در حال ویرایش حج نیابتی (بخش)

==شرائط نایب==
* [[بلوغ]]، بنابراين نيابت غير بالغ صحيح نيست.
* [[عقل]]، در نتيجه، نيابت مجنون صحيح نيست.
* [[اسلام]]، كه با اين شرط نيابت [[كافر]] درست نيست.
* اطمينان به انجام دادن، بنابراين كسى كه اطمينانى به سخن او نيست، نيابتش صحيح نمى‏باشد.
* حج واجب به ذمّه‌‏اش نباشد؛ يعنى [[حجّةالاسلام]] خود را انجام داده باشد.
===بررسی شرط حجة‌الاسلام===
البته در اعتبار شرط اخير، بين فقهاى اسلام اختلاف است،
* بعضى گفته‏‌اند، چنين شرطى اعتبار ندارد وليكن اگر حج واجب خود را انجام داده باشد افضل است.
* مالك بن انس مى‏گويد: اين شرط در مورد كسى كه به جاى ميّت حج مى‏‌كند اعتبار ندارد. <ref>بدايةالمجتهد 1/ 320.</ref>
* ابوحنيفه نيز به عدم اعتبار شرط پنجم قائل است. <ref>المغنى 3/ 202، الوجيز 1/ 110.</ref>
* یعضی از [[فقهاى اهل سنّت]] كه شافعى هم از آنهاست، به اعتبار اين شرط فتوا داده‌‏اند. <ref>الّام 12/ 122، المجموع 7/ 118.</ref>
* سفيان بن سعيد ثورى و اوزاعى و احمد بن حنبل، هم اين گونه فتوا داده‏‌اند.
* و غالب علماى اماميّه: اين شرط را بطور مطلق معتبر مى‌‏دانند، و لذا بين نيابت از زنده يا مرده فرقى نمى‏‌گذارند.
====دلیل حکم====
* دلیل قائلین به اين شرط: به روايت ابن عباس از پيامبر (ص) استناد كرده‌‏اند. ابن عباس مى‏‌گويد: پيامبر اكرم در اثناء حجّ، صدائى از مردى شنيد كه مى‌گفت: «لبيّكْ عَنْ شبرمة» لبيك از جانب شبرمه، پيامبر پرسيد: شبرمه كيست؟ گفت: يكى از برادران يا يكى از نزديكانم. فرمود آيا حج واجب خود را انجام داده‏‌اى؟ عرض كرد: نه، فرمود: اوّل حجّ خود را انجام بده و سپس از شبرمه حج كن. <ref>بدايةالمجتهد 1/ 320.</ref>
* دلیل عدم قائلین به اين شرط: شرائط و ابزار انجام حج موجود، و مانعى هم در كار نيست. و امّا حديث ابن عباس تنها در يك واقعه خاص بوده و لذا نمى‏‌تواند مستند نيرومندى براى دسته اوّل قرار گيرد.