در حال ویرایش ممالیک (بخش)

=== بازسازی مسجدالنبی ===

==== دوره ممالیک بحری ====
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (ممالیک بحری)}}در دوران استیلای ممالیک بحری (۶۴۸–۷۹۲ق.) بر [[حرمین شریفین|حرمین]] و پس از [[آتش‌سوزی مسجدالنبی در سال 654ه.ق|آتش‌سوزی مسجدالنبی]] در اواخر [[خلافت عباسیان|خلافت عباسی]]، بازسازی گسترده‌ای در [[مدینه]] انجام گرفت. نخستین تعمیرات در زمان نورالدین بن عزالدین آغاز شد<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=79 المدینه المنوره، ص 79]</ref> و سپس در دوره [[بیبرس بندقداری|بَیبَرْس]] سقف مسجد به‌طور کامل بازسازی و سازه جدیدی برای [[محراب النبی|محراب نبوی]] ساخته شد.<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص255؛ میقات حج، ج26، ص103.</ref> در عهد سیف الدین قلاوون برای نخستین بار گنبدی بر فراز [[قبر پیامبر|مقبره پیامبر(ص)]] بنا شد که به «[[گنبد مسجدالنبی|قبه‌البیضاء]]» شهرت یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=384 وفاالوفا، ج2، ص384 و 385]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%D9%89_%D9%85%D9%86%D8%B0_%D8%A5%D9%86%D8%B4%D8%A7%D8%A6%D9%87_%D8%AD%D8%AA%D9%89_%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%85%D9%84%D9%88%D9%83%D9%89.pdf&page=221 عماره المسجدالنبوی، ص 237]؛  ساختمان حرم شریف نبوی، ص25.</ref> در دوره‌های بعد، سلاطینی چون ناصرمحمد بن قلاوون، ناصرالدین حسن و شعبان نیز بخش‌هایی چون [[مناره‌های مسجدالنبی|مناره‌ها]]، سقف‌ها، رواق‌ها و پوشش گنبد را مرمت کردند و بدین‌سان، [[مسجدالنبی]] شکل معماری منسجم‌تری یافت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=124 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 124]</ref><ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref>

==== دوره ممالیک برجی ====
{{اصلی|بازسازی مسجدالنبی (ممالیک برجی)}}در دوران ممالیک برجی (۷۹۲–۹۲۳ق.)، [[محراب حنفی]] در زمان اشرف اینال ساخته شد، و در دوره سلاطینی چون برقوق، مؤید و برسبای نیز تعمیر سقف‌ها، مرمت رواق‌ها، تزئین دیوارها و ارسال [[منبر پیامبر|منبرهای جدید]] انجام گرفت.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%88_%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%88%DB%8C_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%81_%D8%B9%D8%A8%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=126 عمارة و توسعه المسجد النبوی، ص 126]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=81 المدینه المنوره، ص 81]</ref> مهمترین [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|بازسازی این دوره در زمان قایتبای]] انجام گرفت، چراکه در این زمان [[آتش‌سوزی دوم در مسجدالنبی|آتش‌سوزی]] گسترده‌ای در [[مسجد النبی|مسجدالنبی]] رخ داد و مسجد از نو بازسازی شد<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D9%87_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%AA%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A.pdf&page=84 المدینه المنوره، ص 84]</ref> و گنبد بزرگ کنونی بر فراز [[روضةالنبی|روضه شریفه]] ساخته شد.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B2.pdf&page=421 وفاءالوفا، ج2، ص 421]</ref>