در حال ویرایش ستون مربعة‌القبر

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۲: خط ۲:
  | عنوان = ستون مربعة القبر
  | عنوان = ستون مربعة القبر
  | تصویر = ستون جبرئیل کنار قبر پیامبر.jpg
  | تصویر = ستون جبرئیل کنار قبر پیامبر.jpg
  | اندازه تصویر =
  | اندازه تصویر =  
  | پیوند تصویر =
  | پیوند تصویر =  
  | توضیح تصویر =
  | توضیح تصویر =  
  | نام‌های دیگر = ستون مقام جبرئیل
  | نام‌های دیگر = ستون مقام جبرئیل
  | مکان = مسجدالنبی، داخل [[ضریح پیامبر]]
  | مکان = مسجدالنبی، داخل [[ضریح پیامبر]]
  | کاربری =
  | کاربری =  
  | بزرگداشت نزد = مسلمانان
  | بزرگداشت نزد = مسلمانان
  | وابسته به دین/مذهب =
  | وابسته به دین/مذهب =  
  | باورها =
  | باورها =  
  | آیین‌ها = نمازگزاری کنار مسجد
  | آیین‌ها = نمازگزاری کنار مسجد
  | احکام =
  | احکام =  
  | زیارت کنندگان =
  | زیارت کنندگان =  
  | بازدیدکنندگان =
  | بازدیدکنندگان =  
  | زمان پایه‌گذاری =
  | زمان پایه‌گذاری =  
  | بنیانگذار =
  | بنیانگذار =  
  | رویدادها =
  | رویدادها =  
  | بازسازی‌ها =
  | بازسازی‌ها =  
  | بازسازی کنندگان =
  | بازسازی کنندگان =  
  | بخش‌های از میان رفته =
  | بخش‌های از میان رفته =  
  | ویژگی‌های تاریخی = محل فرود [[جبرئیل]] بر پیامبر، قرار گرفتن در کنار [[قبر پیامبر]] و درِ ورودی [[خانه فاطمه(س)|خانه فاطمه زهرا]]
  | ویژگی‌های تاریخی = محل فرود [[جبرئیل]] بر پیامبر، قرار گرفتن در کنار [[قبر پیامبر]] و درِ ورودی [[خانه فاطمه(س)|خانه فاطمه زهرا]]
  | متولیان =
  | متولیان =  
  | مساحت =
  | مساحت =  
  | طول =
  | طول =  
  | عرض =
  | عرض =  
  | ارتفاع =
  | ارتفاع =  
  | وضعیت بنا = این ستون در داخل [[ضریح رسول الله|ضریح]] و خارج از دسترس زائران است
  | وضعیت بنا = این ستون در داخل [[ضریح رسول الله|ضریح]] و خارج از دسترس زائران است
  | گنجایش =
  | گنجایش =  
  | امکانات =
  | امکانات =  
  | بخش‌های بنا =
  | بخش‌های بنا =  
  | معمار =
  | معمار =  
  | سبک =
  | سبک =  
  | ویژگی‌ها =
  | ویژگی‌ها =  
  | گنبدها =
  | گنبدها =  
  | مناره‌ها =
  | مناره‌ها =  
  | درها =
  | درها =  
  | رواق‌ها =
  | رواق‌ها =  
  | صحن‌ها =
  | صحن‌ها =  
  | ایوان‌ها =
  | ایوان‌ها =  
  | گرداننده =
  | گرداننده =  
  | نهاد وابسته =
  | نهاد وابسته =  
  | نهاد نگهدارنده =
  | نهاد نگهدارنده =  
  | مدیر =
  | مدیر =  
  | روحانی =
  | روحانی =  
  | نهادهای زیر مجموعه =
  | نهادهای زیر مجموعه =  
  | ثبت در =
  | ثبت در =  
  | شماره ثبت =
  | شماره ثبت =  
  | تاریخ ثبت =
  | تاریخ ثبت =  
  | وبگاه =
  | وبگاه =  
  | عرض جغرافیایی =
  | عرض جغرافیایی =  
  | طول جغرافیایی =
  | طول جغرافیایی =  
  | توضیح نقشه =
  |توضیح نقشه =  
}}
}}
'''ستون مُربَعَة القبر،''' یکی از [[ستون‌های مسجدالنبی]] که در کنار [[قبر پیامبر]] و در درگاه [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] قرار دارد. برخی بر این اعتقادند که چون این ستون کنار قبر چهارگوشه پیامبر واقع است، ستون مربعةالقبر نام گرفته است. قرار داشتن این ستون درون ضریح نیز وجه دیگر این نام‌گذاری است. آن را ستون مقام جبرئیل نیز خوانده‌اند؛ زیرا [[جبرئیل]] در این مکان بر پیامبر نازل می‌شد. به این ستون، ستون معرس نیز گفته‌اند. نماز گزاردن در این مکان توصیه شده است.
'''ستون مُربَعَة القبر،''' یکی از [[ستون‌های مسجدالنبی]] که در کنار [[قبر پیامبر]] و در درگاه [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] قرار دارد. برخی بر این اعتقادند که چون این ستون کنار قبر چهارگوشه پیامبر واقع است، ستون مربعة‌القبر نام گرفته است. قرار داشتن این ستون درون ضریح نیز وجه دیگر این نام‌گذاری است. آن را ستون مقام جبرئیل نیز خوانده‌اند؛ زیرا [[جبرئیل]] در این مکان بر پیامبر نازل می‌شد. به این ستون، ستون معرس نیز گفته‌اند. نماز گزاردن در این مکان توصیه شده است.  


== مکان ستون مربعةالقبر ==
==مکان ستون مربعة‌القبر==
این ستون کنار درِ ورودی [[خانه حضرت فاطمه]] و در ردیف ستون‌های [[ستون وفود|وُفود]] و [[ستون حرس|محرَس]] قرار دارد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=186 . وفاء الوفاء، ج2، ص186.]</ref>و اکنون درون [[ضریح رسول الله|ضریح]] و در انتهای سمت شمالی [[حجره رسول‌الله|حجره شریف]] جای گرفته و در دیدرس زائران نیست.<ref>. تاریخ و آثار اسلامی، ص194.</ref>


بنابر نقل منابع، این ستون تا هنگام [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|توسعه مسجد به دست قایتبای]] . ۸۸۷ق) بیرون ضریح و در دسترس زائران بوده است. اما در این دوره، علی‌رغم اعتراض علما، داخل ضریح قرار گرفت.<ref>. موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص447؛ موسوعة مرآة الحرمین، ج3، ص239.</ref>
اين ستون كنار درِ ورودی [[خانه حضرت فاطمه]]  و در رديف ستون‌هاي [[ستون وفود|وُفود]] و [[ستون حرس|محرَس]] قرار دارد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=186 . وفاء الوفاء، ج2، ص186.]</ref>و اکنون درون [[ضریح رسول الله|ضريح]] و در انتهای سمت شمالی [[حجره رسول‌الله|حجره شريف]] جای گرفته و در ديدرس زائران نيست.<ref>. تاريخ و آثار اسلامي، ص194.</ref>


== نام‌ها ==
بنابر نقل منابع، اين ستون تا هنگام [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|توسعه مسجد به دست قايتبای]](م.887ق.) بيرون ضريح و در دسترس زائران بوده است. اما در این دوره، علی‌رغم اعتراض علما، داخل ضریح قرار گرفت.<ref>. موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص447؛ موسوعة مرآة الحرمين، ج3، ص239.</ref>
=== مُرَبّعَة القبر ===
==نام‌ها==
سبب این نام‌گذاری آن است که به گزارش [[ابن شهرآشوب]]، هنگامی‌که [[امام علی (ع)|امیر مؤمنان علی (ع)]] به کمک سه تن از [[مهاجران]]، [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]] و فرزندش فضل و [[اسامة بن زید]]، خواست بدن شریف پیامبر خدا را به خاک بسپارد، [[انصار]] از امیر مؤمنان خواستند تا یکی از آنان نیز برای دفن بدن حضرت وارد قبر شود. علی أوس بن خولی را درون قبر فرستاد. پس از قرار دادن جسد مبارک پیامبر در قبر، امیر مؤمنان به[[اوس]] گفت: «اُخرُج و رَبّع قبرَه: بیرون شو و قبر را چهار گوشه ساز.»<ref>. المناقب، ج1، ص174؛ المعالم الاثیره، ص39.</ref> وجه دیگر این نام آن است که این ستون درون ضریحی قرار گرفته که قبر چهار گوشه پیامبر در آن قرار دارد.<ref>. المعالم الاثیره، ص39.</ref>
===مُرَبّعَة القبر===
سبب اين نام‌گذاری آن است که به گزارش [[ابن شهرآشوب]]، هنگامی‌كه [[امام علی (ع)|امير مؤمنان علی (ع)]] به كمك سه تن از [[مهاجران]]، [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]] و فرزندش فضل و [[اسامة بن زيد]]، خواست بدن شريف پيامبر خدا را به خاك بسپارد، [[انصار]] از امير مؤمنان خواستند تا يكي از آنان نيز براي دفن بدن حضرت وارد قبر شود. علي أوس بن خولی را درون قبر فرستاد. پس از قرار دادن جسد مبارك پيامبر در قبر، امير مؤمنان به [[اوس]] گفت: «اُخرُج و رَبّع قبرَه: بيرون شو و قبر را چهار گوشه ساز.»<ref>. المناقب، ج1، ص174؛ المعالم الاثيره، ص39.</ref> وجه ديگر اين نام آن است كه اين ستون درون ضریحی قرار گرفته كه قبر چهار گوشه پيامبر در آن قرار دارد.<ref>. المعالم الاثيره، ص39.</ref>  


=== مقام جبرئیل ===
===مقام جبرئیل===
این ستون از آن رو به این عنوان شهرت یافت که [[جبرئیل]] از آن‌جا نزد پیامبر فرود می‌آمده است.<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص446.</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=186 وفاءالوفا، ج2، ص 186]</ref>
اين ستون از آن رو به اين عنوان شهرت يافت که [[جبرئیل|جبرئيل]] از آن‌جا نزد پيامبر فرود می‌آمده است.<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص446.</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=186 وفاءالوفا، ج2، ص 186]</ref>


=== ستون معرس ===
===ستون معرس===
این ستون در رکن شمال غربی [[قبر نبوی]] و به ادعای صبری پاشا میان دو ستون وفود و قبر نبوی جای گرفته و در خانه فاطمه کنار آن بوده است.<ref>. موسوعة مرآة الحرمین، ج3، ص238-239.</ref> بر پایه گزارش‌هایی، در این مکان، عروسی حضرت فاطمه رخ داده است. از این رو، «استوانة المَعْرَس» نیز نامیده شده است.<ref>. فضائل المدینة المنوره، ج2، ص325؛ موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص446.</ref>
اين ستون در رکن شمال غربی [[قبر نبوی]] و به ادعاي صبری پاشا ميان دو ستون وفود و قبر نبوی جای گرفته و در خانه فاطمه کنار آن بوده است.<ref>. موسوعة مرآة الحرمين، ج3، ص238-239.</ref> بر پايه گزارش‌هایی، در اين مکان، عروسی حضرت فاطمه رخ داده است. از اين رو، «استوانة المَعْرَس» نيز ناميده شده است.<ref>. فضائل المدينة المنوره، ج2، ص325؛ موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص446.</ref>  


== فضیلت ستون مربعةالقبر ==
==فضیلت ستون مربعةالقبر==
روایاتی در فضیلت این ستون نقل شده و به نماز گزاردن<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=187 . وفاء الوفاء، ج2، ص187.]</ref> در این مکان توصیه شده و تبرک جستن به آن مستحب دانسته شده است.<ref>. الغدیر، ج5، ص124؛ الزیارة فی الکتاب و السنه، ص40.</ref>
روایاتی در فضیلت این ستون نقل شده و به نماز گزاردن<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=187 . وفاء الوفاء، ج2، ص187.]</ref> در این مکان توصیه شده و تبرک جستن به آن مستحب دانسته شده است.<ref>. الغدير، ج5، ص124؛ الزيارة في الکتاب و السنه، ص40.</ref>


بنابر روایتی، پیامبر خدا ۴۰ روز در کنار این ستون بر چارچوب در خانه فاطمه دست می‌گذاشت و می‌فرمود: «السّلام علیکم یا أهل البیت» و سپس [[آیه تطهیر]]<ref>آیه 33 سوره احزاب</ref> را می‌خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=187 وفاءالوفا، ج2، ص 187]</ref>به روایتی دیگر، رسول خدا هر روز درِ خانه فاطمه و علی را می‌زد و می‌فرمود: «الصلاة، الصلاة.»<ref>موسوعة مرآة الحرمین، ج3، ص239.</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۲.pdf&page=187 وفاءالوفا، ج2، ص187]</ref>
بنابر روايتی، پيامبر خدا 40 روز در کنار این ستون بر چارچوب در خانه فاطمه دست می‌گذاشت و می‌فرمود: «السّلام عليكم يا أهل البيت» و سپس [[آیه تطهیر]]<ref>آیه 33 سوره احزاب</ref> را می‌خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=187 وفاءالوفا، ج2، ص 187]</ref>به روايتی ديگر، رسول خدا هر روز درِ خانه فاطمه و علي را می‌زد و می‌فرمود: «الصلاة، الصلاة.»<ref>موسوعة مرآة الحرمين، ج3، ص239.</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=187 وفاءالوفا، ج2، ص187]</ref>
 
==جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته ==
* [[مسجدالنبی]]
* [[مسجدالنبی]]
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]
* [[ستون‌های مسجدالنبی]]


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* '''اخبار المدینه'''، ابن زباله (م. ۱۹۹ق)، به کوشش صلاح عبدالعزیز، السعودی، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۴ق؛
 
* '''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۸۶ش؛
*'''اخبار المدينه'''، ابن زباله (م.۱۹۹ق.)، به کوشش صلاح عبدالعزيز، السعودي، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۴ق؛  
* '''التعریف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره'''، محمد المطری (م. ۷۴۱ق)، به کوشش محمد عبدالمحسن، مدینه، دار الهجره، ۱۴۲۶ق؛
 
* '''الدره الثمینه فی اخبار المدینه'''، محمد بن محمود النجار (م. ۶۴۳ق)، به کوشش صلاح الدین، مرکز بحوث و دراسات المدینه، ۱۴۲۷ق؛
*'''تاريخ و آثار اسلامي مکه مکرمه و مدينه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۳۸۶ش؛  
* '''الزیاره فی الکتاب و السنه'''، جعفر سبحانی؛
 
* '''الغدیر'''، الامینی (م. ۱۳۹۰ق)، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۶۶ش؛
*'''التعريف بما آنست الهجره من معالم دار الهجره'''، محمد المطري (م.۷۴۱ق.)، به کوشش محمد عبدالمحسن، مدينه، دار الهجره، ۱۴۲۶ق؛  
* '''المعالم الاثیره'''، محمد محمد حسن شراب، ترجمه: شیخی، مشعر، ۱۳۸۳ش.
 
* '''المعجم الاوسط'''، الطبرانی (م. ۳۶۰ق)، قاهره، دار الحرمین، ۱۴۱۵ق.
*'''الدره الثمينه في اخبار المدينه'''، محمد بن محمود النجار (م.۶۴۳ق.)، به کوشش صلاح الدين، مرکز بحوث و دراسات المدينه، ۱۴۲۷ق؛  
* '''جمع الزوائد'''، الهیثمی (م. ۸۰۷ق)، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۸ق؛
 
*'''الزياره في الکتاب و السنه'''، جعفر سبحاني؛
 
*'''الغدير'''، الاميني (م.۱۳۹۰ق.)، تهران، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۶۶ش؛  
 
*'''المعالم الاثيره'''، محمد محمد حسن شراب، ترجمه: شيخي، مشعر، ۱۳۸۳ش.؛
 
*'''المعجم الاوسط'''، الطبراني (م.۳۶۰ق.)، قاهره، دار الحرمين، ۱۴۱۵ق.؛
 
*'''جمع الزوائد'''، الهيثمي (م‌.۸۰۷ق.بيروت، دار الكتب العلميه، ۱۴۰۸ق؛  
 
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
* '''عمارة و توسعة المسجد النبوی الشریف عبر التاریخ'''، ناجی محمد حسن عبدالقادر الانصاری، نادی المدینه المنوره الادبی، ۱۹۹۶م.
* '''موسوعه مکه المکرمه و المدینه المنوره'''، احمد زکی یمانی، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛
 
* '''وفاء الوفاء'''، السمهودی (م. ۹۱۱ق)‏، به کوشش السامرائی، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.
*'''موسوعه مکه المکرمه و المدينه المنوره'''، احمد زکي يماني، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۹ق؛  
 
*'''وفاء الوفاء'''، السمهودي (م.۹۱۱ق.)‏، به کوشش السامرائي، مؤسسه الفرقان، ۱۴۲۲ق.


[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
[[رده:ستون‌های مسجدالنبی]]
[[en:Murabba'at al-Qabr Pillar]]
[[en:Murabba'at al-Qabr Pillar]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)