در حال ویرایش تاریخ المستبصر (کتاب) (بخش)

===گزارشات از مکه===

بخش مربوط به یمن، بیشتر حجم کتاب یعنی حدود یک‌پنجم را به خود اختصاص داده است و دیگر مناطق تقریباً سهمی یکسان دارند. سخن از مکه با مباحثی لغوی و روایی درباره نام‌های آن آغاز شده <ref>تاریخ المستبصر، ص11-14.</ref> و با مباحثی درباره وضعیت معیشتی، آداب اجتماعی، و خلق و خوی مکیان ادامه یافته است.

بر پایه آگاهی‌های کتاب، ساکنان مکه از اشراف منسوب به [[امام حسن بن علی(ع)]] و قریشی و بیشتر بر مذهب زیدی هستند. نوع لباس مردان و حجاب زنان مکی و نام‌هایی که مکیان بر فرزندان خود می‌نهاده‌اند، در زمره این موضوعات است. وضعیت اقتصادی مردم مکه، چندان مناسب نبوده و به گفته نویسنده، آنان اهل قناعت بوده‌اند و گاه چند روز را به دو قرص نان بسنده می‌کرده‌اند. <ref>تاریخ المستبصر، ص14-15.</ref>

به گزارش کتاب، حاکمان یا شرفای حسنی از دوران حکومت‌ [[هارون الرشید]] در مکه ساکن شده و حکومت آن سرزمین را در دست داشته‌اند. <ref>تاریخ المستبصر، ص21.</ref>

نویسنده از منبعی که معرفی نکرده، نقل کرده است که در گذشته، مردم مکه و پیرامون آن، درآمدی کلان از فروش محصولات کشاورزی و دامداری و جز آن داشته‌اند، ولی به سبب اختلاف و چنددستگی، درآمد آنان از میان رفته است. <ref>تاریخ المستبصر، ص18.</ref> نام پول‌های رایج در شهر و بهای خوراک و پوشاک، در این بخش آمده و باب‌های برخی شهرها <ref>تاریخ المستبصر، ص22.</ref> و ارزش دینار مکی با واحد پول دیگر جای‌ها از جمله [[بغداد]] مقایسه شده است. <ref>تاریخ المستبصر، ص23.</ref>

وضعیت شهر و خانه‌های مکه و تغییرات آن در گذر تاریخ، موضوع دیگر کتاب است. به گزارش این کتاب، خانه‌های شهر مکه از سنگ و گچ بوده‌اند و در زمانه [[مهدی عباسی]] (حک: 158-169ق.)، خانه‌ها همانند قلعه‌های نظامی ساخته شدند تا به استحکام آن‌ها افزوده گردد. در دوران امیر قتادة بن ادریس، به دستور او، پیرامون شهر حصاری از سنگ و گل ساخته شد و چهار در بر آن گشودند. <ref>تاریخ المستبصر، ص19.</ref>