در حال ویرایش ریچارد فرانسیس برتون (بخش)

==گزارش برتن از مدینه==

===توصیف حرم نبوی===

برتن از سادگی و بی‌آلایشی حرم پیامبر(ص) به شگفت آمده است.

وی در گزارش خود به ابعاد مسجدالنبی و شکل ظاهری آن اشاره و فضای داخلی آن را با عبادتگاه‌های ایتالیا و گنبدهای اسپانیا مقایسه کرده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P23، 24.</ref> 

او پس از ورود به حرم پیامبر، به تفصیل درباره رواق‌های اضلاع شمالی (رواق مجیدی) و شرقی مسجدالنبی که به [[باب النسا]] شهرت یافته، سخن گفته و درباره روضه حرم، اتاق [[عایشه]]، [[محراب سلیمانی]] و منبر نیز توضیح داده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah، Vol 2،P 24.</ref> نیز به آرامگاه پیامبر و نرده‌های برنجین آن اشاره کرده و آن را به قفسی بزرگ تشبیه نموده است.<ref>Christians at Mecca، p174.</ref> 

===اطلاعات درباره اداره حرم نبوی===

دیده‌های برتن با آن چه پیشتر از [[سفرنامه بورکهارت]] به دست آورده بود، متفاوت است.<ref>Christians at Mecca، p175.</ref> 

====منصب شیخ الحرم====

او اشاره می‌کند که منصب [[شیخ الحرم]] که در هنگام سفر بورکهارت بر عهده یکی از خواجگان حرم بوده، بر عهده یکی از پاشاهای ترک به نام عثمان نهاده شده که از سوی دربار استانبول با حقوق 30000 قروش در ماه منصوب گشته و زیردستش عنوان رئیس الاغوات را با حقوق ماهانه 5000 قروش داشته است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah، Vol 2،P80.</ref> 

====خواجگان حرم====

خواجگان حرم که شمار آن‌ها به 120 تن می‌رسیده، در سه گروه دربان‌ها، نظافت‌کنندگان و ماموران انتظامات، ماهانه حقوقی برابر با 250 تا 500 قروش داشته‌اند. گروهی دیگر نیز در حرم در خدمت [[شیخ السقا]] عهده‌دار رساندن آب به زائران و آب‌پاشی زمین‌ها و آبیاری [[حدیقة الزهرا]] بوده‌اند.

====انتخاب قاضی====

سالانه یک قاضی از [[استانبول]] برای مدینه انتخاب می‌شده که دارای سه دستیار با عناوین مفتی شافعی، مفتی حنفی و مفتی مالکی بوده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah، Vol 2،P81،82.</ref> 

====مؤذنان مسجدالنبی====

برتن همچنین در زمینه مؤذنان مسجدالنبی با لقب رئیس و نیز خطیبان آن، آگاهی‌هایی را در کتابش آورده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah، Vol 2 P 82، 83.</ref> 

====صدقات و موقوفات====

به گزارش وی، ‌ مفتی و رئیس الخطباء و منشی قاضی، صدقات و موقوفات ارسال شده به مدینه را دریافت داشته، آن را میان خانواده‌های مستمری‌بگیر با توجه به شمار افراد و رتبه آن‌ها، تقسیم می‌کردند. خانواده‌های مستمری‌بگیر بر پایه تقسیم‌بندی معین، هدایا و بخشش‌ها و موقوفات را دریافت می‌کردند و عبارت بودند از:

1. دانشوران و مدرسان.

2. امامان جمعه و جماعت.

3. سادات از نسل پیامبر(ص).

4. فقیهان و ملایان.

5. عامه مردم مدینه و حتی مجاوران حرم.

====منبع اطلاعات====

آگاهی‌های مشروح وی در زمینه تشکیلات اداره حرم، از شخصی به نام [[عمر افندی]] که خود از گروه دوم بوده، دریافت شده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P84، 85.</ref> 

====تشریح شهروندان مدینه====

برتن در تشریح شهروندان مدینه به معرفی چهار خاندان از بازماندگان انصار با نام‌های انصاری، ابی‌جود، الشعب و بیت الکرانی پرداخته و نسبت‌هایی ناروا به شیعیان [[محله نخاوله]] مدینه داده که برآمده از گفتار متعصبانی است که سخنانی ساختگی را به وی منتقل کرده‌اند.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P146.</ref> 

وی به بیان وضعیت معیشت ساکنان مدینه که آن‌ها را 16000 تن تخمین زده،<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P 101.</ref> اهتمام داشته است.

====توصیفات از مدینه====

از نظر او، مدینه شهری آرام و سرسبز با کوچه‌های تاریک و باریک و ساختمان‌های استوار با سنگ‌های سخت و آجر سوخته و چوب نخل و ایوان‌هایی با نرده‌های مشبک و خانه‌هایی یک طبقه مشرف به حیاط‌هایی است که در آن‌ها گیاهانی کاشته‌اند.<ref>Christians at Mecca،P176.</ref> 

وی در گزارش سفرش به بررسی تغییرات مدینه از هنگام سفر بورکهارت پرداخته و نقل کرده که مدینه در هنگام سفر بورکهارت هنوز از تهاجم وهابیان نشان داشته و جمعیت آن کاهشی چشمگیر یافته بوده؛ ولی در هنگام سفر او شهر دوباره سر برآورده و به آبادانی دیگر شهرهای شرقی شده است.<ref>Christians at Mecca،P175.</ref> 

====گزارش از قبرستان بقیع====

برتن در فصلی از کتابش به [[قبرستان بقیع]] پرداخته و افزون بر بیان روایاتی درباره بقیع و دفن نخستین مدفون در آن که از [[صحابه پیامبر]] بوده، آن را گورستانی فاقد نظم هندسی و جایگاه مزارهای بزرگان اسلام معرفی کرده که بر خلاف گورستان مسیحیان، جایی بدون درخت و گل و گیاه است.

وی در بقیع به مزار ابراهیم فرزند پیامبر که در خردسالی درگذشته می‌رود و بیان می‌کند که هر مسلمانی آرزو دارد در زمینی دفن شود که با دستان پیامبر تقدیس شده است. به نظر می‌رسد تقدیس واژه خاص مسیحیان در برابر تبرک باشد.<ref>www.translation. babylon.com/english/to،persian/cons ecration/</ref> 

نیز وی از بارگاه امامان بقیع بازدید کرده و آن را زیباترین ساختمان بقیع شمرده و افزون بر این‌که برای هر یک از بقاع بقیع زیارتی را یاد نموده، به دلبستگی و شوق ایرانیان برای زیارت این قبور اشاره کرده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah، Vol 2،P180،185.</ref> همچنین در گزارش‌هایش از بقیع، به سه روایت از مکان دفن حضرت فاطمه(س) اشاره کرده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P51،52.</ref> 

====معرفی مساجد مدینه====

برتن پنج صفحه از کتابش را به معرفی مساجد مدینه مانند [[مسجد ذو قبلتین|ذو قبلتین]]، [[مسجد بنی‌ظفر|بنی‌ظفر]]، [[مسجد فضیح|فضیح]]، [[مسجد شمس|شمس]]، [[مسجد بنی‌قریظه|بنی‌قریظه]]، [[مسجد اجابه|اجابه]]، [[مسجد قبا|قبا]]، [[مسجد فتح|فتح]]، [[مسجد سلمان|سلمان]]، [[مسجد رایه|رایه]]، و [[مسجد عینین|عینین]] اختصاص داده و به وجه نام‌گذاری برخی از آن‌ها اشاره کرده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P187-192.</ref> 

او همچنین از [[قبة المصرع]]، محل شهادت حمزه عموی پیامبر در [[نبرد احد]]، گزارشی داده است.<ref>Personal Narrative of a Pilgrimage to Al،Madinah and Meccah،Vol 2،P125.</ref>