←سرگذشت مسجد ثنایا
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
'''مسجد الثنایا''' یا '''قبة الثنایا''' یکی از مسجدهای قدیمی [[شهر مدینه]] بود که در جایگاه شکسته شدن دندان‌های پیامبر(ص) در [[جنگ احد]]، ساخته شده بود. این مسجد در شمال [[مقبرة الشهدا]]، در نزدیکی [[کوه احد]] واقع بوده که اکنون، اثری از آن بر جای نمانده است. | '''مسجد الثنایا''' یا '''قبة الثنایا''' یکی از مسجدهای قدیمی [[شهر مدینه]] بود که در جایگاه شکسته شدن دندان‌های پیامبر(ص) در [[جنگ احد]]، ساخته شده بود. این مسجد در شمال [[مقبرة الشهدا]]، در نزدیکی [[کوه احد]] واقع بوده که اکنون، اثری از آن بر جای نمانده است. | ||
==موقعیت == | ==موقعیت == | ||
این مسجد کوچک در دامنه [[کوه احد]] و به فاصله ۱۵۰ قدم بعد از [[مرقد حمزه بن عبدالمطلب]]، عموی پیامبر(ص)، در مسیر راه عبوری به کوه احد قرار داشته است.<ref> | این مسجد کوچک در دامنه [[کوه احد]] و به فاصله ۱۵۰ قدم بعد از [[مرقد حمزه بن عبدالمطلب]]، عموی پیامبر(ص)، در مسیر راه عبوری به کوه احد قرار داشته است.<ref>هدايه الحجاج، ص 213.</ref> | ||
== سرگذشت مسجد ثنایا== | == سرگذشت مسجد ثنایا== | ||
درباره این مسجد، در متون قدیمی تاریخ و جغرافیای مدینه، سخنی به میان نیامده است. اما منابع جدیدتر به وجود مسجدی بر روی [[کوه احد]] اشاره کرده‌اند که در محل شکسته شدن دندان رباعی پیامبر در [[غزوه احد]]<ref>درباره این واقعه نک: السیره النبویه، ج2، ص80.</ref> ساخته شده بود. | درباره این مسجد، در متون قدیمی تاریخ و جغرافیای مدینه، سخنی به میان نیامده است. اما منابع جدیدتر به وجود مسجدی بر روی [[کوه احد]] اشاره کرده‌اند که در محل شکسته شدن دندان رباعی پیامبر در [[غزوه احد]]<ref>درباره این واقعه نک: السیره النبویه، ج2، ص80.</ref> ساخته شده بود. | ||
بنابر | بنابر گزارش محمدرضا طباطبايی تبریزی در سال 1296ق. (1258ش.) اين مسجد در فاصله 150 گام بعد از قبرهاي شهيدان احد، وجود داشته است. <ref>هدايه الحجاج، ص 213.</ref> بنابر گزارش ديگري از سال ۱۳۰۳ق. (1265ش.) اين مسجد توسط حاج رامز پاشا، داماد سلیم بیگ ماینجی، تجدید بنا شده است. <ref>رسائل فی تاریخ المدینه، ص14.</ref> مسجد ثنايا دارای صحن کوچک و گنبدی بوده و در فاصله ۵۰۰ قدمی [[مقبرة الشهدا]]، در جهت شمال، بالاتر از [[مرقد حضرت حمزه سید الشهدا(ع)]]، واقع بوده است.<ref>سفرنامه مکه، حسام السلطنه، ص١54.</ref> | ||
بنابر گزارش [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (۱۳۲۱ - ۱۳۸۰ق) و در زمان نگارش کتاب [[تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا]]، گنبد مسجد ثنایا از بین رفته و تنها بقایای ساختمان آن وجود داشته است.<ref name=":0">معالم المدينه المنوره بين العماره و التاريخ، جزء1: المعالم الطبيعيه، ج1: الجبال،، ص 186.</ref> به دليل واقع شدن اين مسجد در وسط شعب و در مسير روان‌آب‌هايى که در زمستان و بهار از کوه احد جارى مى‌شدٰ، به مرور زمان، ابتدا گنبد آن فرو ريخت و تنها ديوارهاى دور بنا ماند و پس از مدتى، به دليل بازسازى نشدن آن، به طور کامل از بين رفت.<ref name=":0" /> گزارش [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (۱۳۲۱ - ۱۳۸۰ق) اين مطلب را تاييد مى‌کند که در زمان نگارش کتابش: [[تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا]]، گنبد مسجد ثنایا از بین رفته و تنها بقایای ساختمان آن وجود داشته است.<ref name=":0" /> | بنابر گزارش [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (۱۳۲۱ - ۱۳۸۰ق) و در زمان نگارش کتاب [[تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا]]، گنبد مسجد ثنایا از بین رفته و تنها بقایای ساختمان آن وجود داشته است.<ref name=":0">معالم المدينه المنوره بين العماره و التاريخ، جزء1: المعالم الطبيعيه، ج1: الجبال،، ص 186.</ref> به دليل واقع شدن اين مسجد در وسط شعب و در مسير روان‌آب‌هايى که در زمستان و بهار از کوه احد جارى مى‌شدٰ، به مرور زمان، ابتدا گنبد آن فرو ريخت و تنها ديوارهاى دور بنا ماند و پس از مدتى، به دليل بازسازى نشدن آن، به طور کامل از بين رفت.<ref name=":0" /> گزارش [[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] (۱۳۲۱ - ۱۳۸۰ق) اين مطلب را تاييد مى‌کند که در زمان نگارش کتابش: [[تاریخ معالم المدینة المنوره قدیما و حدیثا (کتاب)|تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا]]، گنبد مسجد ثنایا از بین رفته و تنها بقایای ساختمان آن وجود داشته است.<ref name=":0" /> | ||