در حال ویرایش خانه فاطمه(س)

'''خانه فاطمه''' [[فاطمه دختر رسول الله|دختر رسول خدا]] از خانه‌های همجوار [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] در شهر [[مدینه]] بود. این خانه محل زندگی فاطمه زهرا بعد از ازدواج با [[علی بن ابیطالب]] بود. این خانه از مجموعه خانه‌های چسبیده به مسجدالنبی بود که هر یک محل سکونت یکی از [[امهات المؤمنین|همسران پیامبر اسلام]] بود. خانه فاطمه به [[خانه عایشه]] چسبیده بود. 

این خانه امروزه از بین رفته است و موقعیت کنونی آن داخل [[حجره پیامبر|حجره]] و مرقد پیامبر (ص) است. در منابع آمده که علی(ع) در مدینه دو خانه داشت یکی چسبیده به مسجدالنبی و دیگری در [[بقیع]]. درباره اینکه رخدادهای پس از رحلت پیامبر اکرم در خانه فاطمه به وقوع پیوسته یا در [[خانه امام علی (مدینه)|خانه دوم امام علی]] در بقیع اختلاف نظر وجود دارد. مکان خانه فاطمه (س) در مسجدالنبی یکی از مکان‌های احتمالی قبر آن حضرت است. 

==مکان خانه فاطمه==
خانه فاطمه (س) - که به [[خانه امام علی(ع)]] نیز شناخته  می‌شود - پشت خانه پیامبر (ص) ([[خانه عایشه]]) قرار داشت.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203؛ تاریخ مکة المشرفة، ص 270.</ref> در پشت این خانه از جهت شمال، [[ستون تهجد]]<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47 , 58؛ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص81؛ تاریخ مکة المشرفة، ص 270.</ref> و در کنار آن ستون، [[محراب تهجد]] قرار داشت<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47.</ref> که رسول خدا (ص) در آن مکان شب‌زنده‌داری می‌کرد و نماز شب می‌خواند<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47.</ref> و اکنون ضلع شمالی ضریح پیامبر (ص) است.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219.</ref>

اگر کسی محراب تهجد بایستد، سمت چپ او [[باب جبرئیل|باب جبرئیل]]<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 47؛ تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص81؛  تاریخ مکة المشرفة ، ص 270.</ref> و سمت راست او مقام جبرئیل قرار می‌گیرد.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص228-229.</ref> از این رو [[سمهودی]] گفته است که خانه فاطمه (س) میان ستون [[ستون مربعةالقبر|مربعة القبر]] (مقام جبرئیل) و [[ستون تهجد|استوانه تهجد]] قرار داشت.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 59.</ref> 

این خانه تخریب شده و هم اکنون اثری از آن نیست. موقعیت کنونی آن، در داخل [[حجره رسول الله|حجره]] و [[مرقد رسول الله|مرقد شریف پیامبر (ص)]] است<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203, 210؛ گل واژه های حج و عمره، ص 412.</ref> که مجموع این دو را حجره طاهره می خوانند و مساحت آن حدود دویست و چهل متر مربع است.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص219؛ گل واژه های حج و عمره، ص 412.</ref> 
===درهای خانه===
خانه فاطمه‏ (س) دو در داشته است: دری به سمت شرق؛ یعنی کوچه و دری به سمت غرب؛ یعنی داخل مسجد و به موازات ستون‌های [[ستون وفود|وفود]] و [[ستون حرس|حرس]].<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203؛ تاریخ حرم ائمه بقیع (علیهم السلام)، ص152.</ref> درِ سمت غرب که به مسجد باز می‌شده کنار مقام جبرئیل ([[ستون مربعةالقبر|ستون مُرَبَّعة القبر]]) قرار داشته است.<ref>. تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی، ص80 -81؛ ر.ک: وفاء الوفاء، ج2, ص 46, 57.</ref> 
دری که اکنون در سمت باب جبرئیل به عنوان در خانه فاطمه (س) مشهور است، همان دری است که به سوی کوچه باز می‌شده است.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص203.</ref>
==تخریب خانه فاطمه و افزودن آن به مسجد==
این خانه تا روزگار [[ولید بن عبدالملک]]،خلیفه اموی (حک: ۸۶-۹۶ق)، بر جای بود تا این‌که در [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|گسترش مسجد به سال ۸۸قمری]] به دستور ولید و به دست عمر بن عبدالعزیز، والی حرمین شریفین (۸۷-۹۳ق.) [[حسن مثنی]]، فرزند امام حسن مجتبی (ع)، و [[فاطمه دختر امام حسین]] (ع) که در آنجا ساکن بودند، به اجبار از این خانه بیرون شدند و خانه ویران و به مسجد ملحق شد.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 89-90.</ref> 
==حجره شریفه==
از زمانی که [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|سلطان بَیْبَرس]] (از سلاطین مملوکی مصر) در سال ۶۶۸ دیواری از شبکه‌های چوبی اطراف [[حجره شریفه]] کشید، محدوده خانه نیز داخل این دیوار مشبّک شد. این مشبّک در اطراف دیواره پنج ضلعی ساخت [[عمربن عبدالعزیز]] (حک: ۹۹-۱۰۱) و محدوده خانه حضرت زهرا (س) بوده و هست. بعدها که این مشبّکها در آتش سوخت، آنها را از جنس فلز بازسازی کردند.<ref>. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص243؛  تاریخ حرم ائمه بقیع ، ص141.</ref>
==منزلت خانه==
بنابر روایتی رسول‌الله (چهل روز بر در خانه فاطمه می‌آمد و دست بر چهارچوب در می‌نهاد و می‌گفت: «السلام علیکم یا اهل البیت» و سپس [[آیه تطهیر]] (احزاب: آیه ۳۳) را تلاوت می‌فرمود.<ref>. وفاء الوفاء، ج2, ص 46 ؛ شرف المصطفی، ج2, ص445.</ref>

گفته‌اند که روایت [[سد الابواب|سدّوا الابواب]] نیز بر منزلت خانه علی و فاطمه (ع) و ساکنان آن دلالت دارد. براساس این روایت رسول خدا (ص) طبق وحی الهی دستور داد تا در خانه هایی را که به مسجد باز می‌شدند جز خانه علی (ع) و فاطمه(س) ببندند. <ref>. وسائل الشیعة، ج2، ص 205؛ الکافی، ج5، ص 340؛ وفاء الوفاء، ج2, ص 63-67.</ref>

همچنین براساس روایتی از پیامبر اکرم (ص) خانه فاطمه بهترین مصداق خانه‌هایی دانسته شده که در آیه ۳۶ سوره نور بدان اشاره شده است؛ خانه‌هایی که مقام بلندی دارند و در آنها نام خداوند برده می‌شود و صبح و شام تسبیح خدا گفته می‌شود.<ref>. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج‏7، ص 227؛ بحارالانوار، ج23، ص 325؛ مرآة العقول, ج5، ص 68.</ref>

این خانه یکی از مکان‌هایی است که احتمال داده‌اند [[مرقد حضرت فاطمه]] در قرار دارد.<ref>. من لا یحضره الفقیه، ج2، ص572؛ تهذیب الأحکام، ج6، ص 9؛ تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 208.</ref>

==پانویس==
{{پانویس}}