در حال ویرایش ضریح رسول الله

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۵۴: خط ۵۴:
}}
}}


'''ضریح پیامبر'''، دیوار فلزی مشبکی است که اطراف [[قبر پیامبر|قبر رسول خدا(ص)]] واقع در [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] در شهر [[مدینه]] کشیده شده است. بخش‌هایی از این ضریح از فلز برنج و بخش‌هایی از آهن است. این ضریح در سال ۸۸۸ قمری ساخته شد. در طول تاریخ چند بار دیوارها یا حصارهایی دور [[حجره رسول‌الله|حجره پیامبر]] کشیده شده است. نخستین بار در [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|بازسازی ولید بن عبدالملک]] دیواری پنج ضلعی دور حجره کشیده شد. بعدا در عصر [[ممالیک]] یک بار [[بیبرس بندقداری|بیبرس]] در سال ۶۶۸ قمری یک دیواره مشبک اطراف حجره کشید و بار دیگر قایتبای آن را به سال 888 مجددا ساخت.   
'''ضریح پیامبر'''، دیوار فلزی مشبکی است که اطراف [[قبر پیامبر|قبر رسول خدا(ص)]] واقع در [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] در شهر [[مدینه]] کشیده شده است. بخش‌هایی از این ضریح از فلز برنج و بخش‌هایی از آهن است. این ضریح در سال ۸۸۸ قمری ساخته شد. در طول تاریخ چند بار دیوارها یا حصارهایی دور حجره پیامبر کشیده شده است. نخستین بار در بازسازی ولید بن عبدالملک دیواری پنج ضلعی دور حجره کشیده شد. بعدا در عصر ممالیک یک بار بیبرس در سال ۶۶۸ قمری یک دیواره مشبک اطراف حجره کشید و بار دیگر قایتبای آن را مجددا ساخت.   


==شکل‌گیری ضریح از آغاز==
==شکل‌گیری ضریح از آغاز==
[[قبر پیامبر]] در [[حجره عایشه]] یا خانه پیامبر و عایشه، که یکی از اتاق‌های چسبیده به [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] بود، قرار داشت. [[عایشه]] پس از فوت پیامبر در حجره خویش ساکن بود و حائلی بین محل زندگی وی و قبر پیامبر وجود نداشت. اما در دوره‌های بعد همراه با [[بازسازی مسجدالنبی]]، حجره شریفه و محدوده [[قبر نبوی]] به‌صورت بخشی مجزا درآمد.  
[[قبر پیامبر]] در [[حجره عایشه]] قرار داشت. [[عایشه]] پس از فوت پیامبر در حجره خویش ساکن بود و حائلی بین محل زندگی وی و قبر پیامبر وجود نداشت. اما در دوره‌های بعد همراه با [[بازسازی مسجدالنبی]]، حجره شریفه و محدوده [[قبر نبوی]] به‌صورت بخشی مجزا درآمد.  


===اولین دیوار دور قبر نبوی===
===اولین دیوار دور قبر نبوی===
در بازسازی دوره [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|ولید بن عبدالملک]] دیواری پنج‌ضلعی دور [[حجره شریفه]] کشیدند. با ایجاد این دیواره، بخشی از [[روضه شریفه]] نیز داخل ضریح قرار گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref> شکل پنج‌ضلعی آن به این خاطر بود که شبیه به [[کعبه]] نباشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=63 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 63]</ref> همچنین کسانی که در پشت آن به سمت قبله نماز می‌خواندند، چون قسمت مثلثی آن برابرشان بود، رو به قبر بودن بر آنان صدق نمی‌کرد.<ref>آثار اسلامی مکه  ومدینه، ص 218</ref>
در بازسازی دوره [[بازسازی مسجدالنبی (ولیدبن عبدالملک)|ولید بن عبدالملک]] دیواری پنج‌ضلعی دور [[حجره شریفه]] کشیدند. با ایجاد این دیواره، بخشی از [[روضه شریفه]] نیز داخل در ضریح قرارگرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=66 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 66]</ref> شکل پنج‌ضلعی آن به این خاطر بود که شبیه به [[کعبه]] نباشد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=63 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 63]</ref> همچنین کسانی که در پشت آن به سمت قبله نماز می‌خواندند، چون سمت مثلثی آن برابرشان بود، عملا رو به قبر بودن بر آنان صدق نمی‌کرد<ref>آثار اسلامی مکه  ومدینه، ص 218</ref>


===شکل گرفتن محدوده نهایی ضریح در عصر ممالیک===
===شکل گرفتن محدوده نهایی ضریح در عصر ممالیک===
در سال 668 قمری [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|ملک ظاهر بیبرس]] مملوکی، مقصوره‌ای چوبی (دیواره مشبک چوبی) به ارتفاع 3/5 متر، اطراف [[حجره رسول‌الله|حجره]] کشید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=80 المدینه المنوره، ص 80]</ref> این دیواره به شکل مستطیل حول ضریح اولیه ایجاد شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219</ref> او محوطه [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] را نیز وارد در این مقصوره کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=124 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 124]</ref> حد این مقصوره در سمت شمال تا [[محراب تهجد]] بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> سه در نیز برای مقصوره ایجاد شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=215 عماره المسجد النبوی، ص 231]</ref> این ضریح در سمت [[قبله]]، شرق و غرب حجره شریفه<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> و مابین ستون های [[ستون وفود|وفود]]، [[ستون سریر|سریر]] و [[ستون حرس|حرس]] قرار گرفت. به‌طوری که نیمی از این ستون‌ها داخل ضریح قرار گرفتند.<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> اما در سمت شمال  آن ضریحی قرار نگرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref>  
در سال 668 قمری [[بازسازی مسجدالنبی (بیبرس)|ملک ظاهر بیبرس]] مملوکی، مقصوره‌ای چوبی (دیواره مشبک چوبی) به ارتفاع 3/5 متر، اطراف [[حجره رسول‌الله|حجره]] کشید.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=80 المدینه المنوره، ص 80]</ref> این دیواره به شکل مستلطیل حول ضریح اولیه ایجاد شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 219</ref> او محوطه [[خانه فاطمه(س)|خانه حضرت فاطمه]] را نیز وارد در این مقصوره کرد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=124 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 124]</ref> حد این مقصوره در سمت شمال تا محراب تهجد بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> سه در نیز برای مقصوره ایجاد شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=215 عماره المسجد النبوی، ص 231]</ref> این ضریح در سمت [[قبله]]، شرق و غرب حجره شریفه<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref> و مابین ستون های [[ستون وفود|وفود]]، [[ستون سریر|سریر]] و [[ستون حرس|حرس]] قرار گرفت. به‌طوری که نیمی از این ستون‌ها داخل ضریح قرار گرفتند.<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> اما در سمت شمال  آن ضریحی قرار نگرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref>  


در سال 694 قمری [[بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)|الملک العادل زین‌الدین کتبغا]]، پنجره دائره ای شکل را در مقصوره چوبی ایجاد نمود و ارتفاع دیواره‌های مقصوره را تا سقف افزایش داد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=388 وفاالوفا، ج2، ص 388]</ref>
در سال 694 قمری [[بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)|الملک العادل زین‌الدین کتبغا]]، پنجره دائره ای شکل را در مقصوره چوبی ایجاد نمود و ارتفاع دیواره‌های مقصوره را تا سقف افزایش داد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=388 وفاالوفا، ج2، ص 388]</ref>


=== ضریح ساخته شده در زمان قایتبای ===
=== ضریح ساخته شده در زمان قایتبای ===
در سال 888 در زمان حکومت قایتبای ضریح یا دیوار دور قبر پیامبر(ص) دوباره بازسازی شد. این ضریح را مطابق آن‌چه بیبرس ایجاد کرده بود، بنا نهادند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=325 عماره المسجد النبوی، ص 347]</ref> با این تفاوت که در شمال [[حجره رسول‌الله|حجره شریفه]] نیز ضریحی ساختند و آن را به قسمت‌های شرقی و غربی متصل نمود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=322 عماره المسجد النبوی، ص 344]</ref> بدین ترتیب ضریح  جدید چهار در داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=325 عماره المسجد النبوی، ص 347]</ref> برخی پژوهشگران تصریح کرده‌اند که ضریحی که امروزه محل قبر پیامبر (حجره شریفه) را در بر گرفته است همان است که در سال ۸۸۸ به دستور قایتبای ساخته شد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=223 معالم المدینة المنورة، بخش چهارم، مجلد اول، ص۲۲۳]</ref> 
برخی پژوهشگران تصریح کرده‌اند که ضریحی که امروزه محل قبر پیامبر (حجره شریفه) را در بر گرفته است همان است که در سال ۸۸۸ به دستور قایتبای ساخته شد.<ref>معالم المدینة المنورة، بخش چهارم، مجلد اول، ص۲۲۳</ref> این ضریح را مطابق آن‌چه بیبرس ایجاد کرده بود، بنا نهادند <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=325 عماره المسجد النبوی، ص 347]</ref> با این تفاوت که در شمال حجره شریفه نیز ضریحی ساختند و آن را به قسمت‌های شرقی و غربی متصل نمود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=322 عماره المسجد النبوی، ص 344]</ref> بدین ترتیب ضریح  جدید چهار در داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=325 عماره المسجد النبوی، ص 347]</ref>  


بر اساس توصیف کعکی در کتاب معالم المدینه المنوره، دور [[حجره رسول‌الله|حجره شریفه]] دو دیوار وجود دارد. دیوار خارجی حصاری است مشبک به شکل ضریح که برخی جاها از جنس برنج نقش‌دار است و برخی جاها از آهن است. به این دیوار که به شکل ضریح است شباک می‌گویند. این ضریح شش تکه دارد که دو تکه‌اش در وسط قرار گرفته و در برابر قبر پیامبر و قبر ابوبکر و عمر است. روی قسمتی که به موازات قبر پیامبر است یک دایره فلزی بزرگ نصب شده است. این همان مکانی است که مردم برای زیارت و سلام بر نبی در برابرش توقف می‌کنند. این ضریح در واقع دیوار بیرونی حجره است. در داخل محدوده این ضریح، در اطراف قبور پیامبر و خلفا، یک دیوار پنج ضلعی قرار دارد و همان دیواری است که اولین بار عمر بن عبدالعزیز دور حجره پیامبر ساخت. آن را دیوار پنج ضلعی (حائط الخماسی) می‌نامند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE_%D8%AC%D8%B2%D8%A14_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%AF1.pdf&page=223 معالم المدینة المنورة، بخش چهارم، مجلد اول، ۲۲۳-۲۲۴]
بر اساس توصیف کعکی در کتاب معالم المدینه المنوره، دور حجره شریفه دو دیوار وجود دارد. دیوار خارجی حصاری است مشبک به شکل ضریح که برخی جاها از جنس برنج نقش‌دار است و برخی جاها از آهن است. به این دیوار که به شکل ضریح است شباک می‌گویند. این ضریح شش تکه دارد که دو تکه‌اش در وسط قرار گرفته و در برابر قبر پیامبر و قبر ابوبکر و عمر است. روی قسمتی که به موازات قبر پیامبر است یک دایره فلزی بزرگ نصب شده است. این همان مکانی است که مردم برای زیارت و سلام بر نبی در برابرش توقف می‌کنند. این ضریح در واقع دیوار بیرونی حجره است. در داخل محدوده این ضریح یک دیوار پنج ضلعی قرار دارد و همان دیواری است که اولین بار عمر بن عبدالعزیز دور حجره پیامبر ساخت. آن را دیوار پنج ضلعی (حائط الخماسی) می‌نامند.<ref>معالم المدینة المنورة، بخش چهارم، مجلد اول، ۲۲۳-۲۲۴
</ref>
</ref>
[[پرونده: ضریح دوره قایتبای.jpg|File.png|300px|thumb|left| بازسازی ضریح در دوره قایتبای]]
[[پرونده: ضریح دوره قایتبای.jpg|File.png|300px|thumb|left| بازسازی ضریح در دوره قایتبای]]
خط ۸۷: خط ۸۷:
از میان [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌های متبرک مسجدالنبی]]، [[ستون وفود]]، [[ستون حرس]] و [[ستون سریر]] از زمان بیبرس در قسمت بدنه ضریح قرارگرفتند. بدین نحو که نیمی از آن داخل در ضریح است.<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref>پس از اصلاحات قایتبای و ایجاد ضریح فلزی در قسمت شمالی [[حجره شریفه]]، که [[خانه فاطمه(س)|خانه فاطمه]] نیز به آن داخل شده بود، [[ستون مربعةالقبر|ستون مربعه القبر]] داخل ضریح قرار گرفت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=322 عماره المسجد النبوی، ص 344]</ref> و این قضیه موجب اعتراض علما به قایتبای شد، چراکه این ستون متبرک از دسترس مردم خارج شده بود.<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص447؛ موسوعة مرآة الحرمین، ج3، ص239.</ref> به همین نحو [[ستون تهجد]] که در منتها الیه حد ضریح در قسمت شمالی واقع شده بود، با قرارگرفتن ضریح فلزی در این قسمت درون ضریح جای گرفت. به نحوی که نیمی از آن درون ضریح قرارداشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=322 عماره المسجد النبوی، ص 344]</ref>
از میان [[ستون‌های مسجدالنبی|ستون‌های متبرک مسجدالنبی]]، [[ستون وفود]]، [[ستون حرس]] و [[ستون سریر]] از زمان بیبرس در قسمت بدنه ضریح قرارگرفتند. بدین نحو که نیمی از آن داخل در ضریح است.<ref>وفاءالوفا، ج1، ص 268</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=387 وفاءالوفا، ج2، ص 387]</ref>پس از اصلاحات قایتبای و ایجاد ضریح فلزی در قسمت شمالی [[حجره شریفه]]، که [[خانه فاطمه(س)|خانه فاطمه]] نیز به آن داخل شده بود، [[ستون مربعةالقبر|ستون مربعه القبر]] داخل ضریح قرار گرفت<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=322 عماره المسجد النبوی، ص 344]</ref> و این قضیه موجب اعتراض علما به قایتبای شد، چراکه این ستون متبرک از دسترس مردم خارج شده بود.<ref>موسوعة مکة المکرمه، ج2، ص447؛ موسوعة مرآة الحرمین، ج3، ص239.</ref> به همین نحو [[ستون تهجد]] که در منتها الیه حد ضریح در قسمت شمالی واقع شده بود، با قرارگرفتن ضریح فلزی در این قسمت درون ضریح جای گرفت. به نحوی که نیمی از آن درون ضریح قرارداشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=322 عماره المسجد النبوی، ص 344]</ref>
=نگارخانه=
=نگارخانه=
<gallery mode="packed" heights="150">
<gallery mode="packed" heights="150px">
پرونده:ضریح رسول‌الله۲.JPG
پرونده:ضریح رسول‌الله۲.JPG
پرونده:ضریح رسول‌الله نمای نزدیک۱.JPG
پرونده:ضریح رسول‌الله نمای نزدیک۱.JPG
پرونده:نقشه حجره شریفه و روضه النبی.jpg
</gallery>
</gallery>
== جستارهای وابسته ==
* [[حجره رسول‌الله|حجره پیامبر]]
* [[قبر پیامبر]]
* [[خانه فاطمه(س)|خانه فاطمه]]
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)