در حال ویرایش سوغات (بخش)

==اصرار بر خرید سوغات و غافل شدن از معنویات==
با اينکه کارکردهاي اقتصادي سفر حج مورد قبول مسلمانان بوده است<ref>مجموعه مقالات اولین همایش حج و اقتصاد, ص 232-233.</ref>،  غلبه رويکرد اقتصادي بر جنبه معنوي زيارت، و اصالت دادن به آن از آسيب هاي سفر حج به شمار آمده است.

نهي کردن حاجيان از خريد کالاهاي تجملي و گذراندن زمان در بازارها از جمله توصيه هايي است که در راهنماهاي حج از سوي کارشناسان مذهبي مطرح شده است.<ref>حج، قرائتي، ص 276-277</ref>

رهبران مذهبي مانند [[امام خميني]]<ref>صحيفه امام، ج‏19، ص 344.</ref>  و [[آيت الله خامنه‌ای]]<ref>ابعاد اخلاقی حج در پیامها و سخنان رهبری، ص 146-148</ref>  نيز زائران را از افراط در توجه به سوغاتي باز می‌دارند. همچنين کارشناسان بر سوغات معنوي سفر حج که تقويت جنبه های  عبادي و اخلاق اسلامي زائر است، تاکيد کرده اند.<ref>اخلاق و آداب در حج و زیارت، ص90؛ آداب سفر حج، ص228.</ref>