| نسخهٔ فعلی |
متن شما |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات اشخاص | | {{در دست ویرایش|ماه=[[آذر]]|روز=[[۲۴]]|سال=[[۱۳۹۸]]|کاربر=Abbasahmadi1363 }} |
| | نام کامل = محمد بن ادریس حلی | |
| | لقب = فخرالدین
| |
| | زادروز = ۵۴۳ق.
| |
| | محل زندگی = [[حله]]
| |
| | آرامگاه = [[حله]]
| |
| | خویشاوندان سرشناس = [[شیخ طوسی]]
| |
| | مذهب = [[شیعه]]
| |
| | تاریخ درگذشت = ۵۹۷ یا ۵۹۸ق. | |
| | کشور درگذشت = [[عراق]]
| |
| | شهر درگذشت = [[حله]] | |
| | کنیه = ابوعبدالله
| |
| | تالیفات = السرائر، خلاصة الاستدلال، مناسک الحج | |
| }} | |
|
| |
|
| '''ابن ادریس حلی''' (۵۴۳-۵۹۷ یا ۵۹۸ق)، از فقیهان [[شیعه]] بوده و دارای آثاری مانند السرائر، خلاصة الاستدلال و مناسک حج است. او را یگانه عصر خود، شیخ العلماء و رئیس مذهب خوانده‌اند. مدفن او در [[حله|حلّه]]، در محله جامعین قرار دارد.
| | [[رده:مقاله‌های در دست ویرایش]] |
| | |
| ==تبار==
| |
| ابن ادریس حلّی، ملقب به فخرالدین و مکنی به ابوعبدالله بوده<ref name=":0" /><ref name=":1" /> و در نسب وی اختلاف است. [[ابن فوطی|ابن فوطی]]، نسب وی را «محمد بن ادریس بن محمد»،<ref>تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣٠٨.</ref> [[ذهبی]]، «محمد بن ادریس بن احمد بن ادریس»<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref> و صاحب روضات‌الجنات، نسب وی را «محمد بن احمد بن ادریس» دانسته‌اند.<ref>روضات الجنّات، ج6، ص٢54.</ref>
| |
| | |
| او از [[شهر حله]] و از خاندان عجلی است.<ref name=":0">تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣٠٨.</ref><ref name=":1">تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref>
| |
| | |
| ==ولادت==
| |
| تاریخ تولد وی را حدود سال ۵۴۳ق، گفته‌اند. او پسر خواهر [[شیخ طوسی]] و مادرش، دختر فاضله مرحوم ورام و خود جد مادری، نجیب‌الدین یحیی هذلی (از علمای شیعه) بود.<ref>تلخیص مجمع الآداب، ج4، ص٣١٠.</ref> او ساکن حله بوده و یاران و شاگردانی داشته است.
| |
| | |
| ==جایگاه علمی==
| |
| فقها و شرح‌حال‌نگاران، از اهل سنّت و شیعه، ابن ادریس را به علو مقام و کثرت فهم و علم ستوده و از وی با اوصافی چون بی‌نظیر در علم فقه، یگانه عصر خویش، محقق و رئیس مذهب یاد کرده‌اند.
| |
| | |
| ذهبی که از متعصبان اهل‌سنت است و درباره بسیاری از شخصیت‌های شیعه از روی کینه و تعصب سخن می‌گوید، درباره جایگاه فقهی ابن‌ادریس نزد [[شیعه]] می‌گوید: «او در دانش فقه بی‌نظیر بود، ... و در زمان وی، میان شیعه همانند وی، وجود نداشت».
| |
| | |
| به گفته این مورخ، یکی از شاعران شیعه، قصیده‌ای در مدح وی سرود که در آن، وی را بر محمد بن ادریس شافعی (مؤسس مذهب شافعی) ترجیح و تفضیل داده بود.<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref>
| |
| | |
| [[شهید اول]]، وی را با عناوینی همچون «امام علامه، شیخ علما و رئیس مذهب» و شهید ثانی را با کلماتی، چون «امام، علامه و محقق» ستوده است. البته متقدمانی، همچون محقق حلی و علامه حلی، او را به‌علت زبان تندش در نقد دیگران، تخطئه کرده‌اند.<ref>فهرس التراث، ج١، ص6٠٩.</ref>
| |
| | |
| ==آثار و تالیفات==
| |
| ابن‌ادریس دارای تالیفاتی بوده که مشهورترین آنها، «الحاوی لتحریر الفتاوی»، معروف به کتاب «السرائر» است و از دیگر آثار وی نیز می‌توان به خلاصة الاستدلال، منتخب کتاب التبیان (در فقه) و «مناسک الحج»، اشاره کرد.<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref>
| |
| | |
| ==وفات==
| |
| به نظر برخی مؤلفان، ابن ادریس در حدود ۵۹۷،<ref>الفهرست، ج1، ص398.</ref><ref>لسان‌المیزان، ج5، ص693.</ref> و به گفته فرزندش صالح<ref>الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج12، ص155.</ref> درحدود ۵۹۸ درگذشته است؛ بنابراین، وفات او در ۲۵ یا ۳۵ سالگی، که در بعضی منابع به آن اشاره شده،<ref>منتهی‌المقال فی احوال الرجال، ج5، ص348.</ref> نادرست است و به نظر برخی ناشی از [[تصحیف]] کلمه تسعین به سبعین بوده است.
| |
| | |
| به گفته [[خوانساری]]، ابن‌ادریس در ظهر روز جمعه، هجدهم شوال سال ۵۹۸ه. ق، در سن ۵۵ سالگی، در شهر حله وفات کرد و در همانجا، به خاک سپرده شد.<ref>روضات الجنات، ج6، ص٢5٨.</ref> اما ذهبی، نام وی را جزو درگذشتگان سال ۵۹۷ه.ق، ذکر کرده است.<ref>تاریخ الاسلام، ج4٢، ص٣١4.</ref>
| |
| | |
| ==مدفن==
| |
| مرقد او در محله «جامعین» [[حله|حلّه]] قرار دارد و در ۱۳۴۰ش تجدید بنا شده است.<ref>لؤلؤةالبحرین، ج1، ص277ـ278، پانویس20.</ref>
| |
|
| |
|
| ==پانوشت== | | ==پانوشت== |
| خط ۴۹: |
خط ۸: |
|
| |
|
|
| |
|
| *'''تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر والاعلام'''، شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان الذهبی، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتاب العربی.
| |
|
| |
| *'''تلخیص مجمع الآداب فی معجم الالقاب'''، عبدالرزاق بن احمد الشیبانی (ابن الفوطی)، تحقیق: مصطفی جواد، دمشق، وزارة الثقافة والارشاد القومی - مطبوعات مدیریة احیاء التراث القدیم، (لا ت).
| |
|
| |
| *'''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''، محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
| |
|
| |
| *'''روضات الجنات فی احوال العلماء والسادات'''، محمد باقر الموسوی الخوانساری، ط ۱، بیروت، دار الاسلامیة، ۱۴۱۱ه. ق - ۱۹۹۱م.
| |
|
| |
| *'''الذریعة الی تصانیف الشیعة'''، محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
| |
|
| |
| *'''فهرس التراث'''، السید محمدحسین الحسینی الجلالی، قم، دلیل ما، ۱۴۲۲ه. ق.
| |
|
| |
| *'''لؤلؤة البحرین'''، یوسف بن احمد بحرانی، چاپ محمدصادق بحرالعلوم، قم.
| |
|
| |
| *'''منتهی‌المقال فی احوال الرجال'''، محمد بن اسماعیل مازندرانی حائری، قم ۱۴۱۶.
| |
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
|
| |
| [[رده:عالمان شیعه قرن 6 (قمری)]]
| |
| [[رده:فقیهان شیعی عراق]]
| |
| [[رده:فقیهان سده ششم قمری]]
| |
| [[رده:نویسندگان عرب زبان]]
| |
| [[رده:نویسندگان سده ششم هجری قمری]]
| |
