در حال ویرایش افشاریه (بخش)

===مسیرهای حجاج ایرانی در دوره افشاریه===

نخست راه دریا که از مسیر بندرهای جنوب ایران به بندر [[جده]] پیموده می‌شد. دو راه دیگر که در [[عراق]] قرار داشتند، عبارت بودند از: راه زبیده که از نجف آغاز می‌شد و به فرمان زبیده، همسر‌ [[هارون‌‎الرشید عباسی]]، آباد شده بود و نزدیک‌ترین راه زمینی به مکه به شمار می‌رفت. دیگری به راه [[شام]] معروف بود که از [[بغداد]] آغاز می‌شد و بسیار دورتر از راه زبیده بود. راه زبیده متروک بود؛ زیرا در ریگزار قرار داشت و در مسیر آن، میان قبایل بادیه‌نشین ستیز جریان داشت و حاکمان عثمانی برای تامین امنیت آن همکاری نمی‌کردند. از این‌رو، حاجیان مجبور بودند راه شام و منازل هفتاد و شش‌گانه آن را بپیمایند که آن نیز به علت دوری مسافت و هجوم راهزنان و [[اعراب بادیه‌نشین]]، خطرهای بسیار داشت.<ref>بیان الواقع، ص133-134، 151.</ref>