در حال ویرایش مسجد سجده

{{جعبه اطلاعات بنا
 | عنوان = مسجد سجده
 | تصویر = مسجد ابوذر غفاری۵.jpg
 | اندازه تصویر = 
 | پیوند تصویر = 
 | توضیح تصویر = 
 | نام‌های دیگر = مسجد ابوذر؛ مسجد البحیری؛ مسجدالاسواف؛ مسجد السافلة
 | مکان = [[مدینه]] نهصد متری شمال [[مسجدالنبی]]
 | کاربری = مسجد
 | بزرگداشت نزد = 
 | وابسته به دین/مذهب = 
 | باورها = 
 | آیین‌ها = 
 | احکام = 
 | زیارت کنندگان = 
 | بازدیدکنندگان = 
 | زمان پایه‌گذاری = 
 | بنیانگذار = 
 | رویدادها = 
 | بازسازی‌ها = 
 | بازسازی کنندگان = 
 | بخش‌های از میان رفته = 
 | ویژگی‌های تاریخی = 
 | متولیان = 
 | مساحت = 
 | طول = 
 | عرض = 
 | ارتفاع = 
 | وضعیت بنا = فعال
 | گنجایش = 
 | امکانات = 
 | بخش‌های بنا = 
 | معمار = 
 | سبک = 
 | ویژگی‌ها = 
 | گنبدها = 
 | مناره‌ها = 
 | درها = 
 | رواق‌ها = 
 | صحن‌ها = 
 | ایوان‌ها = 
 | گرداننده = 
 | نهاد وابسته = 
 | نهاد نگهدارنده = 
 | مدیر = 
 | روحانی = 
 | نهادهای زیر مجموعه = 
 | ثبت در = 
 | شماره ثبت = 
 | تاریخ ثبت = 
 | وبگاه = 
 | عرض جغرافیایی = 24.48218944692454
 | طول جغرافیایی = 39.6145209868328
}}
'''مسجد سجده'''، از مسجدهای قدیمی [[مدینه|شهر مدینه]] است که در جایگاه نماز [[پیامبر(ص)]] ساخته شده است. این مسجد در شمال [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] و تقاطع خیابان ابوذر و خیابان المطار قرار دارد. این مسجد به نام‌هایی چون مسجد البُحَیر، مسجد ابوذر و مسجد اسواف نیز خوانده می‌شود.
==مکان==
این مسجد ۹۰۰ متری شمال [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] در تقاطع خیابان ابوذر و خیابان المطار قرار دارد.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:مساجد_الاثریه.pdf&page=93 المساجد الاثریه، ص۹۳]</ref>
==داستان مسجد==
پیامبر(ص) در این مسجد دو رکعت نماز خواند. سجده پیامبر(ص) در رکعت دوم چنان طولانی شد که اصحاب گمان کردند آن حضرت از دنیا رفته است. وقتی که از سجده برخاست فرمود: [[جبرئیل]] نزد من آمد و گفت: هر کس از امّت تو بر تو صلوات بفرستد، خداوند بر او صلوات می‌فرستد. برای شکرگزاری سجده کردم.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:وفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=210 الوفاء الوفاء، ج۳، ص 209-210]</ref> 
==نام‌های مسجد==
این مسجد را با نام‌های گوناگونی یاد کرده‌اند. به اعتبار سجده پیامبر، که بالاتر بیان شد، آن را مسجد سجده یا مسجد شکر نامیده‌اند. از آنجا که در کنار بستان البُحَیری بوده آن را مسجد البحیر یا البحیری نامیده‌اند و چون به نخلستان اسواف نزدیک بوده یا در مسیر باغ‌های السافلة بوده است به نام مسجد اسواف یا مسجد سافلة هم خوانده‌ شده است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=92 المساجد الاثریه، ص ۹۲-۹۳]</ref> 

دقیقا روشن نیست که به چه دلیل و از چه زمانی این مسجد به نام مسجد ابوذر معروف شده است اما [[مطری]]، [[تاریخ نگاری محلی مدینه|تاریخ‌نگار محلی مدینه]]، در قرن هشتم از آن با نام مسجد ابوذر یاد کرده است. [[سمهودی]] درباره درستی این نام‌گذاری تردید کرده اما نام مسجد ابوذر تا امروز کاربرد گسترده‌ای داشته است.<ref>مدینه‌شناسی، ۲۰۶-۲۰۷؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:مساجد_الاثریه.pdf&page=93 المساجد الاثریه، ص ۹۳]</ref>

== تاریخ مسجد ==
مطری (م۷۴۱ق.) در کتاب [[التعریف بما أنست الهجرة (کتاب)|التعریف بما انست الهجره]] می نویسد که در راه سافله که راه شرقی به قبره [[حمزه بن عبدالمطلب|حمزه]] سیدالشهدا است، مسجد بسیار کوچکی قرار دارد که به آن مسجد ابی ذر می‌گویند.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=147 التعریف بما انست الهجره، ص ۱۴۷-۱۴۸]</ref> سمهودی (م۹۱۱ق.) در اواخر قرن نهم مسجد را بنایی کوچک با ابعاد ۸ ذرع در ۸ ذرع توصیف کرده و معتقد است این مسجد در نزدیکی نخلستانی به نام البحیر قرار داشته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=209 الوفاء الوفاء، ج۳، ص۲۰۹]</ref>

گزارش دیگری از سال ۱۳۰۳قمری/۱۸۸۵میلادی مسجد ابوذر غفاری را یک مسجد کوچک بدون سقف نزدیکی چشمه صدقه توصیف می‌کند.<ref>علی بن موسی در وصف المدینه، نقل شده در [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=95 المساجد الاثریه، ص ۹۵]</ref> [[عبدالقدوس انصاری]] نیز در کتابش از این مسجد سخن گفته است. او مسجد البحیر را مسجدی بسیار کوچک، به شکل مربعی به طول و عرض ۴ متر توصیف کرده و به گزارش وی دیوارهای این مسجد یک متر ارتفاع داشته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aآثار_مدینه_المنوره.pdf&page=139 آثار المدینة المنورة، ص ۱۳۹-۱۴۰]</ref>

[[سیداحمد یاسین خیاری|سید احمد یاسین خیاری]] در کتابش که نخستین بار در سال ۱۴۱۰ قمری به چاپ رسید از بازسازی مسجد به شکلی زیبا سخن گفته است و اینکه این مسجد زیر نظر اداره اوقاف عربستان سعودی بوده است.<ref>تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، ص ۱۸۰</ref>الیاس عبدالغنی نیز در کتابش مسجد بازسازی شده را دارای ۱۸ متر طول و ۱۰/۱۳ متر عرض دانسته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=94 المساجد الاثریه، ص ۹۴]</ref>

==گالری==
<gallery mode="packed" heights="150px">
پرونده:مسجد ابوذر غفاری۴.jpg
پرونده:مسجد ابوذر۳.jpg
پرونده:مسجد ابوذر غفاری۲.jpg
پرونده:مسجد ابوذر غفاری۱.jpg
</gallery>
==پانویس==
{{پانویس}}
==منابع ==
{{منابع}}
* '''المساجد الاثریه فی المدینه المنوره'''، محمد الیاس عبدالغنی، مدینه، ۲۰۰۰م.
* '''آثار المدینه المنوره'''، عبدالقدوس الانصاری، مدینه، مکتبه السلفیه،۱۹۷۳م.
* '''تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و جدیدا'''، احمد یاسین الخیاری، المامنه العامة للاحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة، ۱۹۹۹م.
* '''التعریف بما انست الهجره من معالم دار الهجرة'''، محمد بن احمد المطری، تحقیق سلیمان الرحیلی، ریاض، دارة الملک عبدالعزیز، ۲۰۰۵م.
* '''مدینه‌شناسی'''، محمدعلی نجفی، مشعر، 1387ش.
* '''وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی'''، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱م.

{{پایان}}
{{مساجد}}

[[رده:مکان‌های تاریخی مدینه]]
[[رده:مکان‌های منتسب به پیامبر اسلام(ص)]]
[[رده:مسجدهای مرتبط با جنگ احد]]
[[رده:مکان‌های مذهبی مدینه]]
[[رده:مسجدهای مدینه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[en:Sajda Mosque]]