Mz.zamiri
۱۱ مهٔ ۲۰۲۳ عضو شد
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
==== عصمت امام و لزوم مشارکت با پیامبر(ص) در اطاعت ==== | ==== عصمت امام و لزوم مشارکت با پیامبر(ص) در اطاعت ==== | ||
معصوم در هرچه می‌گوید اطاعت می‌شود درحالی‌که قرآن، اطاعت مطلق را تنها شامل قرآن و رسول خدا دانسته است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص52-51.</ref> پاسخ آن است که هیچ دلیلی بر تلازم عصمت با لزوم اطاعت نداریم. نیز قرآن از برخی افراد مثل مریم(س) نام می‌برد که معصوم بوده‌اند اما وجوب اطاعت نداشته‌اند. همچنین شیعه نه به دلیل عصمت امام، بلکه با دلایلی از قرآن (مثل آیه اولوالأمر) و سنت پیامبر(ص) (مثل حدیث ثقلین)، اطاعت از امام را واجب می‌شمرد. | معصوم در هرچه می‌گوید اطاعت می‌شود درحالی‌که قرآن، اطاعت مطلق را تنها شامل قرآن و رسول خدا دانسته است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص52-51.</ref> پاسخ آن است که هیچ دلیلی بر تلازم عصمت با لزوم اطاعت نداریم.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص52.</ref> نیز قرآن از برخی افراد مثل مریم(س) نام می‌برد که معصوم بوده‌اند اما وجوب اطاعت نداشته‌اند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص53-52.</ref> همچنین شیعه نه به دلیل عصمت امام، بلکه با دلایلی از قرآن (مثل آیه اولوالأمر) و سنت پیامبر(ص) (مثل حدیث ثقلین)، اطاعت از امام را واجب می‌شمرد.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص59-54.</ref> | ||
==== مسدود بودن راه برای فهم عصمت در غیر از نبی(ص) ==== | ==== مسدود بودن راه برای فهم عصمت در غیر از نبی(ص) ==== | ||
راهی برای تشخیص انسان معصوم (غیر از نبی) نداریم. پاسخ این شبهه آنکه راه تشخیص معصوم، نه عقل بلکه [[وحی]] و کلام الهی است. شیعه [[امامت]] را انتصابی می‌داند نه انتخابی، زیرا معتقد است امام باید معصوم باشد و از طرفی هیچ‌کس نمی‌تواند معصوم را بشناسد، پس باید خدا و پیامبرش آن را به مردم بشناسانند. | راهی برای تشخیص انسان معصوم (غیر از نبی) نداریم.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص59.</ref> پاسخ این شبهه آنکه راه تشخیص معصوم، نه عقل بلکه [[وحی]] و کلام الهی است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص60-59.</ref> شیعه [[امامت]] را انتصابی می‌داند نه انتخابی، زیرا معتقد است امام باید معصوم باشد و از طرفی هیچ‌کس نمی‌تواند معصوم را بشناسد، پس باید خدا و پیامبرش آن را به مردم بشناسانند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص61-60.</ref> | ||
=== بخش دوم (عصمت ائمه اطهار(ع) و پاسخ به شبهات) === | === بخش دوم (عصمت ائمه اطهار(ع) و پاسخ به شبهات) === | ||
نویسنده پس از شناساندن تعریف لغوی و اصطلاحی عصمت، معنای عصمت در قرآن و روایات را بیان می‌کند. پس از آن، ضرورت طرح مسأله عصمت را شرح داده و عصمت در اندیشه اسلامی را در قالب چند مسأله پیگیری می‌کند: | نویسنده پس از شناساندن تعریف لغوی و اصطلاحی عصمت،<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص74-69.</ref> معنای عصمت در قرآن و روایات را بیان می‌کند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص76-74.</ref> پس از آن، ضرورت طرح مسأله عصمت را شرح داده<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص77-76.</ref> و عصمت در اندیشه اسلامی را در قالب چند مسأله پیگیری می‌کند: | ||
* منشأ عصمت | * منشأ عصمت<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص85-80.</ref> | ||
* عصمت و اختیار انسان | * عصمت و اختیار انسان<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص87-85.</ref> | ||
* قلمرو عصمت | * قلمرو و گستره عصمت<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص90-87.</ref> | ||
* دلایل نقلی عصمت | * دلایل نقلی عصمت<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص112-90.</ref> | ||
نویسنده در ادامه به هفت شبهه وهابیان پاسخ می‌دهد: | نویسنده در ادامه به هفت شبهه وهابیان پاسخ می‌دهد: | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
==== ناسازگاری آیه 59 سوره نساء با عصمت ائمه(ع) ==== | ==== ناسازگاری آیه 59 سوره نساء با عصمت ائمه(ع) ==== | ||
با توجه به آیه 59 [[سوره نساء]]،<ref>يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلا.</ref> غیر از پیامبر(ص) معصوم دیگری نداریم زیرا خداوند به مؤمنان دستور می‌دهد هنگام بروز اختلاف، به خدا و رسولش مراجعه کنند. نویسنده پاسخ می‌دهد ابتدای آیه؛ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ، بر عصمت اولوالأمر (صاحبان امر) یعنی امامان دلالت دارد زیرا اطاعت بی‌قید و شرط از اولوالأمر، بدون عصمت ایشان معنا ندارد. اگر امامان در جمله فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ ذکر نشده‌اند سه احتمال وجود دارد از جمله اینکه مسأله اولوالأمر و امامت، از مسائل اختلافی میان مسلمانان است و معنا ندارد اختلاف در اولوالأمر به خود اولوالأمر ارجاع داده شود. | با توجه به آیه 59 [[سوره نساء]]،<ref>يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَيْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْويلا.</ref> غیر از پیامبر(ص) معصوم دیگری نداریم زیرا خداوند به مؤمنان دستور می‌دهد هنگام بروز اختلاف، به خدا و رسولش مراجعه کنند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص113-112.</ref> نویسنده پاسخ می‌دهد ابتدای آیه؛ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ، بر عصمت اولوالأمر (صاحبان امر) یعنی امامان دلالت دارد زیرا اطاعت بی‌قید و شرط از اولوالأمر، بدون عصمت ایشان معنا ندارد.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص117.</ref> اگر امامان در جمله فَإِنْ تَنازَعْتُمْ في شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ ذکر نشده‌اند سه احتمال وجود دارد<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص116-115.</ref> از جمله اینکه مسأله اولوالأمر و امامت، از مسائل اختلافی میان مسلمانان است و معنا ندارد اختلاف در اولوالأمر به خود اولوالأمر ارجاع داده شود.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص116.</ref> | ||
==== عصمت ائمه(ع) مستلزم الوهیت و غلو ==== | ==== عصمت ائمه(ع) مستلزم الوهیت و غلو ==== | ||
اعتقاد به عصمت امامان به معنای اثبات الوهیت و غلو در مورد آنان است. پاسخ آنکه حقیقت غلو آن است که معصوم را از حد بندگی بالاتر برده، او را خدا دانسته و در افعالش مستقل یعنی بدون اتکا به خداوند بدانیم. این معنا در مورد امام معصوم مورد ادعای شیعه نیست و طبق روایات شیعه امامان از غلو و غالیان برائت جسته‌اند. | اعتقاد به عصمت امامان به معنای اثبات الوهیت و غلو در مورد آنان است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص118-117.</ref> پاسخ آنکه حقیقت غلو آن است که معصوم را از حد بندگی بالاتر برده، او را خدا دانسته و در افعالش مستقل یعنی بدون اتکا به خداوند بدانیم.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص119.</ref> این معنا در مورد امام معصوم مورد ادعای شیعه نیست و طبق روایات شیعه امامان از غلو و غالیان برائت جسته‌اند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص119.</ref> | ||
==== تطور تاریخی اندیشه عصمت امامان(ع) ==== | ==== تطور تاریخی اندیشه عصمت امامان(ع) ==== | ||
عقیده عصمت با این گستردگی در معنا، در صدر اسلام وجود نداشته و در طول تاریخ به وجود آمده است. از نگاه نویسنده، اصل اندیشه عصمت از قرآن بوده و در [[صدر اسلام]] نیز وجود داشته و روایات شیعه و سنی و نیز کلمات اندیشمندان هر دو [[مذهب]] بر آن تاکید دارند. | عقیده عصمت با این گستردگی در معنا، در صدر اسلام وجود نداشته و در طول تاریخ به وجود آمده است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص127-125.</ref> از نگاه نویسنده، اصل اندیشه عصمت از قرآن بوده و در [[صدر اسلام]] نیز وجود داشته<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص131-128.</ref> و روایات شیعه و سنی و نیز کلمات اندیشمندان هر دو [[مذهب]] بر آن تاکید دارند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص144-131.</ref> | ||
==== عصمت امامان(ع) بالاتر از عصمت پیامبران ==== | ==== عصمت امامان(ع) بالاتر از عصمت پیامبران ==== | ||
شیعیان گستره عصمت امامان را بیش از عصمت پیامبران می‌دانند و عصمت از تمام گناهان، سهو و نسیان برای پیامبران هم وجود ندارد. نویسنده معتقد است در این اشکال مغالطه رخ داده و دیدگاه امامیه نسبت به عصمت امامان، با دیدگاه اهل سنت (نه شیعه) نسبت به عصمت پیامبران مقایسه شده است. بیشتر عالمان امامیه در مورد پیامبران نیز به عصمت مطلق (از گناهان، سهو و فراموشی) اعتقاد دارند. | شیعیان گستره عصمت امامان را بیش از عصمت پیامبران می‌دانند و عصمت از تمام گناهان، سهو و نسیان برای پیامبران هم وجود ندارد.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص144.</ref> نویسنده معتقد است در این اشکال مغالطه رخ داده و دیدگاه امامیه نسبت به عصمت امامان، با دیدگاه اهل سنت (نه شیعه) نسبت به عصمت پیامبران مقایسه شده است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص144.</ref> بیشتر عالمان امامیه در مورد پیامبران نیز به عصمت مطلق (از گناهان، سهو و فراموشی) اعتقاد دارند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص148-145.</ref> | ||
==== ناسازگاری عصمت ائمه(ع) با گفتار و رفتارشان ==== | ==== ناسازگاری عصمت ائمه(ع) با گفتار و رفتارشان ==== | ||
برخی گفته‌ها و رفتارهای ائمه(ع) نشان دهنده عدم عصمت ایشان است. نویسنده این اشکال را در سه بخش سخنان و روایات ناسازگار با عصمت، اعتراف به گناه و استغفار ائمه(ع) و تناقض و اختلاف در اقوال و اعمال ائمه(ع)، پاسخ می‌دهد. | برخی گفته‌ها و رفتارهای ائمه(ع) نشان دهنده عدم عصمت ایشان است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص148.</ref> نویسنده این اشکال را در سه بخش سخنان و روایات ناسازگار با عصمت،<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص159-149.</ref> اعتراف به گناه و استغفار ائمه(ع)<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص165-159.</ref> و تناقض و اختلاف در اقوال و اعمال ائمه(ع)،<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص175-165.</ref> پاسخ می‌دهد. | ||
==== عصمت ائمه(ع) مستلزم جبر ==== | ==== عصمت ائمه(ع) مستلزم جبر ==== | ||
عصمت امام به معنای ممکن نبودن تحقق معصیت در امام است که مستلزم جبر بوده و این با اعتقاد مذهب شیعه به مختار بودن انسان، ناسازگار است. پاسخ اول آنکه این اشکال در مورد عصمت پیامبران که اهل‌سنت هم بدان اعتقاد دارند، وجود دارد. نویسنده در پاسخ دیگر اشاره دارد دلایل عقلی و نقلی عصمت، بر سازگار بودن عصمت با اختیار و قدرت بر انجام گناه دلالت دارند. | عصمت امام به معنای ممکن نبودن تحقق معصیت در امام است که مستلزم جبر بوده و این با اعتقاد مذهب شیعه به مختار بودن انسان، ناسازگار است.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص175.</ref> پاسخ اول آنکه این اشکال در مورد عصمت پیامبران که اهل‌سنت هم بدان اعتقاد دارند، وجود دارد.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص176-175.</ref> نویسنده در پاسخ دیگر اشاره دارد دلایل عقلی و نقلی عصمت، بر سازگار بودن عصمت با اختیار و قدرت بر انجام گناه دلالت دارند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص178-176.</ref> | ||
==== عصمت ائمه(ع) مستلزم وجود امام‌های معصوم در همه مناطق اسلامی ==== | ==== عصمت ائمه(ع) مستلزم وجود امام‌های معصوم در همه مناطق اسلامی ==== | ||
لازمه قول به عصمت، وجود امامان معصوم در همه مناطق اسلامی است زیرا وجود یک معصوم برای همه‌جا کافی نیست. پاسخ اول نویسنده این است که این اشکال، عصمت همه پیامبران یا دست‌کم عصمت پیامبر اسلام(ص) را نیز نفی می‌کند. پاسخ دیگر اینکه هدف اصلی از وجود امام معصوم، حفاظت از شریعت پیامبر(ص) بوده این مهم، تنها | لازمه قول به عصمت، وجود امامان معصوم در همه مناطق اسلامی است زیرا وجود یک معصوم برای همه‌جا کافی نیست.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص179.</ref> پاسخ اول نویسنده این است که این اشکال، عصمت همه پیامبران یا دست‌کم عصمت پیامبر اسلام(ص) را نیز نفی می‌کند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص179.</ref> پاسخ دیگر اینکه هدف اصلی از وجود امام معصوم، حفاظت از شریعت پیامبر(ص) بوده این مهم، تنها ابا وجود شخص معصوم محقق می‌شود اما ضرورتی ندارد خود امام معصوم در همه مناطق وجود داشته باشد. وجود یک امام معصوم در هر زمان لازم و کافی است و او می‌تواند در مناطق مختلف نائبانی بفرستد تا مبلغ دین باشند.<ref>فرضی پوریان و باذلی، موسوعه رد شبهات (18)، 1401ش، ص182-179.</ref> | ||
== چاپ و نشر == | == چاپ و نشر == | ||