در حال ویرایش روضةالنبی

'''روضةالنبی'''، بخشی از [[مسجدالنبی]]، بین [[منبر رسول الله|منبر]] و [[حجره رسول‌الله|حجره (خانه) حضرت محمد(ص)]] است. آن حضرت این محدوده را باغی از باغ‌های بهشت خواند و نام این بخش از مسجد از این حدیث گرفته شده است. زائران مسجدالنبی، با استناد به این حدیث، نمازگزاردن در این مکان را دارای فضیلت و ثواب بسیار می‌دانند.

به نظر مشهور [[اهل سنت]]، روضه‌النبی محدوده‌ای مستطیلی است که ضلع شرقی آن دیوار شرقی کنار [[قبر پیامبر]] و ضلع غربی هم‌راستای ضلع شرقی و به همان اندازه، از نقطه منبر به سمت شمال مسجد است. اما [[شیعیان]] دیوار [[محراب پیامبر]] را نقطه آغاز محدوده دانسته‌‌اند که به چهارمین ستون در شمال منتهی می‌شود؛ یعنی یک ستون بیشتر از آنچه اهل سنت نقل می‌کنند. حد شرقی آن، خانه پیامبر و [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] و منبر نیز در حد غربی آن واقع شده است.

یادگارهای متبرکی چون [[محراب پیامبر]]، [[منبر پیامبر|منبر]]، [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون های مشهور و متبرک]] شامل ستون‌های [[ستون توبه|توبه]]، [[ستون سریر|سریر]]، [[ستون حرس|حرس]]، [[ستون مربعة‌القبر|جبرئیل]]، [[ستون وفود|وفود]]، [[ستون حنانه|حنانه]]، [[ستون مخلقه|مخلقه]]، [[ستون قرعه|عایشه]] و [[ستون تهجد|تهجد]] در محدده روضه النبی قرار دارد.

==حدیث پیامبر درباره روضةالنبی==

از حضرت محمد(ص) نقل شده است که فرمودند: «ما بین بیتی و منبری روضة من ریاض الجنة»؛ یعنی بین خانه و منبر من باغی از باغ‌های بهشت است. این روایت با تفاوت‌هایی در برخی از منابع حدیثی نقل شده است؛ برای نمونه در حدیثی نقل شده که «منبری علی ترعة من ترع الجنة» یا اینکه «منبری علی حوضی».<ref>شکل‌های مختلف حدیث را در اینجا ببینید:‌ مقبول عطار،‌ التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 128 - 129</ref>

درباره محدوده روضه‌النبی نظرات مختلفی وجود دارد. آن‌چه مورد اتفاق است این است که [[منبر پیامبر|منبر]] در سمت غرب روضه و خانه پیامبر در شرق آن قرار داشته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref>عده‌ای منظور از خانه پیامبر را تنها [[حجره رسول‌الله|خانه عایشه]] دانسته‌اند و برخی تمام حجره‌های [[امهات المؤمنین|زنان پیامبر]] را بیت و منزل پیامبر به حساب آورده‌اند.<ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 135</ref>

برخی دیوار شرقی مسجد را _ که کنار قبر پیامبر است _ حد شرقی روضه دانسته‌اند اما در حد غربی تنها نقطه منبر را حد آن می‌دانند. به این ترتیب حدود روضه را به یک مثلث محدود می‌سازند که یک زاویه آن منبر و دو زاویه دیگر آن دیواره شرقی مسجد است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 216-217</ref> برخی نیز تمامی مسجد‌النبی در زمان پیامبر را روضه می‌دانند.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 217</ref>

نظر دیگر که مشهورترین نظریه در بین [[اهل سنت]] است محدوده روضه را به شکل مستطیلی ترسیم می‌کند که ضلع شرقی آن دیوار شرقی کنار [[قبر پیامبر]] و ضلع غربی موازی ضلع شرقی و به همان اندازه، از نقطه منبر به سمت شمال مسجد بود.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 217</ref><ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 133</ref>بر این اساس، برخی منابع مساحت روضه را 330 متر مربع ذکر کرده‌اند، به‌طوری‌که طول آن 22 متر و عرضش 15 متر است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref>

روضه‌ای که امروزه در آن نماز می‌خوانند همه روضه‌ای که پیامبر از آن خبر داده نیست، زیرا در [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|بازسازی مسجد در زمان ولید بن عبدالملک]]، دیواره‌ای پنج ضلعی اطراف [[حجره شریفه]] کشیده شد که قسمتی از روضه را نیز دربرمی‌گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref>

=== فضیلت نمارخواندن در روضةالنبی ===

به باور مسلمانان نماز در روضه شریفه فضیلت و ثواب زیادی دارد. زائرانی که به زیارت روضه شریفه می‌روند، مشتاقند که نمازهای نافله را در روضه شریفه به‌جای آرند. در منابع آمده، بهترین موضع برای گزاردن نمازهای نافله روضه شریفه مسجد رسول خداست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=68 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 68]</ref>

==مکان‌های مقدس در محدوده روضةالنبی==

در محدوده روضه النبی، [[محراب پیامبر|محراب نبوی]]، منبر پیامبر و نیز [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌های اولیه مسجدالنبی]]، شامل [[ستون توبه]]، [[ستون تهجد]]، [[ستون جبرئیل]]، [[ستون حرس]]، [[ستون وفود]]، [[ستون عایشه]]، [[ستون حنانه]]، [[ستون سریر]] و [[ستون مخلقه]] جای گرفته است.<ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 139</ref>

=== شکل ستون‌های محدوده روضه===

در هنگام بازسازی مسجدالنبی در سال 1256 قمری، ستون‌هایی که در محدوده روضه شریفه قرار داشت با شکلی متفاوت از دیگر ستون های مسجد متمایز شد. تا نیمه این ستون‌ها را با سنگ مرمر سفیدی به ارتفاع 4 ذراع پوشاندند. روی این مرمرها مستطیل‌هایی با آب طلا کشیده شده و در میان مستطیل‌ها دایره‌های سیاه هم‌اندازه قرار دارد. بالای سنگ‌های مرمر در هر ستون مجسمه‌های سنگی به شکل برگ گل رز قرار گرفته که نشانه‌ای برای ارتفاع ستون‌ها در زمان پیامبر و نشان دهنده محدوده روضه‌ شریفه است.<ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 139</ref>

* [[حجره پیامبر]]

* [[ستون‌های مسجدالنبی]]<br />

 

* '''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1381

* '''التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف'''، السید ضیاء بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوزالمعرفه

* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.