمايد و اگر در عمره بوده و وقت اعاده ندارد حج او مبدل به افراد مي‌شود.}} و اگر شک دارد يا يقين کند که خون قطع شده، حيض نبوده است و اعمالش صحيح است و در صورت اول حج او صحيح است و بايد طواف و نماز را اعاده کند{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آيه الله سبحانی:''' اگر قبل از رفتن به عرفات پاک شد، بعد از غسل بايد طواف و نماز و سعي و تقصير را اعاده کند و اگر تا رفتن به عرفات پاک نشد حج او به حج افراد تبديل مي‌شود و پس از حج يک عمره مفرده به جا آورد. | ||
آيه الله فاضل: و سعي را نيز احتياطاً اعاده کند.}} و اگر در عمره بوده در صورت ضيق وقت احتياطاً بعد از حج، يک عمره مفرده نيز به جا آورد.{{توضیح مساله|۶۴۴| | آيه الله فاضل: و سعي را نيز احتياطاً اعاده کند.}} و اگر در عمره بوده در صورت ضيق وقت احتياطاً بعد از حج، يک عمره مفرده نيز به جا آورد.{{توضیح مساله|۶۴۴|* '''آیه الله تبريزى، آيه الله سيستانی:''' اگر در عمره تمتع بوده، بايد طواف عمره و نماز آن را قبل از طواف حج قضا نمايد. | ||
* '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر در حين احرام عمره تمتع پاک بوده عمره تمتع وي صحيح است و نيازي به عمره مفرده نمي‌باشد و انجام طواف و نماز آن کافي است. | * '''آيه الله خامنه‌ای:''' اگر در حين احرام عمره تمتع پاک بوده عمره تمتع وي صحيح است و نيازي به عمره مفرده نمي‌باشد و انجام طواف و نماز آن کافي است. | ||