پرش به محتوا
منوی اصلی
منوی اصلی
انتقال به نوار کناری
نهفتن
ناوبری
تغییرات اخیر
مقالهٔ تصادفی
جستجو
جستجو
ایجاد حساب
ورود
ابزارهای شخصی
ایجاد حساب
ورود
صفحههایی برای ویرایشگرانی که از سامانه خارج شدند
بیشتر بدانید
مشارکتها
بحث
در حال ویرایش
آثار اهل بیت(ع) در حرمین
(بخش)
صفحه
بحث
فارسی
خواندن
ویرایش
ویرایش مبدأ
نمایش تاریخچه
ابزارها
ابزارها
انتقال به نوار کناری
نهفتن
عملها
خواندن
ویرایش
ویرایش مبدأ
نمایش تاریخچه
عمومی
پیوندها به این صفحه
تغییرات مرتبط
بارگذاری پرونده
صفحههای ویژه
اطلاعات صفحه
در پایگاههای دیگر
ویکیشیعه
دانشنامه اسلامی
امامت پدیا
ویکیپاسخ
ویکی حسین
هشدار:
شما وارد نشدهاید. نشانی آیپی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر
وارد شوید
یا
یک حساب کاربری بسازید
، ویرایشهایتان به نام کاربریتان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
بررسی ضدهرزنگاری. این قسمت را پر
نکنید
!
==آثار اهل بیت در مدینه== منابع تاریخی از آثار فراوان اهل بیت در [[مدینه]] و پیرامون آن یاد کردهاند. افزون بر حرم پیامبر اسلام، آرامگاه چهار تن از امامان معصوم، [[امام مجتبی(ع)]] و امام سجاد(ع) و [[امام باقر(ع)]] و امام صادق(ع)<ref>نک: معالم مکة و المدینه، ص429-433.</ref> در مدینه و سمت غرب [[بقیع]]<ref>رسائل فی تاریخ المدینه، ص11؛ تاریخ حرم ائمه بقیع، ص60-62.</ref> در شرق [[مسجدالنبی]]<ref>التاریخ الامین، ص356.</ref> قرار گرفته است. سفرنامهها از وجود گنبد و ضریحی چوبی برای ایشان در بقیع یاد کردهاند<ref>نک: پنجاه سفرنامه، ج2، ص441، 587؛ ج3، ص99، 440-441، 476، 590-591.</ref> که در حدود سال 1344ق. ویران شد.<ref>کشف الارتیاب، ص55، 287.</ref> در سخنی غیر مشهور آمده که بدن امام علی(ع)<ref>تاریخ بغداد، ج1، ص148؛ البدایة و النهایه، ج7، ص329-330؛ ج8، ص14؛ وفاء الوفاء، ج3، ص95.</ref> و نیز سر [[امام حسین(ع)]]<ref>الطبقات، ج5، ص184؛ وفاء الوفاء، ج3، ص95.</ref> در بقیع دفن شده است. قبر حضرت فاطمه(س) در مدینه قرار دارد؛ اما در تعیین محل دقیق آن اختلاف نظر است و آن را در بقیع<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص105-107؛ وفاء الوفاء، ج3، ص89.</ref> یا روضه میان منبر و قبر پیامبر(ص)<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص107؛ من لا یحضره الفقیه، ج2، ص572؛ آثار اسلامی، ص219، 340.</ref> دانستهاند. خانه پیامبر(ص) که در آغاز سمت چپ [[قبله]] و همراه با مسجد ایشان در یک حیاط قرار داشت و یک در از آن به مسجد باز میشد، به تدریج از فضای مسجد جدا گشت و اتاقهای کوچکی ویژه همسران پیامبر(ص) ساخته شد. از دوران [[بنیامیه]]، خانه پیامبر(ص) و خانههای پیرامون رفته رفته به مسجد اضافه گشتند.<ref>الطبقات، ج1، ص387-388؛ معالم مکة و المدینه، ص326.</ref> ===خانههای اهل بیت=== خانه امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) پشت حجره پیامبر، در شرق مسجد و حجره [[عایشه]] قرار داشت و دارای محراب<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص59.</ref> و نیز دری به سوی غرب در داخل مسجد بود.<ref>نک: وفاء الوفاء، ج2، ص63-67.</ref> در دیوار آن، روزنهای به خانه پیامبر(ص) باز شده بود که ایشان از آنجا با اهل بیت سخن میگفت و از حال آنان آگاه میشد. پس از چندی این روزنه به خواسته فاطمه(س) مسدود گشت.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص57.</ref> به گفته برخی، روزنه یاد شده مکانی است که پیامبر(ص) مدتی در پی نزول [[آیه تطهیر]]، آن را تلاوت و اهل بیت را برای نماز فرامیخواند.<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص203.</ref> [[بیت الاحزان]] یا [[مسجد فاطمه(س)]]<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص94؛ تاریخ الخمیس، ج2، ص176.</ref> که به دست علی(ع) و بر پایه سخن مشهور در بقیع و سمت شمال قبرهای امامان شیعه،<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص101-102؛ التاریخ الامین، ص343، 396-397؛ تخریب و بازسازی بقیع، ص39؛ قس: الخصال، ج1، ص273.</ref> ساخته شد و محل عزاداری حضرت زهرا(س) در پی رحلت پیامبر(ص) به شمار میرفت، به سال 1344ق. در دوران [[آل سعود]] ویران گشت.<ref>تخریب و بازسازی بقیع، ص41، 52.</ref> خانههای امام سجاد(ع) و امام صادق(ع) در فضای سنگفرش شده امروزی میان درِ اصلی بقیع و حرم رسول خدا(ص) قرار داشت که در فاصله سالهای 1360-1366ق. ویران و به محل عبور زائران تبدیل گشت.<ref>آثار اسلامی، ص410-411؛ گلواژههای حج و عمره، ص489؛ نک: معالم مکة و المدینه، ص404-405.</ref> شماری از منابع شیعی نماز خواندن در دو خانه یاد شده را مستحب دانستهاند.<ref>المزار الکبیر، ص102؛ بحار الانوار، ج97، ص225.</ref> به گفته برخی، تا سده نهم ق. که شیخ حرم نبوی، شجاعی شاهین جمالی، در محل خانه امام صادق(ع) خانهای برای خود ساخت، اثر محراب خانه امام در آن باقی بود.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص246؛ نک: آثار المدینه، ص32؛ تاریخ معالم المدینه، ص170.</ref> برخی نیز از منزلی متعلق به [[امام رضا(ع)]] در خاخ، نزدیک [[حمراءالاسد]] در مدینه یاد کردهاند.<ref>معجم البلدان، ج2، ص335.</ref> ===مساجد مربوط به اهل بیت=== منابع از مساجدی در مدینه یاد کردهاند که با رویدادهایی در آغاز اسلام و یک یا چند تن از اهل بیت ارتباط دارند: [[مسجد مباهله]] در شرق حرم پیامبر<ref>معالم مکة و المدینه، ص369-370؛ التاریخ الامین، ص343.</ref>؛ [[مسجد فضیخ]] (رد الشمس) در جنوب شرقی مدینه و حدود یک کیلومتری شرق [[مسجد قبا]]<ref>المدینة المنورة معالم و احداث، ص64؛ آثار اسلامی، ص325-329.</ref> ه به باور شیعه، محل رد الشمس برای علی(ع) بوده است<ref>التاریخ الامین، ص386-387؛ معالم مکة و المدینه، ص395-396؛ نک: وفاء الوفاء، ج3، ص32-33.</ref>؛ [[مسجد غدیر خم]] در مسیر حاجیان نزدیک [[جحفه]]<ref>الکافی، ج4، ص566-567؛ ذکری، ج3، ص117-118؛ وفاء الوفاء، ج3، ص170-171.</ref>؛ [[مسجد امام علی(ع)]] در [[دارالشفا]] که بر پایه روایتی، ایشان در آنجا [[نماز عید]] خواند<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص259-260؛ وفاء الوفاء، ج3، ص43-44.</ref> و در پی گسترش و بازسازی به سال 1411ق. امروزه کنار خیابان و سمت چپ کسی قرار میگیرد که از جنوب غربی صحن مسجدالنبی بیرون میرود.<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص259-260؛ قس: وفاء الوفاء، ج3، ص43-44؛ معالم مکة و المدینه، ص347، 357.</ref> افزون بر این، برخی آثار موجود در مسجدالنبی به طور ویژه با یکی از اهل بیت ارتباط یافته است. [[محراب فاطمه(س)]] در جنوب [[محراب تهجد]] و درون مقصوره حرم و متصل به ستونی کنار [[صندوق حضرت زهرا(س)]] قرار دارد.<ref>معالم مکة و المدینه، ص292؛ المدینة المنورة معالم و احداث، ص24، 27.</ref> در قسمت شرقی حرم و در سمت حجره نبوی نیز دری است به نام [[باب السیدة الزهراء]] که محل ورود و خروج خادمان است.<ref>رسائل فی تاریخ المدینه، ص6؛ المدینة المنورة معالم و احداث، ص34.</ref> برخی دری را که سمت [[باب جبرئیل]] به عنوان در خانه فاطمه مشهور است، همان دری میدانند که به سوی کوچه باز میشده است.<ref>تاریخ و آثار اسلامی، ص203.</ref> در همان سمت، دری است موسوم به باب علی(ع) که به سبب نزدیکی به خانه علی(ع) بدین نام خوانده شده است.<ref>اخبار المدینه، ص105.</ref> این در ضمن بازسازی دیوار شرقی برداشته شد<ref>اخبار المدینه، ص105.</ref>؛ اما به سال 1413ق. دری به همین نام ساختند.<ref>التعریف بتاریخ، ص433.</ref> [[استوانه حرس|استوانه حَرس]] یا استوانة علی بن ابی طالب(ع) نیز جایگاه عبادت علی(ع) بود و ایشان کنار آن مینشست و از پیامبر نگهبانی میکرد.<ref>وفاء الوفاء، ج2، ص45؛ معالم مکة و المدینه، ص292؛ مدینهشناسی، ج1، ص180.</ref> منابع تاریخی از آبادیها، باغها، چشمهها و چاههایی متعلق به اهل بیت: یاد کردهاند؛ از جمله [[باغ فدک]] که در 130 کیلومتری شمال مدینه قرار دارد.<ref>معالم مکة و المدینه، ص485.</ref> به باور [[شیعه]]، این باغ از سوی پیامبر(ص) به حضرت فاطمه(س) بخشیده شد<ref>الکافی، ج1، ص543؛ الاختصاص، ص183-185؛ بحار الانوار، ج21، ص22.</ref> و در پی فوت پیامبر(ص)، کشمکش تاریخی میان ایشان و [[خلیفه اول]] بر سر آن درگرفت.<ref>نک: تاریخ المدینه، ج1، ص193-217؛ وفاء الوفاء، ج3، ص155-159.</ref> ===صدقات اهل بیت در مدینه=== برخی از چشمهای به نام [[عین فاطمه]] نزدیک [[زباله|زَباله]] یاد کردهاند که آجر مسجد پیامبر در آنجا ساخته میشد.<ref>وفاء الوفاء، ج1، ص132؛ ج4، ص122.</ref> [[قریه ام العیال|قریه ام العِیال]] در جنوب شرقی مدینه و در مسیر مکه را نیز صدقه فاطمه دانستهاند.<ref>معجم البلدان، ج1، ص254؛ وفاء الوفاء، ج4، ص15؛ حجاز در صدر اسلام، ص106.</ref> مهمترین املاک و صدقات امام علی(ع) در [[ینبع]] قرار داشت<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص221-224؛ معجم ما استعجم، ج1، ص262؛ نک: الکافی، ج7، ص49.</ref> و بیشتر شامل چشمههایی بود که آنها را وقف نمود. مجموعه چشمههای موسوم به «[[بغیبغه|بُغَیبِغه]]» و نیز «[[عین ابونیزر]]» از آن شمار هستند<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص221-222؛ وفاء الوفاء، ج4، ص30-31؛ حجاز در صدر اسلام، ص98-99.</ref> که آنها را برای فقیران مدینه و در راه ماندگان وقف کرد و به حسنین(ع) اجازه داد هر گونه صلاح میدانند در آن تصرف کنند.<ref>معجم البلدان، ج4، ص176.</ref> بعدها امام حسین(ع) اولی را به [[عبدالله بن جعفر بن ابی طالب]] بخشید.<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص221-222؛ وفاء الوفاء، ج4، ص30-31؛ حجاز در صدر اسلام، ص99.</ref> [[آبار علی]] نخلستانی با مجموعهای از چاهها در جنوب مدینه قرار دارد<ref>عمدة القاری، ج25، ص62؛ البحر الرائق، ج2، ص555.</ref> که برخی معتقدند امام علی(ع) آنها را حفر کرده است.<ref>اعانة الطالبین، ج2، ص341؛ نک: چهارده نور پاک، ج12، ص1671-1672.</ref> از املاک و چشمههایی متعلق به امام علی(ع) در مناطق دیگر از جمله [[عین موات]] و [[عین ناقه]] در [[وادی القری]]، باغی به نام «[[فقیرین|فُقَیرین]]» در منطقه عالیه،<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص223-229؛ وفاء الوفاء، ج3، ص153.</ref> [[بئر قیس]] و [[بئر شجره|شجره]]،<ref>فتوح البلدان، ص23؛ حجاز در صدر اسلام، ص351.</ref> صدقه [[وادی ترعه]] میان مدینه و [[خیبر]]<ref>تاریخ المدینه، ج1، ص225-226.</ref> و [[چشمه سویقه|چشمه سُوَیقه]] نزدیک [[سیاله|سَیاله]]<ref>وفاء الوفاء، ج4، ص95-96؛ حجاز در صدر اسلام، ص198.</ref> نیز یاد کردهاند. به گفته برخی، [[حفیاء]] از زمینهای وقفی امام حسن(ع)<ref>وفاء الوفاء، ج4، ص61.</ref> و [[مرتج]] از زمینهای نزدیک مدینه متعلق به ایشان بوده است.<ref>وفاء الوفاء، ج4، ص144.</ref> همچنین چشمه [[یحنس|یحَنِّس]] در مدینه را از اموال امام حسین(ع) دانستهاند که بعدها امام سجاد(ع) آن را برای گزاردن دَین پدر، به [[ولید بن عتبه]] فروخت.<ref>معجم البلدان، ج4، ص180.</ref> منابع تاریخی از صدقاتی دیگر نیز برای اهل بیت یاد کردهاند.<ref>نک: حجاز در صدر اسلام، ص348-357.</ref>
خلاصه:
لطفاً توجه داشتهباشید که همهٔ مشارکتها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفتهمیشوند (برای جزئیات بیشتر
ویکی حج:حق تکثیر
را ببینید). اگر نمیخواهید نوشتههایتان بیرحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد میکنید که خودتان این را نوشتهاید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشتهاید (برای جزئیات بیشتر
ویکی حج:حق تکثیر
را ببینید).
کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو
راهنمای ویرایشکردن
(در پنجرهٔ تازه باز میشود)
این صفحه عضوی از یک ردهٔ پنهان است:
رده:مقالههای در حال ویرایش
جستجو
جستجو
در حال ویرایش
آثار اهل بیت(ع) در حرمین
(بخش)
افزودن مبحث
Toggle limited content width