در حال ویرایش غزوه تبوک (بخش)

===توطئه ترور پیامبر===

در میان این رویدادها، آن چه بیش از همه توجه تاریخ‌نگاران و سیره‌نویسان را جلب کرده، توطئه ترور پیامبر(ص) در گردنه کوهی است که مکان آن مشخص نیست. در این توطئه 12 تا 15 تن<ref>المغازی، ج3، ص1044؛ العمده، ص341؛ البدایة و النهایه، ج5، ص24-25.</ref> از منافقان حاضر در سپاه مصمم شدند که شتر ایشان را در گردنه کوهی رم دهند، بدان امید که پیامبر از کوه به درّه پرتاب و کشته شود. اما در حالی‌که خود را به شتر پیامبر نزدیک کرده بودند، ایشان از نقشه آنان آگاه شد و [[حذیفه]] را مامور دور ساختن آن‌ها کرد و با تهدید افشای نام خود و پدران و قبایلشان، نقشه آنان را ناکام نهاد.<ref>تاریخ یعقوبی، ج2، ص68؛ دلائل النبوه، ج5، ص256؛ تاریخ دمشق، ج12، ص276.</ref>

 

در تعیین ماهیت این افراد اختلاف فراوان به چشم می‌خورد. [[ابن‌قتیبه]] از افرادی چون عبدالله بن ابیّ که در تبوک حضور نداشت و نیز از مُلیح تیمی که هیچ اطلاعی از او در منابع تاریخی و نسب‌شناسی به چشم نمی‌خورد، نام برده است.<ref>المعارف، ص343.</ref> برخی همه یا شماری از این منافقان را از [[قریش]]<ref>التبیان، ج5، ص261؛ الخرائج و الجرائح، ج2، ص504؛ العمده، ص342.</ref> و [[بنی‌امیه]] می‌دانند.<ref>الخصال، ص398.</ref> بعضی آنان را از [[انصار]] می‌شمرند.<ref>تاریخ دمشق، ج12، ص277؛ تهذیب الکمال، ج5، ص505.</ref> این اختلاف را می‌توان برآمده از رخدادهای سیاسی پس از پیامبر(ص) دانست که سبب شد نام برخی افراد از زمره منافقان عقبه حذف گردد و افرادی دیگر جایگزین آنان شوند. برخی بر آنند که جز پیامبر(ص) حذیفه و [[عمار]] نیز از نام‌های این منافقان آگاه بوده‌اند؛ بدین سان که پیامبر آن دو را از نام آن‌ها آگاه کرد<ref>المغازی، ج3، ص1044؛ تاریخ دمشق، ج12، ص276؛ العمده، ص341؛ البدایة و النهایه، ج5، ص24.</ref> و یا خود آن دو با منافقان روبه‌رو شده بودند.<ref>اعلام الوری، ج1، ص245-246.</ref> برخی این توطئه را در [[عقبه]] به سال دهم ق. و در [[حجة الوداع]] دانسته‌اند.<ref>تفسیر قمی، ج1، ص301.</ref>