در حال ویرایش جنة المعلاة (بخش)

==بارگاه‌ها==
[[پرونده:جنة المعلاة۴.png|بندانگشتی|تصویری از بارگاه حضرت خدیجه و دیگر بارگاه‌ها در جنة المعلاة. گفته شده تاریخ عکس‌بردای متعلق به سال ۱۹۰۷م. است. همه مقبره‌ها به دست دولت [[آل سعود|سعودی]] ویران شده است.|جایگزین=]]

به تصریح منابع متقدم، بسیاری از قبرهای [[صحابه]]، [[تابعین]] و بزرگان در این قبرستان ناشناخته مانده و مردم [[مکه]] جای دقیق آنها را فراموش کرده‌اند.<ref>الاشارات، ص77؛ رحله ابن جبیر، ص78؛ رحله ابن بطوطه، ج1، ص381.</ref> تنها شمار اندکی از این قبرها مشخص بوده<ref>رحله ابن بطوطه، ج1، ص381.</ref> و بناها و بارگاه‌هایی نیز بر روی آنها ساخته شده است.

*'''مقبره حضرت خدیجه'''
{{اصلی|قبر حضرت خدیجه}}
یکی از بناهای ساخته شده در قبرستان معلاة، [[گنبد]] و بارگاهی بر قبر [[خدیجه]] (س) بود. [[صندوق|صندوقی]] چوبی برای نصب بر روی قبر خدیجه ساخته شده‌بود تا آنکه در سال ۹۵۰ق. محمد بن سلیمان از صاحب منصبان [[مصر]] در حکومت داود پاشا والی مصر، بر روی قبر، بارگاه و [[گنبد|گنبدی]] از سنگ شُمیسی ساخت و بر روی قبر نیز صندوقی تازه گذاشت و پارچه‌ای فاخر گذاشت و برای بارگاه خادمی مشخص کرد.<ref>تحصیل المرام، ج2، ص647؛ افادة الانام، ج2، ص150.</ref>

* '''ابوطالب بن حسن بن ابی‌نُمی''' (م. ۱۰۱۲ق) '''عبدالمطلب بن غالب''' (م. ۱۳۰۰ق): این دو فرد از امیران مکه بوده و قبر آنها نزدیک قبر خدیجه بود.<ref>تحصیل المرام، ج2، ص647، 776.</ref> بر روی این دو قبر بارگاه‌هایی ساخته شده بود؛<ref name=":1"/>
* '''قبر منسوب به آمنه''': بر روی این قبر، [[گنبد]] و بارگاهی در سال ۱۲۴۲ق. توسط عیسی شیخ الحرم ساخته شد؛<ref name=":1">تحصیل المرام، ج2، ص648.</ref>
* '''عبدالرحمن بن [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابی‌بکر]]''': روی قبر او که در سمت راست قبر خدیجه بود، بنایی چهارگوش در زمان سلطان عبدالمجید (حک: ۱۲۳۷–۱۲۷۷ق) ساخته شد. این قبر تا پیش از این سال، تنها صندوقی چوبی داشت؛<ref>تحصیل المرام، ج2، ص650.</ref>
* '''اسماء دختر ابوبکر'''؛<ref>تحصیل المرام، ج2، ص650.</ref>
* '''[[عبدالله بن زبیر]]'''؛<ref>الرحلات المغربیه، ص399.</ref>
* '''ابوالبرکات ابن ظهیره'''، امیر مکه؛<ref>منائح الکرم، ج3، ص58.</ref>
* '''محمدجان نقشبندی'''، از ذریه محمد بن حنفیه (م. ۱۲۶۸ق)؛<ref>تحصیل المرام، ج2، ص667.</ref>
* '''حسن بن ابی‌نمی'''، از شرفای [[مکه]].<ref>منائح الکرم، ج4، ص506.</ref>

اولیا چلبی (م. ۱۰۹۴ق) در گزارش سفر خود به مکه و زیارت این قبرستان، از وجود ۷۵ بارگاه گنبدپوش خبر داده است.<ref>الرحلة الحجازیه، ص283.</ref> برخی گزارش‌ها از وجود بارگاه‌ها و قبور خانوادگی در این قبرستان حکایت دارند که از آن جمله می‌توان به بارگاه حسن بن ابی‌نمی اشاره کرد که دربردارنده قبور برخی از فرزندان و نوادگان وی بوده است.<ref>منائح الکرم، ج4، ص239، 506، ج5، ص485.</ref>

بر اساس گزارش ابراهیم رفعت پاشا بر اساس مشاهداتش در سال 1318 قمری هر یک از قبرها [[حضرت خدیجه (س)|حضرت خدیجه]]، [[عبدمناف بن عبدالمطلب|عبدمناف]]، [[عبدالمطلب]]، هاشم و [[ابوطالب]] گنبد داشته اند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B1%D8%A2%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85_%D8%B1%D9%81%D8%B9%D8%AA_%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7_%D8%AC1.pdf&page=31 مرآة الحرمین، ابراهیم رفعت پاشا، ج1، ص 31-32]</ref>