در حال ویرایش قربانی (فتاوای مراجع)
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۲: | خط ۲: | ||
| قربانی|قربانی}} | | قربانی|قربانی}} | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
== نوع حیوان قربانی == | == نوع حیوان قربانی == | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۲۰ | | مساله = ۱۰۲۰ | ||
| واجب است بر کسی که [[حج تمتع]] به جا میآورد، ذبح یک [[هدی]]؛ یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است.{{توضیح مساله|۱۰۲۰| | | واجب است بر کسی که [[حج تمتع]] به جا میآورد، ذبح یک [[هدی]]؛ یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است.{{توضیح مساله|۱۰۲۰| | ||
* '''آیتالله خامنهای:''' کسی که حج تمتع | * '''آیتالله خامنهای:''' کسی که حج تمتع به جا میآورد، باید یکی از چهارپایان سهگانه، یعنی شتر یا گاو یا گوسفند یا بز را قربانی کند، تفاوتی ندارد که قربانی نر باشد یا ماده و بهتر آن است که شتر باشد، اما غیر از چهارپایان مذکور، قربانی کردن سایر حیوانات کفایت نمیکند. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' ذبح شتر از فضیلت بیشتری برخوردار است و پس از آن گاو و در آخر گوسفند و در میان اقسام گوسفند، قوچ و بره نر افضل است و در مرتبه بعد بز نر و در صورتی که اینها یافت نشود میش ثواب بیشتری دارد تا بز ماده. | * '''آیتالله سبحانی:''' ذبح شتر از فضیلت بیشتری برخوردار است و پس از آن گاو و در آخر گوسفند و در میان اقسام گوسفند، قوچ و بره نر افضل است و در مرتبه بعد بز نر و در صورتی که اینها یافت نشود میش ثواب بیشتری دارد تا بز ماده. | ||
}} | }} | ||
خط ۴۳: | خط ۱۶: | ||
| مساله = ۱۰۲۲ | | مساله = ۱۰۲۲ | ||
| سایر حیوانات، غیر از سه حیوان مذکور، کافی نیست. | | سایر حیوانات، غیر از سه حیوان مذکور، کافی نیست. | ||
}} | }} | ||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
خط ۹۳: | خط ۶۴: | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' حیوان مریض که گوشت آن فاسد و خوردن آن موجب بیماری میشود مجزی نیست. | * '''آیتالله سبحانی:''' حیوان مریض که گوشت آن فاسد و خوردن آن موجب بیماری میشود مجزی نیست. | ||
* '''آیتالله فاضل:''' بنا بر احتیاط واجب باید صحیح باشد. | * '''آیتالله فاضل:''' بنا بر احتیاط واجب باید صحیح باشد. | ||
* '''آیتالله گلپایگانی، | * '''آیتالله گلپایگانی، متعرض این حکم نشدهاند.}}حتی مثل کچلی بنا بر احتیاط. | ||
سوم ـ باید خیلی پیر نباشد.{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | سوم ـ باید خیلی پیر نباشد.{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | ||
خط ۱۰۲: | خط ۷۳: | ||
* '''آیتالله فاضل، آیتالله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} | * '''آیتالله فاضل، آیتالله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} | ||
چهارم | چهارم{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | ||
* '''آیتالله بهجت:''' باید تام الاجزاء باشد پس کور و یک چشمی و لنگ و گوش بریده حتی اگر قلیلی از گوش بریده باشند و آنکه از شاخ اندرونی آن چیزی ناقص است مجزی نیست. | * '''آیتالله بهجت:''' باید تام الاجزاء باشد پس کور و یک چشمی و لنگ و گوش بریده حتی اگر قلیلی از گوش بریده باشند و آنکه از شاخ اندرونی آن چیزی ناقص است مجزی نیست. | ||
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' باید تام الاعضاء باشد پس کافی نیست کور (هرچند یک چشم باشد) و لنگ و گوش بریده و آنکه شاخ داخلش شکسته است و مانند آن. | * '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' باید تام الاعضاء باشد پس کافی نیست کور (هرچند یک چشم باشد) و لنگ و گوش بریده و آنکه شاخ داخلش شکسته است و مانند آن. | ||
* '''آیتالله خامنهای:''' چهارم آنکه اعضا و اندامهای آن، کامل باشد، بنابراین قربانی کردن حیوان ناقص، مانند حیوانی که اخته شده یا بیضهاش کشیده شده باشد، کافی نیست، اما اگر بیضههایش کوفته شده و اخته نشده باشد، قربانی کردن آن کفایت میکند، و نیز قربانی کردن حیوان دمبریده و کور و شَل و گوش بریده و حیوانی که قسمت داخلی شاخ آن شکسته باشد، یا از ابتدا با یکی از این عیوب به دنیا آمده باشد، کافی نیست. بنابراین قربانی کردن حیوانی که فاقد یکی از اندامهایی باشد که در دیگر همنوعان آن وجود دارد، به گونهای که فقدان آن عضو یک نقص به شمار آید، کافی نیست. اما اگر بخش بیرونی شاخ آن (که مانند غلاف و پوشش بخش داخلی است) شکسته باشد، یا گوش آن شکافته یا سوراخ شده باشد، مانعی ندارد. | * '''آیتالله خامنهای:''' چهارم آنکه اعضا و اندامهای آن، کامل باشد، بنابراین قربانی کردن حیوان ناقص، مانند حیوانی که اخته شده یا بیضهاش کشیده شده باشد، کافی نیست، اما اگر بیضههایش کوفته شده و اخته نشده باشد، قربانی کردن آن کفایت میکند، و نیز قربانی کردن حیوان دمبریده و کور و شَل و گوش بریده و حیوانی که قسمت داخلی شاخ آن شکسته باشد، یا از ابتدا با یکی از این عیوب به دنیا آمده باشد، کافی نیست. بنابراین قربانی کردن حیوانی که فاقد یکی از اندامهایی باشد که در دیگر همنوعان آن وجود دارد، به گونهای که فقدان آن عضو یک نقص به شمار آید، کافی نیست. اما اگر بخش بیرونی شاخ آن (که مانند غلاف و پوشش بخش داخلی است) شکسته باشد، یا گوش آن شکافته یا سوراخ شده باشد، مانعی ندارد. | ||
* | *آیتالله زنجانی:''' باید تام الاجزاء و سالم باشد پس ناقص و معیوب، کافی نیست. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' نباید قربانی لنگیاش آشکار، کور، لوچ، دم بریده، اخته شده، گوش بریده، و یا دست و پا شکسته باشد همچنین نباید ریشه شاخ آن شکسته باشد و سر شاخ شکسته باشد اشکال ندارد.}} باید تام الأجزاء باشد و ناقص کافی نیست. پس اگر واضح باشد کوری یا لنگی آن بنا بر اقوی کافی نیست و اگر واضح نباشد به احتیاط واجب کافی نیست{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | * '''آیتالله سبحانی:''' نباید قربانی لنگیاش آشکار، کور، لوچ، دم بریده، اخته شده، گوش بریده، و یا دست و پا شکسته باشد همچنین نباید ریشه شاخ آن شکسته باشد و سر شاخ شکسته باشد اشکال ندارد.}}-باید تام الأجزاء باشد و ناقص کافی نیست. پس اگر واضح باشد کوری یا لنگی آن بنا بر اقوی کافی نیست و اگر واضح نباشد به احتیاط واجب کافی نیست{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' رعایت این احتیاط مستحب است. | * '''آیتالله زنجانی:''' رعایت این احتیاط مستحب است. | ||
خط ۱۲۱: | خط ۹۲: | ||
* '''آیتالله زنجانی، آیتالله مکارم:''' بر کلیه آن مقداری چربی باشد کافی است. | * '''آیتالله زنجانی، آیتالله مکارم:''' بر کلیه آن مقداری چربی باشد کافی است. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' نباید در عرف لاغر شمرده شود. | * '''آیتالله سبحانی:''' نباید در عرف لاغر شمرده شود. | ||
* | *آیتالله سیستانی:''' معتبر است که قربانی عرفاً لاغر نباشد.}} | ||
ششم ـ باید «خصی» نباشد،{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | ششم ـ باید «خصی» نباشد،{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | ||
خط ۱۳۱: | خط ۱۰۲: | ||
* '''آیتالله بهجت، آیتالله فاضل:''' این احتیاط مستحب است. | * '''آیتالله بهجت، آیتالله فاضل:''' این احتیاط مستحب است. | ||
* | *آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' احوط و اولی آن است که بیضه آن را نکوبیده باشند. | ||
* | *آیتالله خامنهای:''' به ذیل شرط چهارم مراجعه شود. | ||
* | *آیتالله زنجانی:''' بنا بر احتیاط مستحب، بیضه آن را نتابیده و نکوبیده و نمالیده باشند. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' حیوانی که رگهای بیضههایش را کوبیده باشند و بیضههایش برجا باشد حتی با وجود حیوان فاقد این عیب، برای قربانی کافی است ولی در هر حال بهتر است با وجود حیوان سالم این نوع حیوان را نیز قربانی نکنند. | * '''آیتالله سبحانی:''' حیوانی که رگهای بیضههایش را کوبیده باشند و بیضههایش برجا باشد حتی با وجود حیوان فاقد این عیب، برای قربانی کافی است ولی در هر حال بهتر است با وجود حیوان سالم این نوع حیوان را نیز قربانی نکنند. | ||
* '''آیتالله گلپایگانی، آیتالله مکارم:''' جایز است کشتن حیوانی که بیضه آن را کوبیده باشند.}} | * '''آیتالله گلپایگانی، آیتالله مکارم:''' جایز است کشتن حیوانی که بیضه آن را کوبیده باشند.}} | ||
خط ۱۴۱: | خط ۱۱۲: | ||
* '''آیتالله بهجت:''' باکی نیست اگر گوش او شکافته یا سوراخ باشد اگرچه احوط ترک این دو و ترک حیوانی که شاخ یا دم از برای او در اصل خلقت نباشد و همچنین آن حیوان که عروق و بیضتین او را مالیده باشند که او را موجوء و مرضوض الخصیتین گویند اگرچه اظهر اجزاء موجوء است. | * '''آیتالله بهجت:''' باکی نیست اگر گوش او شکافته یا سوراخ باشد اگرچه احوط ترک این دو و ترک حیوانی که شاخ یا دم از برای او در اصل خلقت نباشد و همچنین آن حیوان که عروق و بیضتین او را مالیده باشند که او را موجوء و مرضوض الخصیتین گویند اگرچه اظهر اجزاء موجوء است. | ||
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' احوط و اولی این است که قربانی طوری نباشد که از اصل خلقت شاخ و دُم نداشته باشد. | * '''آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی:''' احوط و اولی این است که قربانی طوری نباشد که از اصل خلقت شاخ و دُم نداشته باشد. | ||
* | *آیتالله خامنهای:''' به ذیل شرط چهارم مراجعه شود. | ||
* | *آیتالله زنجانی:''' ذبح حیوانی که در اصل خلقت، گوش ندارد و همچنین حیوانی که دم ندارد و عرفاً ناقص به حساب میآید کافی نیست؛ ولی اگر در اصل خلقت، شاخ نداشته باشد اشکال ندارد. | ||
* | *آیتالله سبحانی:''' اگر نداشتن دم در برخی از نژادهای گوسفند طبیعی باشد قربانی کردن آن صحیح است؛ ولی اگر نژاد آن دارای دم باشد و یکی از آنها بیدم به دنیا آمده باشد، آن گوسفند برای قربانی کافی نیست. حیوانی که در آفرینش فاقد گوش است یا گوشهای آن را از ته بریده باشند مجزی نیست ولی اگر کمی از گوش را بریده و یا به عنوان علامتگذاری سوراخ کردهاند اشکالی ندارد با این حال بهتر است غیر آن را انتخاب کنند. | ||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' احتیاط واجب آن است که حیوانی را که شاخ یا گوش یا دم در اصل خلقت ندارد قربانی نکند. | * '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' احتیاط واجب آن است که حیوانی را که شاخ یا گوش یا دم در اصل خلقت ندارد قربانی نکند. | ||
* | *آیتالله مکارم:''' اگر در اصل خلقت بیدم باشد اشکال ندارد.}} | ||
نهم ـ در اصل خلقت بیبیضه نباشد.{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | نهم ـ در اصل خلقت بیبیضه نباشد.{{توضیح مساله|۱۰۲۳| | ||
خط ۱۸۹: | خط ۱۶۰: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۲۹ | | مساله = ۱۰۲۹ | ||
| یک گوسفند، کمتر چیزی است که کافی است برای ذبح، لکن هرچه بیشتر ذبح کند افضل است و در روایت است که | | یک گوسفند، کمتر چیزی است که کافی است برای ذبح، لکن هرچه بیشتر ذبح کند افضل است و در روایت است که رسول خدا(ص) صد شتر همراه آوردند، سی و چهار تای آنها را برای حضرت امیرالمؤمنین(ع) نحر کردند و شصت و شش تای آنها را برای خودشان. | ||
}} | }} | ||
خط ۲۰۰: | خط ۱۷۰: | ||
* '''آیتالله بهجت:''' در ادامه این فرع میفرماید: و احوط آن است که در صورت تأخیر از ذیحجه همان سال، جمع کند بین آن و صوم ده روز. | * '''آیتالله بهجت:''' در ادامه این فرع میفرماید: و احوط آن است که در صورت تأخیر از ذیحجه همان سال، جمع کند بین آن و صوم ده روز. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' و نتواند تا فراهم شدن قربانی، در [[مکه]] بماند... . | * '''آیتالله زنجانی:''' و نتواند تا فراهم شدن قربانی، در [[مکه]] بماند... . | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' اگر تا روز سیزدهم یافت نشود بعید نیست کفایت روزه (که در بخش بعد، مسئله ۱۰۵۱ خواهد آمد) ولی احتیاط مستحب این است که جمع کند بین روزه و ذبح در بقیه | * '''آیتالله سیستانی:''' اگر تا روز سیزدهم یافت نشود بعید نیست کفایت روزه (که در بخش بعد، مسئله ۱۰۵۱ خواهد آمد) ولی احتیاط مستحب این است که جمع کند بین روزه و ذبح در بقیه ذیحجه اگر ممکن باشد هرچند با سپردن به شخص امین.}} قیمت آن را پیش شخص امینی بگذارد که در بقیه ذیحجه بگیرد و در منا ذبح کند و اگر در این سال ممکن نشود، سال بعد این کار را بکند. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۳۰}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۳۰}} | ||
خط ۲۱۰: | خط ۱۸۰: | ||
* '''آیات عظام بهجت، صافی، گلپایگانی:''' به ذیل مسئله ۱۰۲۴ مراجعه شود. | * '''آیات عظام بهجت، صافی، گلپایگانی:''' به ذیل مسئله ۱۰۲۴ مراجعه شود. | ||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' اگر تا آخر ذیحجه هدی تام پیدا میکند باید صبر کند ولی اگر فعلا متمکن نیست و احتمال میدهد تا آخر ادامه پیدا کند میتواند هدی ناقص ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد باید اعاده کند. | * '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' اگر تا آخر ذیحجه هدی تام پیدا میکند باید صبر کند ولی اگر فعلا متمکن نیست و احتمال میدهد تا آخر ادامه پیدا کند میتواند هدی ناقص ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد باید اعاده کند. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' هدی ناقص کافی نیست، بلکه باید تا آخر ذیحجه صبر کند و هدی تام، قربانی کند و پس از آن | * '''آیتالله زنجانی:''' هدی ناقص کافی نیست، بلکه باید تا آخر ذیحجه صبر کند و هدی تام، قربانی کند و پس از آن حلق و تقصیر کرده اعمال بعدی را انجام دهد، البته در صورتی که این تأخیر، حرجی است یا مجبور است به وطن برگردد بدون قربانی، اعمال بعدی را انجام میدهد و در باقیمانده ذیحجه و اگر نشد در سال بعد، قربانی میکند و در هر حال، وظیفه او روزه گرفتن نیست. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' در مورد خصی در مسائل قبل متعرض شدهایم لکن اگر ناچار شد حیوان ناقصی را که نقص آن به خاطر خصی بودن نباشد بلکه از جهات دیگر ناقص باشد را قربانی کند کفایت میکند و آنچه در متن به عنوان احتیاط واجب آمده احتیاط مستحب است. | * '''آیتالله سبحانی:''' در مورد خصی در مسائل قبل متعرض شدهایم لکن اگر ناچار شد حیوان ناقصی را که نقص آن به خاطر خصی بودن نباشد بلکه از جهات دیگر ناقص باشد را قربانی کند کفایت میکند و آنچه در متن به عنوان احتیاط واجب آمده احتیاط مستحب است. | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' احتیاط این است که بین ذبح ناقص و روزه اگر در | * '''آیتالله سیستانی:''' احتیاط این است که بین ذبح ناقص و روزه اگر در ایام تشریق یافت نشد جمع نماید. و اگر در بقیه ذیحجه هدی تام یافت شود به احتیاط واجب آن را نیز اضافه کنند و همچنین است اگر پول هدی واجد شرایط را ندارد. | ||
* '''آیتالله فاضل:''' و بعید نیست اکتفا به همین هدی. | * '''آیتالله فاضل:''' و بعید نیست اکتفا به همین هدی. | ||
* '''آیتالله مکارم:''' هرگاه صحیح یافت نشود ناقص کافی است و احتیاط مزبور لازم نیست.}} و یک هدی تام هم در بقیه ذیحجه و اگر نشد در سال آینده ذبح کند، و احتیاط بهتر آن است که جمع کند بین هدی ناقص و هدی تام؛ به طوری که گفته شد و روزه به نحوی که ذکر شد. | * '''آیتالله مکارم:''' هرگاه صحیح یافت نشود ناقص کافی است و احتیاط مزبور لازم نیست.}} و یک هدی تام هم در بقیه ذیحجه و اگر نشد در سال آینده ذبح کند، و احتیاط بهتر آن است که جمع کند بین هدی ناقص و هدی تام؛ به طوری که گفته شد و روزه به نحوی که ذکر شد. | ||
خط ۲۳۴: | خط ۲۰۴: | ||
* '''آیتالله بهجت:''' واجب است ذبح هدی در روز عید، و اما بعد از عید پس مجزی است در بقیه ذیحجه اگرچه خلاف احتیاط است تکلیفاً تأخیر از آن بدون عذر خصوصاً تأخیر از [[ایام تشریق|ایام تشریق سهگانه]]. | * '''آیتالله بهجت:''' واجب است ذبح هدی در روز عید، و اما بعد از عید پس مجزی است در بقیه ذیحجه اگرچه خلاف احتیاط است تکلیفاً تأخیر از آن بدون عذر خصوصاً تأخیر از [[ایام تشریق|ایام تشریق سهگانه]]. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' اختیاراً میتواند ذبح را تا روز دوازدهم به تأخیر بیندازد و در صورت عذر، تأخیر آن تا زمانی که بتواند بعد از قربانی، [[حلق و تقصیر]] کرده و | * '''آیتالله زنجانی:''' اختیاراً میتواند ذبح را تا روز دوازدهم به تأخیر بیندازد و در صورت عذر، تأخیر آن تا زمانی که بتواند بعد از قربانی، [[حلق و تقصیر]] کرده و اعمال مکه آخر را در ذیحجه به جا آورد، مانعی ندارد ولی در هر حال باید ترتیب بین اعمال روز عید و همچنین بین حلق یا تقصیر و اعمال مکه رعایت شود، هرچند شرطیت ترتیب بین اعمال منا مخصوص عالم عامد است. | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' این احتیاط مستحب است و میتواند در | * '''آیتالله سیستانی:''' این احتیاط مستحب است و میتواند در روزهای تشریق هم قربانی کند. | ||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' بنا بر احتیاط اختیاراً جایز نیست ذبح هدی را از روز عید تأخیر بیندازد اگرچه اقوی جواز آن است. | * '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' بنا بر احتیاط اختیاراً جایز نیست ذبح هدی را از روز عید تأخیر بیندازد اگرچه اقوی جواز آن است. | ||
* '''آیتالله مکارم:''' تا روز سیزدهم جایز است.}} | * '''آیتالله مکارم:''' تا روز سیزدهم جایز است.}} | ||
خط ۲۴۹: | خط ۲۱۹: | ||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' بلکه بدون تردید لازم است. | * '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' بلکه بدون تردید لازم است. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' به ذیل مسئله قبل مراجعه شود. | * '''آیتالله زنجانی:''' به ذیل مسئله قبل مراجعه شود. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' افراد معذور تا غروب روز سیزدهم ذیحجه فرصت دارند قربانی کنند و اگر امکان نپذیرفت، تا آخر ماه میتوانند وظیفه قربانی را انجام دهند ولی | * '''آیتالله سبحانی:''' افراد معذور تا غروب روز سیزدهم ذیحجه فرصت دارند قربانی کنند و اگر امکان نپذیرفت، تا آخر ماه میتوانند وظیفه قربانی را انجام دهند ولی رمی خود را در روز یازدهم و دوازدهم انجام دهند هرچند قربانی به تأخیر افتاده باشد. | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' اقوی آن است که میتواند در روزهای تشریق قربانی کند. | * '''آیتالله سیستانی:''' اقوی آن است که میتواند در روزهای تشریق قربانی کند. | ||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' این احتیاط واجب نیست اگرچه مطلوب اسـت ولکن اگر در غیر [[ایـام نحر]] (روز عید و سه روز بعـد از آن) بـود بنا بر احتیـاط قصد ادا و قضـا نکند، بلکه به قصد ما فی الذمه ذبـح کند. | * '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' این احتیاط واجب نیست اگرچه مطلوب اسـت ولکن اگر در غیر [[ایـام نحر]] (روز عید و سه روز بعـد از آن) بـود بنا بر احتیـاط قصد ادا و قضـا نکند، بلکه به قصد ما فی الذمه ذبـح کند. | ||
خط ۲۸۰: | خط ۲۵۰: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۳۶ | | مساله = ۱۰۳۶ | ||
| اگر حیوانی را به گمان لاغری خرید و به امید آنکه چاق درآید، برای اطاعت خدا رجائاً ذبح کرد و بعد معلوم شد چاق است، کافی است. | | {اگر حیوانی را به گمان لاغری خرید و به امید آنکه چاق درآید، برای اطاعت خدا رجائاً ذبح کرد و بعد معلوم شد چاق است، کافی است. | ||
}}{{سخ}} | }}{{سخ}} | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
خط ۳۰۳: | خط ۲۷۲: | ||
| مساله = ۱۰۳۹ | | مساله = ۱۰۳۹ | ||
| اگر ناقص بودن را اعتقاد داشت و به واسطه جهل به مسئله، برای اطاعت خداوند ذبح کرد و بعد معلوم شد صحیح است ظاهراً کافی باشد. | | اگر ناقص بودن را اعتقاد داشت و به واسطه جهل به مسئله، برای اطاعت خداوند ذبح کرد و بعد معلوم شد صحیح است ظاهراً کافی باشد. | ||
}} | }} | ||
خط ۳۱۰: | خط ۲۷۸: | ||
| مساله = ۱۰۴۰ | | مساله = ۱۰۴۰ | ||
| احتیاط آن است که ذبیحه را سه قسمت کنند، یک قسمت را هدیه بدهند و یک قسمت را [[صدقه]] بدهند و قدری هم از ذبیحه بخورند و صدقه را به مؤمنین بدهند ولکن هیچیک از این احتیاطها واجب نیست.{{توضیح مساله|۱۰۴۰| | | احتیاط آن است که ذبیحه را سه قسمت کنند، یک قسمت را هدیه بدهند و یک قسمت را [[صدقه]] بدهند و قدری هم از ذبیحه بخورند و صدقه را به مؤمنین بدهند ولکن هیچیک از این احتیاطها واجب نیست.{{توضیح مساله|۱۰۴۰| | ||
* '''آیتالله بهجت:''' احوط آنست که قدری از ذبیحه بخورند و قدری هدیه دهند و قدری صدقه دهند و لازم نیست بنا بر اظهر که مقدار هر یک از هدیه و صدقه ثلث ذبیحه باشد و نیز در خصوص سهم صدقه احوط آن است که بر مؤمنین بوده باشد و اگر به اختیار خود به غیر مؤمن بدهد احوط ضمان اوست یعنی قیمت قدری از آن را به عنوان صدقه به فقیر میدهد و همین احتیاط در سهم هدیه به مثل اتلاف و بیع | * '''آیتالله بهجت:''' احوط آنست که قدری از ذبیحه بخورند و قدری هدیه دهند و قدری صدقه دهند و لازم نیست بنا بر اظهر که مقدار هر یک از هدیه و صدقه ثلث ذبیحه باشد و نیز در خصوص سهم صدقه احوط آن است که بر مؤمنین بوده باشد و اگر به اختیار خود به غیر مؤمن بدهد احوط ضمان اوست یعنی قیمت قدری از آن را به عنوان صدقه به فقیر میدهد و همین احتیاط در سهم هدیه به مثل اتلاف و بیع جاریست و عمل به احتیاط به مثل توسیط فقیر یا استیکال او ممکن است، و در صورت عدم امکان، این تکلیف ساقط است. | ||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' این احتیاط واجب است ولی نسبت به صدقه انسان میتواند از فقیر مؤمن و نسبت به هدیه از مؤمن دیگری ولو از شهر خودش | * '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' این احتیاط واجب است ولی نسبت به صدقه انسان میتواند از فقیر مؤمن و نسبت به هدیه از مؤمن دیگری ولو از شهر خودش وکالت در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول و قبض کرده و بعد اعراض نماید و در صورتی که در منا متمکن از تقسیم نیست اخذ وکالت مزبور لازم است و اگر این عمل را با فرض تمکن انجام ندهد بنا بر احتیاط واجب ضامن است. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' ولی واجب است حداقل ثلث قربانی را به فقیری که در حرم حضور دارد ـ هرچند [[زائر]] باشد ـ صدقه بدهد و برای این کار کافی است از فقیر وکالت بگیرد و از طرف فقیر، سهم او را تحویل بگیرد. | * '''آیتالله زنجانی:''' ولی واجب است حداقل ثلث قربانی را به فقیری که در حرم حضور دارد ـ هرچند [[زائر]] باشد ـ صدقه بدهد و برای این کار کافی است از فقیر وکالت بگیرد و از طرف فقیر، سهم او را تحویل بگیرد. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' به احتیاط واجب قسمت فقرا به آنها داده شود و چون عمل به این قسمت در شرایط فعلی امکانپذیر نیست میتواند از فقیری در شهر خود یا نقطه دیگر وکالت بگیرد که در غیاب او به وی تملیک کند و سپس آن را رها کند و اگر این کار را هم نتواند انجام دهد اذن فقیر ساقط است. | * '''آیتالله سبحانی:''' به احتیاط واجب قسمت فقرا به آنها داده شود و چون عمل به این قسمت در شرایط فعلی امکانپذیر نیست میتواند از فقیری در شهر خود یا نقطه دیگر وکالت بگیرد که در غیاب او به وی تملیک کند و سپس آن را رها کند و اگر این کار را هم نتواند انجام دهد اذن فقیر ساقط است. | ||
خط ۳۲۷: | خط ۲۹۵: | ||
| جایز است که ذبح را کسی دیگر به [[نیابت]] انجام دهد و [[نیت]] را نایب کند و احتیاطاً خود شخص هم نیت کند. {{توضیح مساله|۱۰۴۱| | | جایز است که ذبح را کسی دیگر به [[نیابت]] انجام دهد و [[نیت]] را نایب کند و احتیاطاً خود شخص هم نیت کند. {{توضیح مساله|۱۰۴۱| | ||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' باید نیت از صاحب قربانی تا هنگام کشتن مستمر باشد و کشنده لازم نیست نیت کند هرچند احوط و اولی نیت نمودن اوست. | * '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' باید نیت از صاحب قربانی تا هنگام کشتن مستمر باشد و کشنده لازم نیست نیت کند هرچند احوط و اولی نیت نمودن اوست. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' در ذبح قربانی و [[کفاره|کفارات]]، مباشرت، معتبر نیست، پس حاجی میتواند از کسی بخواهد یا به او اجازه دهد برایش ذبح کند، بلکه میتواند دیگری را در این کار، نایب خود قرار دهد و در صورت اول ـ که متعارف موارد است ـ هنگام ذبح باید خود حاجی، قصد داشته باشد که «برای | * '''آیتالله زنجانی:''' در ذبح قربانی و [[کفاره|کفارات]]، مباشرت، معتبر نیست، پس حاجی میتواند از کسی بخواهد یا به او اجازه دهد برایش ذبح کند، بلکه میتواند دیگری را در این کار، نایب خود قرار دهد و در صورت اول ـ که متعارف موارد است ـ هنگام ذبح باید خود حاجی، قصد داشته باشد که «برای حج تمتع قربانی میکنم قربة الی الله» و کافی است این قصد به طور اجمال در ذهن او باشد و لازم نیست ذابح، قصد قربت یا نیت انجام قربانی برای حج داشته باشد؛ بلکه همین که حیوان او را ذبح میکند کافی است، هرچند اصلاً کسی را نیت نکرده باشد و چون کار ذابح، نیابت نیست، بدون تردید، ایمان در او معتبر نمیباشد و حکمی که در متن مناسک آمده است مربوط به صورت دوم یعنی صورت نیابت است که به ندرت پیش میآید. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' هرگاه انسان دیگری را برای قربانی نایب بگیرد، در این صورت خود شخص فقط قصد قربت کند ولی نایب باید عمل را آگاهانه و با تعیین نوع عمل (اینکه قربانی برای حج تمتع است و اینکه برای خود است یا نیابتا و فردی که حج را برای او انجام میدهد و یا نایب در ذبح است) انجام دهد، اما هرگاه فقط ذبح را به دیگری واگذار میکند، در این صورت اعمال مربوط به نیت (آگاهانه بودن- تعیین نوع عمل- کار برای خدا انجام شود) مربوط به خود اوست. پس در شق اول حجگزار فقط قصد قربت کند و بقیه بر عهده نایب است و در شق دوم فقط ذبح به دیگری واگذار میشود و اعمال مربوط به نیت بر عهده حجگزار است، بنابراین آنچه امروز بیشتر مرسوم است که نایب بدون واسطه و یا با اذن در توکیل به غیر، به قربانگاه میرود و پس از صورت برداری از اسامی افراد مختلف به ترتیب نام یک یک افراد را در نظر میآورد و قصد میکند آنچه بر ذمه فلانی است، انجام میدهم خواه | * '''آیتالله سبحانی:''' هرگاه انسان دیگری را برای قربانی نایب بگیرد، در این صورت خود شخص فقط قصد قربت کند ولی نایب باید عمل را آگاهانه و با تعیین نوع عمل (اینکه قربانی برای حج تمتع است و اینکه برای خود است یا نیابتا و فردی که حج را برای او انجام میدهد و یا نایب در ذبح است) انجام دهد، اما هرگاه فقط ذبح را به دیگری واگذار میکند، در این صورت اعمال مربوط به نیت (آگاهانه بودن- تعیین نوع عمل- کار برای خدا انجام شود) مربوط به خود اوست. پس در شق اول حجگزار فقط قصد قربت کند و بقیه بر عهده نایب است و در شق دوم فقط ذبح به دیگری واگذار میشود و اعمال مربوط به نیت بر عهده حجگزار است، بنابراین آنچه امروز بیشتر مرسوم است که نایب بدون واسطه و یا با اذن در توکیل به غیر، به قربانگاه میرود و پس از صورت برداری از اسامی افراد مختلف به ترتیب نام یک یک افراد را در نظر میآورد و قصد میکند آنچه بر ذمه فلانی است، انجام میدهم خواه حجة الاسلام یا نیابتی یا مستحبی باشد، کافی است و ذبح کلی از طرف موکلین کافی نیست و باید به هنگام ذبح تک تک افراد را مشخص کند. | ||
* '''آیتالله صافی:''' و احوط آن است که علاوه بر نایب خودش هم اگر در وقت ذبح حاضر باشد نیت کند و اگر حاضر نیست موقعی که نایب یا وکیلی را که از طرف او برای ذبح نایب میگیرد میفرستد نیت کند و نیت را تا وقت ذبح مستمر بدارد. | * '''آیتالله صافی:''' و احوط آن است که علاوه بر نایب خودش هم اگر در وقت ذبح حاضر باشد نیت کند و اگر حاضر نیست موقعی که نایب یا وکیلی را که از طرف او برای ذبح نایب میگیرد میفرستد نیت کند و نیت را تا وقت ذبح مستمر بدارد. | ||
* '''آیتالله گلپایگانی:''' علاوه بر خودش ذابح نیز باید نیت کند. | * '''آیتالله گلپایگانی:''' علاوه بر خودش ذابح نیز باید نیت کند. | ||
خط ۳۴۱: | خط ۳۰۹: | ||
| احتیاط واجب آن است که ذابح مؤمن باشد.{{توضیح مساله|۱۰۴۲| | | احتیاط واجب آن است که ذابح مؤمن باشد.{{توضیح مساله|۱۰۴۲| | ||
* '''آیتالله بهجت:''' ایمان شرط نیست ولی شرایط دیگر را باید دارا باشد. | * '''آیتالله بهجت:''' ایمان شرط نیست ولی شرایط دیگر را باید دارا باشد. | ||
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی:''' اگر مسلمان باشد کفایت میکند و | * '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی:''' اگر مسلمان باشد کفایت میکند و شیعه بودن ذابح لزومی ندارد. | ||
* '''آیتالله خامنهای:''' بنا بر احتیاط واجب ذبحکننده باید شیعه اثنی عشری باشد اما اگر نیت را خودش انجام دهد و فقط برای اجرای آن نایب بگیرد در این صورت بعید نیست که شیعه بودن ذبحکننده شرط نباشد. | * '''آیتالله خامنهای:''' بنا بر احتیاط واجب ذبحکننده باید [[شیعه|شیعه اثنی عشری]] باشد اما اگر نیت را خودش انجام دهد و فقط برای اجرای آن نایب بگیرد در این صورت بعید نیست که شیعه بودن ذبحکننده شرط نباشد. | ||
* '''آیتالله فاضل، آیتالله نوری:''' در صورتی که ذابح را در انجام قربانی نایب کرده باشد و اما اگر از او خصوص ذبح را خواسته باشد لازم نیست مؤمن باشد و خودش باید قصد قربانی و قربت را انجام دهد. | * '''آیتالله فاضل، آیتالله نوری:''' در صورتی که ذابح را در انجام قربانی نایب کرده باشد و اما اگر از او خصوص ذبح را خواسته باشد لازم نیست مؤمن باشد و خودش باید قصد قربانی و قربت را انجام دهد. | ||
* '''آیتالله مکارم:''' تمام مسلمانان که ذبیحه آنان پاک و حلال است میتوانند ذبح کنند.}} بلکه خالی از قوت نیست و همین طور در ذبح | * '''آیتالله مکارم:''' تمام مسلمانان که ذبیحه آنان پاک و حلال است میتوانند ذبح کنند.}} بلکه خالی از قوت نیست و همین طور در ذبح کفارات. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۴۲}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۴۲}} | ||
خط ۳۵۸: | خط ۳۲۶: | ||
| مساله = ۱۰۴۴ | | مساله = ۱۰۴۴ | ||
| ذبح هم از عبادات است و در آن [[نیت]] خالص و قصد اطاعت خداوند لازم است. | | ذبح هم از عبادات است و در آن [[نیت]] خالص و قصد اطاعت خداوند لازم است. | ||
}}{{سخ}} | }}{{سخ}} | ||
خط ۳۸۸: | خط ۳۵۵: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۴۷ | | مساله = ۱۰۴۷ | ||
| اگر به کسی | | اگر به کسی نیابت داد برای خریداری کردن و ذبح، و نایب انجام داد، و بعد از آن شخص محرم احتمال داد که نایب به شرایط عمل نکرده باشد، به این احتمال اعتنا نکند و ذبح کافی است.}}{{سخ}} | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۴۸ | | مساله = ۱۰۴۸ | ||
خط ۴۰۴: | خط ۳۷۱: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۴۹ | | مساله = ۱۰۴۹ | ||
|اگر نایب عمداً بر خلاف دستور شرع، در اوصاف ذبیحه یا در کشتن آن، عمل کرد ضامن است و باید غرامت آن را بدهد و باید دو مرتبه ذبح کنند. | |اگر نایب عمداً بر خلاف دستور شرع، در اوصاف ذبیحه یا در کشتن آن، عمل کرد ضامن است و باید غرامت آن را بدهد و باید دو مرتبه ذبح کنند.}} | ||
}} | |||
{{سخ}} | {{سخ}} | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
خط ۴۲۹: | خط ۳۹۴: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۵۱ | | مساله = ۱۰۵۱ | ||
| اگر قادر نباشد بر ذبح، باید سه روز در | | اگر قادر نباشد بر ذبح، باید سه روز در حج و هفت روز پس از مراجعت از حج [[روزه]] بگیرد.}}{{سخ}} | ||
}}{{سخ}} | |||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۵۲ | | مساله = ۱۰۵۲ | ||
| مراد از اینکه قادر بر ذبح نباشد،{{توضیح مساله|۱۰۵۲| | | مراد از اینکه قادر بر ذبح نباشد،{{توضیح مساله|۱۰۵۲| | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' مراد از عدم قدرت در ذبحی که به روزه بدل میشود، عبارت است از اینکه پول خریدن آن را نداشته باشد و یا نتواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و یا اینکه ما به ازای قرض را جهت ادا در مکه یا وطن نداشته باشد و اما اگر پول خریدن قربانی را دارد ولی به هر دلیل مثل نبودن گوسفند و یا امر دیگر نتوانست تا غروب روز سیزدهم قربانی کند، | * '''آیتالله سبحانی:''' مراد از عدم قدرت در ذبحی که به روزه بدل میشود، عبارت است از اینکه پول خریدن آن را نداشته باشد و یا نتواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و یا اینکه ما به ازای قرض را جهت ادا در مکه یا وطن نداشته باشد و اما اگر پول خریدن قربانی را دارد ولی به هر دلیل مثل نبودن گوسفند و یا امر دیگر نتوانست تا غروب روز سیزدهم قربانی کند، حلق یا تقصیر را انجام دهد و در مورد قربانی اگر میتواند تا آخر ذیحجه انجام دهد و در غیر این صورت سال بعد قربانی را ولو با استنابه در منا انجام دهد و در آن صورت که به خاطر عدم توانایی مالی، نمیتواند قربانی تهیه کند، اگر از اول میداند باید سه روز قبل از عید و هفت روز بعد از برگشتن روزه بگیرد و اگر نتوانست باید تا آخر ذیحجه سه روز را در مکه و بقیه را در محل بماند، و باز هم اگر نتوانست به عللی در مکه بماند، سه روز را در راه و هفت روز را در محل و باز هم اگر نشد سه روز را در محل و با فاصله هفت روز بعدی را نیز در محل بگیرد.}} آن است که نه هدی را داشته باشد و نه پولش را. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۵۲}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۵۲}} | ||
خط ۴۵۰: | خط ۴۱۲: | ||
| مساله = ۱۰۵۴ | | مساله = ۱۰۵۴ | ||
| اگر میتواند بدون مشقت چیزی که زاید از مؤونه سفر است بفروشد، باید بفروشد، و [[هدی]] بخرد، لکن لباس را هرچه باشد لازم نیست بفروشد.{{توضیح مساله|۱۰۵۴| | | اگر میتواند بدون مشقت چیزی که زاید از مؤونه سفر است بفروشد، باید بفروشد، و [[هدی]] بخرد، لکن لباس را هرچه باشد لازم نیست بفروشد.{{توضیح مساله|۱۰۵۴| | ||
* '''آیتالله بهجت، آیتالله صافی:''' فرق بین لباس و غیر آن در صورتی که زائد بر مؤونه باشد نیست. | * '''آیتالله بهجت، آیتالله صافی:''' فرق بین لباس و غیر آن در صورتی که زائد بر مؤونه باشد نیست. | ||
* '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی:''' فرقی بین لباس و غیر لباس نیست. | * '''آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی:''' فرقی بین لباس و غیر لباس نیست. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' ولی در لباسی که به آن حاجت دارد اگر بفروشد و قربانی تهیه نماید احتیاط آن است که روزه هم بگیرد. | * '''آیتالله سبحانی:''' ولی در لباسی که به آن حاجت دارد اگر بفروشد و قربانی تهیه نماید احتیاط آن است که روزه هم بگیرد. | ||
خط ۴۷۹: | خط ۴۴۱: | ||
| این سه روز روزه را باید در [[ماه ذیحجه]] بگیرد و احتیاط واجب آن است که از هفتم تا نهم بگیرد و جلوتر نگیرد.{{توضیح مساله|۱۰۵۷| | | این سه روز روزه را باید در [[ماه ذیحجه]] بگیرد و احتیاط واجب آن است که از هفتم تا نهم بگیرد و جلوتر نگیرد.{{توضیح مساله|۱۰۵۷| | ||
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی:''' و سه روز اول را میتواند پس از شروع به [[اعمال عمره تمتع]] از اول ماه ذیحجه بگیرد. | * '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی:''' و سه روز اول را میتواند پس از شروع به [[اعمال عمره تمتع]] از اول ماه ذیحجه بگیرد. | ||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' باید این سه روز یا کاملاً قبل از [[عید قربان]] قرار گیرد هفتم و هشتم و نهم. و یا پس از بازگشت از | * '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' باید این سه روز یا کاملاً قبل از [[عید قربان]] قرار گیرد هفتم و هشتم و نهم. و یا پس از بازگشت از منا و تا آخر ذیحجه. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' لیکن اگر قبل از ایام منا یعنی روز هشتم و نهم را روزه گرفت میتواند یک روز را بعد از [[ایام تشریق]] روزه بگیرد کما اینکه این سه روز را میتواند از اول ذیحجه روزه بگیرد.}} | * '''آیتالله سبحانی:''' لیکن اگر قبل از ایام منا یعنی روز هشتم و نهم را روزه گرفت میتواند یک روز را بعد از [[ایام تشریق]] روزه بگیرد کما اینکه این سه روز را میتواند از اول ذیحجه روزه بگیرد.}} | ||
خط ۴۸۶: | خط ۴۴۸: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۵۸ | | مساله = ۱۰۵۸ | ||
| باید این سه روز دنبال هم باشد. | | باید این سه روز دنبال هم باشد.}}{{سخ}} | ||
}}{{سخ}} | |||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۵۹ | | مساله = ۱۰۵۹ | ||
| اگر روز هفتم نتوانست روزه بگیرد، روز هشتم و نهم بگیرد و یک روز دیگر بعد از مراجعت از [[منا]] بگیرد و احتیاط آن است که بعد از | | اگر روز هفتم نتوانست روزه بگیرد، روز هشتم و نهم بگیرد و یک روز دیگر بعد از مراجعت از [[منا]] بگیرد و احتیاط آن است که بعد از ایام تشریق، که یازدهم و دوازدهم و سیزدهم است، بگیرد.{{توضیح مساله|۱۰۵۹| | ||
* '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' کسی که باید در حج روزه بگیرد چنانچه نتواند روز هفتم را روزه بگیرد هشتم و نهم را روزه گرفته و روز دیگر را پس از بازگشت از منا روزه بگیرد. | * '''آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' کسی که باید در حج روزه بگیرد چنانچه نتواند روز هفتم را روزه بگیرد هشتم و نهم را روزه گرفته و روز دیگر را پس از بازگشت از منا روزه بگیرد. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' و باید بعد از روز سیزدهم بگیرد، مگر به جهت ضرورت. | * '''آیتالله زنجانی:''' و باید بعد از روز سیزدهم بگیرد، مگر به جهت ضرورت. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' روزه در ایام تشریق برای کسی که در منا است جایز نیست چه حجگزار باشد و چه غیر آن لذا اگر قبل از ایام منا روزه نگرفت باید بعد از ایام تشریق سه روز در مکه روزه بگیرد و هفت روز در محل خود و اگر در مکه نشد در راه بازگشت و اگر آن هم ممکن نشد در محل سه روز و بعد فاصله انداخته و هفت روز را روزه بگیرد و به احتیاط واجب هفت روز روزه که باید در محل بگیرد متوالیاً بگیرد. | * '''آیتالله سبحانی:''' روزه در ایام تشریق برای کسی که در منا است جایز نیست چه حجگزار باشد و چه غیر آن لذا اگر قبل از ایام منا روزه نگرفت باید بعد از ایام تشریق سه روز در مکه روزه بگیرد و هفت روز در محل خود و اگر در مکه نشد در راه بازگشت و اگر آن هم ممکن نشد در محل سه روز و بعد فاصله انداخته و هفت روز را روزه بگیرد و به احتیاط واجب هفت روز روزه که باید در محل بگیرد متوالیاً بگیرد. | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' مکلفی که باید سه روز در حج روزه بگیرد اگر موفق نشود همه سه روز را پیش از روز عید به جا آورد، بنا بر احتیاط کفایت نمیکند آنها را در روز هشتم و نهم و یک روز دیگر پس از برگشت از منا بگیرد، و افضل این است که پس از سپری شدن روزهای تشریق این سه روز را روزه بگیرد، اگرچه جایز است که از روز سیزدهم شروع کند، در صورتی که قبل از آن از منا برگشته باشد، بلکه بنا بر اظهر اگرچه در خود روز سیزدهم برگشته باشد.}} | * '''آیتالله سیستانی:''' مکلفی که باید سه روز در حج روزه بگیرد اگر موفق نشود همه سه روز را پیش از روز عید به جا آورد، بنا بر احتیاط کفایت نمیکند آنها را در روز هشتم و نهم و یک روز دیگر پس از برگشت از منا بگیرد، و افضل این است که پس از سپری شدن روزهای تشریق این سه روز را روزه بگیرد، اگرچه جایز است که از روز سیزدهم شروع کند، در صورتی که قبل از آن از منا برگشته باشد، بلکه بنا بر اظهر اگرچه در خود روز سیزدهم برگشته باشد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۵۹}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۵۹}} | ||
خط ۵۰۲: | خط ۴۶۲: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۶۰ | | مساله = ۱۰۶۰ | ||
| این سه روز روزه را در | | این سه روز روزه را در ایام تشریق، در منا، جایز نیست بگیرد،{{توضیح مساله|۱۰۶۰| | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' مگر برای ضرورتی باشد ـ مثلاً روز چهاردهم، مجبور است مراجعت کند ـ در این صورت روز سیزدهم را روزه میگیرد.}} بلکه در ایام تشریق در منا روزه برای همه کس حرام است،{{توضیح مساله|۱۰۶۰| | * '''آیتالله زنجانی:''' مگر برای ضرورتی باشد ـ مثلاً روز چهاردهم، مجبور است مراجعت کند ـ در این صورت روز سیزدهم را روزه میگیرد.}} بلکه در ایام تشریق در منا روزه برای همه کس حرام است،{{توضیح مساله|۱۰۶۰| | ||
* '''آیتالله بهجت:''' نسبت به غیرناسک خالی از تأمّل نیست. | * '''آیتالله بهجت:''' نسبت به غیرناسک خالی از تأمّل نیست. | ||
* '''آیتالله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} چه حج به جا بیاورد یا نه. | * '''آیتالله مکارم:''' بنا بر احتیاط واجب.}} چه حج به جا بیاورد یا نه. | ||
* | |||
| {{ارجاع مساله|۱۰۶۰}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۶۰}} | ||
}}{{سخ}} | }}{{سخ}} | ||
خط ۵۵۶: | خط ۵۱۶: | ||
| مساله = ۱۰۶۶ | | مساله = ۱۰۶۶ | ||
| اگر این سه روز روزه را نگرفت تا ماه ذیحجه تمام شد باید هدی را خودش یا نایبش در منا ذبح کند{{توضیح مساله|۱۰۶۶| | | اگر این سه روز روزه را نگرفت تا ماه ذیحجه تمام شد باید هدی را خودش یا نایبش در منا ذبح کند{{توضیح مساله|۱۰۶۶| | ||
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل، مکارم:''' در ذیحجه سال آینده. | * '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی، صافی، فاضل، مکارم:''' در ذیحجه | ||
سال آینده. | |||
* '''آیتالله زنجانی:''' باید در سال آینده، خودش یا نایبش در منا ذبح کند و اگر تأخیر روزه از روی علم و عمد و اختیار بوده باید یک گوسفند کفاره بدهد، بلی چنانچه به جهت ضرورتی نتوانسته در ذیحجه روزه بگیرد باید بعد از ذیحجه روزه بگیرد و قربانی کفایت نمیکند. | * '''آیتالله زنجانی:''' باید در سال آینده، خودش یا نایبش در منا ذبح کند و اگر تأخیر روزه از روی علم و عمد و اختیار بوده باید یک گوسفند کفاره بدهد، بلی چنانچه به جهت ضرورتی نتوانسته در ذیحجه روزه بگیرد باید بعد از ذیحجه روزه بگیرد و قربانی کفایت نمیکند. | ||
* '''آیتالله گلپایگانی:''' و در ذبح نیت ما فی الذمه از هدی یا کفاره بکند و سپس بنا بر احتیاط هفت روز پیدرپی نزد اهلش روزه بگیرد.}} و روزه فایده ندارد. | * '''آیتالله گلپایگانی:''' و در ذبح نیت ما فی الذمه از هدی یا کفاره بکند و سپس بنا بر احتیاط هفت روز پیدرپی نزد اهلش روزه بگیرد.}} و روزه فایده ندارد. | ||
خط ۵۷۲: | خط ۵۳۳: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۶۸ | | مساله = ۱۰۶۸ | ||
| هفت روز بقیه را باید بعد از مراجعت از سفر حج، روزه بگیرد. | | هفت روز بقیه را باید بعد از مراجعت از سفر حج، روزه بگیرد.}}{{سخ}} | ||
}}{{سخ}} | |||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۶۹ | | مساله = ۱۰۶۹ | ||
خط ۶۳۸: | خط ۵۹۶: | ||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۷۵ | | مساله = ۱۰۷۵ | ||
| لازم نیست بعد از برگشتن به بلد خود، در همان جا روزه بگیرد، پس اگر در جای دیگر قصد اقامت کرد میتواند بگیرد. | | لازم نیست بعد از برگشتن به بلد خود، در همان جا روزه بگیرد، پس اگر در جای دیگر قصد اقامت کرد میتواند بگیرد.}}{{سخ}} | ||
}}{{سخ}} | |||
{{فتاوی حج | {{فتاوی حج | ||
| مساله = ۱۰۷۶ | | مساله = ۱۰۷۶ | ||
خط ۶۵۱: | خط ۶۰۶: | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۷۶}} | | {{ارجاع مساله|۱۰۷۶}} | ||
}} | }} | ||
== مسائل متفرقه == | == مسائل متفرقه == | ||
{{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۷ | تقسیم قربانی به سه قسم واجب نیست،{{توضیح مساله|۱۰۷۷| نظر آیات عظام در ۱۰۴۰ گذشت.}} و فروش یا هبه سهم | {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۷ | تقسیم قربانی به سه قسم واجب نیست،{{توضیح مساله|۱۰۷۷| نظر آیات عظام در ۱۰۴۰ گذشت.}} و فروش یا هبه سهم فقیر،{{توضیح مساله|۱۰۷۷|آیتالله فاضل:''' توسط فقیر یا وکیل او.}} قبل از قربانی و بدون قبض آن باطل است.{{توضیح مساله|۱۰۷۷| | ||
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی:''' جایز است قبل از قبض، از فقیری در وطنش وکالت بگیرد که در یک سوم قربانی طبق خواسته او تصرف کند. | |||
* '''آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، سبحانی، سیستانی:''' جایز است قبل از قبض، از فقیری در وطنش | * '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' نسبت به صدقه و اهدا، انسان میتواند از فقرا و مؤمنین آشنا در شهر خود وکالت در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول کرده و بدون تقسیم اعراض نماید. | ||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' نسبت به | |||
* }} بنابراین، عمل بعضی، که به ادعای فقر یا وکالت از فقیر، ثلث فقیر را از قربانی بخود حاجی میفروشند یا هبه میکنند صحیح نیست. | * }} بنابراین، عمل بعضی، که به ادعای فقر یا وکالت از فقیر، ثلث فقیر را از قربانی بخود حاجی میفروشند یا هبه میکنند صحیح نیست. | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۷۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۸ | گفته میشود که در | | {{ارجاع مساله|۱۰۷۷}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۸ | گفته میشود که در منا، مسلخ فعلی،{{توضیح مساله|۱۰۷۸|در زمان حاضر به خارج از منا (مکانی به نام معیصم) منتقل شده است.}} کمی در وادی مُحسِّر ساخته شده و در این صورت، هرچند در صورت امکان ولو تا آخر ذیحجه باید در منا قربانی کنند لکن قربانی در مسلخ جدید مجزی است.{{توضیح مساله|۱۰۷۸| | ||
* '''آیتالله بهجت:''' اگر به علت تغییر محل، ذبح در منا ممکن نباشد و تأخیر انداختن آن، ولو تا آخر ماه ذیحجه موجب عُسر و حرج نوعی باشد، در این صورت ذبح در خارج از منا اشکال ندارد. | * '''آیتالله بهجت:''' اگر به علت تغییر محل، ذبح در منا ممکن نباشد و تأخیر انداختن آن، ولو تا آخر ماه ذیحجه موجب عُسر و حرج نوعی باشد، در این صورت ذبح در خارج از منا اشکال ندارد. | ||
* | * آیتالله تبریزی، آیتالله خویی:''' پس اگر متمکن از تأخیر و ذبح در منا باشد، اگرچه تا آخر ذیحجه، حلق یا تقصیر نماید و مُحل شود و ذبح را تأخیر بیندازد و همچنین طواف و نماز طواف و سعی را تأخیر بیاندازد والاّ جایز است به ذبح در مذبح فعلی اکتفا کند، ]لازم به تذکر است اگر در روز عید متمکن از ذبح در منا نبود و احتمال بقای عذر تا آخر ذیحجه را بدهد، میتواند طبق فتوای آیتالله خویی در مسلخهای جدید ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد اعاده نماید.[ و آیتالله تبریزی اضافه فرمودهاند: و جایی که مشکوک است که منا باشد مبیت و ذبح و تقصیر در حال اختیار هم مجزی است. | ||
* '''آیتالله خامنهای:''' محل انجام ذبح، منا است و در صورتی که از ذبح در منا ممانعت شود، انجام آن در محل تعیین شده در حال حاضر، بلامانع است. | * '''آیتالله خامنهای:''' محل انجام ذبح، منا است و در صورتی که از ذبح در منا ممانعت شود، انجام آن در محل تعیین شده در حال حاضر، بلامانع است. | ||
* '''آیتالله زنجانی:''' در شرایط کنونی، قربانی کردن در مسلخهایی که | * '''آیتالله زنجانی:''' در شرایط کنونی، قربانی کردن در مسلخهایی که در خارج منا و وادی محسَّر ولی نزدیک منا احداث شده است مجزی است و تأخیر برای ذبح در منا لازم نیست ولی اگر تأخیر انداخت اعمال بعدی را هم به تأخیر بیندازد. | ||
* '''آیتالله سبحانی:''' ذبح در مسلخ جدید مجزی است. | * '''آیتالله سبحانی:''' ذبح در مسلخ جدید مجزی است. | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' در صورت زیاد بودن حجاج و گنجایش نداشتن منا برای همه آنها در وقت اراده ذبح، بعید نیست کشتن در وادی محسِّر نیز جایز باشد، اگرچه احوط ترک آن است مگر آنکه بداند که نمیتواند در منا تا روز سیزدهم قربانی کند. و چنانچه ذبح در منا یا وادی محسر تا آخر | * '''آیتالله سیستانی:''' در صورت زیاد بودن حجاج و گنجایش نداشتن منا برای همه آنها در وقت اراده ذبح، بعید نیست کشتن در وادی محسِّر نیز جایز باشد، اگرچه احوط ترک آن است مگر آنکه بداند که نمیتواند در منا تا روز سیزدهم قربانی کند. و چنانچه ذبح در منا یا وادی محسر تا آخر ایام تشریق میسور نبود در هر کجای حرم بخواهد میتواند ذبح کند و جواز اکتفا در حال اختیار به ذبح در مکانی که مشکوک است از منا یا وادی محسر میباشد به علت شک در صحت علائم منصوبه در آن مکانها محل اشکال است. | ||
* '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' در صورت تمکن از ذبح در ایام تشریق، لازم است ذبح را تأخیر نماید بلکه لزوم تأخیر تا آخر ذیحجه بعید نیست ولی حلق را روز عید انجام دهد و با این عمل از | * '''آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی:''' در صورت تمکن از ذبح در ایام تشریق، لازم است ذبح را تأخیر نماید بلکه لزوم تأخیر تا آخر ذیحجه بعید نیست ولی حلق را روز عید انجام دهد و با این عمل از احرام مخیط خارج میشود و باقی اعمال را به ترتیب به جا آورد. و اگر به کلی ذبح در منا ممکن نبود ذبح در وادی محسِّر کافی است. | ||
* '''آیتالله فاضل:''' اولا خارج بودن مذبح فعلی از منا ثابت نیست بلکه به احتمال قوی قسمتی از آن داخل منا است و بر فرض اینکه مسلخ فعلی خارج از منا باشد، صبر کردن لازم نیست بلکه میتوانند در روز عید در مذبح فعلی قربانی کنند و بقیه اعمال را انجام دهند. | * '''آیتالله فاضل:''' اولا خارج بودن مذبح فعلی از منا ثابت نیست بلکه به احتمال قوی قسمتی از آن داخل منا است و بر فرض اینکه مسلخ فعلی خارج از منا باشد، صبر کردن لازم نیست بلکه میتوانند در روز عید در مذبح فعلی قربانی کنند و بقیه اعمال را انجام دهند. | ||
* '''آیتالله مکارم:''' از روز سیزدهم تأخیر نیندازد.}} | * '''آیتالله مکارم:''' از روز سیزدهم تأخیر نیندازد.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۷۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۹ | کسی که اجیر در حج است، میتواند برای قربانی شخص ثالثی را وکیل کند و وکیل مزبور، نیت قربانی حجی که موکلش از طرف موکل خود انجام میدهد را مینماید.{{توضیح مساله|۱۰۷۹| | | {{ارجاع مساله|۱۰۷۸}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۷۹ | کسی که اجیر در حج است، میتواند برای قربانی شخص ثالثی را | ||
وکیل کند و وکیل مزبور، نیت قربانی حجی که موکلش از طرف موکل خود انجام میدهد را مینماید.{{توضیح مساله|۱۰۷۹| | |||
* به ذیل مسئله ۱۰۴۱ مراجعه شود. | * به ذیل مسئله ۱۰۴۱ مراجعه شود. | ||
* '''آیتالله سبحانی، آیتالله سیستانی:''' وکیل باید نیت کند آن قربانی که بر موکلش واجب است. | * '''آیتالله سبحانی، آیتالله سیستانی:''' وکیل باید نیت کند آن قربانی که بر موکلش واجب است. | ||
* '''آیتالله مکارم:''' نیت قربانی را نایب اصلی میکند.}} | * '''آیتالله مکارم:''' نیت قربانی را نایب اصلی میکند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۷۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۸۰ | تأخیر ذبح از | | {{ارجاع مساله|۱۰۷۹}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۸۰ | تأخیر ذبح از روز عید عمداً، جایز نیست علی الأحوط،{{توضیح مساله|۱۰۸۰|نظر آیات عظام در ذیل مسئله ۱۰۳۲ گذشت.}} لکن اگر تأخیر شد عمداً یا جهلاً یا نسیاناً، ذبح در شب کفایت میکند.{{توضیح مساله|۱۰۸۰| | ||
* '''آیتالله تبریزی:''' ذبح در شب، بعد از عید، خلاف احتیاط است. | * '''آیتالله تبریزی:''' ذبح در شب، بعد از عید، خلاف احتیاط است. | ||
* '''آیات عظام خویی، سبحانی، فاضل:''' ذبح در شب کفایت نمیکند مگر برای خائف. | * '''آیات عظام خویی، سبحانی، فاضل:''' ذبح در شب کفایت نمیکند مگر برای خائف. | ||
خط ۶۷۹: | خط ۶۳۲: | ||
* '''آیتالله سیستانی:''' و احتیاط واجب این است که در شب قربانی نکند، حتی شب روزهای تشریق، مگر برای خائف. | * '''آیتالله سیستانی:''' و احتیاط واجب این است که در شب قربانی نکند، حتی شب روزهای تشریق، مگر برای خائف. | ||
* '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط کفایت نمیکند.}} | * '''آیات عظام صافی، گلپایگانی، مکارم:''' بنا بر احتیاط کفایت نمیکند.}} | ||
| {{ارجاع مساله|۱۰۸۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۸۱ | کسانی که وکیل دیگری هستند که برای او قربانی کنند، میتوانند قبل از اینکه حلق یا تقصیر کنند، قربانی دیگری را ذبح نمایند.{{توضیح مساله|۱۰۸۱| | | {{ارجاع مساله|۱۰۸۰}} }} {{سخ}} {{فتاوی حج | مساله = ۱۰۸۱ | کسانی که وکیل دیگری هستند که برای او قربانی کنند، میتوانند قبل از اینکه حلق یا تقصیر کنند، قربانی دیگری را ذبح نمایند.{{توضیح مساله|۱۰۸۱|آیتالله زنجانی:''' البته چون قربانی کردن باعث نجس شدن بدن یا لباس محرم میشود، تا در منا حلق یا تقصیر نکرده نباید قربانی دیگری را ذبح کند و در هر حال اگر قربانی کرد، صحیح است.}} | ||
| {{ارجاع مساله| | | {{ارجاع مساله|}} | ||
}} | }} | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
{{برگرفتگی | {{برگرفتگی | ||
| پیش از لینک = | | پیش از لینک = | ||
| منبع = صفحه | | منبع = صفحه ۲۱۹ تا ۲۲۲ کتاب مناسک حج مطابق با فتاوای امام خمینی(ره) و مراجع معظم تقلید | ||
| لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمناسک_حج_چاپ_۱۳۹۷.pdf&page= | | لینک = https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمناسک_حج_چاپ_۱۳۹۷.pdf&page=219 | ||
| توضیحات منبع = تهیه و تنظیم در [[پژوهشکده حج و زیارت]]، منتشر شده به سال ۱۳۹۷، | | توضیحات منبع = تهیه و تنظیم در [[پژوهشکده حج و زیارت]]، منتشر شده به سال ۱۳۹۷، | ||
}} | }} | ||