در حال ویرایش اوقات نماز (بخش)

===پایان وقت نماز مغرب===
به باور مشهور فقیهان امامی، پایان وقت اختیاریِ نماز مغرب نیمه شب<ref>تذکرة الفقهاء، ج2، ص311؛ مجمع الفائده، ج2، ص20؛ جامع المقاصد، ج2، ص19.</ref> و پایان وقت اضطراری آن [[طلوع فجر]] است.<ref>العروة الوثقی، ج2، ص249.</ref> پشتوانه آنان، آیه 78 اسراء/17<ref>مختلف الشیعه، ج2، ص21.</ref> و چندین حدیث<ref>التهذیب، ج2، ص28، 270؛ الاستبصار، ج1، ص261، 288.</ref> است.‌ اندکی از فقیهان امامی، پایان وقت اختیاری نماز مغرب را ناپدید شدن شفق و پایان وقت اضطراری آن را گذشتن یک چهارم شب شمرده‌اند.<ref>المبسوط، طوسی، ج1، ص74-75؛ الکافی فی الفقه، ص137.</ref> اندکی دیگر از فقیهان امامی میان مسافر و غیر مسافر تفاوت نهاده، بر آنند که وقت نماز مغرب برای شخص غیر مسافر تا غایب شدن شفق و برای مسافر تا یک چهارم شب است.<ref>المقنعه، ص93-95.</ref> پشتوانه این دو نظر غیر مشهور نیز احادیثی<ref>الکافی، ج3، ص280؛ وسائل الشیعه، ج4، ص187-188.</ref> است که فقیهان دیگر در مقام سازگاری آن‌ها با ادله دیگر، آن‌ها را بر اختلاف در مراتب وقت فضیلت حمل کرده‌اند.<ref>موسوعة الامام الخوئی، ج11، ص116.</ref> حنفیان،<ref>المبسوط، سرخسی، ج1، ص144؛ تحفة الفقهاء، ج1، ص101؛ بدائع الصنائع، ج1، ص123.</ref> حنبلیان،<ref>المغنی، ج1، ص390؛ الشرح الکبیر، ابن قدامه، ج1، ص438؛ کشاف القناع، ج1، ص300.</ref> مشهور شافعیان<ref>المجموع، ج3، ص29-34؛ فتح الوهاب، ج1، ص55؛ الاقناع، ج1، ص100.</ref> و برخی مالکیان<ref>مواهب الجلیل، ج2، ص24-29.</ref> وقت خاص نماز مغرب را تا از میان رفتن شفق (سرخی آسمان در مغرب) دانسته‌اند. اما مشهور مالکیان<ref>حاشیة الدسوقی، ج1، ص178؛ الثمر الدانی، ص93.</ref> و برخی شافعیان<ref>الاقناع، ج1، ص100.</ref> وقت اختیاری نماز مغرب را از غروب خورشید تا زمانی به‌اندازه انجام دادن مقدمات آن همچون تطهیر بدن و لباس و خواندن اذان و اقامه و نیز ‌گزاردن نماز مغرب با نوافل آن دانسته‌اند. پشتوانه این سخنان، روایت امامت جبرئیل،<ref>سنن ابی داود، ج1، ص97؛ سنن الترمذی، ج1، ص100؛ السنن الکبری، ج1، ص364.</ref> حدیث عبدالله بن عمر<ref>صحیح مسلم، ج1، ص426.</ref> و حدیث ابوهریره<ref>صحیح مسلم، ج1، ص424؛ الموطّا، ج1، ص10.</ref> است که مفاد آن‌ها با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد. به باور همه فقیهان اهل سنت، وقت اضطراری نماز مغرب تا طلوع فجر صادق ادامه دارد.<ref>مختصر المزنی، ص11؛ مختصر خلیل، ص17؛ اضواء البیان، ج1، ص300-301.</ref>