ویکی حج

در حال ویرایش مسجد بنی خداره

هشدار: شما وارد نشده‌اید. نشانی آی‌پی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایش‌هایتان به نام کاربری‌تان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.

این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.

نسخهٔ فعلی متن شما
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|ماه=[[آذر]]|روز=[[۱۱]]|سال=[[۱۴۰۲]]|کاربر=Kamran  }}
[[رده:مقاله‌های در حال ویرایش]]
{{جعبه اطلاعات بنا
{{جعبه اطلاعات بنا
  | عنوان = مسجد بنی‌خُداره
  | عنوان = مسجد بنی خداره
  | تصویر =  
  | تصویر =  
  | اندازه تصویر =  
  | اندازه تصویر =  
خط ۲۵: خط ۲۲:
  | بخش‌های از میان رفته =  
  | بخش‌های از میان رفته =  
  | ویژگی‌های تاریخی =  
  | ویژگی‌های تاریخی =  
  | متولیان = منازل بنی‌خُداره برادران بنی خدرة بن حارث خزرجی
  | متولیان = منازل بنی خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی
  | مساحت =  
  | مساحت =  
  | طول =  
  | طول =  
خط ۵۶: خط ۵۳:
  | طول جغرافیایی =  
  | طول جغرافیایی =  
}}
}}
'''مسجد بنی خداره''' یکی از مساجد [[مدینه]] بوده که پیامبر در آن نماز خوانده و سر شریف خود را در آن محل تراشیده است. گفته شده بنی خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک ثنیه الوداع قرار داشته است. گفته شده که امروزه این مسجد از میان رفته است. برخی نوشته‌اند که تا پیش از ساخت تونل مناخه، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع|ثنیة الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانه قرار داشت شاید همان مسجد بنی خداره بوده است.
==جایگاه==
مسجد بنی خداره یکی از مساجد مدینه بوده که پیامبر در آن نماز خوانده و سر شریف خود را در آن محل تراشیده است.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص60؛ معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص 146.</ref> اِبن شَبّه مورخ قرن دوم هجری قمری گفته است که پیامبر خدا(ص) دست خود را بر روی سنگی که در أجم سعد بن عباده در دیوار سعد نهاد و در مسجد بنی خداره نماز خواند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref> همچنین وی روایتی به نقل از هشام بن عمرو آورده است که مسجد بنی خداره را جزء مساجدی که پیامبر(ص) در آن نماز خوانده برشمرده است.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص64.</ref> گفته شده بنی خداره برادران بنی خدرة بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک ثنیَّة الوداع قرار داشته است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص146.</ref>


==موقعیت جغرافیایی==
[[جمال الدین مطری]] در کتاب [[التعریف بما أنست الهجرة (کتاب)|التعریف]] یادآور می‌شود که منازل بنی خداره در جنوب محله بنی‌ساعده در نزدیکی أطمی(دژی) است که در جرار سعد قرار دارند.{{یادداشت|کوزه‌های سعد، به مجموعه کوزه‌های که از آب پُر می‌شد تا مردم از آن آب بنوشند و در آن زمان جرار سعد به عنوان مسیری نزدیک بازار شهر بوده است.}}<ref>التعریف، ص216.</ref>


'''مسجد بنی‌خُداره''' یکی از مساجد [[مدینه]] بوده که پیامبر(ص) در آن نماز خوانده و سر خود را در آن محل تراشیده است. گفته شده بنی‌خداره برادران بنی خدره بن حارث خزرجی هستند و منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک ثَنیَّةُ الوداع قرار داشته است. امروزه دیگر اثری از این مسجد وجود ندارد. برخی نوشته‌اند که تا پیش از ساخت زیرگذر مَنَاخَة، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع|ثنیة الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانه قرار داشت و شاید همان مسجد بنی‌خداره بوده است.
در مقاله ساختار شهری مدینه به نقل از عجیمی گفته شده مسجدی که در سمت شامی بازار مدینه، نزدیک سقیفه بنی‌ساعده است و سقیفه که امروز معروف است در یک مثلثی در باغی است که در سر خیابان السحیمی از سمت غرب قرار دارد، مسجد بنی‌خدره است، اما نگارنده مقاله نظر درست را در این می‌داند که مقصود از مسجد، مسجد بنی خداره است نه بنی‌خدره، زیرا وصفی که او(عجیمی) آورده با مطلبی که درباره محله آنها گفته شد با مسجد بنی خداره تطبیق می‌کند نه با مسجد بنی خدره.<ref>ساختار شهری مدینه،ص119.</ref>


==داستان مسجد==
برخی نوشته‌اند که تا پیش از ساخت تونل مناخه، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانه قرار داشت که شاید همان مسجد بنی خدره بوده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref>
مسجد بنی‌خداره یکی از مساجد مدینه بوده که پیامبر(ص) در آن نماز خوانده<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص64.</ref> <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref>و سر خود را در آن محل تراشیده است.<ref>تاريخ المدينة المنورة، ج1، ص60؛ معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص 146.</ref>


بنی‌خداره، برادران بنی‌خدرة بن حارث خزرجی بودند که منازلشان در شمال بازار مدینه نزدیک [[ثنیة الوداع|ثنیه الوداع]]، در محلی به نام جرار سعدقرار داشت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=224 وفاء‌ الوفاء، ج3، 224]</ref> {{یادداشت|خانه‌ای که معروف به جرار سعد(سعد بن عباده) بود و در آنجا مجموعه‌ای از کوزه‌ها پُر از آب می‌شد تا مردم از آن آب بنوشند و در آن زمان جرار سعد به عنوان مسیری نزدیک بازار شهر بوده است.}}<ref>التعریف، ص216.</ref>
در بالای کوه ثنیه الوداع مسجدی بود که برخی گمان کرده اند همان مسجد بنی خداره بوده است.<ref>نک: معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۰</ref> امروزه کوه ثنیه الوداع و آن مسجد هم در توسعه خیابان‌ها از میان رفته است. <ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۱</ref> [[سمهودی]] معتقد است مسجدی که در کنار صحن(مشهد) نفس زکیه وجود دارد مسجد بنی خداره نیست بلکه مسجدی است که قاضی حرمین محی الدین الحنبلی بنا نموده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref>
==موقعیت جغرافیایی و تاریخ بنا==
امروزه مسجد بنی‌خداره از بین رفته است<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref> و مکان دقیق آن مشخص نیست. این مسجد در قرن نهم هجری در زمان سمهودی‌(م.911ق.)، نیز از بین رفته بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=223 وفاء الوفاء، ج3، ص 223]</ref> برخی نوشته‌اند که قبر [[نفس زکیه]] همان موقعیت مکانی منازل بنی‌خداره است،<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص150.</ref> همچنین [[سمهودی|سَمهُودی]] معتقد است مسجدی که در کنار قبر نفس زکیه وجود دارد مسجد بنی‌خداره نیست بلکه مسجدی است که قاضی حرمین محی‌الدین الحنبلی بنا نموده است.<ref>وفاء الوفاء، ج3، ص60.</ref>


برخی گزارش کرده‌اند که تا پیش از ساخت زیرگذر مَنَاخَة، مسجدی با بنای سفید‌کاری شده در تپه‌ای در [[ثنیه الوداع]] در ابتدای خیابان سلطانة قرار داشت که شاید همان مسجد بنی‌خداره بوده است؛<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_صلی_فیها_رسول_الله.pdf&page=387 مساجد صلی فیها رسول الله، ص ۳۸۷]</ref>
برخی مسجد بنی خداره را جزء آثاری دانسته‌اند که تا سال 1999 میلادی دیگر اثری از آنها باقی نمانده است.<ref>مدینه شناسی، ص27.</ref>


ابراهیم عیاشی معتقد است [[مسجد ثنیة الوداع|مسجد ثنیه الوداع]] همان مسجد بنی‌خداره است و  قرار گرفتن موقعیت مسجد ثنیة الوداع در داخل منازل بنی‌خداره را مؤید کلام خود آورده است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص150.</ref> امروزه کوه ثنیه الوداع و آن مسجد نیز در توسعه خیابان‌ها از میان رفته است.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۱</ref>
==مطالب قبلی==
مسجد بنی خداره یکی از مسجدهای مدینه بوده که امروزه از میان رفته است.  


عبدالعزیز کعکی، پژوهشگر تاریخ مدینه، موقعیت جغرافیایی که ممکن است برای مسجد بنی‌خداره تصور نمود بدین شرح آورده است: از طرف شمال به خیابان عبدالغنی بن عبدالواحد مقدسی و از جنوب به خیابان ملک فیصل معروف به دائری اول و از شرق به خیابان سعید بن مسیب و از غرب به خیابان ابی بکر (که قبلا معروف به سلطانة) منتهی می‌شود.<ref>معالم المدینه المنوره، جزء۴، مجلد۲، ص ۱۵۱.</ref>
==تاریخچه مسجد==
==گالری==
سمهودی(م ۹۱۱ق.) از این مسجد سخن گفته است. در زمان سمهودی نیز نشانی از این مسجد وجود نداشته است.  
<gallery mode="packed" heights="150">
==موقعیت امروزی==
پرونده:ثنیة الوداع.PNG|تصویر مسجد ثنیة الوداع که برخی مورخان بر این باورند که در موضع مسجد بنی‌خداره بنا شده است.
امروزه مسجد بنی‌خداره وجود ندارد.  
پرونده:تصویر هوایی از موقعیت منازل بنی خداره.PNG|تصویر هوایی از خیابان‌های که گفته شده موقعیت منازل بنی‌خداره را نشان می‌دهد.
پرونده:زیرگذر مناخه.PNG|زیرگذر مَناخه از جهت شمال شهر مدینه که گفته شده بخشی از زیر گذر فعلی موقعیت منازل بنی‌خداره بوده است.
</gallery>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۸۴: خط ۸۲:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
*'''تاريخ المدينة المنورة'''، اِبْن‌شَبّه،(م.262ه.)، به کوشش محمد شلتوت، [بی‌جا]،دار الفكر، [بی‌تا].
*'''التعریف بما أَنست الهجرة من معالم دار الهجرة'''، جمال الدین محمد بن احمد المطری، به کوشش سیلمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ق.
*'''التعریف بما أَنست الهجرة من معالم دار الهجرة'''، جمال الدین محمد بن احمد المطری، به کوشش سیلمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، 1426ق.
*'''تاريخ المدينة المنورة'''، اِبْن‌شَبّه،(م.262ه.)، به کوشش محمد شلتوت، [بی‌جا]،دار الفكر، [بی‌تا].
*'''مدینه شناسی'''، محمدباقر نجفی، تهران، مشعر، 1386ش.
*'''ساختار شهری مدینه و محلات قبائل در دوره نبوی'''، عبدالعزیز عبدالله بن ادریس و رسول جعفریان، مجله میقات، دوره 4، شماره 16، تیر 1375ش.
*'''ساختار شهری مدینه و محلات قبائل در دوره نبوی'''، عبدالعزیز عبدالله بن ادریس و رسول جعفریان، مجله میقات، دوره 4، شماره 16، تیر 1375ش.
*'''مدینه شناسی'''، محمدباقر نجفی، تهران، مشعر، 1386ش.
*'''معالم المدینة المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز عبدالرحمن ابراهیم کعکی، بیروت، المؤسسه التاریخ العربی،1432ق.
*'''مساجد صلی فیها رسول الله فی الحرمین الشریفین و الجزیرة العربیة'''، سید ضیاء الدین بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوز المعرفة، 1434ق.
*'''مساجد صلی فیها رسول الله فی الحرمین الشریفین و الجزیرة العربیة'''، سید ضیاء الدین بن محمد بن مقبول عطار، جده، کنوز المعرفة، 1434ق.
*'''معالم المدینة المنوره بین العمارة و التاریخ'''، عبدالعزیز عبدالرحمن ابراهیم کعکی، بیروت، المؤسسه التاریخ العربی،1432ق.
*'''وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفى'''،نورالدين أبوالحسن السمهودی، بيروت، دار الكتب العلمية، 1419ق.
[[رده: مسجدهای مدینه]]
[[رده: مسجدهای مدینه]]
لطفاً توجه داشته‌باشید که همهٔ مشارکت‌ها در ویکی حج منتشرشده تحت Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike در نظر گرفته‌می‌شوند (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). اگر نمی‌خواهید نوشته‌هایتان بی‌رحمانه ویرایش و توزیع شوند؛ بنابراین، آنها را اینجا ارائه نکنید.
شما همچنین به ما تعهد می‌کنید که خودتان این را نوشته‌اید یا آن را از یک منبع با مالکیت عمومی یا مشابه آزاد آن برداشته‌اید (برای جزئیات بیش‌تر ویکی حج:حق تکثیر را ببینید). کارهای دارای حق تکثیر را بدون اجازه ارائه نکنید!
لغو راهنمای ویرایش‌کردن (در پنجرهٔ تازه باز می‌شود)

الگوهای به‌کاررفته در این صفحه:

این صفحه عضوی از یک ردهٔ پنهان است:

برگرفته از «https://wikihaj.com/view/مسجد_بنی_خداره»