در حال ویرایش تعرب بعد الهجره (بخش)

==تاریخ هجرت به مدینه==

پس از [[پیمان عقبه]] دوم که فاصله آن تا هجرت پیامبر(ص) به مدینه هفتاد روز تا سه ماه بود، بیشتر مسلمانان از مکه به مدینه هجرت کردند و البته با مخالفت و منع [[مشرکان]] روبه‌رو شد. مشرکان برای پیشگیری از هجرت به مدینه، حتی برخی را حبس کردند.<ref>دلائل النبوه، ج3، ص10، 18.</ref> عموم مسلمانان به هجرت و انجام فرمان الهی اشتیاق داشتند و در صورت ناتوانی از این کار، دچار غم و حسرت می‌شدند. [[جندب بن ضمره|جُندب بن ضَمُره]]، صحابی رسول خدا، به سبب پیری و بیماری نتوانست هجرت کند و از این رو، غمی جانکاه در دل داشت.<ref>اسد الغابه، ج1، ص359.</ref> کسانی که در این سال‌ها مسلمان می‌شدند، افزون بر اسلام، بر جهاد و هجرت نیز بیعت می‌کردند.<ref>المصنف، ج5، ص218.</ref>

 

پیامبر برای مهاجران به مدینه، از خداوند درخواست سکونت پیوسته در مدینه و پرهیز از تعرب می‌کرد.<ref>تاریخ ابن خلدون، ج1، ص154.</ref> از ایشان روایت شده که هر کس تعرب ورزد، جفا کرده است.<ref>مجمع الزوائد، ج5، ص254.</ref> اَعرابی مرتد که تعرب بعد الهجره نماید، از زبان پیامبر لعنت شده است.<ref>المصنف، ج3، ص144-145.</ref>

 

در گزارش دیگر آمده که پیامبر جنگجویان را مکلف کرده بود در برخورد با مشرکان، آنان را به اسلام دعوت کنند اگر اجابت کردند، از نبرد خودداری ورزند و آن‌گاه آن‌ها را به کوچ از خانه‌ها و آمدن به دار المهاجرین دعوت کنند. اگر نپذیرفتند، حکم «اَعراب المسلمین» را دارند که جز در صورت شرکت در جهاد، سهمی از غنیمت‌ ندارند.<ref>السنن الکبری، ج9، ص184؛ شرح السنه، ج11، ص6؛ کنز العمال، ج4، ص481.</ref> آیاتی مانند {{قلم رنگ|سبز|﴿وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ لَمْ یُهاجِرُوا ما لَکُمْ مِنْ وَلایَتِهِمْ مِنْ شَیْ‌ءٍ حَتَّی یُهاجِرُوا﴾}} ([[سوره انفال]]، آیه 72) به همین نکته اشاره می‌کند.

کسانی که هجرت نمی‌کردند، همچنان بادیه‌نشین خوانده می‌شدند.<ref>عیون الاثر، ج2، ص322.</ref> بر پایه یک تحلیل، هجرت به مدینه در حقیقت، دور شدن از اَعراب بود و مردم با هجرت از نزد اعراب و آماده شدن برای جهاد همراه مسلمانان، به این ضرورت رفتار می‌کردند.<ref>بحار الانوار، ج64، ص359.</ref>

دیدگاه ابن‌خلدون در دفاع از بادیه‌نشینی<ref>نک: تاریخ ابن خلدون، ج1، ص154.</ref> و نظریه برخی از محققان معاصر که جاهلیت عرب‌ها اختصاص به بادیه نداشت و شهر هم پر از رذیلت و ناهنجاری بود، <ref>المفصل، ج1، ص282-283.</ref> با استناد به تقابل فرهنگی میان [[مدینه]] با [[مکه]] و دیگر سرزمین‌های حجاز پاسخ داده می‌شود.

هجرت به مدینه ضرورتی بنیادین بود و رها کردن این ضرورت و بازگشت از آن، فرد مسلمان را از فرهنگ ارزشمندی که از پیامبر و در مدینه می‌آموخت، بی‌نصیب می‌ساخت.<ref>احکام القرآن، ج2، ص569.</ref> برخی حرمت تعرب بعد الهجره را از این روی دانسته‌اند که مکه دار الحرب بود.<ref>سبل الهدی، ج5، ص260.</ref>