نسخهٔ فعلی |
متن شما |
خط ۱: |
خط ۱: |
| [[پرونده:بازسازی مسجدالنبی در دوره ملک فهد.jpg|File.png|270px|thumb|left|بازسازی مسجدالنبی در دوره ملک فهد]]
| | بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)، در سال 1402ه.ق آغاز شد. |
| '''بازسازی مسجدالنبی (ملک فهد)'''، در سال 1405ه.ق به فرمان ملک فهدبن عبدالعزیز آغاز شد. در این طرح که اجرای آن را مؤسسه بن لادن برعهده داشت، توسعه مسجدالنبی در دستور کار قرار گرفت. بنابراین خانهها و زمینهای اطراف مسجد خریداری شد و توسعه در جهات شمالی، غربی و جنوبی انجام گرفت.
| |
|
| |
|
| در این دوره، فضایی در پشت بام مسجد برای نماز ایجاد شد به مساحت 67000 متر مربع که ظریفیت 90000 نمازگزار را داشت و با افزایش مساحت مسجد به 165500 مترمربع، 257000 نماز گزار میتوانستند نماز را در مسجدالنبی اقامه کنند.
| | ==بازسازی== |
| | |
| در این زمان سایبانهای ایجاد شد تا نمازگزاران را از نور خورشید و باران مصون نگهدارد. این سایبانها به صورت خودکار عمل میکردند. همچنین برای راحتی نمازگزارن طبقه بالا، پله برقی کارگذاشته شد.
| |
| | |
| تالار نماز بر جنازه، در این دوره ایجاد شد و اولین نماز بر جنازه رمضان 1415ه.ق خوانده شد.
| |
| | |
| ==آغاز کار و مجری طرح== | |
| نهم صفر سال 1405ه.ق بازسازی مسجد آغاز شد. | | نهم صفر سال 1405ه.ق بازسازی مسجد آغاز شد. |
|
| |
|
| اجرای این کار به عهده مؤسسه بن لادن گذاشته شد. رییس مؤسسه در این زمان، شیخ بکر محمد بن لادن بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=202 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 202]</ref> | | اجرای این کار به عهده مؤسسه بن لادن گذاشته شد. رییس مؤسسه در این زمان، شیخ بکر محمد بن لادن بود.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 206</ref> |
|
| |
|
| ==مساحت== | | ==مساحت== |
| ===خرید خانه های اطراف مسجد===
| | بازسازی و توسعه در این زمان بدینگونه بود که از احداث بنای جدیدی در کنار مسجدهایی که محیط بر آن و از شمال و غرب رو شرق متصل به آن بود به مساحت 82000 متر مربع که برای 137000 نمازگزار جای داشت. |
| | |
| برای اجرای طرح بازسازی خانهها و زمینهای اطراف مسجد با مساحت ۱۰۰۰۰۰ متر مربع خریداری شد. هزینهای که دولت سعودی برای این توسعه پرداخت کرد، سی میلیارد ریال سعودی بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=206 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 206]</ref>
| |
|
| |
|
| ===افزایش مساحت===
| | بدین ترتیب مساحت اجمالی مسجد بعد از توسعه 98500 متر مربع شد و برای 167000 نمازگزار جای داشت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 206</ref> |
| | |
| این توسعه در جهات شمالی و غربی و جنوبی بود. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=206 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 206]</ref>
| |
| | |
| در طرح بازسازی قرار بود 82000متر مربع که برای 137000 نمازگزار جا داشته باشد ساخته شود اما بعد از توسعه در نهایت 98500 متر مربع اضافه شد که برای 167000 نمازگزار جا داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=204 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 204]</ref>
| |
| | |
| ===ایجاد فضایی برای نمازخواندن در پشت بام مسجد===
| |
| | |
| این فضا با 67000مترمربع مساحت، با مرمر مفروش و برای نماز آماده شد. این فضا ظرفیت 90000نمازگزار را داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=204 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 204]</ref>
| |
| | |
| گنجایش مسجدالنبی بعد از توسعه به 257000 نفر رسید . مساحت تقریبی آن نیز 165500متر مربع بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=204 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 204]</ref>
| |
|
| |
|
| ==سایبان== | | ==سایبان== |
| مساحت فضاهای محیط بر مسجدالنبی 235000متر مربع بود و بخش بزرگی از آن دارای سایبانهایی بود که بهطور خودکار باز و بسته میشدند تا برای نمازگزارن سایه ایجاد کنند. | | مساحت فضاهای محیط بر مسجدالنبی 235000متر مربع بود و بخش بزرگی از آن دارای سایبانهایی بود که بهطور خودکار باز و بسته میشدند تا برای نمازگزارن سایه ایجاد کنند. |
|
| |
|
| مساحت این سایبانها 135000متر مربع بوده و گنجایش 250000 نفر را داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=204 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 204]</ref> | | مساحت این سایبانها 135000متر مربع بوده و گنجایش 250000 نفر را داشت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 207</ref> |
|
| |
|
| همچنین فضای بین مسجد قدیم و توسعه در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)|عبدالعزیز]] با 12 سایبان بزرگ که مساحت هر کدام 306 متر مربع بود پوشانده شد. | | همچنین فضای بین مسجد قدیم و توسعه در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (ملک عبدالعزیز)|عبدالعزیز]] با 12 سایبان بزرگ که مساحت هر کدام 306 متر مربع بود پوشانده شد. |
|
| |
|
| این سایبانها به صورت خودکار باز و بسته میشدند و نمازگزاران را از تابش خورشید و آب باران محفوظ میداشتند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=205 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 205]</ref> | | این سایبانها به صورت خودکار باز و بسته میشدند و نمازگزاران را از تابش خورشید و آب باران محفوظ میداشتند.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 208</ref> |
|
| |
|
| ==سقف== | | ==سقف== |
| در این دوره، سقفهای متحرک ایجاد شد که بهوسیله برق باز و بسته میشد. | | در این دوره، سقفهای متحرک ایجاد شد که بهوسیله برق باز و بسته میشد. |
|
| |
|
| این سقفها 27 موضع که طول ضلع هر یک از آنها 18 متر بود را پوشش میداد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=248 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 248]</ref> | | این سقفها 27 موضع که طول ضلع هر یک از آنها 18 متر بود را پوشش میداد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 212</ref> |
|
| |
|
| ==رواق== | | ==رواق== |
| [[رواق]] سطح توسعهیافته در پشت بام، به مساحت 11000 متر مربع و به عرض 6متر و ارتفاع 5 متر بود. | | [[رواق]] سطح توسعهیافته، به مساحت 11000 متر مربع و به عرض 6متر و ارتفتع 5 متر بود. |
|
| |
|
| این رواق در جانب شمالی و شرقی و غربی و جنوبی بخش توسعه یافته ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=207 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 207]</ref> | | این رواق در جانب شمالی و شرقی و غربی و جنوبی بخش توسعه یافته ساخته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 209</ref> |
|
| |
|
| ==مناره== | | ==مناره== |
خط ۶۲: |
خط ۴۳: |
| یک مناره در رکن جنوب شرقی | | یک مناره در رکن جنوب شرقی |
|
| |
|
| یک مناره در رکن جنوب غربی<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=222 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 222]</ref> | | یک مناره در رکن جنوب غربی<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 209</ref> |
|
| |
|
| ==مدخل== | | ==مدخل== |
خط ۶۹: |
خط ۵۰: |
| بر سر این مدخل هفت [[گنبد]] بتونی قرارداشت. | | بر سر این مدخل هفت [[گنبد]] بتونی قرارداشت. |
|
| |
|
| بهطور کلی [[حرم نبوی]] در این دوره 83 ورودی داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=246 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 246]</ref> | | بهطور کلی حرم نبوی در این دوره 83 ورودی داشت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 212</ref> |
|
| |
|
| ==تالار نماز بر جنازه== | | ==تالار نماز بر جنازه== |
|
| |
|
| در این دوره راهروی جلو دیوار قبله به طول 82/5متر و عرض 4/95 متر احداث شد و دارای سه در بود. عرض هر در 2/5 متر بود: دری موازی [[باب السلام (ابهامزدایی)|باب السلام]] در غرب و دری موازی [[باب جبرئیل]] در شرق و دری در وسط که به تالار مخصوص نماز بر جنازهها باز میشد. | | در این دوره راهروی جلو دیوار قبله به طول 82/5متر و عرض 4/95 متر احداث شد و سه در برای آن گذاشتند. عرض هر در 2/5 متر بود: دری موازی [[باب السلام (ابهامزدایی)|باب السلام]] در غرب و دری موازی [[باب جبرئیل]] در شرق و دری در وسط که به تالار مخصوص نماز بر جنازهها باز میشد. |
|
| |
|
| این تالار 11/25 متر و عرض آن 4/95 متر بود. همچنین دری در دیوار قبله به عرض دو متر باز شد. این در طرف راست امام قرار داشت و امام از آن در برای نماز بر جنازهها به تالار میرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=178 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 178]</ref> | | این تالار 11/25 متر و عرض آن 4/95 متر بود. همچنین دری در دیوار قبله به عرض دو متر باز شد. این در طرف راست امام قرار دارد و امام از آن در برای نماز بر جنازهها به تالار میرود. |
|
| |
|
| اولین نماز بر جنازهها در این مکان در اول ماه رمضان 1415ه.ق خوانده شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=180 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 180]</ref> | | اولین نماز بر جنازهها در این مکان در اول ماه رمضان 1415ه.ق خوانده شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 189-190</ref> |
|
| |
|
| ==امکانات رفاهی برای زائرین== | | ==امکانات رفاهی برای زائرین== |
|
| |
|
| ===پله برقی=== | | ===پله برقی=== |
| برای انتقال و راحتی نمازگزاران از طبقه پایین و سطوح توسعهیافته در پشت بام، پله برقی گذاشته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=246 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 246]</ref> | | برای انتقال و راحتی نمازگزاران از طبقه پایین و سطوح توسعهیافته پله برقی گذاشته شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 209</ref> |
|
| |
|
| ===تهویه هوا=== | | ===تهویه هوا=== |
| تهویه مناسب، بهطوریکه هوای خنک از دریچههایی که بر ستونها قرارداشت به داخل مسجد میآمد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=248 عمارة و توسعه المسجد النبوی، 248]</ref> | | تهویه مناسب، بهطوریکه هوای خنک از دریچههایی که بر ستونها قرارداشت به داخل مسجد میآمد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 212</ref> |
|
| |
|
| ===پارکینگ=== | | ===پارکینگ=== |
| پارکینگ با گنجایش 4444خودرو در زیر زمین قرارداشت .<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=248 عمارة و توسعه المسجد النبوی، 248]</ref> | | پارکینگ با گنجایش 4444خودرو در زیر زمین قرارداشت .<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 213</ref> |
|
| |
|
| ===تونل خدمات=== | | ===تونل خدمات=== |
| ساختن تونل خدمات در زیرزمین واقع بود، از محطه التبرید تا مدینه حجاج البر ادامه داشت. | | ساختن تونل خدمات در زیرزمین واقع بود، از محطه التبرید تا مدینه حجاج البر ادامه داشت. |
|
| |
|
| این تونل به طول 7کیلومتر و عرض 6/10 متر و ارتفاع 4/10 متر جهت رساندن آب خنک و برق اضطراری به مسجدالنبی مورداستفاده قرار میگرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=248 عمارة و توسعه المسجد النبوی، 248]</ref> | | این تونل به طول 7کیلومتر و عرض 6/10 متر و ارتفاع 4/10 متر جهت رساندن آب خنک و برق اضطراری به مسجدالنبی مورداستفاده قرار میگرفت.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طولتاریخ، ص 212-213</ref> |
| | |
| ==جستارهای وابسته==
| |
| [[مسجدالنبی]]، [[بازسازی مسجدالنبی (دوره سعودی)]]
| |
|
| |
|
| ==پانویس== | | ==پانویس== |
خط ۱۰۴: |
خط ۸۲: |
| {{منابع}} | | {{منابع}} |
|
| |
|
| * '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م. | | * '''تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ'''،ناجی محمدحسن عبدالقادرالانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی،تهران،مشعر، 1378 |
| | |
| [[رده:بازسازی مسجدالنبی]]
| |