در حال ویرایش مناره رئیسیه
این ویرایش را میتوان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده: مناره رئیسیه.jpg|File.png|300px|thumb|left| مناره رئیسیه]] | |||
'''مناره رئیسیه'''، مناره اصلی [[مسجدالنبی]] است که در سمت جنوب شرقی و کنار [[گنبد مسجدالنبی|گنبدخضرا]] قرار گرفتهاست. | '''مناره رئیسیه'''، مناره اصلی [[مسجدالنبی]] است که در سمت جنوب شرقی و کنار [[گنبد مسجدالنبی|گنبدخضرا]] قرار گرفتهاست. | ||
خط ۶۲: | خط ۸: | ||
اما بازسازی اصلی این مناره در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]] و پس از [[آتشسوزی دوم در مسجدالنبی|آتش سوزی دوم]] رخ داد. در این زمان مناره سه بار بازسازی شد و آخرین بازسازی در سال 891-892 قمری انجام شد. این مناره همان است که اکنون در مسجدالنبی قرار دارد. | اما بازسازی اصلی این مناره در زمان [[بازسازی مسجدالنبی (قایتبای)|قایتبای]] و پس از [[آتشسوزی دوم در مسجدالنبی|آتش سوزی دوم]] رخ داد. در این زمان مناره سه بار بازسازی شد و آخرین بازسازی در سال 891-892 قمری انجام شد. این مناره همان است که اکنون در مسجدالنبی قرار دارد. | ||
==ساخت شاکله اصلی مناره رئیسیه== | ==ساخت شاکله اصلی مناره رئیسیه== | ||
مناره رئیسیه، نخستین بار در زمان ولیدبن عبدالملک و توسط والی وی در مدینه عمربن عبدالعزیز، به صورت مجوف(گود و میان تهی)، در ضلع جنوب شرقی مسجد ساخته شد<ref> | مناره رئیسیه، نخستین بار در زمان ولیدبن عبدالملک و توسط والی وی در مدینه عمربن عبدالعزیز، به صورت مجوف(گود و میان تهی)، در ضلع جنوب شرقی مسجد ساخته شد<ref>مدینه منوره، ص 92</ref>. در این زمان، ابعاد مناره با پایه های 8در 8 ذراع (حدود4در 4متر) و ارتفاع 55ذراع(27 متر) بود.<ref>مدینه منوره، ص 92</ref> | ||
این مناره پس از [[آتشسوزی اول در مسجدالنبی|اولین آتش سوزی مسجد]] مابین سالهای654تا 706 قمری بازسازی شد.<ref> | این مناره پس از [[آتشسوزی اول در مسجدالنبی|اولین آتش سوزی مسجد]] مابین سالهای654تا 706 قمری بازسازی شد.<ref>مدینه منوره، ص 100</ref> در دوره بیبرس نیز این مناره نوسازی شد.<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 137</ref> | ||
اما ساخت شاکله آن به دوران پس از [[آتشسوزی دوم در مسجدالنبی|آتش سوزی دوم مسجد]] بازمیگردد. در رمضان سال 886ه.ق مناره جنوب شرقی (رئیسیه) بر اثر اصابت صاعقه آتش گرفت و در اثر آن تمام مسجد دچار حریق شد. | اما ساخت شاکله آن به دوران پس از [[آتشسوزی دوم در مسجدالنبی|آتش سوزی دوم مسجد]] بازمیگردد. در رمضان سال 886ه.ق مناره جنوب شرقی (رئیسیه) بر اثر اصابت صاعقه آتش گرفت و در اثر آن تمام مسجد دچار حریق شد. | ||
بر اثر این آتش سوزی، منبر، مقصوره، اکثر طاقهای مسجد، ستونها از بین رفت. ثلث مناره اصلی نیز ویران شد و در آستانه فروپاشی قرارداشت. بنا بر | بر اثر این آتش سوزی، منبر، مقصوره، اکثر طاقهای مسجد، ستونها از بین رفت. ثلث مناره اصلی نیز ویران شد و در آستانه فروپاشی قرارداشت. بنا بر گفته سمهودی، هیچ چیز جز گنبد داخلی روی قبر نبوی سالم نماند.<ref>مدینه منوره، ص 103</ref> | ||
مناره جنوب شرقی در بازسازی اول دوره قایتبای قبل از حریق دوم که طی سالهای (879تا 881 ه.ق) انجام شد، 77 ذراع(38/35متر) ارتفاع یافت. اما پس از حریق دوم و بازسازی مجدد ارتفاع آن به 100 ذراع(بیش از 50 متر) رسید. همچنین برای مناره رئیسیه، در دیوار غربی دری قرار داده شد. این در قبل از آن در دیوار شمالی قرار داشت.<ref> | مناره جنوب شرقی در بازسازی اول دوره قایتبای قبل از حریق دوم که طی سالهای (879تا 881 ه.ق) انجام شد، 77 ذراع(38/35متر) ارتفاع یافت. اما پس از حریق دوم و بازسازی مجدد ارتفاع آن به 100 ذراع(بیش از 50 متر) رسید. همچنین برای مناره رئیسیه، در دیوار غربی دری قرار داده شد. این در قبل از آن در دیوار شمالی قرار داشت.<ref>مدینه منوره، ص 104</ref> پس از این بازسازی ،دوباره گنبد بالای مقبره نبوی و مناره جنوب شرقی دچار فرسودگی شد. بنابراین مناره تخریب و پی آن با بازالت ریخته شد، این همان مناره فعلی است. ارتفاع آن این بار به 120 ذراع(59/76متر) رسید.گنبد نیز منهدم و دوباره ساخته شد. این اعمال در در سال 92-891ه.ق انجام شد. ناظر این اقدامات شاهین جمالی بود.<ref>مدینه منوره، ص 106</ref> همچنین در جوار گنبدها و مناره جنوب شرقی(رئیسیه)، چشمهای(دریچه) به منظور نوردهی و تهویه ساخته شد.<ref>مدینه منوره، 105-106</ref> | ||
===شاخصه معماری مناره ها در دوره قایتبای=== | ===شاخصه معماری مناره ها در دوره قایتبای=== | ||
خط ۷۵: | خط ۲۱: | ||
مناره از چهار طبقه تشکیل شده، طبقه زیرین دارای قطع مربع و مرتفع است که به سه ردیف مقرنس ختم میشود و بالای آن شرفهای وجود دارد. | مناره از چهار طبقه تشکیل شده، طبقه زیرین دارای قطع مربع و مرتفع است که به سه ردیف مقرنس ختم میشود و بالای آن شرفهای وجود دارد. | ||
در قسمت زیرین چهار شرفه کوچک قراردارد که واقع بر مقرنسهاست. مأذنه دارای درهایی است که طاق آنها مانند طاق پنجرههای مأذنههای مملوکی است. این پنجرهها از خارج در طاقنماهایی با طاق مثلث شکل قراردارد که دور این طاقنماها را «جِفت» متقاطعی فراگرفته است که در بالای طاق به شکل دایره درآمده و سپس در اطراف بدنه مأذنه ادامه دارد.<ref> | در قسمت زیرین چهار شرفه کوچک قراردارد که واقع بر مقرنسهاست. مأذنه دارای درهایی است که طاق آنها مانند طاق پنجرههای مأذنههای مملوکی است. این پنجرهها از خارج در طاقنماهایی با طاق مثلث شکل قراردارد که دور این طاقنماها را «جِفت» متقاطعی فراگرفته است که در بالای طاق به شکل دایره درآمده و سپس در اطراف بدنه مأذنه ادامه دارد.<ref>مدینه منوره، ص 107</ref> | ||
طبقه دوم هشت ضلعی و کم ارتفاع است. در وسط با جناغیهای به رنگ سفید و سرخ مزین شده بود. | طبقه دوم هشت ضلعی و کم ارتفاع است. در وسط با جناغیهای به رنگ سفید و سرخ مزین شده بود. | ||
خط ۸۳: | خط ۲۹: | ||
طبقه سوم، بالای جزء مذکور، قرارداشت. این طبقه با مقطع دایرهای بود که نسبت به طبقه دوم ارتفاع کمتری داشت. این طبقه نیزبه سه ردیف مقرنس متنهی میشد که حامل شرفه آخر بود. | طبقه سوم، بالای جزء مذکور، قرارداشت. این طبقه با مقطع دایرهای بود که نسبت به طبقه دوم ارتفاع کمتری داشت. این طبقه نیزبه سه ردیف مقرنس متنهی میشد که حامل شرفه آخر بود. | ||
مأذنه به سپری منتهی میشود که بالای آن کلاه خودی قراردارد و بر سر آن فانوسی واقع شده است.<ref> | مأذنه به سپری منتهی میشود که بالای آن کلاه خودی قراردارد و بر سر آن فانوسی واقع شده است.<ref>مدینه منوره، ص 108</ref> کلاه خود بالای سپر از مشخصات معماری ایوبی است.<ref>مدینه منوره، ص 109</ref> | ||
اصول این نوع معماری در مأذنه [[مصر|مصری]] دیده میشود.<ref> | اصول این نوع معماری در مأذنه [[مصر|مصری]] دیده میشود. جزء زیرین مربع و بالاتر از سقف مسجد است.<ref>مدینه منوره، ص 108</ref> | ||
==قرارگرفتن نشان هلال روی مناره رئیسیه== | ==قرارگرفتن نشان هلال روی مناره رئیسیه== | ||
در دوره سلیمان قانونی ،هلالهای طلایی بر [[ | در دوره سلیمان قانونی ،هلالهای طلایی بر [[منبر]]<ref>تعمیر و توسعه مسجد شریف نبوی در طول تاریخ، ص 149</ref>، گنبد روی قبر و مأذنههای چهارگانه قرار گرفت.<ref>مدینه منوره، ص 110</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
خط ۱۰۴: | خط ۵۰: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
[[رده: | [[رده:مسجدالنبی]] |