ضریح رسول الله: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۴۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۴: خط ۵۴:
}}
}}


'''ضریح پیامبر'''، به محفظه فلزی مشبکی گفته می‌شود که گرداگرد حجره شریفه قرارگرفته است.
'''ضریح پیامبر'''، به محفظه فلزی مشبکی گفته می‌شود که اطراف حجره شریفه قرارگرفته است.
 
اولین ضریح توسط عمربن عبدالعزیز والی مدینه در زمان خلافت ولیدبن عبدالملک ساخته شد. این ضریح به شکل پنج‌ضلعی بود. در دوره سلطان قلاوون مملوکی گنبدی روی این ضریح قرار گرفت. این گنبد بعدها در سقف بیرونی مسجد جای گرفت و همان گنبد خضراست.
 
در دوره بیبرس محدوده خانه فاطمه نیز به فضای ضریح اضافه شد و ضریحی چوبی اطراف ضریح اولیه و اضافات جدید شکل گرفت. البته این ضریح در جهات قبله، شرق و غرب، بجز جهت شمال جای گرفت و نیمی از ستون‌های محرس، وفود و سریر را در خود جای داد. منتهاالیه این محدوده در سمت شمال، محراب تهجد بود.
 
پس از دومین آتش‌سوزی در مسجدالنبی، این ضریح سوخت و قایتبای ضریحی فلزی را در همان محدوده‌ای که بیبرس بنا نهاده بود ایجاد کرد با این تفاوت که در سمت شمالی نیز ضریح فلزی را قرار داد و ستون مربعه‌القبر به طور کامل داخل ضریح قرار گرفت، همچنین نیمی از ستون تهجد نیز در ضریح جای گرفت.


==شکل‌گیری ضریح از آغاز==
==شکل‌گیری ضریح از آغاز==
خط ۶۹: خط ۷۵:


===شکل گرفتن محدوده نهایی ضریح در عصر ممالیک===
===شکل گرفتن محدوده نهایی ضریح در عصر ممالیک===
در سال 668ه.ق [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|ملک ظاهر بیبرس]] مملوکی، مقصوره‌ای چوبی به ارتفاع 3/5 متر، اطراف حجره شریفه کشید.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> او محوطه [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] را نیز وارد در این مقصوره نمود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 137</ref> حد این مقصوره در سمت شمال تا محراب تهجد بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> سه در هم برای مقصوره ایجاد شد.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 231</ref> این ضریح در سمت قبله، شرق و غرب حجره شریفه<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> و مابین ستون های [[ستون وفود|وفود]]، [[ستون سریر|سریر]] و [[ستون حرس|حرس]] قرار گرفت. به‌طوری که نیمی از این ستون‌ها داخل ضریح قرار گرفتند.<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> اما در سمت شمال  آن ضریحی قرار نگرفت. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref>
در سال 668ه.ق [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|ملک ظاهر بیبرس]] مملوکی، مقصوره‌ای چوبی به ارتفاع 3/5 متر، اطراف حجره شریفه کشید.<ref>مدینه منوره، ص 99</ref> به نقل از منابع این مقصوره حول ضریح اولیه ایجاد شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219</ref> او محوطه [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] را نیز وارد در این مقصوره نمود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص 137</ref> حد این مقصوره در سمت شمال تا محراب تهجد بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> سه در هم برای مقصوره ایجاد شد.<ref>عماره المسجد النبوی، ص 231</ref> این ضریح در سمت قبله، شرق و غرب حجره شریفه<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> و مابین ستون های [[ستون وفود|وفود]]، [[ستون سریر|سریر]] و [[ستون حرس|حرس]] قرار گرفت. به‌طوری که نیمی از این ستون‌ها داخل ضریح قرار گرفتند.<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> اما در سمت شمال  آن ضریحی قرار نگرفت. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> این ضریح چوبی اطراف ضریح اولیه ایجاد شد.


در سال 694ه.ق [[بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)|الملک العادل زین‌الدین کتبغا]]، پنجره دائره ای شکل را در مقصوره چوبی ایجاد نمود و ارتفاع دیواره‌های مقصوره را تا سقف افزایش داد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=388 وفاالوفا، ج2، ص 388]</ref>
در سال 694ه.ق [[بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)|الملک العادل زین‌الدین کتبغا]]، پنجره دائره ای شکل را در مقصوره چوبی ایجاد نمود و ارتفاع دیواره‌های مقصوره را تا سقف افزایش داد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=388 وفاالوفا، ج2، ص 388]</ref>