در حال ویرایش حج نیابتی (بخش)

==نیابت از درگذشته==
فقها اتفاق نظر دارند که بر هر كسى كه از جهات مختلف، توانائى رفتن به حج را داشته باشد، [[واجب]] است خودش [[اعمال حج]] را بجاى آورد. و اگر کسی در زمان حیات نتواند حج واجب را به جا آورد وراث از طرف فردی که درگذشته است، نایب می‌گیرند.
* به فتواى [[اماميّه]] و [[حنابله]] اگر به [[حج بلدی|حجّ بلدى]] [[وصيّت]] نكرده باشد، واجب است [[حج ميقاتى]] برايش [[اجاره]] كنند و اجرةالمثل آن را به اجير بدهند. و اگر فوت كند واجب از عهده او ساقط نمى‌‏شود.
* به فتواى [[شافعيان]]: بايد فردى را اجاره كنند تا اعمال حج را به نيابت از او انجام دهد و مال ‏الاجاره را نيز از اصل مال بايد پرداخت. <ref>القوانين الفقهيّه، ص87.</ref>
* به نظر [[مالكيان]] و [[حنفيان]]: استيجار واجب نيست و در نتيجه تکلیف حج از فردی که فوت کرده برداشته می‌شود. 
===در صورت وصیت میت===
اگر فردی که فوت کرده به طور مطلق وصيّت كند كه از مال خودش براى او حج بجاى آورند:
* به فتواى شافعيان: بايد از اصل مال، برايش حج كنند.
* به فتواى مالكيان و حنفيان: از ثلث مال برايش حج بجا مى‌‏آورند. بديهى است كه اين حج، هرگز حكم [[حج واجب]] را نخواهد داشت، و واجب همچنان بر عهده او مى‏‌باشد.
* به فتواى جمع زيادى از علماى اماميه: اگر وصيّت كننده مالى را معيّن كند، تا براى او [[حجة الاسلام|حجّة الاسلام]] انجام دهند عمل كردن به اين وصيت واجب است و مخارج آن را نيز از اصل مال برمى‏‌دارند، در صورتى كه زيادتر از مقدار معمول نباشد، ولى اگر زيادتر باشد، و ورّاث هم مقدار زيادى را، از اصل مال اجازه ندهند، از ثلث مال ميّت جبران مى‌‏شود.