←اعتراضات مسلمانان به تخریب
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
==اعتراضات مسلمانان به تخریب== | ==اعتراضات مسلمانان به تخریب== | ||
به دنبال ویرانی بسیاری از بناها و مرقدهای متبرک، ناخرسندی عمومی مسلمانان، سلطان عثمانی را واداشت که [[محمدعلی پاشا]] را به نبرد با سعود بنعبدالعزیز بفرستد. محمدعلی پاشا، حاکم [[مصر]]، در 18 رجب 1223ق. یا 1232ق.<ref>خاطرات سرهارد فورد، ص11.</ref> ارتشی را به فرماندهی پسرش [[ابراهیم پاشا]] روانه نبرد با وهابیان کرد.<ref>تاریخ مکه، ص603.</ref> آنان مدینه را محاصره کردند و بسیاری از وهابیان را کشتند و شماری انبوه را پس از پناه بردن به قلعه نزدیک [[باب الشامی]]، دستگیر کردند.<ref>خزانة التواریخ النجدیة، ج4، ص174.</ref> سعود بنعبدالعزیز شکست خورد و تلاشش برای راضی کردن محمدعلی پاشا که او و یارانش را نزد سلطان عثمانی نفرستد، بیثمر ماند.<ref>رسائل فی تاریخ | به دنبال ویرانی بسیاری از بناها و مرقدهای متبرک، ناخرسندی عمومی مسلمانان، سلطان عثمانی را واداشت که [[محمدعلی پاشا]] را به نبرد با سعود بنعبدالعزیز بفرستد. محمدعلی پاشا، حاکم [[مصر]]، در 18 رجب 1223ق. یا 1232ق.<ref>خاطرات سرهارد فورد، ص11.</ref> ارتشی را به فرماندهی پسرش [[ابراهیم پاشا]] روانه نبرد با وهابیان کرد.<ref>تاریخ مکه، ص603.</ref> آنان مدینه را محاصره کردند و بسیاری از وهابیان را کشتند و شماری انبوه را پس از پناه بردن به قلعه نزدیک [[باب الشامی]]، دستگیر کردند.<ref>خزانة التواریخ النجدیة، ج4، ص174.</ref> سعود بنعبدالعزیز شکست خورد و تلاشش برای راضی کردن محمدعلی پاشا که او و یارانش را نزد سلطان عثمانی نفرستد، بیثمر ماند.<ref>رسائل فی تاریخ المدینة، ص66؛ مدینهشناسی، ص338-339.</ref> سعود بنعبدالعزیز و همراهان دستگیر شدهاش نزد سلطان عثمانی فرستاده شدند و سپس همگی در [[استانبول]] اعدام گشتند؛ اما نهضت وهابیان در میان فرزندان و بستگان ابنسعود ریشه دواند. در مرحله بعد، قیامی تازه صورت گرفت و آنان در 1343ق. با غلبه بر [[شریفان هاشمی]]، به تدریج بر [[عربستان]] چیره شدند و در 1351ق. المملکة العربیة السعودیه در هیئت سیاسی خود شکل یافت و همه مکانهای مذهبی را زیر نفوذ گرفت و ویران سازی بارگاهها را کامل نمود.<ref>تاریخ مکه، ص723-753؛ روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج1، ص266؛ سلسلههای اسلامی جدید، ص235.</ref> | ||
پس از حمله اول وهابیان، عثمانیها بسیاری از این گنبدها را به درخواست عمومی بازسازی کردند.<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج4، ص534.</ref> محمدعلی پاشا بخشهای ویران شده مرقد نبوی را بازسازی نمود.<ref>رسائل فی تاریخ | پس از حمله اول وهابیان، عثمانیها بسیاری از این گنبدها را به درخواست عمومی بازسازی کردند.<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج4، ص534.</ref> محمدعلی پاشا بخشهای ویران شده مرقد نبوی را بازسازی نمود.<ref>رسائل فی تاریخ المدینة، ص66.</ref> در سال 1233ق. به دستور سلطان محمود عثمانی، گنبد [[بیتالاحزان]] متعلق به حضرت زهرا(س)، [[قبة زوجات الرسول]] و نیز گنبد عثمان بنعفان بازسازی شد.<ref>مرآة الحرمین، ج1، ص426.</ref> تصاویری از وضع این بارگاهها پیش از ویرانی دوم، در منابع آمده است.<ref>التاریخ الامین، ص479.</ref> در حمله دوم وهابیان به فرماندهی [[عبدالله بنسعود]] در هشتم شوال 1344ق. به مدینه، دانشوران وهابی، به ویرانی گنبدها و بارگاههای شهر فتوا دادند.<ref>خزانة التواریخ النجدیة، ج8، ص159.</ref> آوردهاند که امیر سعودی در خطابهای، مردم و دانشوران مدینه را واداشت تا خود بهگونه مستقیم مرقدها و گنبدها را ویران کنند.<ref>تاریخ مکه، ص587.</ref> در گزارش دیگری آوردهاند که وهابیان قاضی القضات خود، [[شیخ عبدالله بُلَیهِد]]، را نزد دانشمندان مدینه فرستادند و در جلسهای از آنها در باره ویرانی قبرها و بارگاهها نظر خواستند و ادعا نمودند که دانشمندان شهر با نظر وهابیان موافق هستند. وهابیان در این حمله، همه مرقدها و گنبدهای عموها و عمهها و همسران و فرزندان پیامبر(ص)، بارگاه صحابه، تابعان، صالحان، و دانشوران را هر جا یافتند، منهدم کردند و هیچ اثری از بارگاه و گنبد در بقیع بر جای نگذاشتند.<ref>کشف الارتیاب، ص6.</ref> صندوقها و ضریحهای مرقدهای بقیع را یکسره نابود کردند و تنها قطعهای سنگی به نشانه روی قبرها نهادند. واپسین نشانههای آثار گذشته و حتی دیوارها و قبههای ورودی بقیع در این حمله نابود گشت.<ref>معالم المدینة، ج3، ص213.</ref> وهابیان سپس به سوی مرقد نبوی تیراندازی کردند. آوردهاند که دانشوران وهابی موافق ویرانی مرقد نبوی بودند؛ اما امیر عبدالله بنسعود با اندیشیدن به فرجام کار و بیم از مسلمانان، از این کار خودداری کرد.<ref>موسوعة العتبات المقدسة، ج3، ص218.</ref> | ||
==انگیزه تخریب== | ==انگیزه تخریب== |