مسجد جن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۶۸ بایت اضافه‌شده ،  ۵ اوت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:


این مسجد در کنار [[قبرستان حجون]] واقع است. بنابر نقلی جنیان در این مکان به [[پیامبر(ص)]] ایمان آوردند.  
این مسجد در کنار [[قبرستان حجون]] واقع است. بنابر نقلی جنیان در این مکان به [[پیامبر(ص)]] ایمان آوردند.  
این مسجد در طول تاریخ بارها مورد بازسازی قرار گرفته است.


==موقعیت==
==موقعیت==
خط ۳۱: خط ۲۹:
مسجد جن در پایین [[کوه حجون]]، به سمت [[حرم]]، حدود پنجاه متر پس از پل حجون و در حاشیه [[قبرستان حجون]] واقع است.
مسجد جن در پایین [[کوه حجون]]، به سمت [[حرم]]، حدود پنجاه متر پس از پل حجون و در حاشیه [[قبرستان حجون]] واقع است.


خیابان کوچکی در کنار و غرب این مسجد با نام «شارع مسجدالجن» وجود دارد که هنوز تابلوی قدیمی آن بر دیوار نصب است. شرق آن نیز خیابان [[مسجدالحرام]] است و مسجد جن تقریباً در محلّ تلاقی این دو خیابان واقع شده است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 137-138</ref>
خیابان کوچکی در کنار و غرب این مسجد با نام «شارع مسجدالجن» وجود دارد و تابلوی قدیمی آن بر دیوار نصب است. شرق آن نیز خیابان [[مسجدالحرام]] است و مسجد جن تقریباً در محلّ تلاقی این دو خیابان واقع شده است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 137-138</ref>


==علت نام‌گذاری==
==علت نام‌گذاری==


از عبدالله بن مسعود نقل است که پیامبر به حجون، نزدیک شعب ابی دب، رفته تا برای جنیان قرآن تلاوت کند.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج4، ص22</ref>
از عبدالله بن مسعود نقل است که پیامبر به حجون، نزدیک شعب ابی دب، رفته تا برای جنیان قرآن تلاوت کند.<ref>اخبار مکه، فاکهی، ج4، ص22</ref> در سوره جن نیز به همین مورد اشاره شده است: «بگو به من وحی شده‌است که تنی از جنیان گوش فراداشتند و گفتند به‌راستی ما قرآنی شگفت‌آور شنیدیم».<ref>سوره جن، آیه1</ref>


===نام‌های دیگر===
===نام‌های دیگر===
خط ۴۳: خط ۴۱:
* '''مسجد الحَرَس''': از نام‌های دیگر این مسجد، «مسجد الحرس» است. این نام به نقل از [[ازرقی]] است<ref>اشهرالمساجد فی الاسلام، ص100</ref> ازرقی نقل می‌کند که مردم مکه به مسجد جن، مسجد حرس نیز می‌گفته‌اند و علت این نام‌گذاری را چنین بیان کرده است: «رییس نگهبانان(صاحب حرس) پس از گشت زنی در مکه در این مکان توقف می‌کرد تا با سایر نگهبانان که از [[شِعْب عامر|شعب عامر]] و [[ثنیة المدنیین]] می‌آمدند، ملاقات کند و سپس به مکه بازگردد».<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص 200-201</ref>
* '''مسجد الحَرَس''': از نام‌های دیگر این مسجد، «مسجد الحرس» است. این نام به نقل از [[ازرقی]] است<ref>اشهرالمساجد فی الاسلام، ص100</ref> ازرقی نقل می‌کند که مردم مکه به مسجد جن، مسجد حرس نیز می‌گفته‌اند و علت این نام‌گذاری را چنین بیان کرده است: «رییس نگهبانان(صاحب حرس) پس از گشت زنی در مکه در این مکان توقف می‌کرد تا با سایر نگهبانان که از [[شِعْب عامر|شعب عامر]] و [[ثنیة المدنیین]] می‌آمدند، ملاقات کند و سپس به مکه بازگردد».<ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص 200-201</ref>


==ساخت مسجد==
==تاریخچه مسجد==
برخی روایات تاریخی به این نکته اشاره دارد که [[رسول خدا(ص)]] محل مسجد را برای [[عبدالله بن مسعود]] مشخص و معین کرد.<ref>اخبارمکه، فاکهی، ج4، ص 20-22</ref><ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص 201</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 137-138</ref>
برخی روایات تاریخی به این نکته اشاره دارد که [[رسول خدا(ص)]] محل مسجد را برای [[عبدالله بن مسعود]] مشخص و معین کرد.<ref>اخبارمکه، فاکهی، ج4، ص 20-22</ref><ref>اخبار مکه، ازرقی، ج2، ص 201</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 137-138</ref>
از تاریخ بنای اولیه این مسجد اطلاعی در دست نیست، اما این مسجد در قرن دوم قمری و پیش از آن که ازرقی در کتابش از آن یاد کند مسجدی شناخته شده‌بوده است. مسجد جن در ادوار مختلف بازسازی و مرمت شده است. منابعی همچون قطبی به ساختمان این مسجد در قرن دهم قمری اشاره کرده و آن را بنایی خوش ساخت و متوازن عنوان نموده است.<ref>اشهرالمساجد، ص 101-102</ref> همچنین هیکل نیز در کتاب فی المنزل الوحی به این مسجد اشاره کرده و بنای آن را از بهترین ساختمان‌های مساجد تاریخی مکه می‌داند.<ref>اشهرالمساجد، ص102</ref> <ref>فی المنزل الوحی، ص 228</ref>
از تاریخ بنای اولیه این مسجد اطلاعی در دست نیست، اما این مسجد در قرن سوم قمری و پیش از آن که ازرقی در کتابش از آن یاد کند مسجدی شناخته شده‌بوده است. مسجد جن در ادوار مختلف بازسازی و مرمت شده است. منابعی همچون قطبی به ساختمان این مسجد در قرن دهم قمری اشاره کرده و آن را بنایی خوش ساخت و متوازن عنوان نموده است.<ref>اشهرالمساجد، ص 101-102</ref> همچنین هیکل نیز در کتاب فی المنزل الوحی(تألیف:1979م) به این مسجد اشاره کرده و بنای آن را از بهترین ساختمان‌های مساجد تاریخی مکه می‌داند.<ref>اشهرالمساجد، ص102</ref> <ref>فی المنزل الوحی، ص 228</ref>
 
بازسازی سال 1112قمری، که در پی سیل و تخریب مسجد اتفاق افتاد، منجر به ساخت بنایی تازه در مکان مسجد شد. در این سال شخصی به نام ابراهیم بیگ مسجد را بازسازی کرد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 137-138</ref> بر اثر بارش شدید باران مسجد در زیر خاک مدفون شده بود و به مرور زمان در آن مکان درخت و سبزه روئیده بود. تا این‌که مهندسان این محل را حفر کردند و [[محراب]] مسجد در زیر زمین پیدا شد. پس از آن مسجد کوچکی در آن مکان ساخته شد و محراب را همان‌طور که بود، قرار دادند و بالای مسجد [[گنبد|گنبدی]] ساختند، سپس مسجدی دیگر بر بام مسجد با گنبدی بزرگ ساختند.<ref> أعلام الحجاز في القرن الرابع عشر والخامس عشر الهجري، محمد علي مغربي، ج4، ص144-145.</ref><ref>تاریخ القویم، ج3-5، ص 81</ref>
 
تحصیل المرام در قرن 13قمری به پابرجابودن مسجد جن و نیز وجود گنبد کوچک آن اشاره کرده‌است.<ref>تحصیل المرام، ص 530</ref>


==تخریب مسجد بر اثر سیل==
تاریخ القویم اما از تخریب گنبد کوچک مسجد در سال 1343قمری خبر داده‌است. همچنین در گزارش خود در سال 1362قمری به محراب مسجد که در اطاقکی زیر زمین قرار داشته اشاره کرده که در زمان تألیف کتاب بر اثر بازسازی جدید و ساخت مسجد جدید در بالای آن، دیگر قابل رؤیت نبوده‌است.<ref>تاریخ القویم، ج3-5، ص 82</ref>
سال ۱۱۱۲قمری مسجد به‌دلیل سیل‌های فراوان، مسجد کاملا تخریب شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 137-138</ref> بر اثر بارش شدید باران مسجد در زیر خاک مدفون شد و به مرور زمان در آن مکان درخت و سبزه روئید. تا این‌که مهندسان این محل را حفر کردند و [[محراب]] مسجد در زیر زمین پیدا شد. پس از آن مسجد کوچکی در آن مکان ساخته شد و محراب را چنان که بود، نهادند و بالای مسجد [[گنبد|گنبدی]] ساختند، سپس مسجدی دیگر بر بام مسجد با گنبدی بزرگ ساختند.<ref> أعلام الحجاز في القرن الرابع عشر والخامس عشر الهجري، محمد علي مغربي، ج4، ص144-145.</ref><ref>تاریخ القویم، ج3-5، ص 81</ref>


==شماره‌گذاری و حذف نام مسجد==
==شماره‌گذاری و حذف نام مسجد==