در حال ویرایش روضةالنبی

{{جعبه اطلاعات بنا
 | عنوان = روضه‌النبی
 | تصویر = روضه النبی.jpg|File.png|270px|thumb|left
 | اندازه تصویر =
 | پیوند تصویر = 
 | توضیح تصویر =  
 | نام‌های دیگر = روضه شریفه، روضه مطهره
 | مکان = مدینه، مسجدالنبی
 | کاربری = بجاآوردن نمازهای مستحب و واجب
 | بزرگداشت نزد = مسلمانان
 | وابسته به دین/مذهب = اسلام
 | باورها = قطعه ای از بهشت
 | آیین‌ها = 
 | احکام = 
 | زیارت کنندگان = 
 | بازدیدکنندگان = 
 | زمان پایه‌گذاری = همزمان با ساخت مسجدالنبی
 | بنیانگذار = 
 | رویدادها = حدیث پیامبر درباره روضه شریفه
 | بازسازی‌ها =ایجاد دیواره ای دور حجره شریفه که بخشی از روضه شریفه را دربرگرفت
 | بازسازی کنندگان = عمربن عبدالعزیز
 | بخش‌های از میان رفته = 
 | ویژگی‌های تاریخی = 
 | متولیان = 
 | مساحت = 330مترمربع
 | طول = 22متر
 | عرض = 15متر
 | ارتفاع = 
 | وضعیت بنا = 
 | گنجایش = 
 | امکانات = 
 | بخش‌های بنا = 
 | معمار = 
 | سبک = 
 | ویژگی‌ها = 
 | گنبدها = 
 | مناره‌ها = 
 | درها = 
 | رواق‌ها = 
 | صحن‌ها = 
 | ایوان‌ها = 
 | گرداننده = 
 | نهاد وابسته = 
 | نهاد نگهدارنده = 
 | مدیر = 
 | روحانی = 
 | نهادهای زیر مجموعه = 
 | ثبت در = 
 | شماره ثبت = 
 | تاریخ ثبت = 
 | وبگاه = 
 | عرض جغرافیایی = 
 | طول جغرافیایی = 
}}

'''روضةالنبی'''، بخشی از [[مسجدالنبی]]، بین [[منبر رسول الله|منبر]] و [[حجره رسول‌الله|حجره (خانه) حضرت محمد(ص)]] است. آن حضرت این محدوده را باغی از باغ‌های بهشت خواند و نام این بخش از مسجد از این حدیث گرفته شده است. زائران مسجدالنبی، با استناد به این حدیث، نمازگزاردن در این مکان را دارای فضیلت و ثواب بسیار می‌دانند.

به نظر مشهور [[اهل سنت]]، روضه‌النبی محدوده‌ای مستطیلی است که ضلع شرقی آن دیوار شرقی کنار [[قبر پیامبر]] و ضلع غربی هم‌راستای ضلع شرقی و به همان اندازه، از نقطه منبر به سمت شمال مسجد است. اما [[شیعیان]] دیوار [[محراب پیامبر]] را نقطه آغاز محدوده دانسته‌‌اند که به چهارمین ستون در شمال منتهی می‌شود؛ یعنی یک ستون بیشتر از آنچه اهل سنت نقل می‌کنند. حد شرقی آن، خانه پیامبر و [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] و منبر نیز در حد غربی آن واقع شده است.

یادگارهای متبرکی چون [[محراب پیامبر]]، [[منبر پیامبر|منبر]]، [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون های مشهور و متبرک]] شامل ستون‌های [[ستون توبه|توبه]]، [[ستون سریر|سریر]]، [[ستون حرس|حرس]]، [[ستون مربعة‌القبر|جبرئیل]]، [[ستون وفود|وفود]]، [[ستون حنانه|حنانه]]، [[ستون مخلقه|مخلقه]]، [[ستون قرعه|عایشه]] و [[ستون تهجد|تهجد]] در محدده روضه النبی قرار دارد.
==حدیث پیامبر درباره روضةالنبی==
از حضرت محمد(ص) نقل شده است که فرمودند: «ما بین بیتی و منبری روضة من ریاض الجنة»؛ یعنی بین خانه و منبر من باغی از باغ‌های بهشت است. این روایت با تفاوت‌هایی در برخی از منابع حدیثی نقل شده است؛ برای نمونه در حدیثی نقل شده که «منبری علی ترعة من ترع الجنة» یا اینکه «منبری علی حوضی».<ref>شکل‌های مختلف حدیث را در اینجا ببینید:‌ مقبول عطار،‌ التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 128 - 129</ref>

==محدوده روضةالنبی==
[[پرونده:نقشه حجره النبی.jpg|چپ|thumb|320px|جایگزین=|نقشه مسجدالنبی. موقعیت روضه‌النبی در سمت چپ تصویر مشخص شده است]]
درباره محدوده روضه‌النبی نظرات مختلفی وجود دارد. آن‌چه مورد اتفاق است این است که [[منبر پیامبر|منبر]] در سمت غرب روضه و خانه پیامبر در شرق آن قرار داشته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref>عده‌ای منظور از خانه پیامبر را تنها [[حجره رسول‌الله|خانه عایشه]] دانسته‌اند و برخی تمام حجره‌های [[امهات المؤمنین|زنان پیامبر]] را بیت و منزل پیامبر به حساب آورده‌اند.<ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 135</ref>

برخی دیوار شرقی مسجد را _ که کنار قبر پیامبر است _ حد شرقی روضه دانسته‌اند اما در حد غربی تنها نقطه منبر را حد آن می‌دانند. به این ترتیب حدود روضه را به یک مثلث محدود می‌سازند که یک زاویه آن منبر و دو زاویه دیگر آن دیواره شرقی مسجد است.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 216-217</ref> برخی نیز تمامی مسجد‌النبی در زمان پیامبر را روضه می‌دانند.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 217</ref>

نظر دیگر که مشهورترین نظریه در بین [[اهل سنت]] است محدوده روضه را به شکل مستطیلی ترسیم می‌کند که ضلع شرقی آن دیوار شرقی کنار [[قبر پیامبر]] و ضلع غربی موازی ضلع شرقی و به همان اندازه، از نقطه منبر به سمت شمال مسجد بود.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 217</ref><ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 133</ref>بر این اساس، برخی منابع مساحت روضه را 330 متر مربع ذکر کرده‌اند، به‌طوری‌که طول آن 22 متر و عرضش 15 متر است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref>

علمای شیعه نیز معتقدند که روضه از دیوار [[محراب پیامبر|محراب]] در جنوب که امروزه با نرده‌های فلزی مشخص است، آغاز و در شمال به چهارمین ستون منتهی می‌شود یعنی یک ستون علاوه بر آن چه اهل سنت می گویند و حد دوم آن در شرق داخل بیت پیامبر و [[خانه حضرت فاطمه]] است و در سمت غرب برابر منبر شریف می‌باشد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 217</ref>

==قرارگرفتن بخشی از روضه درون حجره شریفه==
روضه‌ای که امروزه در آن نماز می‌خوانند همه روضه‌ای که پیامبر از آن خبر داده نیست، زیرا در [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|بازسازی مسجد در زمان ولید بن عبدالملک]]، دیواره‌ای پنج ضلعی اطراف [[حجره شریفه]] کشیده شد که قسمتی از روضه را نیز دربرمی‌گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref>

=== فضیلت نمارخواندن در روضةالنبی ===
به باور مسلمانان نماز در روضه شریفه فضیلت و ثواب زیادی دارد. زائرانی که به زیارت روضه شریفه می‌روند، مشتاقند که نمازهای نافله را در روضه شریفه به‌جای آرند. در منابع آمده، بهترین موضع برای گزاردن نمازهای نافله روضه شریفه مسجد رسول خداست.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aعمارة_و_توسعة_المسجد_النبوی_الشریف_عبر_التاریخ.pdf&page=68 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 68]</ref>

==مکان‌های مقدس در محدوده روضةالنبی==
در محدوده روضه النبی، [[محراب پیامبر|محراب نبوی]]، منبر پیامبر و نیز [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌های اولیه مسجدالنبی]]، شامل [[ستون توبه]]، [[ستون تهجد]]، [[ستون جبرئیل]]، [[ستون حرس]]، [[ستون وفود]]، [[ستون عایشه]]، [[ستون حنانه]]، [[ستون سریر]] و [[ستون مخلقه]] جای گرفته است.<ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 139</ref>

=== شکل ستون‌های محدوده روضه===
در هنگام بازسازی مسجدالنبی در سال 1256 قمری، ستون‌هایی که در محدوده روضه شریفه قرار داشت با شکلی متفاوت از دیگر ستون های مسجد متمایز شد. تا نیمه این ستون‌ها را با سنگ مرمر سفیدی به ارتفاع 4 ذراع پوشاندند. روی این مرمرها مستطیل‌هایی با آب طلا کشیده شده و در میان مستطیل‌ها دایره‌های سیاه هم‌اندازه قرار دارد. بالای سنگ‌های مرمر در هر ستون مجسمه‌های سنگی به شکل برگ گل رز قرار گرفته که نشانه‌ای برای ارتفاع ستون‌ها در زمان پیامبر و نشان دهنده محدوده روضه‌ شریفه است.<ref>التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف، ص 139</ref>

==جستارهای وابسته==

* [[بازسازی مسجدالنبی]]
* [[حجره پیامبر]]
* [[محراب‌های مسجدالنبی]]
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]<br />

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
{{منابع}}

* '''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، 1381
* '''التعریف بتاریخ و معالم المسجد النبوی الشریف'''، السید ضیاء بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوزالمعرفه
* '''تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ'''، ناجی محمدحسن عبدالقادر الانصاری، ترجمه عبدالمحمد آیتی، نشر مشعر، 1378
[[رده:مسجدالنبی]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]