کوه سلیع
کوه سُلَیع یا جُهَینه یا عثعث، کوه کوچکی است درون شهر مدینه و در شمال غربی مسجد النبی(ص)، که نزدیکترین کوه به این مسجد بوده و در صدر اسلام مکان سکونت قبیله بنی اسلم و پس از آنها، محل سکونت قبیله بنی جهینه بوده است. در طول تاریخ، حصارها و قلعه‌هایی بر روی این کوه ساخته شده است.
 | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| مکان | در مدینه، در شمال غربی مسجد النبی(ص) و در جنوب کوه سَلْع. |
| نام‌های دیگر | جُهَینه، عثعث |
نام ویرایش
کوه سُلَیع،[۱] در گذشته، به نام «جُهَینه» معروف بوده و علت این نامگذاری سکونت قبیله بنی جهینه، در این کوه بوده است. واژه سلیع، اسم مصغر از «سلع» است[۲] و کوه سلع، در ۲۰۰ متری این کوه قرار دارد.[۳] کوه سلیع را «عثعث» نیز گفته‌اند.[۴]
مکان ویرایش
این کوه، در مدینه، در شمال غربی مسجد النبی(ص)[۴] و در جنوب کوه سَلْع قرار گرفته[۵] و با فاصله ۵۰۰ متر، نزدیکترین کوه به حرم حضرت محمد(ص) است.[۴] امروزه این کوه درون شهر مدینه قرار گرفته است.[۵]
ویژگی ویرایش
کوه سلیع، کوه کوچکی بوده[۶] و شکل آن بیضی است. طول آن ۴۵ متر و عرض آن از ۲۲ تا ۳۹ متر بوده[۷] و رنگ آن مایل به سیاه است. برخی، این کوه را یکی از اجزای کوه سلع دانسته‌اند.[۸]
در تاریخ ویرایش
در زمان حضرت محمد(ص)، قبیله بنی اسلم از مهاجرین در این کوه سکونت داشتند. پس از آنها، قبیله بنی جهینه در آن ساکن شدند.[۴]
در سده نهم قمری، حصار و پناهگاه امیر مدینه روی این کوه قرار داشت.[۵] به گفته برخی، این پناهگاه، در سده هفتم قمری توسط امیر ابن شیحه، ساخته شده است. بر پایه گزارشی در سده چهاردهم قمری، بالای این کوه، یکی از برج‌های قلعه باب الشامی قرار داشته است.[۹]
پانوشت ویرایش
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص۳۲۸.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص۳۲۹.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص۳۱۷.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ تاریخ المدینة المنوره، ج۱، ص۲۶۵؛ وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، ج۲، ص۲۶۶.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ الأمكنة و المياه و الجبال و الآثار، ج۲، ص288.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص۲۷.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص333.
- ↑ معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، ج1، ص۵۹.
- ↑ تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا، ص319.
منابع ویرایش
- الأمكنة و المياه و الجبال و الآثار و نحوها المذكورة فى الأخبار و الآثار، مركز الملك فيصل للبحوث و الدراسات الاسلاميه، رياض، 1425ق.
- تاریخ المدینة المنوره، عمر بن شبه، دار الفکر، قم، ۱۴۱۰ق.
- تاريخ معالم المدينه المنوره قديما و حديثا، احمد ياسين احمد خيارى، عربستان، 1419ق.
- معالم المدینه المنوره بین العمارة و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، دار المکتبة الهلال، بیروت ۱۴۱۹ق.
- وفاء الوفا بأخبار دارالمصطفی، علی سمهودی، دار الکتب العلمیه، بیروت، ۲۰۰۶م.