ارتداد: تفاوت میان نسخه‌ها

بر پایه فقه امامیه و اهل سنت، ارتداد با سبب‌هایی تحقق می‌یابد که عمده‌ترین آن‌ها عبارتند از: انکار اسلام، انکار یکی از اصول دین، انکار ضروریات دین، دشنام دادن به خدا و تمسخر او یا پیامبران الهی یا امامان و یا ملائکه، سجده کردن به بت، هتک حرمت قرآن، انکار یکی از صفات خداوند، ادعای نبوت، حلال شمردن حرام‌های قطعی یا حرام شمردن حلا‌ل‌های حتمی.<ref>المغنی، ج۱۰، ص۷۴-۷۵؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۰۰-۶۰۱؛ الفقه علی المذاهب الاربعه، ج۵، ص۴۲۲-۴۲۳.</ref> در این میان، تنها تحقق ارتداد با انکار اصول دین، پذیرفته همه فقیهان است؛ اما در موارد دیگر از جمله تحقق ارتداد با انکار ضروریات دین، اختلاف نظر به چشم می‌خورد.<ref>جواهر الکلام، ج۶، ص۴۹؛ العروة الوثقی، ج۱، ص۱۴۳-۱۴۴؛ تحریر الوسیله، ج۱، ص۱۱۸.</ref> شرایط تحقق ارتداد برای مرتد، عبارتند از: عقل، اختیار و قصد.<ref>شرائع الاسلام، ج۴، ص۴۹۲؛ المجموع، ج۱۹، ص۲۲۱؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص۶۰۹-۶۱۰.</ref> فقیهان امامی و شافعی بلوغ را نیز از این شرایط شمرده‌اند.<ref>شرائع الاسلام، ج۴، ص۴۹۲؛ المجموع، ج۱۹، ص۲۲۱.</ref> فقیهان مالکی درباره این شرط اختلاف دارند<ref>التاج و الاکلیل، ج۶، ص۲۸۱؛ ج۱۲، ص۵۲.</ref> و بیشتر فقیهان حنبلی<ref>نک: المغنی، ج۱۰، ص۷۴-۷۶؛ دلیل الطالب، ج۱، ص۳۲۳.</ref> و حنفی<ref>بدائع الصنائع، ج۷، ص۱۳۴.</ref> آن را شرط ندانسته‌اند. برخی از فقیهان امامی<ref>تحریر الاحکام، ج۵، ص۳۹۴؛ جواهر الکلام، ج۶، ص۴۹.</ref> و اهل سنت<ref>المغنی، ج۱۰، ص۷۴-۷۵؛ الفقه الاسلامی، ج۷، ص۵۰۸۳.</ref> آگاهی شخص به اسلام و احکام آن را در شمار شرایط یاد شده، برشمرده‌اند.

اثبات قضایی ارتداد سه راه دارد: اقرار شخص مرتد، شهادت دادن دو شاهد مرد عادل بر ارتداد، و سرزدن گفتار یا کردار کفرآمیز از آن فرد.<ref>المغنی، ج۱۰، ص۹۹-۱۰۰؛ الدروس، ج۲، ص۵۲.</ref>