تراژدی کربلا: مطالعه جامعه‌شناختی گفتمان شیعه (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۰: خط ۷۰:
==تأثیرگذاری شهرهای مذهبی، در گذاره‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عراق==
==تأثیرگذاری شهرهای مذهبی، در گذاره‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی عراق==
نجف، با محوریت مرقد امام علی(ع)، مرکز تجمع علویان بوده و پس از عزیمت شیخ طوسی به این شهر، حوزه‌های علمیه رونق فراوانی یافت و نجف تا اوایل قرن بیستم به عنوان بزرگترین حوزه علیمه و مرجعیت به‌شمار می‌آمد.
نجف، با محوریت مرقد امام علی(ع)، مرکز تجمع علویان بوده و پس از عزیمت شیخ طوسی به این شهر، حوزه‌های علمیه رونق فراوانی یافت و نجف تا اوایل قرن بیستم به عنوان بزرگترین حوزه علیمه و مرجعیت به‌شمار می‌آمد.
قبرستان نجف و علاقه به دفن شدن در جوار امام علی(ع)، باعث رونق اقتصادی این منطقه نیز شد، متقاضیان می‌بایست تعرفه خاصی را پرداخت می‌کردند.شغل‌های جانبی مرتبط با دفن مردگان و زیارت عتبات نیز رونق یافت.  
 
کربلا، با محوریت مرقد امام حسین(ع)، از نظر فرهنگی جایگاه بالایی در عراق داشت، نخستین چاپخانه عراق در این شهر افتتاح شد.  
قبرستان نجف و علاقه به دفن شدن در جوار امام علی(ع)، باعث رونق اقتصادی این منطقه نیز شد، متقاضیان می‌بایست تعرفه خاصی را پرداخت می‌کردند.شغل‌های جانبی مرتبط با دفن مردگان و زیارت عتبات نیز رونق یافت.
این شهر در شکل‌گیری انقلاب 1920م ضد استعمار انگلیس و نیز نقش بسزایی داشت. شهر کاظمین و نیز شهر سامرا با وجود مرقدهای امام‌های شیعه و حضور علمای شیعه در این شهرها، به کانون‌های فرهنگی تبدیل شد.
 
کربلا، با محوریت مرقد امام حسین(ع)، از نظر فرهنگی جایگاه بالایی در عراق داشت، نخستین چاپخانه عراق در این شهر افتتاح شد.این شهر در شکل‌گیری انقلاب 1920م ضد استعمار انگلیس و نیز نقش بسزایی داشت. شهر کاظمین و نیز شهر سامرا با وجود مرقدهای امام‌های شیعه و حضور علمای شیعه در این شهرها، به کانون‌های فرهنگی تبدیل شد.
 
این شهرهای مذهبی، با وجود دریافت مقادیر نذورات، وجوهات، رد مظالم، از نظر اقتصادی توانمند بوده و به‌واسطه میل زیارت شیعیان مختلف برای زیارت این شهرها، روابط خارجی مؤثری داشتند. این موقعیت در اواخر دوره عثمانی و افول قدرت آن، جنبش‌های استقلال طلبانه‌ای در کربلا شکل داد که با شکست مواجه شد.
این شهرهای مذهبی، با وجود دریافت مقادیر نذورات، وجوهات، رد مظالم، از نظر اقتصادی توانمند بوده و به‌واسطه میل زیارت شیعیان مختلف برای زیارت این شهرها، روابط خارجی مؤثری داشتند. این موقعیت در اواخر دوره عثمانی و افول قدرت آن، جنبش‌های استقلال طلبانه‌ای در کربلا شکل داد که با شکست مواجه شد.
ایجاد حسینیه در شهرهای مختلف و تأثیرگذاری این نهاد درنهضت‌های ملی و جهاد ضد استعماری انگلیس از 1920م از مواردی است که حضور عتبات در عراق داشته‌است.
ایجاد حسینیه در شهرهای مختلف و تأثیرگذاری این نهاد درنهضت‌های ملی و جهاد ضد استعماری انگلیس از 1920م از مواردی است که حضور عتبات در عراق داشته‌است.


==نهضت امام حسین، الگویی برای عدالت‌خواهی و مبارزه با ظلم==
==نهضت امام حسین، الگویی برای عدالت‌خواهی و مبارزه با ظلم==
نویسنده، واقعه عاشورا را در نزد شیعه «نجات الهی» خوانده است به‌طوریکه پیامبر و اهل بیتش شافع مؤمنین خواهندبود و سپس این‌طور بیان می‌کند: «تراژدی دردناک شیعه با شهادت امام حسین در کربلا در کربلا و سرکوب تاریخی شیعیان علی و ناکامی آن‌ها در تحقق اهداف و آرمان‌هایشان آغاز گشته و موجب پیدایش اندیشه درد و اندوه نجات‌بخش شده و آن را به صورت عملی در قالب فداکاری و شهادت، به واقعیتی اجتماعی بدل ساخت.
سپس نویسنده به تأثیر این فرهنگ در جامعه عراق پرداخته و بروز و مطالبه عدالتخواهی توأم با مجالس عزاداری امام حسین را بیان می‌کند.
و در نمونه‌ای بارز،  به نهضت‌های ملی عراق اشاره می‌کند، به‌طوری‌که مراسم‌های عزاداری امام حسین را عاملی برای ایجاد وحدت ملی و کاهش اختلافات سیاسی و مذهبی معرفی می‌کند. <ref>تراژدی کربلا، ص 387</ref>